گنجینۀ «کیمبایا» (Quimbaya) مجموعهای شگفتانگیز از مصنوعات کوچک طلایی است که در کلمبیا یافت شدهاند؛ مجموعهای که سازندگان آنها قوم باستانی کیمبایا بودهاند. اندازۀ این اشیاء طلایی معمولا بین 5 تا 8 سانتیمتر است و هر قطعه از آن ظاهری منحصر به فرد دارد. گمان میرود زمان ساخت این اشیاء به دوران اوج تمدن کیمبایا در حدود سالهای 500 تا 600 میلادی برگردد.
به گزارش فرادید، گنجینۀ کیمبایا توسط باستانشناسان کشف نشده بلکه در اواخر دهه 1800 میلادی از منطقهای به نام دره مرکزی کائوکا توسط جویندگان گنج غارت شده است. باستانشناسان این تئوری را مطرح کردهاند که این اشیاء از دو مقبره به دست آمدهاند، اما نمیتوان این موضوع را با قطعیت بیان کرد.
مجموعه کنونی که شامل 123 قطعه میشود، تنها به این دلیل وجود دارد که شخصی آنها را به مقامات کلمبیایی تحویل داده است. میتوان مطمئن بود که بسیاری از اقلام این گنجینه هنوز در مجموعههای خصوصی در سراسر جهان وجود دارند.
تمدن کیمبایا
تمدن کیمبایا در نواحی اطراف دره رودخانه کائوکا در دامنههای غربی کوههای آند زندگی میکرد. شواهد روشنی وجود ندارد که مشخص کند کیمبایا چه زمانی به وجود آمد، با این حال اکثر محققان معتقدند که زمان شکلگیری این تمدن قرن اول قبل از میلاد بوده است.
آنها شکارچیان ماهری بودند، محصولات مختلف و متنوع زیادی کشت میکردند، ماهی میگرفتند و صنایع زیادی از جمله معدن طلا و طلاسازی داشتند؛ آنها طلا را از معادن پربار منطقه استخراج میکردند و با مهارتی که در ترکیب طلا و مس یافته بودند، هنر ظریف و شگفتانگیزی از طلاسازی را شکل داده بودند.
تمدن کیمبایا در دوره بین قرنهای چهارم و هفتم پس از میلاد به اوج خود رسید و وقتی فاتحان اسپانیایی در سال 1509 شروع به استعمار کلمبیا کردند، پایان تمدن کیمبایا فرا رسید.
پرندگان طلایی
محققان اشیاء طلایی گنجینۀ کیمبایا را بهعنوان تصاویری از مارمولکها، پرندگان، حشرات و ماهیهای رایج در این منطقه توصیف کردهاند، اما با این حال غیرقابل انکار است که برخی از آنها شباهت زیادی با انواع ماشینهای پرنده امروزی دارند.
وجود همین شباهت قابل توجه، پرندههای طلایی کیمبایا را به نمونهای جذاب و خیالانگیز از یافتههای باستانشناسی تبدیل کرده است؛ جذابیتی که باعث شده گاهی نظرات عجیب و غریبی در مورد دانش پیشرفتۀ مردمان کیمبایا در خصوص هوانوردی مطرح شود.
البته این نظرات توسط باستانشناسان و محققان به طور کامل رد شدهاند اما کسانی که به سناریوهای تخیلی مثل فضانوردان باستانی و بشقابپرندهها اعتقاد دارند، همیشه اینگونه نظرات را دنبال کردهاند و به آنها دامن زدهاند.
نمونههای دیگری از مصنوعات کیمبایا؛ حتی قورباغههای کیمبایا هم شکلهایی غیرعادی دارند. بنابراین عجیب نیست که آنها ماهیها یا پرندگان را هم به شکلهایی متفاوت از واقعیت به تصویر کشیده باشند.
پرندههای طلایی کیمبایا به وضوح کار استادکارانی هستند که به جزئیات توجه داشتهاند اما اینکه چرا آنها پرندگانشان را با این شکلهای خاص و عجیب که در طبیعت یافت نمیشوند ساختهاند، هنوز یک معماست (میدانیم که هیچ موجودی با بدن یا بال مثلثی شکل در طبیعت یافت نمیشود).
البته ما میدانیم که آنها سایر اشیاء طلاییشان را هم با شکلهایی متفاوت از شکل واقعی موجودات طبیعی میساختند (مثل قورباغههایی با پاهای بسیار پهن)، اما اینکه دلیل این تغییرات چه بوده است برای ما روشن نیست.
به هر حال آنچه واضح است این است که این اشیاء نمونههایی کوچک از هواپیماهای باستانی نیستند بلکه کار گروهی از هنرمندان هستند که تغییرات خلاقانه خود را بر روی تصاویر حشرات، پرندگان یا حتی ماهیها انجام میدادند.