به گزارش سرویس سواد رسانه پایگاه خبری 598/ چت جی‌پی‌تی، که در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲ (نهم آذر ۱۴۰۱) به‌طور رسمی منتشر شد، توانسته است تحولی عظیم در عرصه هوش مصنوعی مولد ایجاد کند. در طول این دو سال، این فناوری با جذب میلیون‌ها کاربر از سراسر جهان، هم حرفه‌ای‌ها و هم عموم مردم را مجذوب خود کرد. چت جی‌پی‌تی به‌عنوان یک ابزار «هوش مصنوعی مولد»، قادر است محتوای به ظاهر اورجینال تولید کند و این توانایی را به کاربرانی که به اینترنت دسترسی دارند، ارائه دهد. با این حال، در حالی که این فناوری موجب افزایش رقابت در عرصه هوش مصنوعی شد، پیشرفت آن به اندازه‌ای که انتظار می‌رفت سریع نبوده و متخصصان در مورد وقوع یک انقلاب سریع در این زمینه دچار تردید هستند.

وضعیت فعلی چت جی‌پی‌تی و هوش مصنوعی مولد

چت جی‌پی‌تی و سایر ابزارهای مشابه، امروز در مرحله‌ای از توسعه قرار دارند که شاهد رقابت شدید بین غول‌های فناوری مانند مایکروسافت و گوگل هستیم. این شرکت‌ها در حال تلاش برای تسلط بر بازار ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی مولد هستند. مایکروسافت با همکاری نزدیک با OpenAI، سازنده چت جی‌پی‌تی، و گوگل با معرفی مدل‌های هوش مصنوعی خود وارد میدان شدند. با این حال، این ابزارها در حال حاضر وارد مرحله‌ای به نام «مرحله توهم‌زدایی» شده‌اند؛ جایی که توقعات اولیه به دلیل عدم تحقق سریع آن‌ها، کاهش یافته است. این مرحله به‌طور طبیعی در چرخه حیات فناوری‌ها رخ می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود که با گذشت زمان، این انتظارات دوباره افزایش یابد، هرچند این بار با نگاهی واقع‌بینانه‌تر.

چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی هوش مصنوعی مولد

در دو سال گذشته، چالش‌های زیادی پیش روی این فناوری قرار گرفته است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها محدودیت داده‌ها است. مدل‌های اولیه چت جی‌پی‌تی بر اساس حجم وسیعی از داده‌های موجود در اینترنت آموزش دیده‌اند. این بدان معناست که نسخه‌های جدیدتر این مدل‌ها نمی‌توانند از داده‌های جدیدتری نسبت به نسخه‌های قبلی بهره‌برداری کنند و به این ترتیب، بهبود توانایی‌های آن‌ها به سختی امکان‌پذیر است. همچنین برای اینکه هوش مصنوعی مولد قادر به جهش‌های واقعی باشد، نیاز به نوآوری‌های جدید در معماری الگوریتم‌ها و سیستم‌های پردازش داده‌ها وجود دارد. یکی از مواردی که متخصصان به آن اشاره دارند، لزوم ایجاد پیشرفت‌های جدید در معماری شبکه‌های عصبی مانند ترانسفورماتورها است که در حال حاضر نقشی کلیدی در توسعه مدل‌های زبان‌های بزرگ (LLM) دارند.

هوش مصنوعی مولد: از متن به تصویر و صدا

در حال حاضر، شاهد ظهور سیستم‌های چندوجهی هستیم که قادرند انواع مختلف رسانه‌ها مانند متن، تصویر و صدا را با هم ترکیب کنند. به عنوان مثال، نسخه‌های جدید چت جی‌پی‌تی یا مدل‌هایی همچون «جمینی» قادرند تصاویر یخچال شما را تحلیل کنند و حتی پیشنهاد دهند که برای شام چه چیزی می‌توانید آماده کنید. این نوع از هوش مصنوعی می‌تواند تجربه‌ای جدید و کاربردی را برای کاربران به ارمغان بیاورد، اما هنوز هم بسیاری از نتایج آن بیشتر بر اساس پیش‌بینی‌های شهودی است تا استدلال‌های منطقی.

آیا هوش مصنوعی جایگزین انسان می شود؟

آینده هوش مصنوعی: همزیستی یا رقابت با انسان؟

یکی از بزرگ‌ترین سوالاتی که در مورد آینده هوش مصنوعی مطرح است این است که آیا این تکنولوژی می‌تواند انسان‌ها را جایگزین کند؟ اگرچه هوش مصنوعی توانایی پردازش مقادیر زیادی از داده‌ها و شناسایی الگوها را دارد، اما همچنان فاقد درک انسانی و توانایی‌های شهودی است. برای مثال، هوش مصنوعی نمی‌تواند به طور کامل زمینه‌های پیچیده یا احساسات انسانی را درک کند. توانایی انسان در تجزیه و تحلیل موقعیت‌های مختلف، درک زمینه‌ها، و انجام جهش‌های شهودی چیزی است که هوش مصنوعی قادر به تکرار آن نیست.

به نظر می‌رسد که آینده هوش مصنوعی بیشتر در همکاری با انسان‌ها شکل خواهد گرفت. هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان ابزاری توانمند در خدمت انسان‌ها قرار گیرد و بسیاری از کارهای تکراری و زمان‌بر را انجام دهد، اما در نهایت همچنان به خرد انسانی برای هدایت و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی نیاز دارد. این همزیستی می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری انسان‌ها و باز شدن فرصت‌های جدید شود که در گذشته غیرقابل تصور بودند.

در پایان میتوان گفت: آینده هوش مصنوعی مولد نه در جایگزینی انسان، بلکه در تقویت انسان با استفاده از فناوری است. این همزیستی می‌تواند به انسان‌ها این امکان را بدهد که بر روی کارهایی با ارزش بالاتر متمرکز شوند که نیاز به تفکر استراتژیک، نوآوری و روابط انسانی دارند. در نهایت، پیشرفت‌های فناوری نشان می‌دهد که انسان‌ها همچنان نقش اصلی را در هدایت و استفاده از هوش مصنوعی ایفا خواهند کرد، نه اینکه از میدان رقابت کنار روند. بنابراین، هوش مصنوعی و انسان به عنوان یک تیم قادر به ایجاد تحولاتی شگرف در دنیای جدید خواهند بود.

در جشن تولد دو سالگی چت جی‌پی‌تی، ما شاهد یک آغاز بزرگ بودیم که راه را برای تحولات بیشتر در این حوزه هموار می‌کند و آینده‌ای پر از امکانات جدید را پیش روی انسان‌ها و فناوری قرار می‌دهد.