به گزارش ایسنا، احسان عارفیان، عضو هیئت علمی دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران در گفتگو با ایسنا با تأکید بر اینکه سالمندان ایمنی Basic و پایه را به واسطه واکسیناسیون آبله انسانی نسبت به آبله میمونی دارند، اظهار‌کرد: این در حالیست که سطح ایمنی افراد جوان تر متولد ۱۹۸۰ میلادی به بعد نسبت به مانکی پاکس کم تر است.

او مبتلایان به نقص ایمنی، کودکان، نوزادان و زنان باردار را از گروه های حساس به ویروس آبله میمونی برشمرد و افزود: کادر درمان، پزشکی و بهداشتی که بطور مستقیم در تماس با این قبیل بیماران هستند، ریسک بالاتری از ابتلا را دارند و باید بعنوان جامعه حساس تلقی شوند.

این متخصص ویروس شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران آبله میمونی را یک بیماری زنوتیک (مشترک میان انسان و حیوان) برشمرد و افزود:ولی نسبت به کرونا (corona) احتمال سرایت از انسان به انسان بسیار کم تر است.

او ادامه داد: افرادی که با حیوان آلوده در تماس هستند مانند دامپزشک ها، شکارچی ها و کسانی که با انواع حیوانات مثل میمون ها در تماس هستند، به شدت مستعد دریافت ویروس هستند و به دلیل تماس با مایعات بدن و خون حیوان یا تماس با تاول ها و آبله هایی که در سطح پوست حیوان وجود دارد، میتوانند مبتلا شوند. همچنین خوردن گوشت نپخته حیوان آلوده و یا گزیدگی و گازگرفتگی توسط حیوان مبتلا میتواند دلایل دیگر سرایت بیماری باشد.

به گفته این استاد ویروس شناسی دانشکدگان علوم، راه انتقال از انسان به انسان مشخصاً از طریق تماس نزدیک و دراپلت های تنفسی است.

او ادامه داد: درباره پاکس مشخصاً مانکی پاکس بنظر نمی آید که دراپلت های کوچک تر از ۵۰ میکرون دارای قدرت کافی برای ایجاد بیماری باشند و از طرف دیگر تماس با پوست و ترشحات آلوده مشخصاً در رختخواب و محل نشستن فرد بیمار میتواند باعث انتقال ویروس شود.

عارفیان تماس نزدیک با فرد آلوده، مایعات بدن، خون جاری شده از سطح تاول ها، تماس با لباس، رختخواب، حوله، وسایل غذاخوری را از راه‌های سرایت بیماری دانست و خاطرنشان کرد: اولسرهای مخاطی هم مملو از ویروس آبله میمونی هستند بنابراین بزاق و ترشحات مخاطی واژن (ارتباط جنسی) از دیگر راه‌های انتقال این بیماری محسوب می شود.

او در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر این که خوشبختانه در حال حاضر به واسطه واکسیناسیون هیچ اثری از بیماری آبله «اسمال پاکس» یا آبله «واریولا» شایع در قرن های ۱۷ و ۱۸، وجود ندارد، افزود:ویروس های خانواده پاکس ویریده توانایی آلوده کردن مهره داران و بی مهرگان را دارد. این خانواده شامل دو زیرخانواده کوردوپاکس ویرینه و همچنین انتوموپاکس ویرینه است که ویروس های زیرخانواده اول مهره داران و زیرخانواده دوم حشرات را درگیر می کند.

این عضو هیئت علمی دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران ادامه داد: دو جنس ویروسی از زیرخانواده کوردوپاکس ویرینه وجود دارد که تنها انسان میزبان آنها است که واریولا یا اسمال پاکس است و ریشه کن شده، اما دومی ویروس مولسکوم کونتاژیوزوم است که این مورد را می توانیم در کشور مشاهده کنیم. افرادی که از وسایل عمومی در آرایشگاه ها مثل برس ها و شانه های عمومی استفاده می کنند، میتوانند مستعد درگیری با عوارض این ویروس باشند. اصولاً روش های معمول ضدعفونی که در این مکان ها انجام می پذیرد مثل استفاده کوتاه مدت از الکل قادر به از بین بردن این ویروس نیست.

عارفیان اظهار‌کرد: ارتوپاکس ویروس، پاراپاکس ویروس و یاتاپاکس ویروس هایی از خانواده پاکس ویریده هستند که بین انسان و دام مشترکند و به عبارت دیگر بیشتر دام میزبان طبیعی آن هاست و به انسان هم منتقل می شوند و یا به عبارتی زنوتیک هستند. این ویروس از لحاظ ابعاد ساختاری از جمله بزرگترین ویروس هایی است که در پزشکی با آن مواجه هستیم.

