ناحیه درگز از دوران پیش از اسلام تاکنون دارا گرد، دارا گرذ، نیسایا، آپاوارتاکن، باورود، ابیورد، اتک، نسایا، نسا، درون، خاوران، دریجز، نامیده می‌شده است.
شهر درگز، با سابقه درخشان تاریخی، قبلاً به نام ابیورد معروف بوده و در تاریخ و تمدن اسلامی به تعدادی از اندیشمندان و بزرگانی برخورد می‌کنیم که عنوان ابیوردی را با خود داشته‌اند.
این شهرستان با سابقه درخشان در تاریخ و مملو از جاذبه‌های طبیعی یکی از مقاصد مناسب گردشگری برای مسافران در ایام نوروز است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز در همین خصوص در گفت و گویی با ایسنا به ظرفیت‌ها و جاذبه‌های این شهرستان اشاره کرد و گفت: سایت موزه بندیان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهرستان درگز است.
محمد شیخ افزود: این سایت موزه در دو کیلومتری شهر درگز و کنار رودخانه درونگر قرار دارد و علت نام‌گذاری آن این است که آب‌بندی در این ناحیه قرار داشته و به بندیان معروف و متعلق به عهد ساسانیان است.
وی اظهار کرد: این مجموعه باستانی هنگام تسطیح زمین‌های کشاورزی در ۱۳۶۹ کشف شد و از سال ۱۳۷۳ تاکنون در دست حفاری و بررسی است.
شیخ تصریح کرد: به همت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی، محوطه تاریخی بندیان به نخستین سایت موزه گردشگری ایران تبدیل شده و این مجموعه باستانی نشان دهنده هنر و معماری ایرانیان است.
وی گفت: اگرچه کشفیات محوطه بندیان در محدوده‌ای به مساحت چهار هکتار قرار دارد اما از این سطح وسیع فقط بخش کوچکی در قالب یک نیایشگاه کوچک از زیر خاک خارج شده است.
وی افزود: این بنای زیبا دارای تالاری است که سقف آن روی چهار ستون گچی قرار دارد و در شمال غربی تالار فضایی به عنوان محراب وجود دارد و در داخل این محراب علاوه بر گچ‌بری‌ها، پنج کتیبه به خط پهلوی ساسانی بر روی بدنه‌های دیوار گچی دیده می‌شود که مضمون کتیبه‌ها حکم انتصاب شخصی به نام یزداد است که از طرف یک مقام عالی رتبه به نام ویدشاپور، دژبانی مرو و دستگرد به او سپرده شده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز خاطرنشان کرد: در کنار محراب، اتاق هدایا و نذورات وجود داشته که از داخل این اتاق، تعدادی اثر مهر بر روی گلوله‌های رسی که در زمره لاک و مهرهای امروزی است؛ به دست آمده که این گلوله‌های گلی دارای اثر مهرهایی با نقوش اساطیری، حقیقی و به خط پهلوی است.
وی عنوان کرد: دور تا دور تالار، گچ‌بری‌هایی با صحنه‌های شکار، جنگ پادشاهان ساسانی با هپتالیان، صحنه‌های پیروزی در جنگ، صحنه‌ای مذهبی از آناهید یا آناهیتا، الهه فراوانی و آب‌های روان و همچنین صحنه‌های معرفی شخصیت‌های مهم دوران ساسانی و صحنه‌های تاج‌گذاری و ضیافت دیده می‌شود.
شیخ گفت: این تالار به وسیله یک در به راهرویی ارتباط دارد که از این طریق به محوطه آتشکده‌ای با آتشدان زیبایی وارد می‌شود که نیایش کنندگان در این تالار جمع شده و مراسم موبدان را مشاهده می‌کردند.
وی ابراز کرد: مجموعه باستانی بندیان در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و تأثیرات متقابل تمدن‌های مختلف در آن قابل مشاهده است به طوری که بر اساس کتیبه‌های مکشوفه بر بدنه دیوارهای گچی تالار نقش بسته است.
جاذبه‌های طبیعی بکر درگز
شهرستان درگز، یکی از شهرستان‌هایی است که علاوه بر داشتن آثار باستانی، طبیعت بکر و دوست داشتنی دارد یکی از این جاذبه‌های طبیعی پارک ملی تندوره درگز است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز گفت: پارک ملی تندوره درگز، یکی از ۲۳ پارک ملی کشور است که در شمال خراسان رضوی و نزدیک مرز ترکمنستان در منطقه‌ای کوهستانی با صخره‌ها و تپه ماهورهای متعدد واقع شده و دره‌های عمیق و پر شیب پوشیده از گیاهان مختلف دارد.
وی با بیان اینکه تندوره در سال ۱۳۴۷ به عنوان«منطقه حفاظت شده» قرق شد و بعد از آن به «پارک وحش تندوره» تغییر نام یافت و طی مصوبه شورای عالی محیط‌زیست از سال ۱۳۶۱ به عنوان پارک ملی تندوره معرفی شد.
