به گزارش جماران، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در ادامه سفر به شرق آسیا پس از دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی وارد هانوی، پایتخت ویتنام شده است. دومین مقصد این تور منطقه ای پوتین با اعتراض ایالات متحده روبه رو شده که تلاش زیادی را برای تحمیل انزوای سیاسی به سکاندار کرملین پس از آغاز جنگ با اوکراین به کار گرفته است.
رابطه تاریخی ویتنام با شوروی و روسیه
روابط بین ویتنام و روسیه دارای پیشینه‌ای طولانی و پیچیده است که به دوران اتحاد جماهیر شوروی بازمی‌گردد. در دوران جنگ سرد، ویتنام شمالی از حمایت گسترده اقتصادی و نظامی اتحاد جماهیر شوروی برخوردار بود که نقش مهمی در پیروزی آن در جنگ ویتنام داشت. پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، روابط دو کشور همچنان قوی باقی ماند و روسیه به عنوان جانشین شوروی روابط خود را با ویتنام حفظ کرد. جنبه‌های کلیدی روابط ویتنام و روسیه را می توان اینگونه دسته بندی کرد :
روابط نظامی:
ویتنام یکی از بزرگترین خریداران تسلیحات روسی در جنوب شرق آسیا است. این شامل هواپیماهای جنگی، زیردریایی‌ها و سیستم‌های دفاعی می‌شود. همکاری‌های نظامی و امنیتی بین دو کشور همچنان ادامه دارد و روسیه به ویتنام در زمینه آموزش و نگهداری تجهیزات نظامی کمک می‌کند.
همکاری‌های اقتصادی:
روسیه و ویتنام در زمینه‌های مختلف اقتصادی همکاری می‌کنند، از جمله نفت و گاز، انرژی هسته‌ای و معدن. شرکت‌های روسی مانند گازپروم و روس‌نفت در پروژه‌های بزرگ نفت و گاز در ویتنام فعال هستند. تجارت دو جانبه بین دو کشور در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است و تلاش‌های مشترکی برای افزایش حجم مبادلات تجاری انجام می‌شود.
روابط دیپلماتیک:
روابط دیپلماتیک بین ویتنام و روسیه همواره مستحکم بوده است. مقامات بلندپایه دو کشور به طور منظم دیدار می‌کنند و توافق‌نامه‌های مختلفی در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی امضا می‌کنند. در سال‌های اخیر، روسای جمهور ویتنام و روسیه چندین دیدار رسمی انجام داده‌اند که نشان از اهمیت استراتژیک این روابط دارد.
فرهنگی و آموزشی:
همکاری‌های فرهنگی و آموزشی نیز بخش مهمی از روابط دو کشور را تشکیل می‌دهد. تعداد زیادی از دانشجویان ویتنامی در دانشگاه‌های روسیه تحصیل می‌کنند و برنامه‌های تبادل فرهنگی بین دو کشور وجود دارد.
دیپلماسی محتاطانه ویتنام در برابر جنگ اوکراین
پس از حمله روسیه به اوکراین بسیاری از دوستان روسیه در سطح بین المللی در موضع سخت محکوم کردن این اقدام یا ایستادن در کنار ولادیمیر پوتین قرار گرفتند. ویتنام در رابطه با جنگ اوکراین موضع نسبتاً بی‌طرفی اتخاذ کرده است. این کشور به طور مستقیم از هیچ یک از طرفین درگیر حمایت نکرده و سعی کرده است تا روابط دیپلماتیک خود را با هر دو کشور روسیه و اوکراین حفظ کند.
به طور خلاصه می توان گفت که ویتنام موضع بی‌طرفی و دعوت به گفتگو را در پیش گرفته است. برهمین اساس این کشور به قطعنامه‌های سازمان ملل که حمله روسیه به اوکراین را محکوم می‌کرد، رای ممتنع داده است. این موضع‌گیری نشان‌دهنده تلاش ویتنام برای حفظ تعادل در روابط خود با هر دو کشور است. ویتنام به طور مکرر از همه طرف‌های درگیر خواسته است تا از راه‌های دیپلماتیک و مسالمت‌آمیز برای حل اختلافات استفاده کنند و به گفتگو و مذاکره روی آورند. به گفته کارشناسان، ویتنام دارای روابط اقتصادی و نظامی قوی با روسیه است و همچنان به همکاری‌های نظامی و خرید تجهیزات از روسیه ادامه می‌دهد.این روابط استراتژیک باعث شده است که ویتنام نسبت به محکومیت آشکار روسیه محتاط باشد تا روابط خود را به خطر نیندازد.ویتنام همچنین روابط دیپلماتیک خود با اوکراین را حفظ کرده است و تلاش کرده تا به نوعی توازن را در سیاست خارجی خود رعایت کند.
