به گزارش قدس آنلاین، سید محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتوگویی در خصوص دو شغله بودن پزشکان و فعالیت همزمان آنها در بخش دولتی و خصوصی گفت: در برنامه هفتم توسعه روی این موضوع تأکید شده که پزشکان باید در یک بخش کار کنند، یا در بخش خصوصی و یا در بخش دولتی. اما در ادامه آن عنوان میشود به شرط اینکه در بخش دولتی مزایای مالی آنها تأمین شود. اما متأسفانه، بخش دولتی نتوانسته آن مزایای پزشکان را تأمین کند و بر خلاف آنچه که در جامعه تصور میشود، پزشکان در رفاه نیستند. یکی از اقشاری که اکنون زیر خط فقر زندگی میکنند، پزشکان هستند.
وی ادامه داد: یک پزشک عمومی که در دانشگاه علوم پزشکی در روستاها به عنوان پزشک خانواده کار میکند را در نظر بگیرید؛ حقوقش بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان است. پزشکان دیگر در بیمارستانها نیز حقوقشان در همین حد است. کارانههایشان نیز به علت مالیاتهای زیادی که بهصورت روش پلکانی محاسبه میشود، متأسفانه پایین است. مثلاً اگر یک جراح در بیمارستان دولتی یک عمل آپاندیس انجام دهد، مبلغی مشخص دریافت میکند، در حالی که همان جراح در بخش خصوصی پنج برابر آن مبلغ را میگیرد.
جمالیان اضافه کرد: تا زمانی که نتوانیم این تفاوتها را درست کنیم، نمیتوانیم فشار بیاوریم، چرا که اگر فشار بیاوریم هیچ پزشکی در بخش دولتی نمیماند. به همین دلیل، قانون هم این موضوع را پیشبینی کرده است. یعنی هر جا قانون گفته پزشک باید فقط در بخش دولتی کار کند، در ادامه تبصرهای آورده که به شرط تأمین منابع مالی و وجود تعرفه واقعی باشد. اینکه اکنون در حالت بینابین این موضوع را نگهداشته ایم، بدترین حالت است. به نظر من این موضوع باید یک روز تعیین تکلیف شود.
افزایش ارجاع بیماران از بخش دولتی به خصوصی در کلانشهرها
وی با اشاره به گلایه بیماران از ارجاعات به بخش خصوصی بیان کرد: امروز بیماران ما بهویژه در کلانشهرها از ارجاع بیماران از بخش دولتی به خصوصی گلایههای زیادی دارند. اگرچه قانون به وضوح در مورد این موضوع تعیین تکلیف کرده، اما هم در بحث قانون نظام پزشکی و هم در بخش دستورالعملهای وزارت بهداشت آمده که ارجاع بیمار از بخش دولتی به بخش خصوصی ممنوع است. به همین دلیل، اگر مریضی هم به این موضوع شکایت کند، مطمئناً علیه آن پزشک حکم خواهند داد. امیدوارم که بالاخره یک روز بتوانیم این موضوع را حل کنیم اگرچه تا زمانی که منابع مالی حل نشود و مشکل پزشکان ما مرتفع نشود، حل نخواهد شد.
او ادامه میدهد: واقعیت این است که امروز حتی تعرفههای بخش خصوصی نیز دیگر پاسخگوی نیاز پزشکان نیست. اگر امروز شاهد مهاجرت زیاد کادر درمان هستیم، به خاطر همین است که دیگر بخش خصوصی هم تکافو نمیکند. اگر از سال ۸۸ تورم را در نظر بگیریم و افزایش تعرفه پزشکی را هم ببینیم، متوجه خواهیم شد که چقدر سال به سال ما پزشکان را فقیرتر کردهایم. امروز اگر پزشکی وضعیتش خوب است، جزو پزشکان خیلی قدیمی است و پزشکان جوان ما از لحاظ اقتصادی حتی توان برآورده کردن نیازهای اولیه زندگیشان را ندارند. درحالی که جامعه با یک پزشک به عنوان یک آدم پولدار و مرفه برخورد میکند. در واقع پزشکان در این تضاد ماندهاند.
بعضی مواقع آرزوهای خود را به قانون تبدیل میکنیم و واقعیت جامعه را نمیبینیم
وی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود اینکه به ممنوعیت دو شغله بودن پزشکان در برنامههای پنجم، ششم و هفتم توسعه اشاره شده است، اما اجرا نمیشود؟ گفت: بعضی مواقع آرزوهای خود را به قانون تبدیل میکنیم و واقعیت جامعه را نمیبینیم. وقتی واقعیت جامعه را نبینیم و زیرساختهای آن را مهیا نکنیم، فقط قانون را روی کاغذ نوشته ایم. حتی اگر ضمانت اجرایی برای آن گذاشته شود و بگوییم اگر این قانون محقق نشد، ما این برخورد را میکنیم، چون به عنوان مجری نتوانستهایم زیرساختها را فراهم کنیم، نمیتوانیم یقه کسی را بگیریم.
