وقتی کاشفان هلندی در سال ۱۶۷۰ وارد استرالیا شده و پرنده ی کمیابی که همان قوی سیاه باشد، را مشاهده کردند، بسیار شگفت زده شدند، این کشف بزرگ آغازگر دیدی متفاوت نسبت به موضوعات و مسائل به خصوص در بازارهای مالی بود. برای صدها سال، مردم تصور میکردند همه قوها سفید هستند. بنابراین، قوهای سیاه به عنوان نشانهای از یک اتفاق غیرمحتمل یا غیرممکن تلقی میشد.همان چیزی که در بازارهای مالی در سالهای اخیر شاهد ان هستیم. مواجه ما با رویدادهایی که شاید کمتر کسی میتوانست وقوع آنها را حدس بزند یا پیشبینی کند.
در بازارهای مالی یک نقص بزرگ امنیتی، یک تغییر ناگهانی در سیاستهای نظارتی یا انجام کلاهبرداری در مقیاس بزرگ میتواند آغازگر رویداد قوی سیاه باشد. اما هیچ فهرستی از رویدادهای برجسته قوی سیاه به اندازه همهگیری کرونا کامل نیست. بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال در همه جا در میان وحشت عمومی در خصوص ویروسی جدید و همهگیری گسترده سقوط کرد. تنها یک روز پس از اینکه سازمان جهانی بهداشت رسماً همهگیری را به رسمیت شناخت، ارزش BTC تقریباً ۵۰ درصد کاهش یافت. سایر ارزهای دیجیتال هم به سرعت از این روند پیروی کردند و ارزش بازار در یک روز ۴۰ درصد افت کرد. برای برخی از سرمایهگذاران، این اتفاق یک ویرانی مالی تمام عیار بود. با این حال، عدهای از این رویداد منفی استفاده کردند و توانستند ارزهای دیجیتال با ارزش را با قیمتهای بسیار پایینی خریداری کنند، اتفاقی که سود فراوانی را برای این افراد در سالهای بعد به همراه داشت.
همانطور که میبینید، رویدادهای قوی سیاه اغلب برای سرمایهگذاران فاجعهبار هستند. هزاران سرمایهگذار سود خود را به یکباره از دست میدهند و برخی حتی در نهایت با مقادیر زیادی بدهی مواجه میشوند. با این حال، یک سرمایهگذار زیرک میتواند استراتژیهایی اتخاذ کند که به وسیله آن بتواند از هر رویداد پیشبینی نشدهای با کمترین زیان عبور کند.
یکی از مهارتهای مهم برای آماده شدن برای رویدادی غیرقابل پیشبینی این است که نباید بیش از اندازه روی یک حوزه یا دارایی خاص سرمایهگذاری کنیم. حتی اگر ارز دیجیتالی مانند بیت کوین باشد، ارزی که آنقدر بزرگ به نظر میرسد که احتمال ناکامیاش تقریباً در حد صفر است. این ارز هم ممکن است بنا به هر علتی دچار یک رویداد قوی سیاه شود و شرایطی غیرقابل تصور را ایجاد کند. مخصوصا اینک که مرزهای ۱۰۰ هزار دلار را نیز پشت سر گذاشته و کارشناسان از آغاز دورهای طلایی برای این صنعت سخن میگویند.
با وجود پتانسیل بازدهی بالا، تعجبآور نیست که هر روز سرمایهگذاران به دنبال ورود به این صحنه هستند. با این حال، کاربران باید پیش از ورود به این بازار، ریسکهای متعدد که یکی از آنها ریسک قوی سیاه است، درک کنند و برایآن آماده باشند برخی از آنها عبارتند از:
ریسک بازار: منظور از ریسک بازار خطر از دست دادن پول به دلیل حرکت های عمومی بازار رمز ارز است. این نوع ریسک در همه سرمایهگذاری ها از جمله ارزهای دیجیتال وجود دارد. ریسک بازار میتواند ناشی از عوامل خارجی مانند شرایط اقتصادی، سیاستهای دولت یا رویدادهای پیش بینی نشده باشد.