شیخ گفت: پارک ملی تندوره به لحاظ وجود نمونه‌های برجسته مظاهر طبیعی تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست، منحصر به فرد است، به طوری که این پارک یکی از بهترین زیستگاه‌های جانوران وحشی به ویژه قوچ و میش اوریال محسوب می‌شود.
وی افزود: پارک ملی تندوره به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مناطق حفاظت شده ایران میزبان پلنگ کمیاب ایرانی است.
شیخ با اشاره به اینکه پارک ملی تندوره با طبیعت بکر و زیبای خود زیستگاه جانوران و رویشگاه گیاهان زینتی و دارویی بسیاری است؛ گفت: از هفت گونه گربه‌سان ایران پنج گونه آن یعنی پلنگ ایرانی، گربه جنگلی، گربه دشتی، گربه پالاس و سیاه‌گوش اورآسیا در این منطقه زندگی می‌کنند همچنین روباه قرمز، شغال، سمور سنگی، کفتار، رودک و انواع جوندگان همچون خرگوش بی دم و تشی از دیگر پستانداران این منطقه هستند.
پلکان نادری و روستاهایی چشم‌نواز درگز
برای گردشگران و مسافران نوروزی دیدن پلکان نادری و روستاها و اماکن طبیعی و زیبایی که در مسیر آن قرار دارد خالی از لطف نیست.
شیخ در همین خصوص گفت: در ۸۸ کیلومتری جاده قدیم قوچان به درگز و در چهار کیلومتری شرق روستای کپکان در دامنه جنوبی کوه الله‌اکبر عارضه سنگی به چشم می‌خورد که از ارتفاع ۵۰۰ متری کوه‌های الله‌اکبر آغاز و به طول تقریبی یک کیلومتر پس از چند پیچ و تاب در امتداد جاده به فاصله ۸۰۰ متری خط‌الرأس کوه پایان می‌یابد و در بین اهالی موسوم به هزار پله نادری است.
وی افزود: در دامنه جنوبی الله‌اکبر دره باریکی است که در این دره روستاهایی قرار دارند و راه آنها از میان این دره می‌گذرد.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز ابراز کرد: روستاهای اینچه ساوبلاغ، اینچه کیکانلو، آق مزار، خارانلو، گپی و کپکان و ... از دو راهی امام قلی تا ابتدای گردنه و پلکان نادری، بر سر راه قرار دارد.
شیخ افزود: بنا به برخی نقل‌ها، این پلکان برای چابک‌سازی و تمرین اسب‌های سواره نظام نادر ساخته شده و برخی آن را راهی برای ارتباط به دشت درگز از طریق گردنه الله‌اکبر که در زمستان‌ها می‌دانند و معتقدند این پلکان از لغزش سواران سپاه در یخبندان جلوگیری می‌کرده است.
وی از بقعه حضرت سلطان در مسیر ۱۰ کیلومتری جنوب جاده قوچان – درگز در شمال روستای حضرت سلطان به عنوان یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی درگز یاد کرد و گفت: برخی این بنا را به سلطان سنجر سلجوقی و برخی به سلطان تکش سلجوقی منسوب می‌نمایند اما به اعتقاد اهالی منطقه بنای مزبور مقبره سلطان سنجر سلجوقی است و طرح و نقشه‌ای مربع شکل و تزئینات خشتی و مقرنس‌های زیبایی دارد.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز افزود: مقبره صید علیخان درگزی شاعر و سیاستمدار بزرگ دوران مشروطه، مقبره امامزاده محمد دیباج(ع) از نوادگان حضرت امام صادق(ع)، آبگرم الله‌اکبر، حمام جشن‌آباد، قبرستان گبرها، تفرجگاه امام قنبر، تفرجگاه چلمیر از جمله آثار و جاذبه‌های دیگر شهرستان درگز محسوب می‌شود.
وی گفت: مهمترین اثر تاریخی درگز سایت موزه بندیان است که بنای مذهبی شامل آتشکده و تالار ستون‌دار مرکزی دارای ۷ صحنه گچبری از دوران ساسانی است که صحنه‌هایی از شکار، جنگ، مراسم آئینی، تاج ستانی، بارعام، جشن را به نمایش می‌گذارد.
سوغات و صنایع‌دستی درگز
شیخ در ادامه با بیان اینکه چلوگوشتی به نام یخنی غذای ثبت شده درگز در فهرست ناملموس کشور است، تصریح کرد: کشمش، شیره انگور، روغن زرد و صنایع‌دستی جارو بافی، پوستین دوزی و نمدمالی، گلیم‌بافی و فرت بافی از جمله سوغات این شهرستان هستند.
وی همچنین از انگور، سیب، گلابی، انواع آلوها، زردآلو، آلو طلایی و...به عنوان میوه های این شهرستان نام برد و گفت: برنج دورنگر از برنج‌های ممتاز و معطر کشور محسوب می‌شود که پخت بسیار متبوعی دارد.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درگز عنوان کرد: در درگز مجموعاً ۱۲ هتل، مهمان‌پذیر، بومگردی و خانه مسافر با ظرفیت حدود ۵۰۰ نفر آماده پذیرایی و اسکان مسافرین و گردشگران نوروزی است.
انتهای پیام
نظر شما