نورنیوز-گروه بینالملل: در یازدهمین روز از آغاز یورش نظامی نیروهای تروریست و مخالفان دولت سوریه به شهرهای این کشور، نیروهای ارتش سوریه همچنان با تروریستها در مرزهای مختلف استانها درگیر هستند. در برخی از مناطق به صورت تاکتیکی عقبنشینی کردهاند و در برخی دیگر با شدت تمام ایستادگی. با این حال اما تحولات در عرصه فرامیدانی از میدان جنگ پیچیده تر شده ونیازمند توجه جدی است.
دیپلماسی؛ یک گفتوگو و ۶ نکته
دور تازهای از سفرهای دیپلماتیک وزیر امور خارجه ایران به منظور تعیین راهی برای حل بحران سوریه آغاز شده است و عباس عراقچی پس از سوریه و عراق امروز در دوحه قطر با همتایان روس و ترک خود درچارچوب روند آستانه دیدار و رایزنی خواهد کرد. عراقچی در گفتوگوهای رسانهای و سیاسی با مقامات این کشورها به چند نکته درباره این بحران اشاره کرده که به نظر میرسد در جنگ ادراکی موجود میان محور مقاومت و غرب ،تببینگر بسیاری از مسائل باشد.
۱-شرایط زمانی آغاز هجوم تروریستها در سوریه: عراقچی در گفتوگو با شبکه الاولی به یک تقارن اشاره کرده و گفته است: من تصور میکنم یک اشتباه محاسباتی بزرگی صورت گرفته است. من نمیتوانم هماهنگی بین تروریستهای تکفیری و رژیم صهیونیستی را در اجرای این عملیات نادیده بگیرم. بلافاصله پس از آتشبس در لبنان، حمله به حلب آغاز شد و پس از آن ادامه پیدا کرد.
۲-ارهابیها برای تمام منطقه خطرناک هستند: وزیر امور خارجه با بیان اینکه «این یک خطر بزرگ برای منطقه است»، افزوده : تبدیل سوریه به مامنی برای تروریستهای ارهابی باعث خواهد شد از بقیه نقاط نیز به سوریه بازگردند، یک خطر برای کل کشورهای منطقه است، به خصوص کشورهای همسایه.
۳-محور مقاومت مربوط به همه منطقه است: در جنگ ادراکی موجود یکی از مهمترین موضوعات، پیشگیری از ایجاد و تثبیت دوگانهای است که دشمن سالهاست تلاش کرده در منطقه آن را به کشورها بقبولاند و آن تضاد میان اهداف و اقدامات محور مقاومت با سیاستها و اهداف کشورهای منطقه است. عراقچی در توضیح این مهم تصریح کرده است: یک سناریویی بزرگتری وجود دارد که کشورهایی که در خط مقاومت علیه رژیم صهیونیستی فعال هستند و دیدگاههای متفاوتی به نسبت برخی کشورهای دیگر دارند، مورد هدف و هجوم، تحریم و توطئههای مختلف قرار میگیرند.
عراقچی در ادامه خاطرنشان کرده؛ لازم است کشورهای منطقه نسبت به این سناریو بزرگتر هوشیار باشند. برخی از این پیروزیهای مقطعی قطعا نمیتواند مفید باشد، اگر که در دراز مدت سناریوهای حذف نیروهای مترقی، پیشرو و ضدصهیونیستی مدنظر باشد. الحمدالله الان وحدت خوبی بین ساحات مقاومت وجود دارد.
۴-تروریست های ظاهری و همپیمانان باطنی: همزمان با اعلام مجدد تروریستی بودن گروه تحریرالشام از سوی سخنگوی کاخ سفید، پرسش مهمی که در اذهان عمومی مطرح خواهد شد این است که اگر تحریرالشام تروریستی است، چرا نیروهای آمریکایی در بمباران آنها نمیکوشند؟ عراقچی هم در گفتوگوی رسانهای خود به این تناقض اشاره کرده و گفته است: «این گروههای تروریستی توسط سازمان ملل به عنوان تروریست شناسایی شدهاند، اما کشورهای مدعی مبارزه با تروریسم یا ساکت هستند یا از آنها حمایت میکنند. ظاهرا برای آنها و به اقتضای منافع آنها، تروریست خوب و بد وجود دارد.
۵-حمایت همیشگی ایران از سوریه: وزیر امور خارجه در گفتوگوهای تفصیلی خود با رسانهها، به نوعی دربرابر روایتسازی رسانهای از نحوه تعامل ایران با دولت سوریه در زمان کنونی ایستاده و تصریح کرده است که ما همواره از دولت و ملت سوریه حمایت کردیم و الان هم به این حمایت خود به صورت کامل ادامه میدهیم. اما اینکه این حمایت به چه صورت شکل بگیرد، این امر بستگی به دولت سوریه دارد. هر چیزی که از ما درخواست شود، طبیعی است که ما کمک میکنیم.
۶-اصول غیرقابل تغییر سیاست ایران در قبال سوریه و منطقه: عراقچی در این نشستها بار دیگر بر اصول جمهوری اسلامی در منطقه اشاره و تاکید کرده که آنچه مسلم است، این است که حمایت از تمامیت ارضی و حق حاکمیت دولت سوریه و تغییرناپذیربودن مرزهای بینالمللی از مهمترین اصولی است که همه ما به آنها پایبند هستیم.
تهران در تمام بحرانهای منطقهای از ارمنستان و آذربایجان تا سوریه بر اصل مهم تغییرناپذیربودن مرزهای بینالمللی تاکید ویژه دارد و به نظر میرسد این مهم را در نشست روند آستانه با همتای ترک خود بسیار پررنگتر مورد تاکید قرار دهد.
