به گزارش آسیانیوز، تبریز با آب و هوای پلیمه یکی از شهرهای زیبای ایران است که تبِ گردشگرانِ جاهای گرمسیر با سفر به آنجا، می ریزد.

زیبایی تبریز از برخی شهرهای غرب آسیا نیز برتری دارد. مردم این شهر از دیر باز مردمی پر تلاش و خوش سلیقه بوده اند. آذربایجان شرقی و مرکز آن تبریز، با طبیعت دل انگیز و قله های چشم نواز سهند و سبلان، دره لیقوان، کناره های رود ارس و ساختمان های کهن از جمله ارگ علیشاه، مسجد کبود، بازار، گستره جنگلی و آب های گرم و معدنی همیشه دل پذیر بوده است.

از این نگاه جا به جایی پایتخت از «آمُد» به تبریز بیش از پنج سده پیش، بی گمان کار سنجیده دولتمردان شاه اسماعیل صفوی بود. در گذر از چشم انداز فریبنده ساختار شهر تبریز روزگار شاه اسماعیل یکم، پس از آن نیز از دید معماری خوش چفت و بست و از شیوه زیبا پیروی کرده است.

از فراز «عینالی» که گویش شکسته ی «عون بن علی» بوده و نام بقعه ای که در بالای کوه قرار دارد، چشم انداز شهر دیدنی است. برخی بر این باور بوده اند که ریشه شیخ جنید و شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل صفوی به عبد المطلب بن هاشم در جزیره العرب می رسد، اما برای راستی و نادرستی آن نیاز به پژوهش دامنه دار است.

شهر تبریز پس از هرات جای گردهمایی دانشمندان و هنرمندان بیشماری بود. حسین بهزاد هنرمند روزگار صفوی، سرپرست کتابخانه دربار تبریز، معماران و نگار گران پرآوازه از سراسر کشور به تبریز رفتند. از این رو پس از جا به جایی پایتخت از تبریز به قزوین و پس از آن از قزوین به اصفهان زیبایی های ساختمان ها و کاشیکاری های فیروزه ای اصفهان و شهرهای گوناگون ایران و شالوده های سترگ پل های خواجو و سی و سه پل، ریشه در اندیشه هنرمندان و سنگ تراشان خوش سلیقه تبریزی داشت.

طلا فروش فرانسوی" ژان شاردن"، در روزگار صفوی از سه بیمارستان تمیز بازسازی شده زیبا در شهر تبریز گزارش داده و همراهان «آنتونیو تنریرو» فرستاده کشور پرتقال از زیبایی ساختمان های تبریز از جمله گرمابه ها، خانه ها و باغ ها می نویسد و در شگفت است که مردم تبریز با داشتن گرمابه هایی چند، هم در تابستان و هم در زمستان خود را می شویند. این گزارش ها خود گواهی بر پاکیزگی و بهداشت عمومی و ریشه تمدن شهر و مردم تبریز است.

آوازه پنجره های شیشه ای با رنگ های زیبا ی گوناگون و سنگ های مرمر و باغ های دل انگیز بویژه «شاه گلی» (استخر شاه) که تا به امروز زیبایی شورانگیز به شهر داده است نمایی از ساختار شهر تبریز بوده، اما اشغال و تجاوز ارتش ترکان عثمانی به زنان و دختران شهر و زمین لرزه های ویرانگر نیز بر چهره ی تبریز این عروس زیبا خدشه وارد کرده است. با آنچه گفته شد شهر پس از تجاوز و کشتار ترکان عثمانی که به گفته اسکندر بیک" ساده رخان مه لقا و دختران سمن سیما و زنان حور لقای شهر را بی صورت کردند"، تبریز دوباره همچون نیزار سیلاب زده، پس از فرو نشستن سیلاب دوباره کمر راست کرده و سبز و شاداب در کاکل سرزمین ایران خوش درخشیده است.

