ناظران سیاسی بر این باورند که ارتش لبنان حتی با وجود دریافت سه میلیارد دلار از ایالات متحده آمریکا در دو دهه اخیر،  نتوانسته انتظارات غرب را برآورده کند و توانایی مقابله با حزب‌الله را ندارد. اما به راستی  ارتش لبنان پس از استقرار در جنوب لبنان بر اساس توافق آتش‌بس با اسرائیل با چه مشکلاتی مواجه خواهد شد؟
رهبران اروپایی هفته گذشته در جریان یک نشست بین‌المللی در پاریس، وجود نیروهای مسلح لبنان را عاملی کلیدی در تثبیت اوضاع این کشور دانستند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در این نشست که در آن از ارائه کمک‌های حدود ۲۰۰ میلیون دلاری ایالات متحده آمریکا، فرانسه و آلمان رونمایی شد، گفت: «ارتش لبنان امروز بیش از هر زمان دیگری از نقشی تعیین‌کننده‌ برخوردار است.»
اما به گمان برخی از ناظران سیاسی، ارتش لبنان سال‌هاست که از تحقق انتظارات غرب بازمانده است و تحت فشار محدودیت منابع و واقعیت سیاسی شکننده در این کشور قرار دارد.
وال استریت ژورنال در این زمینه می‌نویسد که نیروهای مسلح لبنان با وجود دریافت سه میلیارد دلار کمک مالی از سوی ایالات متحده آمریکا از سال ۲۰۰۶، از تجهیزات لازم برای حفاظت از مرزهای کشور و مقابله با گروه شبه‌نظامی حزب‌الله تحت حمایت حکومت ایران‌ برخوردار نیستند.
بر اساس گزارش موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، هزینه‌های نظامی لبنان در سال گذشته ۲۴۱ میلیون دلار بوده و  کمک‌های مالی ایالات متحده، بیش از نیمی از این هزینه‌ها را در بازه زمانی ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ تامین کرده است.
مدافعان این کمک‌ها می‌گویند این حمایت‌ها منافع مهمی برای لبنان و آمریکا داشته است چرا که برای نمونه، ارتش لبنان در مبارزه با قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان‌یافته موثر بوده است.
این گزارش در عین حال با اشاره به این که ارتش لبنان در مقایسه با حزب‌الله، کم‌تعداد و کم‌قدرت است می‌نویسد: «ارتش لبنان حدود ۷۰ تا ۸۰ هزار سرباز فعال دارد، در حالی که بر اساس تخمین‌ها تعداد نیروهای حزب‌الله احتمالا به ۱۰۰ هزار نفر می‌رسد. ارتش لبنان همچنین فاقد سامانه‌های پیشرفته دفاع هوایی است و فقط حدود پنج جت جنگنده عملیاتی و قابلیت‌های محدود موشکی در اختیار دارد. در مقابل، حزب‌الله دارای ده‌ها هزار موشک، راکت و پهپاد است.»
امل سعد، استاد علوم سیاسی در دانشگاه کاردیف و کارشناس امور لبنان با تایید این موضوع با اشاره به این که ارتش لبنان یکی از ضعیف‌ترین ارتش‌های خاورمیانه است می‌گوید: «این ضعف یکی از دلایلی بود که حزب‌الله در دهه ۱۹۸۰ ظهور کرد، چرا که ارتش لبنان قادر به مقابله با اسرائیل نبود.»
ارتش لبنان بر اساس توافقی که در سال ۲۰۰۶ در پایان جنگ میان اسرائیل و حزب‌الله صورت گرفت، قرار بود حزب‌الله را خلع سلاح کند. اما حزب‌الله به واردات تسلیحات از طریق سوریه ادامه داد و اساسا این توافق را نقض کرد. این گروه شبه‌نظامی همچنین حضور خود را در جنوب رودخانه لیتانی، منطقه‌ای که بر اساس توافق قرار بود از آن عقب‌نشینی کند حفظ کرد.
حزب‌الله لبنان پس از حملات هفتم اکتبر و آغاز جنگ غزه، بارها اعلام کرده بود که حملات موشکی خود به شمال اسرائیل را به نشانه همبستگی با فلسطینی‌های ساکن غزه انجام می‌دهد. در چنین شرایطی ارتش لبنان از مناطق مرزی عقب‌نشینی کرد تا از رویارویی با نیرو‌های مجهز و قدرتمند ارتش اسرائیل خودداری کند. حتی مقامات نظامی لبنان گفتند که این اقدام ارتش لبنان برای جلوگیری از تیره شدن روابط این کشور با ایالات متحده آمریکا انجام شد.

چالش‌های پیش روی ارتش لبنان پس از آتش‌بس
حامیان ارتش لبنان می‌گویند دلایل متعددی وجود دارد که این نیرو نتوانسته وظایف خود را به‌طور کامل اجرا کند. پیش از هرچیز، ارتش لبنان باید تعادل میان تقسیمات فرقه‌ای پیچیده این کشور، شامل جوامع مسیحی، مسلمان سنی، مسلمان شیعه و دروزی را حفظ کند.
علاوه بر این، ایالات متحده آمریکا از مدت‌ها پیش در خصوص میزان تسلیحات و کمک‌های مالی به ارتش لبنان مردد بوده است، زیرا ارتش لبنان اصولا اسرائیل، یعنی متحد آمریکا را دشمن خود می‌داند. از سوی دیگر، تسلط مداوم حزب‌الله بر این کشور، ارتش لبنان را مجبور کرده با این گروه هماهنگی داشته باشد. با این حال، مدافعان ارتش لبنان می‌گویند اگر آمریکا و متحدانش لبنانی باثبات می‌خواهند، چاره‌ای جز همکاری با نیروهای مسلح این کشور ندارند.
اکنون و در تازه‌ترین تحولات، رهبران غربی در جریان نشست پاریس اعلام کرد‌ه‌اند که دور جدید کمک‌ها برای تامین سوخت، تسلیحات و استخدام شش هزار سرباز جدید در نظر گرفته شده است. در همین راستا آموس هوخشتاین؛ فرستاده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور لبنان می‌گوید که نیروهای مسلح لبنان باید بتوانند در جنوب لبنان مستقر شوند و وظایف خود را انجام دهند و برای این کار نیاز به حمایت جامعه بین‌المللی دارند.
با این حال، مقامات اسرائیلی در گذشته از آمریکا خواسته‌اند ارسال تسلیحات به لبنان را متوقف کند، چرا که این تسلیحات «ممکن است علیه اسرائیل به کار گرفته شوند.»
رندا سلیم، مدیر برنامه حل مناقشات در اندیشکده موسسه خاورمیانه در واشینگتن با بیان این که «امروز، حزب‌الله ضعیف‌تر از گذشته است» می‌گوید: «امروزه بیشتر رهبران حزب‌الله کشته شده‌اند، بخش بزرگی از زرادخانه‌اش از بین رفته، پایگاه‌هایش نابود شده و ۱.۲ میلیون نفر از حامیانش آواره شده‌اند.»
سلیم با بیان این که وضعیت ارتش لبنان متفاوت است می‌گوید که ارتش لبنان به لطف سال‌ها حمایت ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، اکنون توانمندتر و آموزش‌دیده‌تر شده است.