هنگامه خاندورزی؛ بازار: علی رغم ممنوعیت کشت شالی در گلستان هنوز جایگزینی برای این محصول معرفی نشده بنابراین کشاورزان گلستانی مجبور به کشت برنج هستند، اما امسال این محصول نیز مانند دیگر محصولات کشاورزی در فصل برداشت با کاهش شدید قیمت مواجه شد و کشاورز با توجه به افزایش هزینه چند برابری، مجبور به فروش محصولات با قیمت سال قبل شدند.

قیمت برنج در بازار بسیار گران تر از خرید محصول کشاورزان است و این کاهش قیمت نه تنها برای مصرف کننده سودی ندارد بلکه این پیش بینی می شود که بعد از گذشت فصل برداشت برنج این محصول در بازار افزایش قیمت نیز بیابد.

هر ساله در فصل برداشت برنج شاهد کاهش قیمت و در کمتر از یک الی دو ماه این محصول افزایش قیمت دارد، در حالی که برنج جدیدی به بازار نیامده و این همان محصولی است که با حداق قیمت دلال ها از کشاورز می خرند و بعد از فصل برداشت با قیمت های نجومی و لوکس به فروش می رسانند.

گلایه از سیاست دولت

دولت به جای اینکه از کشاورز حمایت داشته باشد به دنبال این است که با واردات برنج در فصل برداشت، قیمت این محصول را کاهش دهد، اما برای کشاورز این سوال باقی می ماند چرا دولت قبل از فصل برداشت که قیمت این محصول از ۸۰ تا ۱۸۰ خرید و فروش شد برای کنترل بازار برنج کاری نکرده است؟ آیا کنترل قیمت برنج فقط در فصل برداشت باید انجام شود؟ چه تضمینی وجود دارد که دولت بتواند کنترل قیمت این محصول را بعد از فصل برداشت داشته باشد؟

قیمت برنج در بازار بسیار گران تر از خرید محصول کشاورزان است

محسن عابدینی شالیکار گلستانی با گلایه از سیاست های دولت در حوزه حمایت از کشاورزان در گفتگو به خبرنگار بازار گفت: کوتاهی جهاد کشاورزی در قیمت گذاری و خرید تضمینی شالی سبب شده تا واسطه گرها قیمت ها را بسیار پایین بیاورند و خرید و فروش در بازار کاهش داشته باشد. قیمت گذاری کارشناسی از سوی جهاد کشاوری مانع سوء استفاده دلالان خواهد شد، و اگر به واسطه این کاهش قیمت برنج، قیمت این محصول برای خرید مردم هم به همین میزان مناسب باشد باز هم ما راضی هستیم.

وی با بیان اینکه قیمت برنج باید ۵۰ درصد شالی باشد اگر در حال حاضر به فروشگاه های شهر مراجعه کنید قیمت برنج فجر ۸۳ هزار تومان است در حالی که کشاورز شالی فجر را کیلویی ۲۰ هزار تومان می فروشد، ابراز کرد: شالی به یک چهارم قیمت توسط واسطه گرها خریداری می شود و دولت اقدامی که به نفع کشاورز تمام شود انجام نمی دهد بنابراین انتظار داریم برای سامان دهی قیمت شالی تعزیرات، جهاد کشاورزی، صمت و دادگستری استان ورود پیدا کنند و این مسئله را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند.

افزایش چهار برابری هزینه تولید

این برنج کار با بیان اینکه هزینه های تولید کشت شالی نسبت به سال گذشته با توجه به حذف ارز ترجیحی به چهار برابر رسیده، اما متاسفانه قیمت گذاری این محصول از سال گذشته نیز کمتر است، تاکید کرد: برداشت این محصول نیمه سبز انجام می شود و کشاورز نمی تواند شالی را نگهدارند مگر اینکه تبدیل به برنج کند و آن هم با توجه به نیازمندی کشاورزان مقدور نیست. بعد از برداشت شالی، قیمت برنج افزایش پیدا خواهد کرد، اضافه کرد: کاهش قیمت سودی برای مصرف کننده ندارد و تنها جیب دلال ها را پر می کند.