شهر تبریز به نسبت شهرهای ایران دارای موزه های بسیار زیباست. از موزه خوراکی های سنتی شهر و پیرامون گرفته تا برجا مانده های گورها و استخوان های سربازان هخامنشی، موزه ی گل و گیاهان بی مانند، همگی در سبد فرهنگی تبریز نظر هر تازه واردی را به خود میخکوب می کند.

در هنگام سفر نگارنده به تبریز، موزه آذربایجان این شهر، بخش بزرگی را به شاهکارهای هنرمند مجسمه ساز نامدار ایران، احد حسینی که خود زاده تبریز است اختصاص داده بود. احد حسینی هنرمندی است که «مونالیزا» ی لئوناردو داوینچی را در قالب یک تندیس با نگرش شگرف، تجسمی چشمگیر بخشید. احد دانش آموخته ایران، ایتالیا و فرانسه بوده و تندیس مونالیزای او در دی ماه ۱۳۷۷ در گالری «برنانوس» پاریس به نمایش در آمد.

در روزگار معاصر ادبیات فارسی نیز به همت ادیبانی چون بهمن فرسی، شادروان دکتر غلامحسین ساعدی، محمد حسین شهریار و دکتر رضا براهنی و بیله بزرگ دیگری که در تبریز زاده شده اند، جان تازه ای گرفته است.

از دیدگاه معماری نیز هنوز ساختمان هایی چون ارگ علیشاه که در بین سال های ۷۱۶ و ۷۲۴ هجری قمری به فرمان تاج الدین علیشاه گیلانی وزیر الجایتو و فرزندش، در روزگار سلطان ابو سعید از واپسین پادشاهان ایلخانی ایران ساخته شده، مسجد کبود برجا مانده روزگار قره قوینلو و مسجد صاحب الامر که ساختمانش به روزگار اوزون حسن آق قوینلو می رسد و در روزگار شاه تهماسب صفوی رونق گرفت، همراه دیگر ساختمان ها در تبریز باقی مانده و پابرجا هستند. وجود چنین ساختمان هایی نشان می دهد مردم تبریز نسبت به پیشینه شهر خود و نگهداری از آن تلاش داشته اند.

در مرداد ماه سال ۱۳۷۶ هنگامی که امام جمعه پیشین تبریز برای گسترش مصلا خواست تا ارگ علیشاه را بکوبند اعتراض مردم شهر و پس از آن ایراد کارشناسانه برخی از سرپرستان دلسوز میراث فرهنگی کار را به جایی کشاند که نه تنها از ویرانی برجا مانده ارگ علیشاه جلوگیری شد، بلکه بودجه ای هم برای بازسازی این ساختمان کهن فراهم کردند و ارگ علیشاه با این دیدگاه که محراب است جان سالم به در برد و از ویرانی آن جلوگیری کردند.

هر چند ویرانی ساختمان تئاتر تبریز در خرداد ۱۳۶۰ اعتراض شادروان دکتر باقر آیت الله زاده شیرازی و مهندس محمد مهریار و مهندس علی اکبر سعیدی از کارشناسان امور ساختمان های تاریخی را به دنبال داشت، اما گوش استاندار و امام جمعه و شهردار پیشین بدهکار نبود و ساختمانی که گفته می شود نقشه آن را یک فرانسوی کشید و پرده و تزیینات هم از پاریس سفارش داده بودند و سرلشکر تهماسبی در سال های پایانی فرمانروایی احمد شاه قاجار و سال های نخست رضا شاه آن را با سبکی زیبا ساخته بود از ریشه ویران شد.

ساختمان های زیبای دانشکده معماری تبریز نیز هم اکنون مورد بازدید مسافرانی است که به تبریز سفر می کنند. این ساختمان ها همچون برگ های زرین روزگار دودمان های گوناگون در ایران، شکوه این شهر را بازگو می کنند. از سوی دیگر خانه سرداران ملی ایران ستارخان و باقرخان نیز از دیدنی های این شهر هستند که برای مردم تبریز و هر گردشگری که از شهرهای دیگر ایران به تبریز سفر می کند غرور آفرین است./