او افزود: این موضوع در برنامه پنجم و ششم مطرح بوده و در برنامه هفتم توسعه نیز آمده است. یعنی ما سه برنامه نوشتهایم و عیناً در هر سه برنامه این موضوع بوده، اما هیچکدام اجرا نشده و در برنامه هفتم هم اجرا نخواهد شد. این مورد نیز مانند سایر موارد در پایان برنامه های پنجساله اعلام میکنیم که تنها سی درصد از برنامه اجرا شده است و علت این است که آرزوهای خود را به قانون تبدیل میکنیم. وقتی واقعبین نباشیم، این مشکلات ایجاد میشود.
پیشتر در جریان بررسی طرح «منع دو شغله بودن پزشکان» مسعود پزشکیان در مجلس شورای اسلامی چنین اظهار داشت: «اگر قرار باشد به پزشک اجازه دهیم چند جا کار کند، معنی اش این است که بعد از انجام یک عمل، دیگر دکتر بیمارستان نباشد و به مشکلات بعد از عمل بیمار توجهی نکند. این در حالی است که دکتر باید ۲۴ساعته پاسخگوی مریض باشد و نمی تواند بگوید که قراردادش با مریض، در چهار ساعت انجام عمل بوده است.»
«حسن نتاج صلحدار» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتوگویی در پاسخ به این سوال که با توجه به اظهارات پزشکیان در راستای ممنوعیت دو شغله بودن پزشکان، ارزیابی شما از این که فرآیند مراقبت بیمار پس از عمل به دستیاران واگذار می شود و پزشک به دنبال فعالیت خود در بخش خصوصی می رود، چیست؟ گفت: در راستای این که پزشکان پس از عمل جراحی تقریباً کارشان تمام میشود و به سراغ کار دوم خود در بخش خصوصی میروند، باید گفت که این مجوز را خود وزارت بهداشت داده است که در بخش خصوصی درآمدزایی کنند.
وی ادامه داد: در واقع این ضعف خود وزارت بهداشت است که پزشکان بعد از اینکه کارشان در بخش دولتی تمام میشود، منتظرند که به بخش خصوصی بروند و در بخش دولتی نمیمانند. علت اصلیاش این است که اولا تعرفهها مناسب نیستند و ثانیا مبالغی که با همین تعرفهها به پزشکان میدهند، به موقع پرداخت نمیشود. همین الان پرداخت حق عمل و کارانه حدودا ۱۷ تا ۱۸ ماه تأخیر دارد. در بحث پرداختها وزیر بهداشت باید اهتمام داشته باشد. همچنین رئیسجمهور محترم نیز که کاملاً در جریان است، باید به وزارت بهداشت کمک کند تا این پولها به موقع پرداخت شود.
نتاج صلحدار عنوان کرد: در یک مقطعی در دورهای که آقای قاضیزاده هاشمی وزیر بهداشت بودند، عده زیادی از پزشکان مطبهایشان را بستند و عده زیادی از بیمارستانهای خصوصی به بخش دولتی آمدند و پول خوبی دریافت کردند. همان موقع من یادم است آقای پزشکیان معترض بود که چرا این پولها را میدهیم؟ اما در مجموع، پزشکان دیگر به بخش خصوصی نمیرفتند و در بخش دولتی میماندند و این یکی از خوبیهای کار بوده که در آن مقطع زمانی به حل این مشکل کمک کرده بود.
او با اشاره به افزایش مسئولیت پزشکان در بخش خصوصی گفت: با همه این تفاسیر ما میتوانیم پزشکان را در بخش دولتی نگه داریم اما باید حداقلیها را در رابطه با پزشکان رعایت کنیم. در حالی که پزشکان در بخش خصوصی پولشان را بهروز میگیرند. اگرچه فعالیت در بخش خصوصی برای پزشکان مسئولیت بیشتری از نظر مراقبت دارد، اما در بخش دولتی دستیاران هستند و کمک میکنند و ۲۴ ساعته حضور دارند. پزشکان دوست دارند در بخش دولتی بمانند و نمیخواهند به بخش خصوصی بروند اگر تعرفهها درست شود و کارانهها به موقع پرداخت شود.
