خبرگزاری آریا-در پی حمله غافلگیرانه صبح روز شنبه حماس علیه اسرائیل، تنها ظرف مدت 20 دقیقه پس از اعلام عملیات «طوفان الاقصی»، بیش از پنج هزار موشک از نوار به سمت اسرائیل شلیک شد. چطور پدافند هوایی اسرائیل، موسوم به گنبد آهنین که به غیرقابل نفوذ بودن شهرت دارد نتوانست این حملات را خنثی کند؟
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از یورونیوز،آژیرهای حمله هوایی در سراسر اسرائیل روز شنبه سکوت صبحگاهی را در هم شکست و سامانه گنبد آهنین، یکی از بهترین سامانههای دفاع هوایی در جهان، وارد عمل شد.
در تصاویر و فیلمهای منتشر شده، سامانه گنبد آهنین راکتهای حماس را در هوا نابود میکرد و آسمان با شرارههای حاصل از انفجارها روشن میشد. این بار اما ابعاد این حمله بیسابقه و با نمونههای قبلی متفاوت بود.
سامانه گنبد آهنین چیست؟
سامانه گنبد آهنین یک سامانه پدافند هوایی کوتاهبرد زمین به هوا است که در چندین نقطه از اسرائیل برای مقابله با حملات راکتی، خمپارهای، گلولههای توپخانه و هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) در برد کوتاه مستقر شده است.
برد این سامانه پدافند هوایی تقریبا 70 کیلومتر است و دارای سه بخش کلی به نامهای بخش رادار تشخیص و ردیابی، بخش مدیریت نبرد و کنترل تسلیحات، و در نهایت بخش موشکانداز مجهز به 20 موشک تامیر است. همگی این سه بخش مجموعا یک یگان را تشکیل میدهند.
این سامانه از سال 2011 میلادی از اسرائیل محافظت میکند. در جریان درگیری در لبنان در سال 2006، هزاران موشک توسط حزب الله شلیک شد و چندین منطقه شمالی از جمله حیفا مورد حمله قرار گرفت و بسیاری کشته شدند.
حملات سال 2006 اسرائیل را بر آن داشت تا سامانه دفاع هوایی خود را توسعه دهد.
گنبد آهنین چگونه کار می کند؟
هنگامی که موشکی به سمت اسرائیل شلیک میشود، ابتدا رادار تشخیص و ردیابی مسیر ورودی را شناسایی کرده و اطلاعات را به بخش مدیریت نبرد و کنترل تسلیحات ارسال می کند که محاسبات سریع و پیچیدهای را برای شناسایی مسیر، سرعت و هدف مورد نظر انجام میدهد.
اگر موشک ورودی به سمت یک منطقه پرجمعیت یا یک تاسیسات راهبردی هدفگیری شده باشد، بخش سوم یعنی بخش موشکانداز به طور خودکار موشک تامیر را شلیک میکند و هدف مورد نظر در هوا منهدم میشود تا تهدید را خنثی کند.
هر آتشبار در این سامانه شامل سه تا چهار موشکانداز است و اسرائیل دستکم 10 عدد از آنها را داراست. شرکت اسرائیلی «سامانههای دفاعی پیشرفته رافائل» به عنوان سازنده سامانه گنبد آهنین ادعا میکند که میزان موفقیت کلی این سامانه 90 درصد است و تاکنون بیش از 2 هزار مورد رهگیری موفق داشته است.
این بار چه اتفاقی افتاد؟
با این حال، این سامانه دفاع هوایی پیشرفته، در برابر رگبار روز شنبه موشکهای حماس مغلوب شد. چندین سال میشود که گروه حماس در تلاش برای یافتن نقطه ضعفی در سامانه گنبد آهنین بود.
نیروهای حماس با شلیک هماهنگ راکتهای متعدد در یک بازه زمانی کوتاه، تا حد زیادی در انجام این کار موفق بودند و رهگیری همه اهداف را برای گنبد آهنین دشوار کردند. در حمله روز شنبه، بیش از 5 هزار راکت تنها در 20 دقیقه توسط حماس پرتاب شد.
حماس مرتبا در حال توسعه فناوری ابتدایی راکتهای خود است و در این سالها توانسته برد آنها را به حدی افزایش دهد که شهرهای بزرگ تحت کنترل اسرائیل از جمله تل آویو و حتی بیت المقدس را هم پوشش دهد.
راکتهای پرتابی حماس بسیار ارزانتر از موشکهای رهگیری تامیر اسرائیل است. با این حال ارزش گنبد آهنین برای اسرائیل بسیار فراتر از حساب و کتاب هزینههای آن است.
