شناسهٔ خبر: 68438789 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: جمله | لینک خبر

عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا در آستانه توافقی تاریخی قرار گرفته‌اند

رؤیای منطقه‌ای بن سلمان و راهبرد تغيير

رابطه آمریکا و عربستان در سال ۱۹۴۵ آغاز شد، که از زمان جنگ جهانی دوم، دو کشور در مخالفت با کمونیسم متحد شدند، در حمایت از ثبات قیمت نفت، ثبات در نفت رشته‌ها و حمل و نقل نفت از خلیج فارس، و ثبات در اقتصاد کشورهای غربی که در آن عربستان سعودی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

صاحب‌خبر - اين روابط فراز و نشیب فراوانی را تجربه کرده اما حالا وارد مرحله حساس و مهمی هم برای دو کشور و هم برای منطقه خاورمیانه شده است. به نوشته العربیه، عربستان سعودی و ایالات متحده به طور فشرده در حال کار بر روی مجموعه‌ای از توافقنامه‌ها هستند؛ از جمله تقویت مشارکت استراتژیک و توافقات نظامی، تقویت روابط اقتصادی و عادی‌سازی روابط بین پادشاهی سعودی و اسرائیل که به ادعای ریاض منجر به مسیری معتبر برای تشکیل کشور مستقل فلسطین می‌شود. مایکل راتنی، سفیر ایالات متحده در ریاض، در گفت‌وگو با روزنامه شرق‌الاوسط گفت: در حالی که ما به عناصر بسیار مهم این توافق بسیار نزدیک شده‌ایم، مهم است که همه بخش‌های آن را با هم نهایی کرده و بدین ترتیب یک توافق تاریخی بین ایالات متحده و عربستان سعودی داشته باشیم. در حالی که راتنی به چارچوب زمانی مشخصی برای نهایی کردن بسته توافق‌ها اشاره نکرد، او گفت: کاش می‌توانستیم فردا این کار را انجام دهیم. سفیر آمریکا گفت: ما در منطقه پیچیده‌ای قرار داریم و پیچیدگی‌های زیادی در خود توافق وجود دارد، اما این کار را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام خواهیم داد. خبرگزاری عربستان سعودی در ماه می گزارش داد، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، درباره پیش‌نویس تقریباً «نهایی‌شده» توافق بین واشنگتن و ریاض دیدارهایی داشت. در اوایل ماه جاری میلادی، ایالات متحده در مورد عدم فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی تجدیدنظر کرد و بر بهبود روابط به‌ویژه در مورد تلاش‌های دیپلماتیک سعودی برای عدم ادامه جنگ در یمن و حفظ آتش‌بس تاکید کرد. العربیه انگلیسی پیش از این به نقل از منابع آگاه از اقدام برای از سرگیری فروش تسلیحات به عربستان سعودی گزارش داده بود که شامل تسلیحات «قابل توجه» می‌شود. یک مقام ارشد دولت آمریکا به العربیه انگلیسی گفت: عربستان سعودی همچنان یک شریک امنیتی حیاتی برای ایالات متحده است، به ویژه در زمان بی‌ثباتی منطقه‌ای! تغییر سیاست ایالات متحده در حالی رخ می‌دهد که واشنگتن و ریاض برای گسترش مشارکت استراتژیک خود در بحبوحه شرایط متغیر منطقه تلاش می‌کنند. راتنی گفت: عربستان سعودی سرمایه گذاری زیادی در تلاش دیپلماتیک برای توقف جنگ در یمن و حفظ آرامش و کاهش آسیب غیرنظامیان در صورت وقوع مجدد درگیری نظامی انجام داده است. اکنون شرایط تغییر کرده است. همکاری‌ها افزایش و طبیعتاً در رویکرد ما تغییراتی ایجاد شده است.سفیر ایالات متحده همچنین بر تعهد واشنگتن به امنیت عربستان سعودی و خاورمیانه تاکید کرد، آن هم در شرایطی که تهدید تبدیل جنگ غزه به یک درگیری منطقه‌ای گسترده‌تر و ناامنی در دریای سرخ و خلیج عدم افزایش یافته است. او گفت که ایالات متحده متعهد به حفظ حضور نیروی دریایی و ارتش خود در خلیج عدن و دریای سرخ برای جلوگیری از هرگونه حمله حوثی‌ها است. راتنی گفت: ما این کار را انجام می دهیم زیرا آزادی دریانوردی در این بخش از جهان بسیار مهم است و تعهد ما به امنیت عربستان سعودی و کل این منطقه بسیار مهم است. به گفته راتنی، ایالات متحده