به گزارش تابناک به نقل از ایمنا، زاینده‌رود یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین رودخانه‌های ایران است که از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می‌گیرد و به سمت دشت اصفهان جریان پیدا می‌کند، این رودخانه به عنوان منبع اصلی آب کشاورزی، شرب و صنعتی در منطقه محسوب می‌شود، با این وجود در سال‌های اخیر، زاینده‌رود با چالش‌های جدی مواجه بوده است که منجر به خشکی و کاهش شدید آب در بستر آن شده است.
خشکی زاینده‌رود تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی افراد و محیط‌زیست داشته است که کاهش کیفیت زندگی و مشکلات بهداشتی و سلامتی عموم مردم، بروز آثار منفی بر فرهنگ و هویت محلی و آسیب‌های متعدد به پوشش گیاهی اشاره کرد، به همین سبب مردم نصف جهان و فعالان محیط‌زیست دست مطالبه خود را بالا گرفتند و درخواست همکاری و همیاری از مسئولان دارند.
مردم خواستار احیای رودخانه زاینده‌رود هستند و مطالبه‌هایی همچون احیای بستر رودخانه و احیای بستر رودخانه دارند، همچنین مسئولان با برنامه‌ریزی و تلاش در راستای احیای زاینده‌رود سعی بر احیای این رودخانه دارند و با استفاده از ظرفیت رسانه ملی نیز قصد فرهنگ‌سازی و مدیریت مصرف آب را دارند، زیرا ضرورت برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح منابع آب برای جلوگیری از هدر رفت و استفاده بهینه از آب‌های موجود است.
در پاسخ به بحران آب زاینده‌رود، چندین طرح و برنامه در حال اجراست و مسئولان پیگیر این موضوع هستند تا به زودی از این طرح‌ها بهره‌برداری شود؛ پروژه سد سوم کوهرنگ، انتقال آب دریا به فلات مرکزی و انتقال آب ماندگان از طرح‌های برنامه‌ریزی و اجرایی شده برای تأمین آب زاینده‌رود و احیای آن است؛ به هر حال چند سالی است که مردم چشم به بستر خشک زاینده‌رود دوخته‌اند به امید روزی که مجدد موج‌های آب در آن به جوش و خروش درآید.
سد سوم کوهرنگ، یکی از پروژه‌های مهم آبی در ایران است که در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است، این سد به منظور ذخیره‌سازی و مدیریت منابع آب برای تأمین آب شرب و کشاورزی در فلات مرکزی طراحی و ساخته شده است تا علاوه بر تأمین آب شرب برای مناطق فلات مرکزی، شهر‌ها و روستا‌های اطراف بتوانیم به کاهش مشکلات کمبود آب در کشاورزی کمک کنیم تا به افزایش تولیدات کشاورزی منجر شود، سد سوم کوهرنگ همچنین به کنترل سیلاب‌های فصلی و کاهش خسارات ناشی از آن کمک می‌کند.
طرح انتقال آب دریا به فلات مرکزی
پروژه انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران، یکی از طرح‌های عملیاتی برای مقابله با بحران آب در این منطقه است، این پروژه به منظور انتقال آب از دریای خزر یا دریای عمان به مناطق خشک و نیمه‌خشک فلات مرکزی طراحی شده است.
هدف اصلی این پروژه تأمین آب شرب برای مناطق با کمبود آب به ویژه شهر‌هایی همچون اصفهان و یزد است، اگرچه می‌تواند به توسعه صنایع و کشاورزی در مناطق کم آب نیز کمک کند، اما اجرا شدن این طرح نیز با چالش‌ها و نگرانی‌هایی نظیر کیفیت آب، هزینه‌های بالا، تأثیرات زیست‌محیطی و نیاز به تکنولوژی‌های پیشرفته همراه بوده است.
پروژه انتقال آب ماندگان
پروژه انتقال آب ماندگان به منظور تأمین آب برای مناطق کم آب و خشک کشور طراحی شده است که شامل انتقال آب از منابع مختلف همچون رودخانه‌ها و دریاچه‌ها به مناطق نیازمند می‌باشد؛ با انتقال آب به مناطق کم آب، این پروژه به کاهش بحران آب در کشور کمک می‌کند و می‌تواند با تأمین آب کافی برای کشاورزان، محصولات تولید کشاورزی را بهبود ببخشد؛ اجرا کردن و پیش بردن این طرح نیازمند همکاری و هماهنگی بین استان‌ها و نهاد‌های مختلف است و با چالش‌هایی همچون مدیریت منابع آب، هزینه‌های اجرایی و تأثیرات زیست‌محیطی روبه‌رو است.
پروژه‌های سد سوم کوهرنگ، انتقال آب دریا به فلات مرکزی و انتقال آب ماندگان هر یک به نوبه خود برای حل بحران آب در ایران طراحی شده‌اند، با این وجود برای موفقیت این پروژه‌ها، توجه به چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی و مدیریت بهینه منابع آب ضروری است، همکاری بین نهاد‌های دولتی، جامعه محلی و کارشناسان می‌تواند به تحقق اهداف این پروژه‌ها کمک کند و آینده بهتری برای منابع آبی کشور رقم بزند.
