خبرگزاری شبستان  ، گروه غدیر و مهدویت- آمنه مستقیمی: به مناسبت فرا رسیدن 9 ربیع الاول، سالروز آغاز امامت حضرت بقیه الله الاعظم(عج) و به منظور بررسی چرایی عظمت این روز و نیز چگونگی بیعت با امام عصر(عج)، با حجت الاسلام والمسلمین «سیدمحسن حسینی سبزواری»، خطیب و کارشناس مذهبی گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

 

چرا از 9 ربیع الاول به عنوان یکی از مناسبت‌های مهم تشیع یاد می‌شود، فلسفه و عظمت این روز ناشی از چیست؟

درباره 9 ربیع الاول باید گفت مسئله این روز همچون سایر مسائل این عالم از قبل از ناحیه خدای متعال مشخص شده است، همچون ماجرای ولایت امیرالمومنین(ع) که طبق روایات مطرح شده از ابتدای خلقت، همه انبیاء و اولیاء با ولایت ایشان آشنا بوده اند و اینکه بگوییم انتصاب علی‌بن‌ابیطالب(ع) به ولایت مربوط به روز غدیر است، اشتباه است! به فرموده امام صادق(ع)، امر به معروف، امر به ولایت امیرالمومنین(ع) است.

لذا همانطور که قرآن تصریح دارد هیچ برگی از درخت نمی افتد مگر آنکه خدای متعال تعداد و جزئیات آن را بداند، مسئله 9 ربیع‌الاول هم از ابتدای خلقت بوده است و درباره این روز روایاتی وارد شده که نشان می دهد این داستان مربوط به سال شهادت امام حسن عسکری(ع) نیست و پیش از آن، روزی خاص بوده است.

 

آیا در سیره کلامی و عملی معصومان(ع) شواهدی برای بزرگداشت روز 9 ربیع‌الاول وجود دارد؟

 

در روایت از پیامبر(ص) است که فرمودند: 9 ربیع‌الاول، روزی است که برای مردم از ابتدا جشن و شادی قرار داده شده است.

همچنین، احمدبن‌اسحاق که از رواة شیعه است می گوید: روزی محضر امام عسکری(ع) شرفیاب شدم و دیدم ایشان مجلس را آراسته و حضرت(ع) و خادمان‌شان لباس فاخر بر تن کرده اند و فضایی خاص بر بیت ایشان حاکم است؛ عرض کردم: یابن رسول الله(ص)! آیا در این روزی که ما هستیم فرح و شادیِ تازه‌ای به شما خاندان روی آورده است؟ ... امام حسن عسکری(ع) فرمودند: چه روزی حرمت آن بالاتر از این روز است؟ (و آن روز، 9 ربیع الاول بود) (ائمه(ع) تالی‌تلو پیامبر(ص) هستند و هرگز سخنی از روی نظر شخصی بیان نمی کردند)، سپس ادامه دادند: به درستی که پدرم (امام هادی(ع)) فرمودند: در روز 9 ربیع الاول،  حذیفة بن یمان (از اصحاب سرّ امیرالمومنین(ع) که در تشییع حضرت زهرا(س) حضور داشت) بر پیامبر(ص) وارد شد در حالی که امیرالمومنین و حسنین علیهم‌السلام در محضر ایشان بودند و غذا می خوردند پیامبر(ص) به روی آنها لبخند زدند و فرمودند: بخورید که این روز  اعمال شیعیان‌تان مقبول می شود؛ آن حضرات(ع) حضرت رسول(ص) نزدیک به 240 50 سال قبل از شهادت امام عسکری(ع)، چنین تصریحی داشته اند.

در ادامه روایت حذیفه آمده، پیامبر(ص) فرمودند: در این روز، فرعونِ اهل بیت(ع) و ستم کننده بر آنها هلاک و نفرین خاندان من مستجاب می شود. ایشان همچنین ادامه دادند: از خدا خواسته‌ام این روز را برتری دهد، و خدا فرمود: ای پیامبر(ص) این روز را برای تو و اهل بیت تو عید قرار دادم و سوگند می خورم به کسی که این روز را عید بگیرد ثواب آنها که به دور عرش احاطه دارند، می دهم و بر اموالش بیفزایم آنکه را در این روز به خانواده‌ خود وسعت دهد و هر ساله در روز 9 ربیع صد هزار هزار شیعه را از آتش جهنم آزاد، اعمالشان را قبول و گناهانشان را بیامرزم ... این روایت ادامه دارد تا جایی که حذیفه می گوید: زمان گذشت و اتفاقاتی در تاریخ رخ داد و باز در 9 ربیع‌الاولی به محضر امیرالمومنین(ع) رسیدم و ایشان فرمودند: آن سخن پیامبر(ص) را به یاد داری؟ من برای این روز 72 اسم می دانم و آن اسامی را برای 9 ربیع الاول بیان کردند، اسامی‌ای همچون غدیر ثانی، یوم البقر (روز شکافته شدن)، روز برطرف شدن همّ و غم، روز انفاق و اطعام (از اعمال روز 9 ربیع اطعام است)، روز پوشیدن لباس نو، روز درآوردن لباس های سیاه و عزا ... .

