به گزارش بولتن نیوز به نقل از برترین ها، به دنبال سقوط نظام بشار اسد در سوریه توسط گروه‌های شورشی مورد حمایت ترکیه، قطر و غربی‌ها و سقوط ارزش پول سوریه حالا پول ترکیه در بازارهای دمشق مبادله می‌شود.
تا پیش از سقوط نظام اسد تنها در استان ادلب در شمال سوریه و هم مرز با ترکیه (محل استقرار گروه‌های مسلحی که طی مذاکرات آستانه در سال ۲۰۲۰ به توافق آتش بس با دمشق دست یافته بودند و از حمایت مالی و تجهیزاتی ترکیه برخوردار بودند) و تا اندازه‌ای در حلب خرید و فروش‌ها با لیر ترکیه انجام می‌شد و حتی تا همین اواخر نهاد پولی ادلب از تصمیم خود برای اعلام لیر ترکیه به جای لیر سوریه به عنوان پول اصلی در این منطقه خبر داده بود.
با وجود اینکه خیابان‌های دمشق در دومین روز از اعلام سقوط رژیم سوریه شاهد آرامش نسبی است و فرماندهی کل گروه‌های مسلح بخشنامه‌ها و تصمیماتی برای بازگشت زندگی به سطح شهر صادر کردند؛ اما اکثر مغازه‌ها و فروشگاه‌ها هنوز تعطیلند.
وبگاه خبری الجزیره قطر که از همان روزهای نخست شورش گروه‌های مسلح در ادلب با جهت‌گیری جانبدارانه از این گروه‌ها گزارش داده است، می‌گوید فرماندهی گروه‌های مسلح تصمیم‌هایی درباره امور اقتصادی، تجاری و بانکی در پایتخت صادر کرده است.
با این حال این رسانه اذعان داشت که نهادهای دولتی در روز نخست سقوط دمشق در معرض اقدامات خرابکارانه توسط عناصر شورشی و مسلح قرار گرفتند اکثر فعالیت‌ها و رویدادهای تجاری و اقتصادی در پایتخت همچنان در حالت تعلیق هستند،به طوری که تقریباً به طور کلی مغازه‌ها، کارگاه‌های صنایع دستی و سایر مشاغل بسته مانده اند و هنوز جرات از سرگیری فعالیت‌هایشان را ندارند.
افزایش قیمت‌ها
الجزیره همچنین گزارش داد مواد غذایی و کالاهای مصرفی در بازارهای دمشق شاهد افزایش قابل توجه و نوسانات شدید قیمتی از محلهای به محله دیگر و حتی از یک فروشگاه تجاری به فروشگاه دیگر، در بحبوحه افزایش تقاضا برای مواد غذایی است
یک کیلو شکر که اوایل ماه جاری ۱۱ هزار لیره یعنی کم تر از یک دلار بوده حالا به ۵۰ تا ۶۰ هزار لیره معادل ۴ دلار رسیده است.
یک لیتر روغن هم که ۲۲ هزار معادل یک و نیم دلار بوده حالا به ۴۵ تا ۶۰ هزار لیر فروخته می شود.
یک کیلو برنج هم از ۳۰ هزار لیر معادل دو دلار به ۴۵ تا ۵۰ هزار معادل سه دلار رسیده است.
این رسانه قطری افزود: سوری‌ها در دمشق و حومه آن از افزایش قابل توجه قیمت کالاها شاکی هستند ابو محمد الزین ۵۳ ساله می گوید قیمت ها دیوانه وار افزایش یافته در حالی که بیشتر سوری ها این چند روز به دلیل اوضاع موجود کار نمی‌کنند
یک نفر دیگر می گوید بیشتر کالاهای اصلی در بازارها ناموجود است؛ زیرا بیشتر مغازه‌ها تعطیل است و مردم از هفته گذشته برای خرید کالا هجوم بردند.
ذخایر کالاهای اساسی خوب است
با این حال، لؤی المنجد، وزیر بازرگانی دولت پیشبرد امور سوریه(وزیر دوره حکومت بشار اسد) می‌گوید که ذخیره خوبی از گندم برای بیش از یک سال و آرد برای بیش از ۳ ماه کافی است.
وی افزود: ذخایر کالاهای اساسی و غذایی در کشور خوب است و برای دستکم تا شش ماه دیگر کافی است، در حالی که مشکل به تامین وسایل حمل و نقل برای عرضه کالا به بازارها محدود می‌شود.
وزارت تدارکات دولت قبلی سوریه به اتاق‌های بازرگانی دمشق دستور داده تا مشکلات را شناسایی و آنها را به گونه‌ای حل کنند که ورود کالاها به بازارها تضمین شود و پیش‌بینی می‌شود که کالاها از امروز سه‌شنبه به بازارها برسد.
وزارت دارایی دولت پیشبرد امور سوریه نیز به نوبه خود از کارمندان و ادارات وابسته خود خواسته است تا امروز سه شنبه به منظور تسهیل کار شهروندان و محافظت از وزارتخانه و ادارات وابسته به آن در برابر هرگونه دزدی یا خرابکاری مانند آنچه دیروز رخ داده است، اقدام کنند.
وزارت نفت و منابع معدنی دولت پیشبرد امور سوریه نیز از کارگران کلیه کارگاه‌ها و کارگاه‌های تولیدی اعم از میادین، کارخانه‌های گاز و پالایشگاه‌ها خواست از فردا به محلهای کار خود مراجعه کنند.