تحولات میدانی در سوریه
براساس خبرهای منتشر شده از سوریه مسلحین کنترل خود را بر کل شهر درعا (در جنوب سوریه) اعلام و بر بخشهای نظامی آن مسلط ومنع رفت و آمد برقرار کردهاند. شهر درعا به عنوان مرکز استان برای سوریه اهمیت استراتژیک دارد و اصلیترین گذرگاه در مرز اردن به شمار میرود. پس از تصرف بخشهای گستردهای از این شهر دولت اردن هم اعلام کردکه مرزهای خود با سوریه را به دلیل شرایط امنیتی در جنوب این کشور بسته است.
بخشهای بزرگی از شهر دیرالزور در شرق سوریه هم به کنترل دیگر گروههای مخالف دولت که عمده آنها راگروههای کردی تشکیل میدهند، درآمده است. این شهر در فاصله ۱۵۲ کیلومتری شمال مرز عراق و سوریه قرار دارد و خبرهای ضدونقیضی هم از تصرف گذرگاههای مرزی عراق و سوریه از سوی مخالفان کرد حکومت منتشر شده است.
نیروهای ارتش سوریه به منظور کاستن از سرعت حرکت تروریستها موانع خاکی در حد فاصل حمص و حما ایجاد کرده و جاده متصل کننده این دو شهر را بمباران کردهاند. تسلط تروریستها بر حما به عنوان مهمترین حلقه اتصال حلب به دمشق، شرایط را برای دولت مرکزی سوریه پیچیده کرده است. از سوی دیگر «علی عباس»، وزیر دفاع سوریه عقبنشینی ارتش از این شهر را اقدام تاکتیکی موقت ارزیابی و تاکیده کرده است که نیروهای ارتش سوریه هنوز در اطراف شهر هستند.
موضع ترکیه در قبال سوریه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در تازهترین اظهارنظر خود پیرامون رویدادهای سوریه، ابراز امیدواری کرده که حمله تروریستها به شهرهای سوریه «پیشروی مسالمتآمیز» باشد. هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه هم امروز شنبه قرار است در نشست روند صلح آستانه با همتایان ایرانی و روس خود به بررسی راهکارهای پایان دادن به بحران در سوریه بپردازد. مرز طولانی بین ترکیه و سوریه و حضور گروههای متنوع از کردهای تجزیهطلب مخالف ترکیه تا گروهکهای تروریستی، سبب شده است تا آنکارا برای تامین امنیت خود به هر اقدامی از جمله حمایت از گروهکهای تروریستی تن داده و با اصطلاح از ترس مرگ خودکشی کند.
بازار داغ شایعات در شام
همزمان با اوج گیری درگیری ها میان ارتش سوریه وگروههای تروریستی مخالف دولت این کشور، بسیاری از خبرها آغشته به شایعات و سوگیریهای تعمدی است. برای مثال روزهاست که رسانهها مدعی کودتا و قیام در دمشق علیه بشار اسد رئیسجمهور این کشور هستند. روز گذشته خبر مبنی بر ناکام گذاشتن تلاش خیانتی که برخی از افسران مرتبط با کشورهای خارجی در آن دست داشتند»، منتشر و بلافاصله از سوی منابع سوری تکذیب شد و اعلام شد که اخبار مشابه ساختگی و دروغین است که از طریق فتوشاپ ساخته و پرداخته و در تریبونهای متخاصم با هدف ایجاد آشوب منتشر میشود.
یکی دیگر از این شایعهپراکنیها، ایجاد ابهام درباره حضور بشار اسد رئیسجمهور سوریه در دمشق است. والاستریتژورنال به نقل از آنچه که «منابع آگاه» خوانده مدعی شد مقامات مصری و اردنی از بشار اسد خواستهاند کشور را ترک کند و دولتی در تبعید تشکیل دهد. در واکنش به این ادعاها اردن گزارشهای رسانهای مبنی بر اقدام مقامات اردنی به ترغیب بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه برای ترک کشورش را تکذیب کرده است.
والاستریتژورنال در تیتر دیگری مدعی شده است که اسد از کشورهای عربی درخواست کمک تسلیحاتی و اطلاعاتی کرده اما این درخواست رد شده، یا از ترکیه خواسته است تا برای متوقف کردن مسلحین مداخله کند.
رژیم صهیونیستی و استقبال از سقوط اسد
خبرها و گزارشهای منتشر شده از داخل سرزمینهای اشغالی حکایت از آن دارد که رژیم اسرائیل با دقت تمام هم در عرصه سیاسی و هم نظامی خود را برای تحولا سوریه آماده کرده است. بر اساس اعلام شبکه ۱۴ رژیم صهیونیستی، تلآویو خود را برای سقوط اسد آماده میسازد و کابینه امنیتی این رژیم به طور غیرمعمول طی ۳ روز ۳ بار در زمینه تحولات سوریه تشکیل جلسه داده و وضعیت آماده باش را حفظ کرده است.
آمریکا به دقت پیگیر است
کارین ژان-پییر سخنگوی کاخ سفید در واکنش به تحولات سوریه تصریح کرده است که واشنگتن از نزدیک این تحولات را دنبال میکند و با کشورهای منطقه در تماس است. آمریکا همچنان اصرار دارد که شرایط کنونی محصول عدم ورود اسد به فرایند سیاسی تاکید شده در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل است و ادعا میکند که دلیل اوضاع امروز سوریه، تکیه اسد به روسیه و ایران است.
سخنگوی کاخ سفید همچین مدعی شد که تحریرالشام گروه ترویستی بوده و زمان مذاکره برای پایان دادن به درگیریهای سوریه براساس قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد فرا رسیده است.
∎