از اواخر دهه هفتاد توجه سریال‌های تلویزیونی به جذابیت فوتبال وارد مرحله جدیدی شد. بعضی آثار با موضوع فوتبال ساخته شدند و برخی دیگر هم در بخش‌هایی به این مهم توجه کردند. تعداد سریال‌هایی که در این سه دهه با تمرکز روی فوتبال ساخته شده خیلی زیاد نیست. در این پرونده مروری داریم بر مهمترین سریال‌هایی که یا با موضوع فوتبال ساخته‌ شده‌اند یا در بخشی از داستان، توجه ویژه‌ای به فوتبال نشان داده شده است.

به‌سوی افتخار| سیروس مقدم| 1377
«به سوی افتخار» سال 77 با کارگردانی سیروس مقدم و براساس فیلمنامه‌ای از سعید سلطانی تولید شد؛ سریالی که می‌توان آن را نقطه شروع سریال‌سازی با موضوع فوتبال در تلویزیون دانست. سریال درباره یک مربی با اخلاق فوتبال بود که حاضر به باج دادن به مافیای فوتبال نمی‌شد و به همین دلیل از تیم دسته اولی که هدایتش را برعهده داشت، به یک تیم دسته سوم تبعید شده بود! با این حال تلاش می‌کرد همین تیم را احیا کند و به اوج برساند. هادی خضوعی یکی از کاراکترهای ماندگار در کارنامه بازیگری داریوش ارجمند به حساب می‌آید. ارجمند که علاوه‌بر بازی در نقش اصلی سریال «به‌سوی افتخار» بازنویسی نهایی فیلمنامه این مجموعه را هم برعهده داشت.

خانه ما | مسعود کرامتی| 1379
سریال «خانه ما» را مسعود کرامتی کارگردانی کرد اما نمی‌توان سهم پیمان قاسم‌خانی در موضع نویسنده فیلمنامه این مجموعه را در موفقیت آن نادیده گرفت. محور اصلی سریال «خانه ما» روابط درون یک خانواده بود. خانواده‌ای که از همه گروه‌های سنی در آن نماینده‌ای حضور داشت. یکی از پسرهای خانواده به اسم نیما، به‌شدت دل‌بسته به فوتبال بود و این علاقه‌مندی در داستان برخی قسمت‌های مجموعه، انعکاس ویژه‌تری هم پیدا می‌کرد. او قصد داشت به‌صورت حرفه‌ای تبدیل به یک فوتبالیست شود. تعاملات و گاه کشمکش‌های او با برادرش پویا و خواهرش سارا، یکی از بخش‌های به‌یادماندنی این سریال برای مخاطبان بود.

سه، پنج، دو | حسین سهیلی‌زاده| 1390
حسین سهیلی‌زاده بعد از «ترانه مادری»، «دلنوازان» و «فاصله‌ها» در آستانه دهه 90 سراغ فضایی متفاوت رفت و سریال «سه‌، پنج، دو» با حال و هوایی فوتبالی رفت. سریالی که نتوانست توفیقی که سهیلی‌زاده در زمینه سریال‌های ملودرام و خانوادگی داشت را برای او تکرار کند. سریال «سه‌، پنج، دو» از ابتدا بر پایه شوخی با پشت‌پرده فوتبال و تعاملات حاکم بر آن طراحی شده بود. برای اجرای این ایده هم دست روی داستان یک فرد متنفر از فوتبال گذاشت که در شرایطی خاص عهده‌دار مدیریت یک تیم فوتبال می‌شود. حشمت سوری که از فوتبال متنفر است بعد از فوت عمویش به‌واسطه ارثی که به او می‌رسد، سرمایه‌دار می‌شود و برای استفاده از این پول بادآورده، با مشورت پسرش تیم فوتبالی به نام «آذرخش» را می‌خرد. «سه‌، پنج، دو» از موقعیت حشمت و پسرش در فرآیند مدیریت باشگاه «آذرخش» استفاده کرد تا به زبان طنز،‌ بخشی از روابط ناسالم حاکم بر فوتبال را روایت کند.

