[ سیما فراهانی] مدت زیادی است که تعامل و هم‌افزایی جمعیت هلال‌احمر با دیگر دستگاهها و سازمان‌های کشور افزایش چشمگیری داشته است. حالا دیگر این جمعیت توانسته در راستای همین تعامل و همکاری، برنامه‌های دقیق‌تر و مشخص‌تری برای پیشگیری و ارائه خدمات در هنگام بحران‌های مختلف داشته باشد. یکی از این اقدامات، برنامه پاسخگویی برای احتمال وقوع زلزله تهران است. زلزله‌ای که در کلانشهر تهران اگر رخ دهد، ممکن است خسارات زیادی برجای بگذارد. جمعیت هلال‌احمر برای این احتمال، مدت‌هاست که در تلاش است تا برنامه‌ای دقیق برای کاهش خطر و خسارت داشته باشد. این برنامه در جمعیت تدوین شده است. حالا با این برنامه دقیق، جمعیت هلال‌احمر در بحث آمادگی‌ها، تجهیزات مورد نیاز را در اختیار دارد و در حال تهیه بقیه آنها نیز است. همچنین خودروهای امدادونجات نیز تامین شده و به طور کامل در اختیار استان تهران قرار گرفته است. درواقع در شهر تهران، طی سال جاری آمادگی‌ها پنج برابر افزایش پیدا کرده و تقویت شده است که بتواند در قبال حوادث به خوبی پاسخگو باشد. استان‌های معین انتخاب شده و نیازمندی‌های هر منطقه بین استان‌های معین مشخص شده است. استان هایی که دارای توانایی بیشتری بودند برای تهران درنظر گرفته شده‌اند. مناطقی که به استان‌ها واگذار شده و نحوه ورود به آن مناطق و مسیرها به طور کامل مشخص و تمرین شده است، پشتیبانی هوایی برای این منظور نیز در نظر گرفته شده است. حتی پیش‌بینی برای وضعیت اسکان و خوراکی هم صورت گرفته است. این برنامه آنقدر دقیق است که حتی زمان حضور و نحوه خدمات‌رسانی هر استانی نیز در آن تعیین شده است. برنامه تعیین استان‌های معین، تهیه و تدوین و پهنه‌بندی‌ها نیز انجام شد. پنج پهنه شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکزی در تهران مشخص و مسئولیت هر پهنه به چند استان واگذار شده است.
باری که بر دوش هلال‌احمر است، بسیار مهم خواهد بود
جمعیت هلال‌احمر در کنار دستگاه‌های مسئول و استان‌های معین، آمادگی‌های لازم را به منظور ارائه خدمات امدادی، درمانی و داوطلبانه، خواهد داشت. این مهم، به دلیل ارتباط و تعامل خوب و گسترده در کشور به وجود آمده است. علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، در گفتگو با خبرنگار «شهروند» به برنامه خوب جمعیت هلال‌احمر در مواجهه با زلزله احتمالی تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: «امیدواریم که هیچوقت زلزله تهران رخ ندهد، ولی اگر تفاق بیفتد، موضوع بسیار بزرگی است. چون تهران استعداد زمین‌لرزه تا هفت ریشتر را دارد. اگر این اتفاق رخ دهد، با توجه به ویژگی‌های ابرکلانشهر تهران، پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد. از طرفی در بحث مدیریت بحران، 15 کارگروه وجود دارد که جمعیت هلال‌احمر در دو کارگروه آن، یعنی امدادونجات و آموزش همگانی فعالیت دارد. جمعیت هلال‌احمر در هر دو حوزه مسئولیت قانونی دارد. بنابراین اگر زلزله تهران رخ دهد، در روزهای اول، بعد از موضوع امنیت، موضوع سلامت و نجات، مهمترین مساله‌ای است که باید به آن توجه شود. حالا با این برنامه دقیق در جمعیت، به تمام این مسایل مهم توجه ویژه شده است. اگر امداد و نجات به موقع و موثری انجام شود، سلامت بیشتری به همراه خواهد داشت. همچنین در کنار این‌ها، هلال‌احمر در بحث آموزش پیش از زلزله نیز بسیار فعالتر از گذشته شده است. این جمعیت در کارگروه سلامت نیز نقش همکار و پشتیبان را دارد. چراکه خودش بیمارستان، آمبولانس، داوطلب آموزش‌دیده و ظرفیت دارویی دارد. بنابراین باری که بر دوش هلال‌احمر است، بسیار مهم و سنگین است.»
از هیچ کمکی برای پیشبرد اهداف هلال‌احمر، دریغ نمی‌کنیم
نصیری در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «هلال‌احمر در مقوله زلزله تهران، کار سنگینی برعهده دارد. اسکان اضطراری، توزیع غذا بین زلزله‌زدگان و مسایل متعددی را باید اداره کند. اینکه جمعیت هلال‌احمر که به عنوان دستگاه اصلی امدادی در کشور به درستی و به حق شناخته شده، حالا قصد دارد، نظامندتر پای کار بیاید، جای تقدیر دارد. ما هم در سازمان پیشگیری مدیریت بحران، به عنوان دستگاه هماهنگ‌کننده، بهتر عمل خواهیم کرد. ما مثل جمعیت هلال‌احمر، وظیفه میدانی نداریم. اما با جمعیت روابط و تعاملات خوبی داریم. در بسیاری از اتفاقات، هلال‌احمر به ما کمک می‌کند و در برخی اتفاقات نیز ما به این جمعیت کمک می‌کنیم. به همین دلیل پیش‌بینی دقیق و نظام‌مند برای وقوع زلزله بزرگ تهران، کار بسیار مفید و ضروری است. اینکه حالا در این جمعیت نخبگان زیادی وجود دارند که روی این مساله و دیگر مسایل مهم کشور، سال‌ها کار می‌کنند جای تقدیر دارد. در حال حاضر رئیس جمعیت هلال‌احمر، یک چهره امدادی و عملیاتی دارد و زحمت بسیاری در این حوزه می‌کشد. ما نیز از هیچ کمکی برای پیشبرد اهداف هلال‌احمر در جهت خدمت بشردوستانه، دریغ نمی‌کنیم. قطعا هم‌افزایی دستگاه‌های امدادی به ویژه سازمان ما و هلال‌احمر به نفع کاهش آسیب‌دیدگی در کشور و همچنین باعث افزایش کیفیت و روان‌تر شدن ارائه خدمات امدادی خواهد بود. ما کمک می‌کنیم که این اتفاق بهتر و با دقت بیشتری انجام شود.»
