نشست علنی سه شنبه ۶ آذر ماه مجلس شورای اسلامی با حضور وزیران نفت و نیرو، موضوع ناترازی انرژی و اقدامات انجام شده برای مشکل تامین سوخت نیروگاه‌ها در دستور کار قرار گرفت و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره دلایل قطعی برق در فصل سرد سال، به ارائه راهکار‌هایی برای جلوگیری از خاموشی‌ها و رفع ناترازی انرژی پرداختند.
رمضانعلی سنگدوینی نایب رئیس کمیسیون انرژی با اشاره به احکام برنامه هفتم توسعه در این زمینه، گفت: در برنامه هفتم توسعه بهینه‌سازی مصرف انرژی تصویب شده است که باید به سمت اجرای آن حرکت کرد.
وی ایجاد تنوع سوختی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را ضروری خواند و گفت: باید به سمت جمع‌آوری گاز‌های فلر، بهینه‌سازی مصرف سوخت و ذخیره‌سازی گاز طبیعی رفت و از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کرد.
سیداسماعیل حسینی نماینده مردم شیراز درخصوص قطعی برق در فصل سرد و تامین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور، گفت: ما در ماه‌های اخیر شاهد کاهش گاز تحویلی به نیروگاه‌ها بودیم که اگر وزارت نفت در گذشته توزیع گاز بین نیروگاه‌ها، صنایع و صادرات بهتر عمل می‌کرد شاید این اتفاق رخ نمی‌داد.
وی اضافه کرد: اگر افزایش مصرف گازوئیل به این شکل ادامه پیدا کند شاید تا قبل از دی‌ماه ذخائر نفت گاز به صفر خواهد رسید یعنی در اوج فصل زمستان با مشکل قطعی برق و گاز مواجه می‌شویم.
این عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به افزایش میزان مصرف مازوت در نیروگاه‌های کشور اظهار کرد: برای تکرار نشدن خاموشی برق باید دولت، ملت، مجلس شورای اسلامی و بخش خصوصی به تکالیف قانونی تولید، انتقال، توزیع و مصرف انرژی عمل کنند چرا که رفع ناترازی انرژی به همت همه احتیاج دارد.
مالک شریعتی عضو دیگر کمیسیون انرژی با اشاره به ماده ۲ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق گفت: طبق این قانون باید وزارت نیرو جدول اعلام نیاز سوخت نیروگاه‌ها را قبل از پایان خرداد به وزارت نفت اعلام کرده و وزارت نفت هم طبق آن جدول، سوخت را تامین کند. با توجه به اینکه دولت جدید از ابتدای شهریورماه مستقر شده است، باید این قانون اجرا می‌شد ضمن اینکه از سال گذشته هم مجوز واردات داده شده است.
وی اضافه کرد: از ابتدای شهریورماه تا آبان‌ماه شاهد کاهش ذخائر نیروگاه‌ها و افزایش برداشت بودیم لذا خاموشی‌ها به خاطر عدم تامین گاز طبیعی و افزایش برداشت بوده است.
حسین صمصامی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: میزان سرمایه گذاری در صنعت برق در سال ۱۳۸۷ حدود ۶.۵ میلیارد دلار بوده که در سال‌های اخیر به شدت کاهش پیدا کرده و به حدود ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است.
وی با بیان اینکه در اقتصاد برق دو راهکار قیمتی و غیرقیمتی وجود دارد، تصریح کرد: در سال‌های اخیر راحت‌ترین و سریع‌ترین راه یعنی افزایش قیمت اعمال شده است که تنها امسال قیمت برق خانگی ۳۸ درصد اضافه شد. باید به سمت سیاست‌های غیرقیمتی یعنی افزایش راندمان نیروگاه‌ها به خصوص نیروگاه‌های حرارتی رفت.
صمصامی با اشاره به هدررفت سوخت در نیروگاه‌ها اظهار کرد که این هدررفت سوخت در قیمت تمام شده برق هم محاسبه می‌شود که باید تدبیری برای آن داشته باشیم.
همچنین ابراهیم نجفی نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درخصوص قطعی برق در فصل سرد و تامین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور، گفت:چه اتفاقی افتاده که ما با کمبود نیرو مواجه هستیم، وزارت نفت، نیرو برحسب وظایف خود باید عملکرد خود را تشریح کند، مصرف ما در تابستان ۸۰ هزار مگاوات بوده است، تولید ما برابر است با ۶۴ هزار مگاوات، در اینجا حدود ۲۰ هزار مگاوات کسری و ناترازی داریم. در این راستا نیاز است ماده ۴ قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق اجرا شود.
نجفی تصریح کرد: وزیر نیرو پاسخ دهد چه اتفاقی افتاده که امروز با کمبود برق مواجه هستیم، این مسئله چالش‌هایی را برای بخش تولید ایجاد کرده است، ماده ۳ این قانون اشاره دارد با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت باید حدود ۳ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی، ۳ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر احداث کنند تا برق مورد نیاز تامین شود، در اینجا ماده ۴۶ برنامه هفتم توسعه و ماده ۴ قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق اجرایی شود.
وی اضافه کرد: وزیر نیرو توضیح دهد چه اقداماتی باید انجام می‌داد تا با کمبود برق مواجه نبودیم، در نیروگاه‌ها حدود ۳۹ واحد کاهش گازوئیل داریم، ۱۵ واحد کاهش مازوت و ۵۹ درصد افزایش مصرف گازوئیل و ۱۰۴ درصد افزایش مصرف مازوت روبرو هستند، سازمان محیط زیست اعلام می‌کند استان‌های مرکزی، البرز، اصفهان مازوت سوزی ندارند، از وزارت بهداشت آمار بگیرید چه میزان از مرگ و میر‌ها مربوطه به مازوت سوزی بوده است.