حامد یزدیان، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی درباره آخرین جزئیات طرح‌های اجرایی شده برای احیای زاینده‌رود و بهره‌برداری پروژه‌های انتقال آب به خبرنگار ایمنا می‌گوید: طرح‌ها و پروژه‌های انتقال آب که در حال اجراست، همچنان به خوبی ادامه دارد.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی سد سوم کوهرنگ توسط پیمانکار آغاز شده و در حال فعالیت است، می‌افزاید: در سال جاری پروژه سد سوم کوهرنگ پمپاژ آب موقت داشت، البته تمام این پروژه‌ها چالش‌هایی به همراه دارد که درصدد رفع آن هستیم، به ویژه پروژه کوهرنگ که با چالش‌های مالی مواجه است و سعی داریم، تمام این مشکلات رفع شود تا مانعی بر سر فعالیت پیمانکار ایجاد نشود، همچنین تعامل خوبی با نمایندگان استان چهارمحال و بختیاری داشتیم که بتوانیم با یکدیگر پیگیر خرید اراضی سد سوم کوهرنگ باشیم.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به آخرین جزئیات طرح انتقال آب ماندگان ادامه می‌دهد: عملیات اجرایی طرح انتقال آب ماندگان در حال انجام است، همچنین زمینی که در دولت گذشته برای مولدسازی به این پروژه اختصاص پیدا کرده بود، به مزایده گذاشته شده و آگهی آن منتشر شده است و امیدواریم این پروژه را با موفقیت به اتمام برسانیم که این امر نیازمند ارتباط و تعامل جدی با دولت و مردم است.
یزدیان با بیان اینکه پروژه انتقال آب دریا که با هدف تأمین آب زاینده‌رود برنامه‌ریزی شد نیز در حال پیگیری و اقدام است، عنوان می‌کند: مسئله مدیریت مصرف را به طور جدی در دستور کار قرار داده‌ایم و در هر نقطه‌ای از مسیر که اضافه برداشت رخ می‌دهد، باید در ابتدا شفاف شود و در صورت تخلف نیز محدودیت در استفاده اعمال شود.
وی با بیان سخنی به مردم اضافه می‌کند: نخستین گام در احیای رودخانه زاینده‌رود، احیای امید است، باید انتظار داشته باشیم که روزی زاینده‌رود باز خواهد شد؛ با این امیدواری نیز مطالبه‌ها و پیگیری‌های مردم و مسئولان جدی‌تر خواهد شد.
مجید نادرالاصلی، رئیس کمیسیون ویژه آب و مناطق کم‌برخوردار شورای اسلامی شهر اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در حدود ۲۵ سال قبل با وعده‌هایی آب‌های جاری زاینده‌رود را حراج کردند و وضعیت زاینده رود را با اتفاقات ناخوشایندی که برایش تعریف کردند، موجب خشک شدن سطح رودخانه، تالاب آن و خشکی روح و روان مردم شد و امیدوار هستیم با برنامه‌ریزی و تلاش مسئولان همچون گذشته شاهد سرسبزی و طراوت شهر اصفهان و گسترش حال خوب میان مردم باشیم.
وی با اشاره به پیگیری‌ها و اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم می‌افزاید: تمام دولت‌ها دغدغه احیای رودخانه زاینده‌رود را داشتند و در این راستا برنامه‌ریزی و تلاش کردند، اما شاید اقدام مفیدی انجام نشد، اما در دولت سیزدهم با تدبیر و تفکر، توانستند راهکار‌های جدیدی همچون قطع بهره‌برداری صنعت از آب زاینده‌رود و تأمین آب جاری زاینده‌رود در جنوب اصفهان برای تأمین منابع جدید ارائه دهند.
رئیس کمیسیون ویژه آب و مناطق کم‌برخوردار شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه مجریان طرح‌ها تلاش‌های بی‌وقفه‌ای انجام می‌دهند تا اتفاقات خوبی برای اصفهان رقم بخورد، ادامه می‌دهد: امروزه می‌گوئیم در شرایط بسیار خوبی از نظر اجرایی شدن طرح‌ها قرار داریم، اما می‌طلبد مسئولان نیز پیگیر مسائل و چالش‌ها باشند تا بتوانیم در سال ۱۴۰۴ وضعیت رودخانه را متفاوت از وضعیت فعلی مشاهده کنیم.
نادرالاصلی با تاکید بر اینکه مردم امیدوار باشند و امید خود را برای احیای زاینده‌رود از دست ندهند، عنوان می‌کند: با بازدید میدانی که از مجموعه اجرایی طرح‌ها داشتیم، می‌توانیم بگوییم در عملیات اجرایی طرح‌ها عملکرد خوبی داشتیم و البته نیاز است دولت در مسائل قانونی و منابع مالی کمک کنند و این را باید از مسئولان مطالبه کنیم؛ با روشی که در حال پیشروی است، به لطف خدا در سال ۱۴۰۴ اتفاقات خوبی برای مردم اصفهان رخ خواهد داد و شاهد احیای زاینده‌رود خواهیم بود.
به گزارش ایمنا، احیای زاینده رود نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه است که شامل تداوم و تسریع پروژه‌های کلیدی، تقویت قوانین و مقررات، پشتیبانی از تحقیقات و توسعه، تقویت دیپلماسی آب و افزایش آگاهی عمومی باشد. با تمرکز بر راهکار‌های علمی و عملی پیشنهادی، به‌ویژه با تأکید بر تداوم پروژه‌های انتقال آب از دریا و پروژه‌های ماندگان، می‌توان به احیای زاینده‌رود و نجات فلات مرکزی ایران امیدوار بود.
تلاش برای مدیریت پایدار منابع آب، تقویت قوانین و مقررات، و ارتقای آگاهی عمومی می‌تواند به دستیابی به این هدف کمک کند و آینده‌ای روشن برای زاینده رود و نجات فلات مرکزی را فراهم آورد.