و عربستان سعودی هدف نهایی مشترکی برای ایجاد راه حل دو دولتی دارند که امکان تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل را فراهم می کند. او گفت: ما اساساً معتقدیم که تشکیل کشور فلسطین باید از طریق یک فرآیند سیاسی، از طریق مذاکره بین طرفین حاصل شود، نه از طریق هیچ ابزار دیگری. او افزود: در این میان، اولویت عمیق توقف خشونت در غزه، توقف رنج مردم غزه، پیشبرد تلاش‌ها در جهت آتش‌بس، آزادی گروگان‌های اسرائیلی و پایان دادن به این درگیری برای یافتن راه‌هایی است که کمک‌های بشردوستانه مورد نیاز در غزه را ارائه دهد.دگرگونی اقتصاد عربستان سعودی در سال‌های اخیر فرصت‌های منحصربه‌فردی را برای شرکت‌های آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در این کشور به منظور تقویت روابط اقتصادی ایجاد کرده است.سفیر آمریکا گفت: ما اکنون با دولت سعودی و شرکت‌های سعودی در زمینه‌هایی کار می‌کنیم که در گذشته تصورش را هم نمی‌کردیم، مثلاً اکتشاف فضاهای جدید برای مقاصد تجاری. پادشاهی جاه‌طلبی‌های بزرگی در فضای تجاری دارد و ما به عنوان شریم می‌خواهیم در کنار آن‌ها باشیم. از سوی دیگر به نوشته سارا لی وایتسون برای وبگاه ریسپانسبل استیت‌کرفت، ممنوعیت فروش تسلیحات آمریکایی به عربستان صرفاً آخرین بازمانده از سیاستی طولانی‌مدت و رهاشده برای منزوی‌ساختن و تحریم عربستان سعودی به دلیل جنایات و سوءاستفاده‌های وحشیانه مختلف آن در داخل و خارج از کشور بود. در عوض این ممنوعیت، درباریان دولت بایدن بر روی پذیرش محمد بن سلمان، ولیعهد و حاکم واقعی عربستان تأکید داشته و در ازای تداوم برتری واشنگتن در خاورمیانه، امتیازاتی گران به ریاض ارائه دادند. آنچه در ادامه خواهد آمد، داستان عجله کاخ سفید برای رسیدن به خط پایان و اعطای بزرگترین جایزه به بن سلمان، یعنی تضمین امنیتی بی‌سابقه ایالات متحده، پیش از پایان ریاست‌جمهوری جو بایدن خواهد بود. به‌ گزارش اکو ايران هنگامی که تیم بایدن اعلام کرد قصد دارد از ابتکار ترامپ برای افزودن عربستان سعودی به پیمان ابراهیم به عنوان اولویت اصلی سیاست خارجی خود در خاورمیانه پیروی کند، نگرانی‌ها از بابت پاداش‌دادن به پادشاهی، علی‌رغم جنایات گسترده آن در یمن و در داخل کشور یا تقویت جنگ‌طلبی بیشتر آن در منطقه را تأیید کرد.جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید آشکارا اعتراف کرده که نفت ارزان و دور نگه داشتن چین از منطقه برای دولت بایدن اولویت دارد. بن سلمان به بازی سخت اهرم معکوس روی آورد و نه تنها با درخواست‌های بایدن برای بازکردن شیر نفت خود برای کاهش قیمت‌های جهانی پیش از انتخابات مقدماتی نوامبر ۲۰۲۲ امتناع ورزید، بلکه برای چند روز میزبان شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین بود و اعلام کرد که این کشور یک نیروگاه هسته‌ای غیرنظامی در عربستان خواهد ساخت و از برنامه موشکی ریاض حمایت خواهد کرد. عربستان همچنین از تحریم روسیه به دلیل حمله به اوکراین خودداری کرد.بنابراین، زمان آن رسید که تیم بایدن به خواسته‌های بن سلمان سر تعظیم فرود آورد. اولین امتیاز بزرگ اعطای مصونیت به ولیعهد از تعقیب قضایی ایالات متحده بود. واشنگتن چندین دادخواست علیه بن سلمان به دلیل قتل جمال خاشقجی، تلاش برای قتل سعد الجابری و آزار و اذیت هدفمند و حملات علیه غاده عویس، ژورنالیست الجزیره را سرکوب کرد. سپس نوبت به آن رسید که دولت بایدن آخرین آرزوی سعودی‌ها را برآورده کند: ضمانتی امنیتی در سطح پیمان ماده ۵ ناتو برای عربستان. تلاش‌های تیم بایدن برای اغوای ولیعهد با یک چتر امنیتی هوایی صِرف برای متقاعد‌ساختن او کافی نبود. او تأکید داشت که تنها یک ضمانت در سطح معاهده دوجانبه کارساز خواهد بود.

نظر شما