وی با تاکید بر ضرورت شغل محسوب شدن دستیاری گفت: دستیاران در قبال وظایف خود مسئولیت دارند و در صورت کوتاهی در انجام وظیفه دادگاهی و جریمه میشوند. درنتیجه باید مسئولیت آنها به عنوان شغل در نظر گرفته شود و بیمه و مواردی از این قبیل برای آنها تعیین شود.
روند کند ارائه خدمات در مراکز درمان دولتی
نتاج صلحدار در پاسخ به این سوال که روند کند ارائه خدمات در مراکز درمان دولتی چه تاثیری در میزان نارضایتی و گاها خشونت علیه کادر درمان دارد؟ گفت: بخشی از میزان نارضایتی مربوط به کمبود تجهیزات اموالی و مصرفی است. عامل موثر دیگر نبود انگیزه کار و فعالیت کادر درمان است. وقتی که ارائهدهنده خدمات ناراضی است، یعنی یک جای کار میلنگد. حتی اگر یک درصد از پزشکان و پرستاران ناراضی باشند، ارائه خدمات را کم میکند. لذا باید ارائهدهندگان خدمات را بیشتر حمایت کرد. عامل دیگر مربوط به کمبودها و نواقص هتلینگ بیمارستانها و مراکز درمانی میشود.
وی ادامه داد: همچنین باید در نظر داشت که ما به سمت پیری حرکت میکنیم که خود باعث میشود میزان مراجعه مردم به سمت درمان بیشتر شود. از طرف دیگر ما در زمینه پیشگیری از مواردی چون دیابت، فشار خون و مواد غذایی ضعیف عمل میکنیم. بنابراین این موارد باعث میشوند که مراجعه به بیمارستان زیاد باشد که مشکلات خاص خود را به همراه دارد.
«همایون سامه یح نجف آبادی» عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگویی در راستای دو شغله بودن پزشکان و فعالیت همزمان آنها در بخش دولتی و خصوصی چنین اظهار کرد: این مسئله اجتنابناپذیر است، چرا که تعرفههای بیمارستانهای دولتی برای بسیاری از عملها و خدماترسانی بهداشتی و سلامتی برای بیماران، تعرفهای بسیار پایین است. بالطبع، اگر یک پزشک بخواهد به صورت ۲۴ساعته در استخدام وزارت بهداشت باشد، دریافتیاش بسیار کمتر از دریافتی بخش خصوصی خواهد بود. با این حساب، برخی از پزشکان بنا به تعهدی که نسبت به وزارتخانه یا دانشگاه مربوطه دارند، تمایل به خدمت و پیوستن به کادر علمی دانشگاه دارند. در نهایت، مقداری از وقتشان را صرف بیمارستانهای دولتی میکنند، اما درآمد اصلیشان از بخش خصوصی تأمین میشود و این امر اجتنابناپذیر است.
او افزود: برخی از پزشکان مانند آقای دکتر پزشکیان به یک درآمدی بسیار محدود رضایت دادهاند و تمایل داشتند که اینطور باشند. اما بیشتر پزشکان وقتی منبع درآمدی بهتر و عالیتر وجود دارد، تمایل دارند که به آن هم دسترسی داشته باشند.
تحمیل هزینههای هنگفت در ارجاعات به بخش خصوصی بر اقشار کم درآمد
وی با اشاره به تحمیل هزینههای هنگفت در ارجاعات به بخش خصوصی بر اقشار کم درآمد جامعه افزود: در مورد ارجاع بیماران از بخش دولتی به بخش خصوصی، همه پزشکان اینگونه عمل نمیکنند، اما برخی از پزشکان این کار را انجام میدهند، بهویژه برای بیمارانی که به خدمات خاص نیاز دارند. بهطور کلی، این کار به نظر من غیرمنطقی و غیراخلاقی است، اما دیدهایم که برخی از اقشار کمدرآمد جامعه و نیازمند به بیمارستان دولتی برای کاهش هزینههایشان مراجعه میکنند، اما در نهایت به بخش خصوصی ارجاع داده میشوند و هزینههای هنگفتی از آنها دریافت میشود.
سامه یح نجف آبادی در پایان تاکید کرد: اگر بخواهند چنین قانونی را اعمال کنند، مطمئن باشید تعداد پزشکان بخش دولتی بهطور قابل توجهی کاهش خواهد یافت. در حال حاضر دستمزد یک جراح نفرولوژی برای پیوند کلیه در بخش دولتی از برداشتن یک خال در بخش خصوصی کمتر است. بنابراین نمیتوان گفت که این پزشکان باید تنها در بخش دولتی کار کنند چرا که تعرفههایشان به شدت پایین است و ضرر میکنند.