بنابر آنچه مرور شد، روز 9 ربیع‌الاول، روزی تاریخی و مهم قبل از آغاز امامت حضرت ولیعصر(عج) بوده است.

 

آیا شادی شیعه در روز 9 ربیع الاول برای سالروز آغاز امامت حضرت بقیه الله الاعظم(ع) است یا دلیل دیگر دارد؟ برگزاری جشن های موسوم به عیدالزهرا(س) چقدر با حقیقت این روز فاصله دارد؟

 

از نظر علمی در روایات این مطلب کاملاً توضیح داده شده که عیدالزهرا(س) یعنی روز عید اهل بیت(ع)؛ در روایت است که شیعه به فرح اهل بیت(ع) شاد و با حزن آنها محزون می شود. از این رو، در روز شادی اهل بیت(ع) باید به گونه‌ای شاد بود و شادی کرد که آن حضرات(ع) به ما دستور داده‌اند در روایتی از امام صادق(ع) است که ایشان ناراحت می شوند از شیعیانی که اسرار اهل بیت(ع) را حفظ نمی کنند!

9 ربیع جلوه ویژه ای دارد که مربوط به امامت و زعامت حضرت ولیعصر(عج) است، کسی که عصاره 124 هزار پیامبر(ع)، 13 معصوم(ع) و 11 امام(ع) و خاتم الاوصیاء و وارث همه انبیاء است.

حال باید به این سوال پاسخ داد که اگر اتفاق تاریخی افتاده باشد و دشمنی از دشمنان اهل بیت(ع) از دنیا رفته باشد آن حضرات(ع) شادتر می شوند یا برای روزی که به جایگاه حقیقی خود در عالم می رسانند؟

ما شیعیان معتقد به رجعت هستیم و حتی در تلقین میت هم به این بازگشت تصریح می کنیم، زمان اصلی خلافت اهل بیت(ع) در زمین در عصر رجعت است؛ لذا تحقق این خلافت و فرصت و احقاق  حق و حقوق، بیشتر سبب شادی معصومان(ع) می شود. چشم اهل بیت(ع) به 9 ربیع الاول است و این آغاز مسیری است که در نهایت آن، امام زمان(عج) حکومت دین را جهانی می کند: « هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ».

 

چرا از 9 ربیع الاول به غدیر ثانی تعبیر می شود؟

 

در غدیر اول، امیرالمومنین علی(ع) به ولایت همه مومنان منصوب شدند در حالی که در آن زمان خیلی‌ها پیرو دیگر مکاتب و ادیان بودند اما وقتی امامت حضرت مهدی(عج) آشکار شود اکثر قریب به اتفاق مردم دنیا مسلمان و شیعه می شوند، از این رو، جلوه اصلی 9 ربیع به امامت حضرت مهدی(عج) است.

علی‌رغم این اهمیت فوق العاده حتی در جامعه مذهبی، هنوز آنطور که باید به مسئله امامت پرداخته نشده و این مسئله بعضاً در میان شیعه ساده انگاشته شده است. در کتاب «عیون اخبارالرضا(ع) باب بیستم از عبدالعزیر بن مسلم نقل است که می گوید: روز جمعه ای در مرو بودم و مردم را دیدم که درباره مسئله امامت نظر می دهند و در این باره اختلاف نظر دارند وقتی بر مولایم امام رضا(ع) وارد شدم و عرضه داشتم: مردم درباره امامت شما نظر می دهند ... حضرت(ع) لبخندی زدند و فرمودند: مردم جاهل هستند و دین‌شان آنها را فریب داده است!

ایشان در ادامه فرمودند: امامت قدری بالا و شانی عظیم دارد و جایگاهش بالا است و به قدری دور از دسترس است که مردم نمی توانند با عقل خود آن را بفهمند ... امام یگانه دوران است و کسی نمی تواند به او در مقام نزدیک شود و هیچ بدل و مثلی ندارد (امام موجودی شگفت از نظر خلقت است که به خواست الهی جامعه را هدایت می کند) تعبیر حضرت(ع) عجیب است وقتی که فرمودند: عقل ها گمراهند از آنکه بخواهند امامت را درک کنند!

بنابر این روز 9 ربیع روز بیعت با انسانی منحصربفرد است که در هر عصری یک نفر از این انسان وجود دارد.