اسرائیل در گذشته ثابت کرده است که می تواند اهداف رهگیری شده را خنثی کند و جان شهروندانش را نجات دهد.
در جریان درگیری با حماس در سال 2012، اسرائیل مدعی شد که 85 درصد از 400 راکتی که از نوار غزه به سمت مناطق غیرنظامی و راهبردی شلیک شده بود را رهگیری و خنثی کرده است.
در جریان درگیریهای سال 2014 هم بیش از 4500 راکت طی چند روز توسط حماس به سمت اسرائیل شلیک شد. بیش از 800 مورد رهگیری و حدود 735 مورد سرنگون شدند که میزان موفقیت آن 90 درصد بود.
ارتقا و حملات 2021
اسرائیل در سال 2021 اعلام کرد که سامانه گنبد آهنین را برای مقابله با تهدیدات هوایی مضاعف، از جمله رهگیری تهدید شلیکهای همزمان راکتی و موشکی و همچنین رهگیری همزمان چندین پهپاد در آسمان را ارتقا داده است.
در درگیری دو هفتهای اسرائیل و فلسطینیان در ماه مه سال 2021 بیش از هزار راکت در روزهای اولیه و مجموعا بیش از 4500 راکت در طول درگیری شلیک شد. در جریان این بحران، مقامات گفتند که این سامانه 90 درصد راکتهای پرتابی را خنثی کرد.
اتکا به هوش مصنوعی عامل شکست اطلاعاتی صهیونیستها بود
افسر سابق سازمان اطلاعات نظامی آمریکا گفت: اتکا بیش از حد رژیم صهیونیستی به هوش مصنوعی مانع از آن شد تا این رژیم حمله غافلگیرکننده حماس موسوم به «طوفان الاقصی» را پیش بینی کند.
به گزارش روسیا الیوم، اسکات ریتر افسر سابق سازمان اطلاعات نظامی آمریکا و کارشناس امور نظامی، افتخار رژیم صهیونیستی به داشتن هوش مصنوعی و اتکا بیش از حد به آن، یکی از بزرگترین اشتباهات سازمان اطلاعات اسرائیل است که مانع از آن شد تا این رژیم حمله غافلگیرکننده جنبش حماس موسوم به «طوفان الاقصی» را پیش بینی کند.
اسکات ریتر در مقالهای که در روزنامه «کنسرسیوم نیوز» منتشر شد، اعلام کرد اشتباه فاحشی که اسرائیل مرتکب شد، این است که آشکارا به نقش هوش مصنوعی در عملیات نگهبان دیوارها (عملیات ارتش اسرائیل در نوار غزه در سال 2021) میبالید و به نظر میرسد که حماس توانسته است بر اطلاعات و دادههای جمع آوری شده از جانب اسرائیل مسلط شود و بر آنها کنترل داشته باشد.
این کارشناس نظامی با اشاره به اینکه واحد اطلاعات الکترونیک اسرائیل میلیاردها دلار برای جمع آوری طیف گستردهای از اطلاعات در نوار غزه (تماسهای تلفن همراه، پستهای الکترونیکی، پیامهای متنی) هزینه کرده است، خاطرنشان کرد غزه هدف بیشترین عکسبرداری روی کره زمین است، زیرا به لطف تصاویر ماهواره ای، پهپادها و دوربینهای نظارتی تخمین زده میشود که ازهر متر مربع نوار غزه در هر ده دقیقه یکبار عکسبرداری میشود.
این افسر سابق سازمان اطلاعات نظامی آمریکا افزود: پردازش چنین حجمی از اطلاعات و دادههای اطلاعاتی از طریق روشهای تحلیل و ارزیابی استاندارد مبتنی بر ذهن انسان غیرممکن شده است که در این شرایط اسرائیل به هوش مصنوعی اتکا و از آن با موفقیت علیه حماس در عملیات «نگهبان دیوارها» استفاده کرد؛ بنابراین استفاده علنی اسرائیل از این امکانات و ظرفیت های، این امکان را به جنبش حماس داد تا در استفاده از تلفنهای همراه، رایانهها و سایر منابع اطلاعاتی «به سایه برود».
ریتر تاکید کرد که حماس احتمالاً همان سطح ارتباطات را حفظ میکند تا همزمان با اجرای یک طرح دقیق فریب و گمراه کننده از برانگیختن سوء ظن دشمن جلوگیری کند.
این تحلیلگر امور نظامی افزود به طور قطع احتمال میرود حماس تحرکات و فعالتهای فیزیکی خود را حفظ کرد تا الگوریتمهای هوش مصنوعی اسرائیل مطمئن شوند که اتفاق عجیبی رخ نمیدهد.