زهرا شریعتی | شهرآرانیوز؛ طی دهه گذشته به لطف رشد اطلاعات و آگاهی مردم در زمینه وقف، این سنت حسنه رواج و عمومیت بیشتری پیدا کرده، به گونه‌ای که هم تعداد واقفان و هم موضوعات و عرصه‌های وقف بسیار وسیع شده است. از یک سو توسط رده‌های سنی و اقشار و اصناف مختلف و از سوی دیگر در زمینه‌های متنوع فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و... وقف‌های متعددی را شاهد هستیم که در عین ثواب و برکات معنوی و صدقه جاریه بودن برای واقفان، گره‌های زیادی را از کار مردم و حتی دولت باز کرده است و بخشی از بار مسائل جامعه را به دوش می‌کشد؛ مانند وقف‌های جالب دو واقف مشهدی که در این مجال بیشتر با چند و چونشان آشنا می‌شویم.

نمی‌توانم بی تفاوت باشم

جلیل پارسا از اهالی خوش فکر و دغدغه‌مند مشهدی است که به گفته خودش با وجود گذشت بیش از پنج دهه از عمر و بازنشستگی مهندسی مکانیک، نمی‌تواند نسبت به مسائل جامعه بی تفاوت باشد و همچنان فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی اش را ادامه می‌دهد، اما چندسالی است که این فعالیت‌ها بر محور خاصی به نام «حمایت از رشد جمعیت» متمرکز شده و او را به اولین واقف کشور در این زمینه تبدیل کرده است؛ «از سه چهار سال پیش که آمار‌های عجیب مربوط به کاهش جمعیت را دیدم، درباره این موضوع حساس شدم و شروع به مطالعه و تحقیق کردم؛ زیرا تمامیت ارضی و اسلامی کشورمان را تهدید می‌کرد و از ابربحران‌های جامعه در آینده نزدیک به شمار می‌رفت. دوست داشتم در حد وسع خودم کمکی به حل این بحران داشته باشم تا اینکه سال گذشته که سرمایه‌ای به دستم رسید، پس از مشورت با صاحب نظران و آگاهی از اینکه هیچ موقوفه‌ای برای حمایت از رشد جمعیت نداریم، تصمیم گرفتم آن را سپرده گذاری کنم و سود حاصله را که حدود ماهانه ۵۰ میلیون تومان است به همراه درآمد یک دستگاه آپارتمان، وقف فرهنگ سازی و حمایت از فرزندآوری کنم.»

جای خالی مشارکت مردمی در فرهنگ سازی فرزندآوری

او ادامه می‌دهد: «مطابق اعلام کارشناسان، تنها پنج تا هفت سال برای پیشگیری از بحران جمعیت و ورود کشور به تله جمعیتی فرصت داریم؛ با وجود این در زمینه سایر امور خیریه مانند برپایی عزاداری، درمان، ساخت اماکن مذهبی، مدرسه، بیمارستان و ...، هزاران وقف انجام شده است. بدین منظور شخصا حتی در استان‌های دیگر هم از طریق فضای مجازی برای فرزندآوری و تبیین بحران جمعیت فعالیت دارم تا حداقل هر استان یک وقف در این زمینه داشته باشد. در این راستا «هر استان، یک موقوفه در حمایت از طرح‌های جمعیتی و فرزندآوری» و «وقف، مدلی برای تأمین مالی مردمی قابل نظارت و قانون مند» از شعار‌های موقوفه «کوثر فردا» هستند.

خدمات نخستین موقوفه فرزندآوری کشور

این شهروند خیراندیش، تولیدات فرهنگی و رسانه ای، کمک به درمان زوج‌های نابارور، پرداخت کمک هزینه معیشتی به خانواده‌هایی که چندقلو دارند یا با داشتن دو یا سه فرزند قصد سقط دارند، رایزنی با نهاد‌ها و سازمان‌ها و جمع آوری کمک‌های مردمی را از مصادیق فعالیت نخستین موقوفه جمعیت و فرزندآوری کشور معرفی می‌کند و‌ می‌گوید: «از اردیبهشت ماه جاری که درآمدزایی موقوفه «کوثر فردا» آغاز شده است، ۶۰ پرونده ناباروری تشکیل شده و در حال بررسی است. همچنین قرارداد ساخت فیلم داستانی با موضوع جمعیت برای حضور در جشنواره‌های فیلم فجر و عمار و قرارداد تولید ۱۰ موشن گرافیک درباره جمعیت برای انتشار در فضای مجازی منعقد و از سه سقط فرزند چهارم و پنجم نیز جلوگیری شده است.»

به گفته پارسا، برای تسهیل در شناسایی افراد مستحق، هیئت امنایی با حضور معاون فرهنگی اداره کل اوقاف استان و رئیس اداره اوقاف ناحیه ۴ تشکیل شده که مواردی را که برای حمایت معرفی می‌شوند، به کارگروه کارشناسی ارجاع می‌دهد و این کارگروه پس از دریافت مستندات و تحقیق، پرونده‌ها را برای اخذ تصمیم نهایی به هیئت امنا باز‌ می‌گرداند.

او در پایان خاطره ماندگارش از همین چند ماه فعالیت میدانی در راستای جهاد فرزندآوری را این گونه روایت می‌کند: «حجت الاسلام باقری، مدیر مدرسه علمیه امام حسن مجتبی (ع) در محله گلشهر، عاشورای سال گذشته به مردم اعلام کرده بود که در صورت مشارکت در جهاد فرزندآوری، از سوی مدرسه سکه بهار آزادی هدیه خواهند گرفت. در پی این فراخوان، بیش از ۳۵۰ خانوار که تا محرم امسال صاحب فرزند شدند برای دریافت هدایای خود به ایشان مراجعه کردند و برای اهدای هدایا مراسمی با حضور خیران و واقفان در سالن صداوسیما برگزار شد که همه خانواده‌ها با فرزندان جدیدشان حضور داشتند و صحنه زیبا و باشکوهی را رقم زدند.

موقوفه‌ای برای حمایت از زوج‌های جوان طلبه

آقای ظریف جوادی دیگر واقف نیک اندیش مشهدی است که وقفی با نیت جدید و متناسب نیاز روز جامعه داشته است. او که سال ۹۲ یک مجتمع مسکونی هفت واحدی به مساحت ۴۵۰ متر را در منطقه مطهری برای طلاب مدرسه الحجه که به تازگی ازدواج کرده اند وقف کرده است می‌گوید: «کارم ساخت و ساز بود و از همان ابتدا نیتش را داشتم که در اولین فرصت ممکن چند واحد را وقف کنم. برای فرزندانم هم نگرانی نداشتم، چون پیش از این تجربه کرده بودم که هرچه در راه خدا صرف کنم، چندبرابرش را جایگزین می‌کند.

ابتدا قصد تأسیس خیریه داشتم، اما پس از مشورت با حاج آقایی که برای پرداخت خمس به او مراجعه می‌کردم، متوجه شدم طلابی که ازدواج می‌کنند، سال‌های اول زندگی شان خیلی سخت می‌گذرد، زیرا به دلیل اشتغال به تحصیل، جز شهریه حوزه علمیه که مبلغ ناچیزی است، درآمد دیگری ندارند، از این رو مجتمعی را وقف کردم تا طلابی که ازدواج می‌کنند، دو سال ابتدای زندگی را به صورت رایگان در این مجتمع سکونت داشته باشند و تا کنون حدود ۳۰ زوج از آن بهره‌مند شده اند.»