موسی احمدی رییس کمیسیون انرژی نیز درخصوص قطعی برق در فصل سرد و تأمین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور، گفت: موضوع ناترازی برق در سال‌های اخیر به یک چالش اساسی در کشور تبدیل شده و در همین راستا رئیس مجلس پیگیری امنیت انرژی و حل مسئله ناترازی را به عنوان یکی از اولویت‌های کلیدی مجلس در این دوره عنوان کرد و ما هم این موضوع را با اولویت در دستور کار کمیسیون قرار دادیم.
نماینده مردم کنگان، دیر، جم و عسلویه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسات تخصصی متعدد کمیسیون برای آسیب شناسی این موضوع با حضور کارشناسان و مسئولان مربوطه، عنوان کرد: با توجه به لزوم حرکت در مسیر حکمرانی یکپارچه انرژی در کشور و جلوگیری از تصمیمات تک بخشی و موازی کاری میان دستگاه‌های حوزه انرژی، مسئله هماهنگی بین دستگاهی بسیار حائز اهمیت است.
وی افزود: ما با دعوت از وزرای نفت و نیرو به عنوان متولیان اصلی تأمین انرژی در کشور و وزرای صمت و کشاورزی به عنوان مصرف کنندگان عمده انرژی و همچنین دعوت از مسئولان دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی، چالش‌های پیش روی کشور در حوزه انرژی را بررسی و بر جلوگیری از وقوع بحران تأکید کردیم.
احمدی در ادامه تصریح کرد: با توجه به تصمیم دولت در اجرای مدیریت برنامه خاموشی‌های برق با در نظر گرفتن اهمیت موضوع از منظر حقوق عمومی و مطالبات آحاد مردم، صنایع تولیدی و صاحبان کسب و کار، این مسئله با دستور رئیس مجلس و ارجاع هیأت رئیسه با قید فوریت در دستور کار کمیسیون قرار گرفت، جلسات کمیسیون به صورت مستقیم با محوریت این موضوع برگزار شد و جمع‌بندی امروز در اختیار شما و عموم مردم قرار گرفت.
رئیس کمیسیون انرژی با بیان اینکه افزایش ناترازی میان تولید و مصرف انواع حامل‌های انرژی، امنیت انرژی کشور را به طور جدی تهدید می‌کند، اظهار داشت: بر اساس گزارش وزارت نیرو، ناترازی اوج مصرف برق در تابستان امسال حدود ۱۷ هزار مگاوات و ناترازی تأمین گاز طبیعی در سال گذشته حدود ۲۵۰ میلیون متر مکعب بوده که پیش بینی می‌شود این میزان در امسال به ۳۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یابد.
وی با بیان اینکه از سوی دیگر عمده تولید برق کشور بر عهده نیروگاه‌های حرارتی است، عنوان کرد: گاز طبیعی نقش کلیدی در سبد عرضه سوخت نیروگاهی دارد و در صورت عدم تأمین گاز مورد نیاز نیروگاه ها، باید سوخت‌های مایع شامل نفت و گاز و نفت کوره را جایگزین کرد لذا این موضوع باید مورد نظر مسئولان کشور باشد.
احمدی ادامه داد: با توجه به گزارش‌های دریافت شده از وزارت نفت مبنی بر ناترازی تولید و مصرف نفت و گاز، به نظر می‌رسد جایگزینی گاز طبیعی با نفت گاز برای تأمین سوخت نیروگاه ها، مشابه سال‌های گذشته امکان پذیر نیست. از سوی دیگر بخش عمده‌ای از ظرفیت خطوط انتقال فراورده‌های نفتی به مازاد مصرف بنزین نسبت به سنوات گذشته تخصیص یافته و از ظرفیت انتقال گازوئیل برای ذخیره‌سازی کاسته شده است.
عضو مجمع نمایندگان استان بوشهر همچنین اضافه کرد: از سوی دیگر استفاده از نفت کوره (مازوت) نیز در همه نیروگاه‌ها امکان پذیر نیست و محدودیت‌های محیط زیستی با توجه به آلایندگی آن دارد. در نتیجه ادامه روند گذشته در بخش تقاضا و فقدان برنامه ریزی مناسب برای تأمین سوخت نیروگاه‌ها موجب خاموشی‌های گسترده حتی در فصل سرد سال برای بخش خانگی شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه در صورت رفع نشدن موانع فنی و اجرایی و سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه بالادستی نفت و گاز و تولید فراورده‌های نفتی، تأمین پایدار انرژی در کشور، سال‌های آینده دچار چالش خواهیم شد، عنوان کرد: راهکار‌هایی در این زمینه وجود دارد که به نظر می‌رسد می‌تواند چالش‌ها را مرتفع کند.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در پایان با اشاره به برخی از راهکار‌های ارائه شده، خاطرنشان کرد: اصلاح ساختار حکمرانی انرژی در کشور به منظور سیاستگذاری، چابک‌سازی و ایجاد انسجام و هماهنگی در حوزه انرژی بسیار مهم است که بر این اساس پیشنهاد شد کمیته اصلاح ناترازی انرژی با حضور معاونان رؤسای قوا شکل بگیرد تا بتوان این موضوع را به صورت متمرکز مدیریت کرد. تأثیر سرمایه‌گذاری و تأمین مالی نیز بسیار مهم است که باید پیگیری کنیم همچنین بهینه‌سازی مصرف و اصلاح نظام حکمرانی صنعت برق باید در دستور کار قرار گیرد.