همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: ویتامین‌ها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن، و عملکرد صحیح اندام‌ها و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مختلف دارند. یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها که این روزها حتما زیاد درباره آن می‌شنوید، ویتامین D است که کمبود آن می‌تواند منجر به ضعف سیستم ایمنی بدن، دردهای مزمن عضلانی و استخوانی، بروز پوکی استخوان، ضعف و خستگی همیشگی، افزایش خطر بیماری‌های قلبی و بیماری‌های دیگر شود.
ویتامین D، یک ویتامین محلول در چربی است که در بسیاری از مواد غذایی مثل ماهی، تخم‌مرغ، شیر و سایر محصولات لبنی و ماهی‌های چرب یافت می‌شود. یکی دیگر از راه‌های دریافت این ویتامین، قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. به گفته پزشکان تنها حدود ۱۰ دقیقه در روز قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای پیشگیری از کمبود این ویتامین کافی است. هرچند در خیلی از موارد، نه مواد غذایی حاوی ویتامین D و نه نور خورشید نمی‌توانند کمبود این ویتامین را در بدن ما جبران کنند.
کمبود این ویتامین به مردم کشور ما اختصاص ندارد و یک نگرانی و مشکل جهانی محسوب می‌شود. تخمین زده شده که حدود یک میلیارد نفر در دنیا دچار فقر ویتامین دی هستند. دکتر ایرج خسرونیا، فوق تخصص گوارش و کبد درباره آمار کمبود این ویتامین در ایران به همشهری‌آنلاین می‌گوید: مشاهدات و بررسی نتایج آزمایش‌ها نشان می‌دهد که ۹۰ درصد ایرانی‌ها کمبود ویتامین D دارند. دلیل آن هم رژیم غذایی غلط و همچنین عدم دریافت نور خورشید به میزان کافی است.
دکتر خسرونیا می‌گوید: اگر بدن ما این ویتامین را به میزان کافی دریافت نکند، میزان کلسیمی که در بدن وجود دارد و یا در استخوان‌ها تجمع می‌کند، کمتر از حد معمول می‌شود و پوکی استخوان می‌گیریم. درواقع ناراحتی‌های استخوانی، از مهم‌ترین عوارض کمبود ویتامین دی و همچنین کلسیم است.
این پزشک اضافه می‌کند: تامین میزان کافی ویتامین دی به تقویت سیستم ایمنی بدن، محافظت از بدن دربرابر پوکی استخوان، پیشگیری از بیماری‌های قلبی، بیماری‌های عفونی و بیماری‌های خودایمنی کمک می‌کند و طبیعتا کمبود آن باعث بروز عارضه‌های جسمی و روانی متعددی مثل ضعف استخوان‌ها، دردهای استخوانی، ضعیف شدن عضلات و حتی بروز و تشدید اختلالات روانی مثل اضطراب و افسردگی و ... می‌شود.
بیشتر بخوانید؛
هرچند کمبود ویتامین D می‌تواند سلامت ما را به خطر بیندازد، مصرف بی‌رویه آن هم می‌تواند باعث رسوب آن در بدن شود که خطرات و عوارض متعددی به دنبال دارد. عوارضی مثل افزایش میزان کلسیم خون، بی‌اشتهایی، نارسایی کلیه‌ها، از کار افتادن کلیه‌ها، سنگ کلیه، بیماری کبد مثل کبد چرب، ضعف عضلات، اختلالات گوارشی مثل دل‌درد، یبوست یا اسهال، افزایش فشارخون و حتی مسمومیت.
ویتامین دی، یک ویتامین محلول در چربی است و به جذب کلسیم غذا کمک می‌کند و درواقع جذب کلسیم، یکی از مهم‌ترین وظایف ویتامین دی است. اما مصرف بی‌رویه و خودسرانه آن می‌تواند منجر به افزایش سطح کلسیم خون شود که همین یک مورد منجر به افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه و آسیب دیدن سلول‌های کلیه و سایر عوارض مربوط به افزایش سطح کلسیم در خون می‌شود.
پزشکان تاکید می‌کنند که هرگز خودسرانه این ویتامین را مصرف نکنید و اجازه دهید که پزشک مقدار و زمان مناسبِ مصرف آن را تعیین کند. چراکه شما تنها با انجام آزمایش خون می‌توانید متوجه شوید که آیا کمبود ویتامین D دارید یا نه. اگر هم آزمایش شما کمبود این ویتامین را نشان دهد، تنها پزشک متخصص این صلاحیت را دارد که تعیین کند چه مقدار ویتامین و هر چند روز یک بار مصرف کنید. ممکن است نیاز شما یک بار در ماه باشد یا روزانه یک ویتامین. چراکه میزان مورد نیاز هر فرد به این ویتامین بسته به شرایط سنی، کمبود آن در بدن و ... با فرد دیگر تفاوت دارد و همه افراد نمی‌توانند و نباید دوز واحدی از آن را مصرف کنند. پس تعیین این موضوع را به پزشک واگذار کنید و خطرات مصرف نادرست آن را به جان نخرید.