قدم‌های بزرگ هلال‌احمر
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به بر خی از ظرفیت‌های خوب هلال‌احمر در کشور اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «هلال احمر ماهیت امدادی دارد. البته که دولت باید کمک بیشتری به این جمعیت کند. باید انبارهای هلال، تقویت جدی شود. درست است که این جمعیت، از ظرفیت ملی استفاده می‌کند ولی انبارها باید آنقدر پر باشد که در زمان بحران، نیاز به امکانات استان‌های دیگر نباشد. در این میان هلال‌احمر نیز روز به روز هماهنگ‌تر و بهتر، قدم‌های بزرگی در توسعه سرمایه انسانی، استخدام‌ها و رسیدگی به داوطلبان، حوزه تجهیزات و مانور و تیم‌های عملیاتی برداشته است. تیم های عملیاتی، حوزه پدافندغیرعامل و امداد و نجات این جمعیت، توانمندتر از قبل فعالیت می‌کنند و این مساله برای مردم، نویدبخش خواهد بود ، که اگر حادثه‌ای رخ داد این جمعیت توانمندتر از قبل کنارشان است. در حال حاضر، تجهیزات و ناوگان خوبی در هلال‌احمر خریداری شده و اعضای این جمعیت حالا با انگیزه بیشتری فعالیت می‌کنند. هلال‌احمر تا به الان موفق عمل کرده و می‌توان این جمعیت را با همه فراز و نشیب‌هایی که داشته، یک مجموعه نسبتا خوب ارزیابی کرد.»
موفق در بحث آینده‌نگری
علی محمد لطیفی، معاون امور سلامت سازمان پدافند غیرعامل کشور هم در خصوص فعالیت‌های جمعیت هلال‌احمر کشورمان، به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «در سازمان پدافندغیرعامل کشور، یکسری معاونت‌های دستگاهی تعریف شده که دستگاه‌های اجرایی بین این معاونت‌ها تقسیم‌بندی شده‌اند. بر اساس ماموریت ذاتی، سازمان پدافند غیرعامل چند محور اصلی دارد. یکی از آنها دیده‌بانی و رصد و پایش دائمی و پیوسته تهدیدات و مخاطرات است. دوم برآورد تهدیدات و مخاطرات است که معمولا به صورت سالانه صورت می‌گیرد. اقدام سوم بحث مصون‌سازی کشور به ویژه زیرساخت‌های حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت کشور در مقابل تهدیدات برآورد شده، است، که آسیب پذیری‌ها به حداقل ممکن برسد. گام بعدی حفظ ارتقای تاب‌آوری ملی در مقابل این تهدیدات و مخاطرات است. جمعیت هلال‌احمر در ابتدای زنجیره فعالیت‌ها در زمان مخاطرات و تهدیدات است. این جمعیت وظیفه اسکان اضطراری و حفاظت از مردم را بر عهده دارد. همچنین در بحث سلامت و درمان نیز بسیار فعال است. به عنوان مثال در بحث اربعین، جمعیت هلال‌احمر نقش بسیار فعالی در حوزه سلامت و درمان دارد. به خصوص با و رود دکتر کولیوند، انصافا یک تحول عظیم و جدی در جمعیت ایجاد شده است. این اولین بار است که نقشه راه تدوین می‌شود و نظام عملیاتی و برنامه پاسخ جمعیت در مخاطرات و تهدیدات حوزه پدافند غیرعامل تدوین شده است. در زمینه داوطلبان نیز رشد فوق‌العاده خوبی داشته است. در بحث تعاملات بین‌المللی نیز فوق‌العاده خوب عمل کرده است. همچنین در بحث آینده‌نگری و ترسیم آینده بسیار موفق بوده‌اند. مثلا همین زلزله تهران اگر اتفاق بیفتد این جمعیت، به تمام جزئیات آن فکر کرده و با تعامل خوبی که با دستگاه‌های اجرایی کشور برقرار کرده توانسته برنامه دقیقی برای این زلزله پیش‌بینی کند. همچنین این جمعیت با سازمان پدافند غیرعامل کشور رابطه و تعامل بسیار بالایی دارد. جمعیت هلال‌احمر یکی از پای کار ترین دستگاهها است که بالاترین سطح تعامل با سازمان ما را دارد. یکی از نقاط قوت مدیریت فعلی جمعیت هلال‌احمر همین بحث تعاملات است. می‌دانم که همین تعامل خوب را با مدیریت بحران و وزارت بهداشت و وزارت کشور هم دارند. همین سطح تعامل باعث هماهنگی و هم‌افزایی ظرفیت‌هایش شده است. در بازدیدهای میدانی که انجام می‌دهیم می‌بینیم که مثلا در سازمان امدادونجات، حداکثر توان را به کار گرفته‌اند. بنابراین می‌توان گفت که برنامه‌های دقیق این جمعیت می‌تواند باعث ایجاد حس امنیت و اعتماد در سطح جامعه در زمان بحران‌ها شود.»
∎