سفر به سرزمین دیپلماسی بامبو
گاردین در گزارشی درباره سفر پوتین به ویتنام می نویسد: « ولادیمیر پوتین پس از امضای پیمان دفاعی با رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، وارد ویتنام شده است.هواپیمای رئیس جمهور روسیه در فرودگاه هانوی به زمین نشست، جایی که تران هونگ ها معاون نخست وزیر ویتنام و لو هوآی ترانگ دیپلمات ارشد حزب از وی روی فرش قرمز استقبال کردند. این دیدار با انتقاد آمریکا از جمله شرکای تجاری اصلی ویتنام مواجه شده که هشدار داده این سفر خطر عادی سازی «نقض آشکار قوانین بین‌الملل» توسط روسیه را در خود جا داده است.ــ»
بر اساس گزارش خبرگزاری روسی تاس، پوتین قرار است در مورد همکاری در «تجارت و حوزه‌های اقتصادی، علمی، فناوری و بشردوستانه» و همچنین تبادل نظر درباره موضوعات کلیدی در دستور کار بین‌المللی و منطقه‌ای با مقام های ارشد کشور میزبان گفت و گو کند. پوتین در مقاله ای که همزمان با سفرش در روزنامه حزب کمونیست ویتنام منتشر شد، پیشرفت در پرداخت ها، انرژی و تجارت بین کشورها را فهرست کرد. او همچنین ویتنام را به دلیل حمایت از روشی عملی برای حل بحران در اوکراین تحسین کرد.
به گزارش جماران ، رهبری ویتنام طرفدار یک به اصطلاح "دیپلماسی بامبو" است. دیپلماسی بامبو (Bamboo Diplomacy) اصطلاحی است که به توصیف رویکرد دیپلماتیک ویتنام در روابط بین‌المللی اشاره دارد. این رویکرد بر مبنای انعطاف‌پذیری و توانایی سازگاری با شرایط مختلف است، مشابه به بامبو که به راحتی خم می‌شود ولی نمی‌شکند. این استراتژی در مواجهه با چالش‌های مختلف و تغییرات سریع در محیط بین‌المللی به کار گرفته می‌شود. ویژگی‌های دیپلماسی بامبو چیست؟
انعطاف‌پذیری:
ویتنام در مواجهه با قدرت‌های بزرگ و تغییرات در سیاست بین‌الملل سعی می‌کند انعطاف‌پذیر باشد و سیاست‌های خود را بر اساس شرایط جدید تطبیق دهد. این رویکرد به ویتنام امکان می‌دهد تا در مواجهه با تنش‌های بین‌المللی موضع بی‌طرفانه‌تری اتخاذ کند و روابط خود را با همه طرف‌ها حفظ کند.
سیاست متوازن:
ویتنام تلاش می‌کند تا در روابط بین‌المللی خود توازن برقرار کند، به گونه‌ای که همزمان روابط خود را با کشورهای مختلف از جمله قدرت‌های بزرگ مانند چین، آمریکا و روسیه حفظ کند. این استراتژی به ویتنام کمک می‌کند تا از نفوذ بیش از حد یک قدرت بزرگ در سیاست داخلی و خارجی خود جلوگیری کند.
استفاده از دیپلماسی نرم:
ویتنام از ابزارهای دیپلماسی نرم مانند فرهنگ، آموزش و تبادل‌های مردم‌به‌مردم برای تقویت روابط خود با دیگر کشورها استفاده می‌کند. این رویکرد به تقویت تصویر مثبت ویتنام در صحنه بین‌المللی کمک می‌کند و زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر می‌شود.