ریسکهای نظارتی: شرایط محیطی و چهارچوبهای نظارتی برای ارزهای دیجیتال هنوز غیرشفاف است. رمزارزها در یک منطقه خاکستری در ارتباط با وضع قوانین و مقررات قرار دارند و دولتها در سراسر جهان هنوز در تلاش هستند تا سازوکاری برای طبقهبندی آنها بیابند. در حالی که برخی از کشورها رویکردی غیرمستقیم در پیش گرفتهاند، برخی دیگر موضع نظارتی سختگیرانهتری اتخاذ کردهاند. برخی کشورها حتی تا آنجا پیش رفتهاند که رمزارزها را به طور کامل ممنوع کردهاند. تصمیمات نظارتی میتواند تأثیر قابلتوجهی بر بازارهای ارزهای دیجیتال داشته باشد و این ریسکی است که میتواند احتمال وقوع یک رویداد قوی سیاه را تقویت کند.
ریسکهای عملیاتی: صرافیهای ارزهای دیجیتال بهخاطر وجود نقص در سیستمهای امنیتی و ایرادات احتمالی در انجام عملیاتهای مالی چندان مورد اعتماد کاربران نیستند. صرافیهای ارزهای دیجیتال ممکن است دچار اشکالات فنی یا نقص سیستم شوند، اتفاقی که میتواند در نهایت به تأخیر در معاملات یا از دست رفتن تراکنشها منتهی شود. سرمایهگذاران باید از این ریسک های عملیاتی آگاه باشند و صرافیهایی را انتخاب کنند که از نظر امنیت و قابلیت اطمینان شهرت خوبی داشته باشند. در غیر اینصورت احتمال رویارویی با یک پدیده قوی سیاه چندان دور از انتظار نخواهد بود.
ریسک نقدینگی: ریسک عدم توانایی در فروش سریع یا با قیمت منصفانه دارایی است. ارزهای دیجیتال به ویژه ارزهای کوچکتر بازار میتوانند مشکل جدی در ارتباط با نقدینگی داشته باشند؛ قدرت نقدشوندگی بسیاری از آنها پایین است، یعنی چنین داراییهایی متقاضیان اندکی برای خرید و فروش دارند و همین موضوع موجب میشود به سرعت نتوان دارایی رمز ارزی خود را به پول فیات یا هر شیء باارزش دیگر تبدیل کرد. این کمبود نقدینگی میتواند خرید یا فروش با قیمتهای مطلوب را با مشکل مواجه کند و به طور بالقوهای منجر به زیانهای قابلتوجهی شود.
خطرات امنیتی: منظور از خطرات امنیتی ریسکهای مرتبط با نگهداری ارزهای دیجیتال است. برخلاف داراییهای سنتی، ارزهای دیجیتال در کیف پولهایی به اصطلاح دیجیتالی نگهداری میشوند. این کیفها به دلیل ماهیتشان در معرض حملات هک و سایر موارد نقض امنیتی هستند. بنابراین اگر هکری به کیف پول شما دسترسی پیدا کند، بدون اطلاع شما میتواند ارز دیجیتالتان را به سرقت ببرد.
نکته دیگری که باید در نظر گرفت مشکلات احتمالی است که می تواند باعث شکست سرمایهگذاری شود. به عنوان مثال، اگر یک ارزدیجیتال تقریباً به طور کامل توسط یک کشور واحد پشتیبانی شود، بروز مشکلات در آن کشور میتواند باعث کاهش شدید قیمتها شود. در حالت ایدهال، بهتر است ارزهای دیجیتالی را انتخاب کنید که در مکانهای مختلف پشتیبانی میشوند، از طریق مبادلات متعدد قابل معامله هستند و به هیچ دارایی یا سازمان خاصی وابسته نیستند.
با وجود همه فراز و نشیب ها در بازار رمزارزها و بیت کوئین که پادشاه آنها محسوب می شود، در نهایت کسی نمی داند که دوران سلطنت این رمز ارز با یک فروپاشی اجتنابناپذیر روبرو خواهد شد یا با یک پانزی باز خاتمه مییابد یا اینکه به تکامل و انطباق با چالشهای بازار ادامه خواهد داد، این سئوالات همچنان بدون جواب باقی خواهد ماند.
ولی بی شک آخرین راه آماده شدن سرمایه گذاران برای پدیده قوی سیاه این است که از این توصیه سرمایهگذاری ساده و در عین حال اساسی تبعیت کنند: لطفا «پولی را که نمیتوانید از دست دهید، سرمایهگذاری نکنید»