خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک به بررسی فرصت «حیاتی» ناشی از سقوط حکومت بشار اسد برای نابودی جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه پرداخت.

سازمان منع سلاح‌های شیمیایی بارها بر ضرورت تعهد سوریه مبنی بر اعلام و نابودی همه جنگ‌افزارهای شیمیایی آن تاکید کرده است. اما با گذشت بیش از یک دهه تلاش تیم‌های این سازمان، موانع ایجادشده توسط دولت اسد موانع قابل‌توجهی ایجاد کرد.

سازمان منع سلاح‌های شیمیایی گزارش داده که فهرست آن از جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه ناقص و نادرست است و شواهد حاکی از ادامه برنامه جنگ‌افزارهای غیرقانونی سوریه دارد.

منابع دیپلماتیک با اشاره به تاکتیک‌های «موش و گربه» رژیم اسد، نسبت به صرف میلیون‌ها دلار بدون حصول هرگونه پیشرفت معنادار ابراز ناامیدی کردند.

آنها ضمن «منحصر به فرد» خواندن فرصت ناشی از سقوط اسد برای نابودی جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه، به رویترز گفتند استقرار بازرس‌های سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در سوریه مستلزم ترتیبات امنیتی جدیدی است که شامل همکاری بالقوه با گروه‌های مختلف مسلط بر سوریه از جمله «هیات تحریر الشام»، شاخه سابق القاعده در کشور سوریه، است.

ماموریت‌های پیشین با خطرات عمده‌ای مواجه شدند و برای مثال در جریان ماموریت ۱۰ سال پیش در «کفار زیتا» بازرسان این سازمان هدف حمله قرار گرفتند.

به رغم تکذیب حکومت‌های پوتین و اسد، دو ماموریت مستقل انجام شده توسط سازمان منع سلاح‌های شیمیایی و سازمان ملل متحد، و یک ماموریت مشترک دو سازمان مزبور حاکی از آن است که نیروهای حکومت اسد از گازهای سارین و کلر علیه غیرنظامیان استفاده کرده بودند.

دولت اسد با پیوستن به سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در سال ۲۰۱۳ وجود ۱۳۰۰ تُن جنگ‌افزارهای ممنوعه شیمیایی را تایید کرد که بر اساس گزارش‌ها نابود شدند. با این حال، برخی شواهد حاکی از تداوم تولید جنگ‌افزارهای شیمیایی و وجود تناقضات در بیانیه‌های دولت اسد در این ارتباط است.

به گزارش رویترز فرناندو آریاس، رئیس سازمان منع سلاح‌های شیمیایی، مسائل حل‌نشده از جمله توسعه جنگ‌افزارهای اعلام‌نشده در دو سایت شیمیایی سوریه را خاطرنشان کرده است.

در همین ارتباط، نیکول شامپین، سفیر ایالات متحده در سازمان منع سال‌های شیمیایی، ابراز امیدواری کرد که تحولات اخیر در سوریه به پایبندی این کشور به تعهدات خود منجر شود.

سازمان منع سلاح‌های شیمیایی برای رسیدگی به این نگرانی‌ها از برگزاری جلسه‌ ویژه شورای اجرایی خود خبر داد و افزود از بین بردن جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه برای کاهش خطرات اشاعه جنگ‌افزارهای کشتارجمعی و تضمین پاسخگویی در قبال جنایات جنگی ارتکاب‌یافته در طول جنگ «حیاتی» است.