عابدینی بیان کرد: به نظر می رسد دولت با قیمت گذاری و خرید تضمینی در فصل برداشت شالی، می تواند کمک کند که بازار کنترل شده و به نفع تولید کننده و مصرف کننده تمام شود. اینکه جهاد کشاورزی اذعان دارد با توجه به ممنوعیت کشت شالی ما نباید دخالت نداریم، بهانه ای بیش نیست، چرا که شرایط خرید و فروش برنج در استان های دیگر نیز به همین منوال است.

وی با تاکید بر این مسئله که تاکنون کشت جایگزین همتراز و هم قیمت با شالی به کشاورزان معرفی نشده، بیان کرد: کشت پنبه از لحاظ قیمت با شالی برابری دارد اما امسال این محصول نیز با وجود اینکه دولت ۴۴ هزار تومان قیمت گذاری کرده بود اما کارخانه های آن را خریداری نمی کنند.

ورود شرکت های پشتیبان برای خرید برنج

نائب رئیس اتاق بازرگانی گرگاندر گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه اگر دولت واقعا به دنبال کنترل قیمت برنج است باید در این حوزه قیمت گذاری و خرید و فروش این محصول وارد عمل شود، اظهار کرد: در سال جاری با توجه به افزایش قیمت ها، هزینه تمام شده تولید بسیاری از محصولات کشارزی چند برابر شده است. البته هر سال کشاورز در فصل برداشت شاهد کاهش قیمت محصولات است و بعد از فصل برداشت دلال ها با افزایش قیمت چند برابری محصولات کشاورزی را به فروش می رسانند.

شالی به یک چهارم قیمت توسط واسطه گرها خریداری می شود و دولت اقدامی که به نفع کشاورز تمام شود انجام نمی دهد

امیر یوسفی با اشاره به اینکه برنج در کنار نان در کشور ما بیشترین مصرف را دارد، اظهار کرد: دولت باید برای کنترل قیمت برنج نظارت لازم را داشته باشد. این موضوع بسیار نگران کننده است که بخش کشاورزی با زحمت زیاد و هزینه هنگفت محصولی را تولید می کند اما سود حاصل از فروش تولیدات کشاورزی به واسطه گرها برسد.

وی با بیان اینکه عادلانه بودن توزیع کالا در کشور باید برطرف شود و دولت با برنامه های خود از تولید داخلی در فصل برداشت حمایت کند، افزود: دولت با شرکت های پشتیبانی، بازرگانی و تعاون روستایی برای خرید به موقع محصول برنج از کشاورزان اقدام کند و اجازه ندهد زحمت یکساله آنها از بین برود.

ناکارآمدی تعاون روستایی

به نظر می رسد سازمان تعاون روستایی یکی از شرکت های پشتیبانی است که می تواند در این بخش کمک بسیاری به بخش کشاورزی داشته باشد، اما برخی کارشناسان اعتقاد دارند که سال ها است که اثرات مثبتی از این سازمان برای حمایت از کشاورزان نداشته ایم.

دبیر خانه کشاورز گلستان معتقد است اگر این سازمان ورود به موقع برای خرید و فروش این محصول داشته باشد، دست دلال ها کوتاه خواهد ماند و علاوه بر اینکه حمایت خوبی از کشاورز خواهد شد، قیمت برنج در بازار نیز به تعادل نسبی خوبی خواهد رسید. البته همیشه این گلایه را از سازمان تعاون روستایی داریم که به عنوان بازوی بازرگانی بخش کشاروزی که از همه امکانات مانند انبار، باسکول، ماشین و کارمند برخوردار است اما متاسفانه به اندازه یک دلال کارایی ندارد.

