صاحب‌خبر - تهران / واحد مرکزی خبر / سیاسی ( رسانه های بیگانه ) 1394/04/18
گمانه‌زنی درباره روند و محتوای گفت‌وگوهای هسته‌ای میان ایران و پنج به علاوه یک در وین پس از تمدید مذاکرات در دستور کار رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه قرار گرفته است.
تمدید سه روزه مذاکرات به حل نشدن اختلافات باقی مانده ارتباط پیدا می‌کند . در این باره کندی پیشرفت مذاکرات به پابرجاماندن اختلافات نسبت داده و ادعا می‌شود که در حال حاضر ده مورد اختلاف حل نشده میان ایران و پنج به علاوه یک وجود دارد که همچنان بر روی میز مذاکرات است. اینکه مذاکرات قرار شده تا روز جمعه نوزدهم تیر ماه ادامه یابد به منزله اهتمام طرفین برای رسیدن به توافقی است که تمام جوانب را پوشش دهد و موردی خارج از آن باقی نماند که در آینده مشکل‌ساز شود. از همین‌روست که ممکن است در هر دور از مذاکرات اختلافات جدیدی نمود پیدا کند که در دور گذشته نبوده و مطرح هم نشده است.
یکی از این اختلافات ، تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی است که ظاهراً به یکی از گره‌های این مذاکرات تبدیل شده است. در این باره که «نحوه و زمان بندی برداشتن تحریم‌ها» به محور اصلی گفت‌وگوها در این دور از مذاکرات تبدیل شده است، آمریکا مدعی است که اولاً تحریم تسلیحاتی ایران در وهله نخست و گام اول از برداشتن تحریم‌ها قرار ندارد و ثانیاً گفته می‌شود اگر این، تحریم‌ها چنانچه لغو شود موجب خواهد شد کنگره آمریکا توافق هسته‌ای را رد کند.
بر این اساس، تحریم‌ها تسلیحاتی و موشکی ، چوبی بزرگ در چرخ دنده مذاکرات خوانده و گفته می‌شود که میان اعضای گروه پنج به علاوه یک هم بر سر نحوه برداشتن تحریم‌های مزبور - چه زمان و چگونه؟- همچنان اختلاف‌نظر وجود دارد به طوری که روسیه و چین برخلاف سایر اعضاء خواهان لغو تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی ایران است. البته حمایت مسکو و پکن از لغو این تحریم‌ها در قالب «منفعت اقتصادی» ارزیابی و تاکید می‌شود که شرکای مثل چین و روسیه طبیعی است که به دنبال این باشند که بتوانند به ایران تسلیحات بفروشند
به هرحال در یک تحلیل کلی ، اختلافات به وجود آمده یا به تعبیری دقیق‌تر مانع‌تراشی‌ها در مسیر مذاکرات به رویکرد هر یک از اعضاء پنج به علاوه یک برای تأمین مناقع و منفعت بیشتر از این مذاکرات بازمی‌گردد. به طوری که مثلاً فرانسه موضوعاتی را به‌عنوان اختلافات باقی مانده و حل نشده (نظیر محدودیت‌های تحقیقاتی و توسعه هسته‌ای) مطرح می‌کند که دیگر اعضاء روی این موضوعات حساسیت چندانی ندارند.
مضافاً بر اینکه سبز شدن به یک باره موردی تحت عنوان اختلاف و مانع دستیابی به توافق هسته‌ای ( از جمله تحریم تسلیحاتی) شاید حربه تاکتیکی باشد که غربی‌ها این روزها در دور نهایی این مذاکرات برای تحت فشار گذاشتن و امتیارگیری از ایران مطرح و برجسته می‌کنند.چنانکه هنوز تحریم‌ها لغو نشده از بازگرداندن آنها سخن به میان می‌آورند و مدعی‌اند که تحریم‌ها بازگشت‌پذیر خواهد بود!
از منظری دیگر نیز برخی تحلیل‌گران رسانه‌ای، علت و چرایی مخالفت‌ها با توافق هسته‌ای را تغییر نقش ایران در منطقه و تبدیل شدن ایران به یک بازیگر مهم و کلیدی در معادلات منطقه ارزیابی می‌کنند و تاکید دارند که مخالفت سرسختانه رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس(با محوریت عربستان) با توافق هسته‌ای به قرار گرفتن دست بالای ایران در تحولات منطقه‌ای متأثر از بهبود روابط با آمریکا بازمی‌گردد.
همچنین سرانجام و سرنوشت مذاکرات همچنان در هاله‌ای از ابهام و تردید به تصویر کشیده می‌شود به گونه‌ای که جمع‌بندی رسانه‌های بیگانه از مذاکرات و تمدید آن این است که این دور از مذاکرات در وین خط پایانِ ماراتن هسته‌ای نخواهد بود و ممکن است با توجه به فضای داخلی امریکا، مذاکرات متوقف و پس از یکی دو ماه دو باره از سر گرفته شود. حدس و پیش ینی بیگانه این است که مذاکرات احتمالاً در ماه سپتامبر به نتیجه برسد.
...........................
1 ـ این تحلیل، بخشی از گزارش مکتوب «گمانه‌زنی رسانه‌های بیگانه درباره روند مذاکرات در وقت اضافه » است که در تاریخ 1394/04/18 در اداره پردازش و تحلیل اداره کل اخبار خارجی خبرگزاری صدا و سیما ، نگارش و منتشر شده است.
.....................................
پردازش و تحلیل // مصطفی عبدلی
∎