رامین پرتو
سه روز تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده وقت باقیست و تمام رسانههای دنیا، موسسات افکارسنجی و نظرسنجی به انضمام تحلیلگران انتخاباتی در داخل و خارج از آمریکا در حال انتشار نظرات و نتایج تحقیقات خود هستند و به نوعی باید گفت که بازار کار این طیفها و جریانات به شدت رونق دارد. هر دو نامزد آخرین تلاشها را برای متقاعد کردن رای دهندگان انجام میدهند و حالا در گردهماییهای انتخاباتی، تمرکز کامالا هریس بطور عمده روی موضوع حق سقط جنین و تمرکز دونالد ترامپ روی موضوعات مهاجرت و کنترل مرزها است. به گزارش یورونیوز، نظرسنجی مرکز تحقیقات «Associated Press-NORC» حاکی از آن است که حدود ۷۰ درصد از آمریکاییها، در قبال این انتخابات عمدتاً احساس اضطراب یا سرخوردگی دارند تا شور و شوق. همچنین اگرچه هم دموکراتها و هم جمهوریخواهان در این احساسات مشترک هستند اما دموکراتها سطوح بالاتری از اضطراب را نمایان کردند. گزارشها حاکی از آن است که تاکنون بیش از ۶۲.۸ میلیون «رای زودهنگام» برای انتخابات پیشروی آمریکا داده شده که یک رکورد در تاریخ انتخابات این کشور محسوب میشود.
بخشی از اروپا معتقد است در صورت پیروزی دوباره ترامپ، او چنان رفتار خصمانهای با قاره سبز خواهد داشت که این بلوک بجز افزایش هزینههای دفاعی، تقویت بخش فناوری و مقابله آشکارتر با چین، راهی نخواهد داشت
همچنین برای اولین بار جمهوریخواهان به همان اندازه دموکراتها در رایگیری زودهنگام مشارکت داشتند. اهمیت این خبر از آن رو است که «رای دهی زودهنگام» عمدتا یک روش مورد علاقه برای دموکراتهای آمریکا است و بر این اساس انتظار میرود که رای دموکراتها به حداکثر میزان خود نزدیک شده باشد و به این ترتیب این جمهوریخواهان هستند که فرصت بیشتری برای جذب رایهای باقیمانده در روزهای آتی دارند. تنها نیمی از شرکتکنندگان در این نظرسنجی به دقت دستگاههای رأیگیری الکترونیکی اطمینان داشتند و در مجموع نیز رأیدهندگان دموکرات، در مقایسه با رایدهندگان جمهوریخواه اعتماد بیشتری به همه روشهای جمعآوری آرا داشتند. بر اساس آخرین نظرسنجی «اطلس اینتل» که جمعه منتشر شد، دونالد ترامپ نسبت به رقیب خود در مجموع حدود دو درصد برتری دارد. با این حال، نظرسنجی جداگانهای که از سوی TIPP Insights منتشر شده، نشان میدهد که نامزدها در حال حاضر در یک وضعیت مساوی قرار دارند. در ایالتهایی که میتواند نتیجه انتخابات را تعیین کند، یعنی پنسیلوانیا، کارولینای شمالی، جورجیا، میشیگان، آریزونا، ویسکانسین و نوادا، رقابت سختتری در جریان است. نظرسنجی روزانه «FiveThirtyEight» نیز نشان میدهد که برتری کامالا هریس، معاون رئیسجمهور کنونی در میشیگان ناچیز و تقریباً ۰.۸ است. هریس همچنین برتری خود را در نوادا از دست داده و ترامپ اکنون با ۰.۳ درصد در این ایالت جلودار است. در ویسکانسین، برتری هریس از ۰.۸ درصد در روز چهارشنبه به ۰.۶ درصد کاهش یافته است. در مقابل در پنسیلوانیا، برتری دونالد ترامپ اندکی افزایش یافته و از ۰.۴ درصد به ۰.۷ درصد رسیده است. برتری او در کارولینای شمالی نیز به سطح هفته گذشته بازگشته و اکنون به ۱.۴ درصد رسیده است. ترامپ در آریزونا با ۲.۴ درصد از هریس پیشی گرفته و در جورجیا نیز برتری او ۱.۸ درصد و همچنان رو به افزایش است.
اروپاییهای مخالف پیروزی هریس اعتقاد دارند اقتصاد اتحادیه اروپا در شرایط کنونی و در طول جنگ اوکراین به دلیل حمایت از کییف به شدت ضعیف شده و ادامه این جنگ میتواند موجب قدرت گرفتن احزاب راستافراطی و همچنین ایجاد شکاف ملی در پایتختهای اروپا شود
اما گزارش آخرین نظرسنجیهای انجام شده توسط شبکه خبری «سیانان» درباره دو ایالت کلیدی جورجیا و کارولینای شمالی کمی متفاوت است. بر اساس این نظرسنجیها که بهصورت آنلاین یا تلفنی انجام شده، نه کامالا هریس و نه دونالد ترامپ نتوانستند در جذب رایدهندگان در دو ایالت جورجیا و کارولینای شمالی به برتری قابل توجهی دست یابند.