پژمان | سروش صحت|1391
یکی از موفق‌ترین سریال‌های فوتبالی تلویزیون، بدون شک «پژمان» است. ترکیب طلایی سروش صحت کنار پیمان قاسم‌خانی در به‌سرانجام رسیدن ایده «پژمان» بی‌تأثیر نبود. فراتر از این‌ها رایزنی برای حضور پژمان جمشیدی در این سریال به‌عنوان بازیگر نقش اصلی را هم پیمان قاسم‌خانی برعهده داشت. با این همه سروش صحت به بهترین شکل این ترکیب را به سرانجام رساند. پژمان در جایی تعریف کرده بود که زمانی پیمان قاسم‌خانی او را طرف مشورت قرار داده بود تا براساس موقعیتی که او در سال‌های پس از خداحافظی‌اش از فوتبال داشت، فیلمنامه‌ای بنویسد. به گفته جمشیدی، او قبول کرده که به قاسم‌خانی مشورت بدهد اما از جایی به بعد، پیمان قاسم‌خانی تأکید می‌کند که باید نقش اول چنین فیلمنامه‌ای را یک فوتبالیست واقعی بازی کند تا برای مخاطب جذاب باشد و قرعه به نام او می‌افتد. «پژمان» با محوریت زندگی شخصی و حواشی حرفه‌ای یک فوتبالیست ساخته شده که تلاش دارد در دوران دوری از زمین فوتبال،‌ جایگاهی اجتماعی برای خود دست و پا کند.

آخرین بازی| حسین سهیلی‌زاده| 1393
حسین سهیلی‌زاده با کارگردانی سریال «سه‌،‌ پنج، دو» نتوانست توفیقی را که در زمینه کارگردانی سریال‌های ملودرام کسب کرده بود، تکرار کند اما چند سال بعد، تصمیم گرفت در قالب اسپین‌آف دنباله‌ای را بر آن سریال بسازد. خط داستانی سریال «آخرین بازی» به‌نوعی دنباله‌ای بر همان روایت «سه‌، پنج، دو» بود. البته این‌بار برخی کاراکترهای فرعی در داستان آن سریال، تبدیل به کاراکترهای اصلی شدند و شاید بتوان اصلی‌ترین تفاوت این دو مجموعه را حذف کاراکتر حشمت‌خان با بازی فرهاد آئیش دانست. قباد کاراکتری تازه در روایت «آخرین بازی» است که در رؤیاها و توهمات خودش زندگی می‌کند و آرزو دارد که یک شبه ره صد ساله را برود و به ستاره‌ای مشهور تبدیل شود، بنابراین تصمیم می‌گیرد که وارد دنیای فوتبال شود اما پس از پیوستنش به یک تیم لیگ برتر، اتفاقات جالبی برای او رخ می‌دهد.

لژیونر | مسعود آب‌پرور| 1396
مسعود آب‌پرور با همراهی پیمان عباسی در مقام فیلمنامه‌نویس سریال «لژیونر» ترجیح داد تمرکز بیشتر خود را بر جریانات پشت‌پرده فوتبال بگذارد و کمتر سراغ هیجانات جاری در فرآیند برگزاری یک مسابقه فوتبال در زمین چمن برود. «لژیونر» موضوع دلالان فوتبال و اینکه پشت پرده فوتبال چه می‌گذرد را تصویر می‌کند و به بازیکنان فوتبالی که می‌آیند و دو فصل روی نیمکت می‌نشینند و پایشان به توپ نمی‌خورد و بعد دوباره فروخته می‌شوند و اینکه چه کسانی این بازیکنان را وارد تیم‌ها می‌کنند، پرداخته می‌شود.

پایتخت 6| سیروس مقدم| 1399
سیروس مقدم بعد از تجربه «به‌سوی افتخار» دیگر سراغ دنیای فوتبال نرفت و اتفاقا در حوزه سوژه‌های ملودرام و حتی پلیسی،‌ تلاش کرد تجربه‌های متنوع دیگری را به نام خود ثبت کند. با این همه اما گویی او همچنان نیم‌نگاهی به جذابیت‌های دنیای رنگارنگ فوتبال داشت و تصمیم گرفت فصل ششم این مجموعه رنگ و لعابی از فوتبال هم داشته باشد.با ورود بهتاش به دنیای حرفه‌ای فوتبال پایتخت، فرصتی فراهم شد تا این سریال به حواشی فوتبال ورود کند. بهتاش فریبا، کاراکتری است که نام خود را از یک شخصیت واقعی در دنیای فوتبال وام گرفته است. بهتاش نام یکی از فوتبالیست‌های بنام ایرانی است که در مقطعی حضوری تأثیرگذار به‌عنوان مهاجم در تیم ملی ایران هم داشته است اما براساس خلاقیت محسن تنابنده در مقام طراح داستان «پایتخت»، این نام برای کاراکتری انتخاب شده که شیفته دروازه‌بانی است و رویای تبدیل شدن به پیتر چک ایران را در سر دارد.