بانک مرکزی سوریه: سپرده‌ها ایمن است/ بر کار موسسات مالی نظارت داریم
بانک مرکزی سوریه در صفحه رسمی خود در فیس‌بوک اعلام کرد که این بانک به کار خود و نظارت بر کار مؤسسات مالی بانکی و غیربانکی فعال مطابق با مقررات مربوطه ادامه می‌دهد.
این بانک با تایید ادامه فعالیت موسسات مالی با ارائه خدمات مناسب به مشتریان، به شهروندانی که با کلیه بانک‌های عامل سروکار دارند، اطمینان داد که سپرده‌ها و پول‌های موجود در آن بانک‌ها سالم است و در معرض آسیبی قرار نگرفته است.
این امر پس از آن صورت گرفت که بانک مرکزی سوریه روز یکشنبه به دنبال اعلام سقوط نظام بشار اسد مورد سرقت‌های متعددی قرار گرفت.
الجزیره در ادامه آورده است علیرغم اشاره بانک مرکزی سوریه مبنی بر اینکه ارز مورد تایید برای گردش در کشور، لیر سوریه است در بازارها مشاهده می‌شود که معاملات با لیر ترکیه و دلار هم انجام می‌شود، زیرا اکثر بانک‌های دولتی و خصوصی فعال در پایتخت همچنان بسته است.
لؤی المنجد، وزیر بازرگانی دولت پیشبرد امور سوریه نیز می‌گوید که اوضاع در حلب و حماه عادی شده و کارمندان به سر کار خود بازگشتند اما در حمص، دمشق و درعا و السویداء چند روزی تا از سر گیری کار نهادهای دولتی طول می‌کشد.
وزیر بازرگانی سوریه همچنین گفت تصمیم درباره تغییر ارز ، مساله‌ای سیاسی است اما در مقطع کنونی با سه پول لیر سوریه، لیر ترکیه و دلار انجام می‌شود.
العربی الجدید هم گزارش داد با جود اظهارات اخیر دولت مبنی بر آزادسازی معاملات نقدی در بازار و تسهیل معامله با دو ارز خارجی دلار و لیر ترکیه به منظور تسهیل در مبادلات و تجارت در بازارهای سوریه اما نگرانی‌هایی نسبت به این موضوع برای شهروندان به وجود آمده است و آن هم ناشی از کاهش ارزش لیر سوری و گران شدن دلار با سقوط حکومت بشار اسد است آنها می گویند برای مثال ما وامی را که از بانک‌های خصوصی و دولتی گرفته‌ایم با از دست رفتن ارزش پول ملی باید گران تر پس بدهیم.
این وبگاه قطری در ادامه آورده است: ناظران بر این باورند که دولت انتقالی سوریه باید با تسریع در بررسی وضعیت اقتصادی و تحلیل آن با همت متخصصان، تحکیم پایه‌های اقتصاد ملی را تسریع بخشد، صنایع بومی را تشویق کند، اندیشه صنعتی را رواج دهد و بخش قابل توجهی از برنامه های درسی مدارس را به آموزش صنعتی، تجاری و حرفه ای از پایه های ابتدایی اختصاص دهد، زیرا این مسائل به افزایش ارزش پول محلی و کنترل بازار کار کمک می‌کند، دولت باید تجربیات کشورهای بزرگ صنعتی امروزی را مطالعه کند.
پول ملی سوریه که از سال ۲۰۱۱ به دلیل درگیری‌ها، تحریم‌ها و تحولات سیاسی به‌طور مداوم در حال کاهش بود، در روزهای اخیر به شدت کاهش یافته است.
بر اساس گزارش بانک جهانی، نرخ رسمی ارز سوریه در برابر دلار آمریکا بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳، ۲۷۰ برابر کاهش یافت و به ۱۲۵۶۲ لیر در هر دلار رسید.
نرخ مبادله با دلار آمریکا از ۱۵ هزار، قبل از شروع تهاجم شورشیان اکنون به ۲۲ هزار کاهش یافته است. در حلب و ادلب به دلیل استفاده مضاعف از لیر ترکیه در این منطقه، واحد پول در حلب به حدود ۲۵ هزار دلار کاهش یافته است.
بانک جهانی در ماه مه گزارش کرد که کاهش ارزش پول سوریه با شروع بحران ارزی لبنان در اواخر سال ۲۰۱۹ شتاب بیشتری گرفت که با توجه به روابط نزدیک تجاری و تجاری بین لبنان و سوریه و اتکای سوری‌ها به بانک‌های لبنانی برای تراکنش‌های تجاری و شخصی، تعجب‌آور نیست.
وخامت اوضاع اقتصادی و اعمال تحریم‌های جدید موسوم به سزار در اواسط سال ۲۰۲۰ تاکنون که موجب تشویق فرار سرمایه و کاهش حواله‌ها شد، به کاهش ارزش پول سوریه دامن زد.
از سال ۲۰۲۰، پول سوریه بیش از ۹۰ درصد ارزش خود را در برابر دلار آمریکا در بازار موازی از دست داده است. در سال ۲۰۲۳، میانگین قیمت آن در بازار ۱۴۱ درصد در برابر دلار آمریکا کاهش یافت. در طول سال ۲۰۲۳، بانک مرکزی سوریه چندین بار نرخ ارز رسمی را کاهش داد، اگرچه به‌طور مداوم کمتر از نرخ رایج بازار باقی ماند.
∎