علی قلی ایمانی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه همزمان با فصل برداشت برنج در استان های شمالی این محصول در دیگر استان با قیمت زیادی خرید و فروش می شود، افزود: سازمان تعاون می تواند به استان ها دیگر به توافق برسد و برنج گلستان را برای دیگر استان ها خریداری و با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار دهد. با این اقدام شالی با قیمت مناسب از کشاورز گلستانی خریداری، در کارخانه های شالیکوبی استان تبدیل به برنج و با قیمت مناسب در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد و همه این ها مانند یک زنجیره به تعادل بخشی قیمت برنج در بازار کمک خواهد کرد.

وی با تاکید بر این مساله که متاسفانه سازمان تعاون روستایی یک تشکیلات فلج است، بیان کرد: با توجه به اساسنامه بسیار معتبر و کارایی که این سازمان دارد، اگر ورود به موقع در برخی از موضوعات داشته باشد بسیاری از مشکلات بخش کشاورزی مترفع خواهد شد.

سود برنج نصیب دلال ها می شود

نماینده مردم علی آباد کتول در مجلس نیز بر ضروت کنترل بازار خرید و فروش برنج تاکید داشته و به خبرنگار بازار، می گوید: سود حاصل از کشت برنج به جای اینکه به کشاورز برسد، نصیب دلالان و محتکران می شود دولت برای حمایت از کشاورز مانع واردات در فصل برداشت شود سال گذشته در فصل برداشت برنج، واردت این محصول به طور موقت متوقف شد تا کشاورز بتواند به یک سود متعارف از کشت این محصول برسد.

همزمان با فصل برداشت برنج در استان های شمالی این محصول در دیگر استان با قیمت زیادی خرید و فروش می شود

رحمت الله نوروزی با بیان این موضوع که امسال واردات قطع نشد و شاهد کاهش قیمت این محصول هستیم، تصریح کرد: در جلسه فراکسیون شمال با وزیر جهاد کشاورزی، رئیس کمسیون کشاورزی و مجمع نمایندگان استان های مازنداران، گلستان و گیلان کاهش یکباره قیمت برنج در فصل برداشت را مورد ارزیابی قرار دادیم و از وزیر خواستار رسیدگی به این موضوع شدیم.

قیمت گذاری برنج در صلاحیت جهاد کشاورزی گلستان نیست

رئیس جهاد کشاورزی گلستان در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه قیمت گذاری برنج فعلا در صلاحیت حقوقی جهاد کشاورزی گلستان نیست که بتواند اظهار نظری در این حوزه داشته باشد، گفت: این سازمان تنها برای خرید محصول ۱۰ هزار هکتار برنج، کشت قراردادی دارد و در خصوص خرید محصول این میزان مشکلی وجود ندارد.

محمد برزعلی با بیان اینکه در گلستان ظرفیت صنایع تبدیلی و شالیکوبی های خوبی برای تبدیل شالی کشاورز به برنج وجود دارد و پراکنش کارخانه های شالیکوبی متناسب با زمین های کشاورزی است، گفت: با وجود این مساله شاید یکی از دلایل که باعث وجود دلال برای خرید و فروش این محصول است کمبود نقدینگی در استان باشد همچنین باید تاکید کرد که جهاد کشاورزی گلستان متاسفانه برای قیمت گذاری و خرید و فروش این محصول نمی تواند ورود پیدا کند اما با این وجود پیگیری های زیادی برای رفع مسائل شالیکاران استان داشتیم.

سیاست ها و برنامه های که دولت برای کنترل بازار قیمت برنج در پیش گرفته است، متاسفانه نه تنها کنترل بازار رقم نخواهد خورد بلکه لطمه بزرگی به پیکر نیمه جان کشاورزی خواهد زد و در این میان همه چیز مانند سال های گذشته دست به دست هم می دهد تا دلال ها بیشتر از حق متعارف به سود برسند و در نهایت تولید کننده بی نصیب مانده و سفره مصرف کننده کوچکتر از سال های قبل خواهد شد.