شناسهٔ خبر: 58604724 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه جام‌جم | لینک خبر

روایتی از تحولات عظیم اقتصادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی

شتاب خدمات در ریل انقلاب

مدتی است در فضای مجازی ویدئوهایی دست به دست می‌شود با این مضمون که وضعیت اقتصاد ایران پیش از انقلاب اسلامی مطلوب بوده و تورم در آن زمان وجود نداشت اما آمارها نشان می‌دهد در سال 56 تورم 25درصدی وجود داشته است. در این گزارش سه بخش ریلی، آب و برق را مورد بررسی قرار داده‌ایم. پژوهشی که نشان می‌دهد در این سه مورد پیشرفت‌های زیادی حتی با وجود تحریم‌ها حاصل شده که در زمان گذشته با وجود درآمدهای هنگفت نفتی و ارزی و همچنین در شرایط بدون تحریم چنین وضعیتی را شاهد نبودیم. جزئیات این گزارش را بخوانید.

صاحب‌خبر -
توسعه ریلی یکی از دستاوردهای دولت پهلوی به حساب می‌آمد اما آمارها چه می‌گویند؟ از سال ۱۲۹۱ که اولین سوت قطار در ایران به‌ صدا درآمد، تا سال ۱۳۵۷ حدود ۴۵۶۵ کیلومتر خطوط ریلی در ایران ساخته شد. این رقم تا سال ۱۳۹۵ به 13هزار و 437 کیلومتر رسیده و براساس سند چشم‌انداز باید به 15هزار کیلومتر برسد. متوسط سالانه احداث راه‌آهن در ایران قبل از انقلاب اسلامی ۸۰ کیلومتر بوده و این عدد پس از انقلاب به ۲۳۳ کیلومتر افزایش یافته است. در سال به‌نتیجه‌رسیدن انقلاب اسلامی مجموع راه‌های اصلی و فرعی کشور حدود ۳۶هزار کیلومتر بود، حال آن‌که اکنون، مجموع راه‌های اصلی و فرعی کشور از مرز یک‌میلیون کیلومتر عبور کرده است. در حوزه روستایی، طول محورهای موجود از 8200 کیلومتر، به ۲۰۵هزار کیلومتر رشد یافته که این میزان از پیشرفت حاکی از توجه ویژه به محرومیت‌زدایی مناطق روستایی است.ساخت اولین مترو در کشور (شهر تهران) و توسعه و تعمیم آن به سایر شهرهای بزرگ، از دیگر توفیقات نظام جمهوری اسلامی ایران است که امروزه سهم قابل‌توجهی از جابه‌جایی مردم با حداقل هزینه ممکن را به خود اختصاص داده است.

آب برای همه مایه حیات نبود
این‌که ایران در یک منطقه گرم و خشک قرار دارد قابل کتمان نیست اما همین موضوع در گذشته بنایی بود برای کاهش عرضه خدمات. همچنین توسعه امکانات در بخش شهری و بی‌توجهی به روستاها باعث کوچ از روستاها به شهر شد. به این دلیل که برق و آب مناسب در اختیار روستاها نبود. این درحالی‌است که درحال‌حاضر نزدیک به صددرصد در مناطق شهری و ۸5 درصد در مناطق روستایی به آب شرب پایدار روستایی دسترسی دارند. در سال ۱۳۵۷، میزان تولید آب 1.5میلیارد مترمکعب و تعداد انشعاب 2.7میلیون بوده است اما تا سال ۱۳۹۹، تعداد شهرهای تحت پوشش آب شهری از ۴۵ شهر به ۱۲۴۸ شهر درحال‌حاضر افزایش یافته است. آبرسانی به روستاها نیز از 12هزار روستا در سال ۱۳۵۷ به 36هزار و 431 روستا در سال ۱۳۹۹ رسیده است.براساس آمارهای مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۵۵، از حدود 2.9میلیون واحد مسکونی روستایی، حدود 2.3میلیون یا به‌عبارتی، ۷۹درصد از جمعیت روستایی فاقد تأسیسات لوله‌کشی لازم بوده‎اند اما این وضعیت در دوران پس از انقلاب به‌صورت اساسی تغییر کرده و اکنون ایران بالاترین درصد دستیابی به آب آشامیدنی سالم را در غرب آسیا دارد؛ به گونه‌ای که طبق آمار وزارت نیرو (تا پایان آذر ۱۴۰۰) طول شبکه آب روستایی اکنون به ۱۸۷هزار و ۶۸۵ کیلومتر می‌رسد و طول خطوط انتقال آب نیز ۱۱۱هزار و ۷۷۶ کیلومتر است. همچنین، نزدیک به 100درصد در مناطق شهری و ۸۳ درصد در مناطق روستایی به آب شرب پایدار روستایی دسترسی دارند.

 انقلابی که همه جا را روشن کرد
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در اوج فعالیت‌های رژیم پهلوی، تنها 3.1میلیون مشترک برق، اعم از خانگی، عمومی، صنعتی و کشاورزی وجود داشت؛ این درحالی‌است که بررسی ۱۰ شاخص توسعه‌ای و اصلی صنعت برق نشان می‌دهد پس از انقلاب به‌طور میانگین سالانه 6.18 درصد رشد در شاخص‌های خدمت‌رسانی ایجاد شده و تداوم داشته است.براساس آمار رسمی وزارت نیرو، تعداد کل مشترکان برق در پایان تیرماه ۱۴۰۱ به رقم ۳۸میلیون و ۹۵۱هزار رسیده است.از مجموع این آمار، ۳۱میلیون و ۱۱۰هزار مشترک‌خانگی، یک‌میلیون و ۹۰۲هزار مشترک‌عمومی، ۵۰۹هزار مشترک‌کشاورزی، ۲۶۷هزار مشترک صنعتی و پنج‌میلیون و ۱۶۳هزار مشترک‌تجاری هستند. گفتنی است، هم‌اکنون همه روستاهای کشور از نعمت برق برخوردارند، این درحالی‌است که در سال‌های دهه ۱۳۵۰، ۹۶درصد روستاها برق نداشتند.

​​​​​​​متوسط توسعه ریلی در هر سال   
 پیش از انقلاب 80 کیلومتر                پس از انقلاب  233 کیلومتر

خطوط ریلی     
پیش از انقلاب 4565 کیلومتر             پس از انقلاب   13437 کیلومتر(تا سال 95)

مجموع راه‌های اصلی و فرعی کشور    
پیش از انقلاب 36 هزار کیلومتر          پس از انقلاب   یک‌میلیون کیلومتر

محورهای روستایی   
 پیش از انقلاب 8200 کیلومتر            پس از انقلاب    205 هزار کیلومتر

تعداد شهرهای دارای آب سالم    
پیش از انقلاب  45                         پس از انقلاب 1248

تعداد روستاهای دارای شبکه آبرسانی
پیش از انقلاب 12000                  پس از انقلاب   36431

روستاهای دارای لوله‌کشی آب   
 پیش از انقلاب  21 درصد            پس از انقلاب 85 درصد
 
تعداد مشترکان برق    
پیش از انقلاب 3.1میلیون             پس از انقلاب  38میلیون و 951هزار

روستاهای دارای برق    
پیش از انقلاب 4درصد                پس از انقلاب 100درصد

نظر شما