از نمونه‌های دیپلماسی بامبو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
روابط با چین و آمریکا
ویتنام با وجود داشتن تاریخچه‌ای از تنش‌ها با چین، سعی کرده است روابط اقتصادی و تجاری خود را با این کشور حفظ کند و همزمان همکاری‌های نظامی و اقتصادی خود را با آمریکا تقویت کند.
نقش در آسه‌آن
ویتنام به عنوان یکی از اعضای فعال آسه‌آن (اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا) از این سازمان برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و حفظ صلح و ثبات در منطقه استفاده می‌کند. به طور خلاصه می توان گفت که دیپلماسی بامبو به ویتنام امکان می‌دهد تا در یک محیط بین‌المللی پیچیده و متغیر، سیاست خارجی موثری را اجرا کند که به حفظ منافع ملی و تقویت روابط بین‌المللی این کشور کمک می‌کند. این رویکرد مبتنی بر انعطاف‌پذیری، توازن و استفاده از دیپلماسی نرم است که به ویتنام اجازه می‌دهد تا به عنوان یک بازیگر مستقل و موثر در صحنه جهانی ظاهر شود.
نزدیکی مدیریت شده ویتنام به ایالات متحده
ویتنام در چند سال اخیر به ایالات متحده و متحدانش نزدیک‌تر شده و سال گذشته، رهبر حزب کمونیست این کشور، نگوین فو ترونگ (Nguyễn Phú Trọng) میزبان جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا بود و روابط خود را با واشنگتن، و همچنین با استرالیا و ژاپن ارتقا داد. نگوین فو ترونگ به عنوان دبیرکل حزب کمونیست ویتنام فعالیت می‌کند، سمتی که بالاترین مقام در ساختار حکومتی و سیاسی ویتنام است.
گاردین در ادامه گزارش خود درباره سفر پوتین نوشته است: «تحلیلگران این سوال را مطرح کردند که آیا این سفر پوتین ریال برای ویتنام سود ملموسی به همراه خواهد داشت یا خیر؟ اکثر انها معتقدند که این سفر از روابط تاریخی دو کشور است. روسیه دوست دیرینه هانوی است و پوتین در ویتنام مورد استقبال گرم قرار خواهد گرفت، جایی که بسیاری هنوز حمایت اتحاد جماهیر شوروی از ویتنام در جنگ های گذشته علیه فرانسه و ایالات متحده را به خاطر دارند. اتحاد جماهیر شوروی سابق یکی از اولین کشورهایی بود که با دولت هوشی مین ویتنام روابط دیپلماتیک برقرار کرد.
روسیه منبع اصلی تجارت برای ویتنام نیست و تحریم های ایالات متحده علیه روسیه طبیعتا بر این رابطه اثر گذاشته است. تجارت بین دو کشور در سال 2022 فقط 3.5 میلیارد دلار بود که بسیار کمتر از تجارت 175 میلیارد دلاری ویتنام با چین و 123 میلیارد دلار با ایالات متحده است. با این حال، دو کشور روابط قوی انرژی با شرکت‌های روسی دارند که در نفت و گاز ویتنام در میادین دریای چین جنوبی - مناطقی که چین نیز ادعای مالکیت آنها را دارد - فعالیت می‌کنند. روسیه همچنین بزرگترین تامین کننده تسلیحات به این کشور است، اگرچه انتقال تسلیحات در سال های اخیر به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین کاهش یافته است. سخنگوی سفارت آمریکا در هانوی پیش از این سفر هشدار داد که هیچ کشوری نباید به پوتین زمینه ای بدهد تا جنگ تجاوزکارانه خود را ترویج کند و در غیر این صورت به او اجازه دهد تا جنایات خود را عادی کند.
ورود رئیس‌جمهور روسیه به ویتنام پس از یک سفر بلندپایه به پیونگ‌یانگ صورت می‌گیرد که طی آن او و کیم جونگ اون، حاکم کره شمالی، یک پیمان دفاعی متقابل امضا کردند. این توافق شامل بندی است که کشورها را ملزم می‌کند در صورت حمله به یکدیگر به کمک یکدیگر بیایند، که نگرانی‌های غرب را در مورد کمک احتمالی روسیه به برنامه‌های موشکی یا هسته‌ای کره شمالی افزایش می‌دهد.
نظر شما