صاحب‌خبر - گروه سیاسی: صبح روز گذشته ماهواره سنجشی ایرانی «خیام» همراه با پرچم جمهوری اسلامی ایران از ایستگاه فضایی بایکونور قزاقستان به فضا پرتاب شد. این ماهواره که با همکاری روسیه و توسط ماهواره‌بر سایوز به فضا پرتاب شد، یک ساعت پس از پرتاب از ماهواره‌بر جدا شد و در مدار دایروی ۵۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار گرفت. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات کشورمان که به منظور مشاهده از نزدیک پرتاب ماهواره «خیام» به قزاقستان سفر کرده بود، پیش از پرتاب آن با انتشار ویدئویی اعلام کرد: این آغاز یک همکاری راهبردی بین ایران و روسیه در حوزه فضایی است. البته این همکاری چند سالی به طول انجامیده اما در دولت سیزدهم با تلاش و مجاهدت همکارانم در وزارت ارتباطات و وزارت امور خارجه این مهم به ثمر نشست و فردا (روز گذشته) شاهد پرتاب این ماهواره راهبردی خواهیم بود». وی تاکید کرد: این ماهواره برای تامین داده‌های فضایی مورد نیاز کشور، گام بسیار بلندی است و می‌توانیم از تصاویر آن با دقت بسیار بالا برای ارتقای کاربردهای فضایی کشور در حوزه‌های محیط‌زیست و کشاورزی استفاده کنیم. زارع‌پور افزود: ما در کنار همکاری‌های راهبردی با کشورهای صاحب‌نام در صنعت فضایی دنیا مانند روسیه، توسعه فناوری بومی فضایی را در دستور کار داریم و تا پایان سال جاری به هدف قرار دادن ماهواره‌ سنجشی در مدار ۵۰۰ کیلومتری فضایی دست خواهیم یافت. وزیر ارتباطات تصریح کرد: اکنون می‌توانیم ماهواره‌های سبک را در مدار قرار بدهیم. ماهواره خیام، ۶۰۰ کیلوگرم وزن دارد و قرار است در مدار ۵۰۰ کیلومتری از زمین قرار گیرد. تا پایان دولت سیزدهم شاهد ماهواره و ماهواره‌بر بومی خواهیم بود که به دست نخبگان کشور خودمان به فضا پرتاب می‌شود. تا آن زمان برای تامین داده‌های مورد نیاز کشور به همکاری خود با کشورهای صاحب این فناوری ادامه خواهیم داد. در ارتباط با نحوه دریافت داده‌ها از ماهواره خیام، مدیرکل بهره‌برداری و عملیات فضایی سازمان فضایی کشور با اشاره به رضایت‌بخش بودن شرایط ماهواره خیام پس از پرتاب، گفت: حدود ۴ ماه طول می‌کشد تا تصاویر ماهواره را در اختیار مردم قرار دهیم. علیرضا نعیمی در این باره اظهار کرد: یک‌و‌نیم ساعت بعد از پرتاپ، نخستین سیگنال داده تله متری این ماهواره را در مرکز فضایی ماهدشت دریافت کردیم و این برای ما خوشحال‌کننده بود و وضعیت هم بسیار رضایت‌بخش است و می‌توانیم بگوییم ماهواره در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارد. نعیمی در شرح چگونگی حضور خیام در فضا گفت: ارتباط با ماهواره ۲ بار در روز (10:30 و ۱۲ ظهر) و ۲ بار در شب (22:30 و ۱۲ بامداد) برقرار خواهد شد و این به خاطر این است که ماهواره به دور زمین در گردش است و از همه مناطق کره زمین عبور می‌کند و ۲ بار در روز و ۲ بار در شب از روی کشور ما عبور می‌کند و ما این امکان را داریم که از طریق ایستگاه‌های زمینی در داخل کشور با آن ارتباط داشته باشیم. یک روز پیش از پرتاب خیام، سازمان فضایی ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد «ماهواره خیام یک ماهواره سنجش از دور و متعلق به جمهوری اسلامی ایران است. تمام فرامین مربوط به کنترل و بهره‌برداری از این ماهواره از روز اول و بلافاصله پس از پرتاب توسط کارشناسان ایرانی مستقر در پایگاه‌های فضایی متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خاک جمهوری اسلامی ایران انجام و صادر خواهد شد. مرکز کنترل عملیات ماهواره، ارسال فرامین و ایستگاه‌های اخذ داده‌های ماهواره‌ای ماهواره «خیام» تنها در خاک جمهوری اسلامی ایران و تحت مدیریت سازمان فضایی ایران است و مهندسان و محققان ایرانی در آن مستقر هستند. ارسال فرامین و دریافت اطلاعات از این ماهواره تماما طبق الگوریتم رمزنگاری شده‌ای که قبلا توسط محققان سازمان فضایی در آن تعبیه شده است، انجام شده و در این فرآیند هیچ کشور دیگری امکان دسترسی به اطلاعات آن را نداشته و برخی شایعات منتشره درباره استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها صحت ندارد». 12 مردادماه سال جاری بود که سازمان فضایی روسیه (روس‌کاسموس) اعلام کرد قرار است یک ماهواره ایرانی را در مدار زمین قرار دهد اما چرا ماهواره ایرانی خیام با ماهواره‌بر روسی سایوز به فضا پرتاب شد؟ پرتابگر سایوز در میان پرتابگرهای کشورهای مختلف دنیا از بیشترین درصد قابلیت اطمینان برخوردار است و تاکنون بیشترین تعداد ماموریت موفق فضایی در دنیا توسط این پرتابگر انجام شده است. از همین رو به دلیل وزن بالای ماهواره «خیام»، پرتاب آن به آژانس فضایی روسیه واگذار شد تا به وسیله سایوز به فضا پرتاب شده و در مدار قرار گیرد. * تأیید عملکرد صحیح تمام زیرسامانه‌های خیام سازمان فضایی ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «ماهواره خیام که 18 مرداد ۱۴۰۱ توسط ماهواره‌بر سایوز از پایگاه فضایی بایکونور پرتاب شد، با موفقیت در مدار قرار گرفت. نخستین ارتباط با ماهواره خیام حدود ۹۰ دقیقه بعد از پرتاب در ایستگاه‌های زمینی این ماهواره در کشور، برقرار و داده‌های دریافتی در مرکز کنترل ماموریت ماهواره خیام در پایگاه فضایی ماهدشت تجمیع شد. بر اساس ارزیابی اولیه کارشناسان، داده‌های دریافتی نشان از صحت عملکرد ماهواره‌ دارد. پس از تحلیل داده‌های تله‌متری ماهواره نیز مشخص شد تاکنون عملکرد همه زیرسامانه‌های این ماهواره مطابق برنامه‌ریزی پیش‌بینی شده در حالت عملکرد مناسب و صحیح قرار دارد. طبق برنامه کاری تعیین شده، ماهواره خیام هر ۲۴ ساعت ۴ گذر از فراز ایران خواهد داشت که در این گذرها ارسال فرمان به ماهواره و دریافت داده تله‌متری ماهواره انجام خواهد شد. طی روزهای آینده فرآیندهای راه‌اندازی و تست زیرسامانه‌های این ماهواره بر اساس برنامه از پیش تعیین شده انجام خواهد شد». همچنین ماهواره خیام از نوع سنجشی و دارای دقت بالای تصویربرداری و با تصاویر با وضوح یک متر است. از دیگر ویژگی‌های این ماهواره قابلیت تصویربرداری از سطح زمین در طیف‌های مختلف تصویری است. * توانمندی ایران در حوزه فضایی جمهوری اسلامی ایران مدت‌هاست به پشتوانه دانش نخبگان خود، در حوزه فضا و ماهواره‌های فضایی، حرف‌هایی برای گفتن دارد. بهمن‌ماه سال 87 در ایام سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، ایران برای نخستین بار اقدام به پرتاب مستقل یک ماهواره بومی به فضا کرد که با موفقیت همراه بود. ماهواره «امید» سرآغازی شد بر مسیری که جمهوری اسلامی ایران طی این سال‌ها برای پیشرفت و توسعه در حوزه فضایی طی کرده است و اکنون علاوه بر ماهواره امید، ماهواره‌های نور، رصد و سفیر از دیگر ماهواره‌هایی هستند که در طول سال‌های گذشته با موفقیت به فضا پرتاب شده‌اند. ایران با پرتاب موفقیت‌آمیز «امید»، پس از اتحاد جماهیر شوروی، آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، انگلیس و هند، هشتمین کشوری بود که توانست به صورت مستقل اقدام به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره کند. کمااینکه این نخستین بار نیست که جمهوری اسلامی ایران یک ماهواره را در مدار 500 کیلومتری زمین قرار می‌دهد. پیش از این ایران با پرتاب ماهواره نور2، این ماهواره را در مدار 500 کیلومتری زمین قرار داده بود. اواخر اسفندماه سال گذشته بود که نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همزمان با اعیاد شعبانیه، ماهواره نور‌۲ را با استفاده از ماهواره‌بر ۳ مرحله‌ای قاصد، به فضا پرتاب کرد و این ماهواره ایرانی پس از پرتاب با سرعت 7.6 کیلومتر بر ثانیه، با موفقیت در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفت و برای نخستین بار در اردیبهشت‌ماه امسال نخستین تصاویر خود را به زمین فرستاد. تصاویری که ماهواره نور2 به ایستگاه‌های زمینی مخابره کرد، مربوط به مرودشت استان فارس و خورموج استان بوشهر بود. همچنین ماهواره نور2 یک تصویر دیگر نیز به زمین ارسال کرد که نشان از رصد گسترده منطقه توسط این ماهواره ایرانی دارد. نور2 موفق شد تصاویری هم از پایگاه ناوگان پنجم نیروی دریایی ارتش آمریکا واقع در بحرین ثبت و به ایستگاه زمینی ارسال کند. *** واکنش‌ها به پرتاب خیام خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس با اعلام خبر پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره خیام، در گزارشی نوشت: «اگر این ماهواره با موفقیت عمل کند، به ایران این توانایی را می‌دهد که دشمن خود اسرائیل و دیگر کشورهای خاورمیانه را زیر نظر بگیرد». روزنامه واشنگتن‌پست نیز در روزهای گذشته با اعلام اینکه آمریکا از همکاری ایران و روسیه در پرتاب ماهواره خیام نگران است، نوشت: ایالات‌متحده به خاطر قابلیت‌های بی‌سابقه‌ای که ماهواره خیام برای نظارت بر منطقه و سرزمین‌های اشغالی به ایران می‌دهد نیز هراسان است. تماس رئیس رژیم صهیونیستی با پوتین پس از پرتاب خیام پس از پرتاب ماهواره خیام، «اسحاق هرتسوگ» رئیس رژیم صهیونیستی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه طی تماس تلفنی گفت‌وگو کرد. طبق گزارش شبکه آی24 اسرائیل، این تماس تلفنی از سوی رئیس رژیم صهیونیستی و به درخواست نخست‌وزیر این رژیم انجام شده است.∎​