نتایج این نظرسنجیها که طی روزهای ۲۳ تا ۲۸ اکتبر با طرح پرسش از رای دهندگان ثبت نام شده (از جمله ۷۳۲ رای دهنده در جورجیا و ۷۵۰ رای دهنده در کارولینای شمالی) انجام شده، حاکی از آن است که در ایالت جورجیا ۴۸ درصد از رای دهندگان قصد حمایت از دونالد ترامپ و ۴۷ درصد قصد حمایت از کامالا هریس را دارند.
اروپا نگران است؟
فارغ از آمار و ارقام مطروحه باید به این موضوع اشاره شود که اگرچه در داخل ایالات متحده طیفی از افکار عمومی به انضمام دموکراتها نگران پیروزی ترامپ هستند، اما واقعیت این است که انتخابات این دوره ریاست جمهوری ایالات متحده یک نگرانی فزاینده در اروپا به راه انداخت است. در این میان رویترز اعلام کرده که «دیپلماتهای اروپایی در حال آماده شدن برای حمایت از تحریمهای روسیه هستند چون پیشبینی میکنند بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید میتواند تلاشهای غرب برای منزوی کردن مسکو را تضعیف کند». رویترز به نقل از چندین منبع دیپلماتیک اروپایی اعلام کرده که گفتوگوها میان مقامات و نمایندگان اتحادیه اروپا روی چندین ابتکار متمرکز است تا اطمینان حاصل شود که تحریمهای اروپا در طولانیمدت باقی میمانند و از طریق اجرای دقیقتر آنها را تقویت میکنند، حتی اگر واشنگتن رویه خود را تغییر دهد.
بر همین اساس بسیاری از مقامات اتحادیه اروپا اعتقاد دارند که آمدن ترامپ به کاخ سفید میتواند به نفع روسیه باشد و اصولاً موضع پوتین را در خصوص جنگ اوکراین تقویت کند و این مساله علیه اوکراین رقم بخورد؛ تا جایی که نشنال اینترست در گزارش خود مدعی شده که در شرایط کنونی، پیروزی اوکراین بر روسیه به اندازه نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا اهمیت دارد و به همین موضوع نیز بستگی دارد، چراکه آرایی که در ۵ نوامبر به صندوق ریخته میشود، مشخص خواهد کرد که آیا اوکراینیها روز بعد ار اعلام نتایج گلولهای برای شلیک دارند یا خیر؟
اما در مقابل برخی از دیپلماتهای اروپایی در پشت پرده سیاست بر این عقیده هستند که باید ترامپ پیروز شود و برای خود دو دلیل عمده را دارند. دلیل اول این است که آنها اعتقاد دارند پیروزی کامالا هریس در انتخابات 5 نوامبر بدون شک سیاستهای بایدن را ادامه خواهد داد و اصولاً دموکراتها در این مسیر سعی میکنند به هر ترتیب که شده از اوکراین حمایت کنند و این موضوع به ضرر اروپاییها رقم خواهد خورد؛ چراکه به بیان آنها اقتصاد اتحادیه اروپا در شرایط کنونی و در طول جنگ اوکراین به دلیل حمایت از کییف به شدت ضعیف شده است و ادامه این جنگ میتواند موجب قدرت گرفتن احزاب راستافراطی و همچنین ایجاد شکاف ملی در پایتختهای اروپایی شود.
دلیل دوم هم بحث حمایت از چین است. اروپاییها اگرچه با چینیها روابط اقتصادی گسترده و عمیقی دارند اما طیفی از دیپلماتهای اروپا بر این عقیده هستند که ترامپ میتواند چین را کنترل کند و به عقب براند. به گزارش پولیتیکو، برخی از مقامات اروپایی بر این باورند که پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا میتواند فرصتی برای اتحادیه اروپا باشد تا قوای دفاعی خود را تقویت کرده و موضع سختتری در قبال چین اتخاذ کند. یک دیپلمات اروپایی که نخواست نامش فاش شود، به پالتیکو گفته است «بازگشت ترامپ میتواند یک ضربه تکاندهنده و سودمند باشد که فرصت رشد را برای اتحادیه اروپا فراهم میکند؛ درست مانند همهگیری کرونا و بحران انرژی که بعد از جنگ اوکراین ایجاد شد». منابع اروپایی با تأکید بر اینکه تمایل آنها به پیروزی ترامپ ناشی از علاقه آنان به او و سیاستهایش نیست، تصریح کردند ریاستجمهوری ترامپ مانند یک داروی تلخ است که اروپا باید با آن کنار بیاید تا پیشرفت کند. آنها با یادآوری رفتار ترامپ با اتحادیه اروپا در دور نخست ریاستجمهوری وی از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، گفتند در صورت پیروزی دوباره ترامپ در انتخابات، او چنان رفتار خصمانهای با اتحادیه اروپا خواهد داشت که این بلوک قدرت بجز افزایش هزینههای دفاعی، تقویت بخش فناوری و مقابله آشکارتر با چین، راهی نخواهد داشت. حال باید منتظر مدل مواجهه اروپا با نتایج انتخابات 5 نوامبر ماند!