 

روز 9 ربیع الاول از نظر تقویت اعتقاد به جریان امامت و نقش آن در گره گشایی های بشر چه نقشی دارد؟ چقدر می توان از ظرفیت این روز برای جهاد تبیین در مسئله امامت بهره برد؟

 

به نظر می رسد اگر به این روایات توجه کنیم درمی یابیم گیر امروز دنیا مسائل اقتصادی و فرهنگی نیست بلکه گیر ما این است که امامت را آنطور که باید نشناخته ایم و در طول بیش از 1000 سال غیبت، کسی برای این عدم حضور، از غصه دق نکرده است!!

زمانی شبهه‌ای علیه شیعه مطرح شد، یکی از زعمای شیعه گفت: سه روز به ما فرصت دهید تا جواب را بیابیم و بعد جمعی را برای توسل به حضرت حجت(عج) به بیابان می فرستد تا جواب را از امام مهدی(عج) بگیرند، بعد از سه روز توسل، خطابی از ناحیه امام زمان(عج) می رسد و پاسخ آن شبهه داده می شود.

وقتی پرسیدند: چرا در لحظات ناامیدی پاسخمان را دادید، حضرت فرمودند: شما از دشمن سه روز فرصت خواستید ما به تناسب اعتقادتان به ما با شما رفتار کردیم!

امامت و تاجگذاری و خلافت اهل بیت(ع) زمانی معنا می یابد که امت و مامونینی باشند، اگر کسی نباشد پشت امام قرار بگیرد امام چطور جماعت را اقامه کند؟

متاسفانه، ما دلمان را آنطور که باید به امام زمان(عج) وصل نکرده ایم. امام حسین(ع) فرمودند: از اصحاب خودم باوفاتر در کل زمان ها سراغ ندارم. آن یاران در شب عاشورا عرضه داشتند زندگی بدون شما برای ما مرگ و جهنم است و مرگ در راه شما عین حیات؛ ماموم باید اینچنین پای امام خود بایستد ... ما در فراق حضرت حجت(عج) چقدر گریه کرده ایم و چقدر حاضریم در راه ایشان جان را ایثار کنیم؟ چقدر امامت را باور کرده ایم که برای تحقق آن دست و پایی نمی زنیم؟

در جریان کرونا همه دنیا درگیر بودند و امام زمان(عج) قطعا درمان این درد را می دانستند چرا فراخوان عمومی داده نشد که مردم در جمعی کثیر و چند میلیونی به امام زمان(عج) استغاثه کنیم و درمان درد را بخواهیم؟

ما به چیزی بیش از عشق و ابراز ارادت به ائمه(ع) نیاز داریم تا جایی که بدون امام دنیا را نخواهیم چنان که حضرت رقیه(س) بدون امام دنیا را نخواست و رحلت کرد. امید است در این روزهای نورانی پیوندمان با پدر مهربان‌مان حضرت مهدی(عج) را محکم کنیم.

 

راه بیعت و تجدید عهد با امام زمان(عج) در روز 9 ربیع الاول چیست و چطور باید به این عهد متعهد و عامل باشیم؟

 

زمانی که انسان امام را به معنای واقعی کلمه شناخت آنگاه 9 ربیع الاول برای او غدیر ثانی می شود لذا اگر در غدیر نبوده که با امیرالمومنین(ع) بیعت کند، امروز می تواند با فرزند ایشان بیعت کند، چراکه امام علی(ع) خود مشتاق دیدار مهدی(عج) بودند و بر سینه می کوبیدند و می فرمودند: ای کاش می شد من مهدی(عج) را ببینم!

البته برای این بیعت باید از هر چه غیر امام است دست بشوییم و تکبیرةالاحرام نماز جهانی را بگوییم. اگر انسان حقیقت معنای امامت را دریابد چنان بیعت محکمی با امام خود می بندد که ناگسستنی است؛ مرحوم آیت الله العظمی بهجت می فرمود: امام زمان(عج) یک ظهور فردی دارند یک ظهور اجتماعی؛ کسی که بیعت کاملی با امام زمان(عج) داشته باشد برایش فرق نمی کند ظهور رخ دهد یا نه چراکه او در محضر امام خویش حاضر شده است مثل علامه مجلسی‌ها، شیخ طوسی‌ها و ... که امام زمان(عج) برای‌شان ظهور کرد.

باید به قدری برای امام ارزش قائل بود که به وادی کربٍ و بلای امام وارد شد و هر جا بدون امام زندگی کردن را ننگ دانست. این هدف بیعت است تا تلاش کنیم هر ساله در این 9 ربیع ها و نیمه شعبان ها رشد کنیم و برسیم به جایی که علی بن مهزیار اهوازی رسید ... امید است در یکی از این بیعت های 9 ربیع ما نیز به چنین جایگاهی برسیم: «متی ترانا و نراک» کی می شود هم شما ما را ببینی و هم ما شما را ببینیم؟!

 

پایان پیام/9