او با بیان اینکه ویروس مانکی پاکس ویروس پوشش دار و فسفولیپیددار است و در میان این ویروس ها از مقاوم ترین ویروس های فسفولیپیددار است، گفت: مقاومت این ویروس نسبت به کرونا بسیار بیشتر است و شاید باید برای ضدعفونی کردن طول مدت زمان بیشتری وقت صرف کرد.

این متخصص ویروس شناسی دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران افزود: این ویروس ساختار بیضوی، چندلایه پوشش فسفولیپید و تراکمی از پروتئین ها و گلیکوپروتئین ها دارد. ژنومی بزرگ و دو رشته با ساختار خطی دارد که باعث شده است تعداد زیادی از پروتئین ها را برای تکثیر خود مهیا کند و یکی از مستقل ترین ویروس هایی است که در حوزه پزشکی می شناسیم. با این ژنوم بزرگ و تعداد زیاد آنزیم و پروتئین و ساختارها به راحتی مسیرهای سلولی میزبان را در اختیار خود می گیرد و از طرف دیگر خود نیز مسیرهای اختصاصی خود را راه اندازی می کند. این ساختار درهم پیچیده، تراکم پروتئین فسفولیپید که ویروس برای خود تشکیل داده، باعث شده به شدت دربرابر روندهای ضدعفونی کننده مرسوم ما مقاوم شود.

عارفیان ادامه داد: این خانواده ویروسی جزء مقاوم ترین ویروس های غشادار و دارای فسفولیپید است. این ویروس بسیار مجهز است و به راحتی در سیتوپلاسم باقی می ماند و همه آنزیم ها را برای تکثیر در سیتوپلاسم مستقل از جهاز هسته در اختیار دارد.

سرایت آبله میمونی از راه هوا به مراتب کمتر از کروناست

او با بیان اینکه باید برای این بیماری پروتکل جایگزین تعریف شود، گفت: سرایت آبله میمونی از طریق هوا نسبت به کرونا به مراتب کم تر است و تماس مستقیم و نزدیک نقش مهم تری در انتقال این بیماری دارد.

این عضو هیئت علمی دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران مناطق غربی و مرکزی آفریقا را از مناطق آندمیک بیماری دانست و اظهار‌کرد: ۱۱ کشور آفریقایی منطقه آندمی بیماری معرفی میشوند که از سال ۱۹۷۰ تاکنون بیماری در آنها گزارش شده است.

او یادآور شد: کشورهایی نظیر بنین، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، جمهوری کنگو، گامبون، لیبریا، نیجریه، سیرالئون، و سودان جنوبی از مناطقی از قاره آفریقا هستند که برای سالها بیماری در آنها گزارش شده است، اما امروزه گزارش های متعددی از بروز بیماری در دیگر نقاط جهان و خارج از منطقه آندمیک آفریقا نظیر انگلیس، اسپانیا و پرتغال گزارش شده است.

عارفیان با استناد به گزارش های سازمان جهانی بهداشت، گفت: از ۱۳ می تا ۸ ژوئن ۲۰۲۲ در ۲۸ کشور مانکی پاکس (آبله میمونی) گزارش شده است که پیش از این سابقه این بیماری را نداشتند، در قاره آمریکا در کانادا ۱۱۰ مورد، در آمریکا ۴۰ مبتلا، در امارات متحده عربی در همسایگی ایران ۱۳ نفر، در بلژیک ۲۴ مورد، در فرانسه ۶۶ نفر، در آلمان ۱۱۳ مبتلا، در ایتالیا ۲۹ نفر، در هند ۵۴ بیمار، در پرتغال ۱۹۱ نفر، در اسپانیا ۲۵۹ مبتلا و در انگلیس ۳۲۱ نفر گزارش شده است.

او با بیان اینکه در بازه زمانی ۱۳ می تا ۸ ژوئن ابتلای ۱۲۰۰ نفر به آبله میمونی در جهان تائید شده است، اظهار‌کرد: هم چنین براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت امکان انتقال این بیماری از طریق پلاسنتا (جفت به جنین)، حین زایمان و از مادر آلوده به فرزند وجود دارد.

۶ تا ۱۳ روز متوسط دوره کمون آبله میمونی بدون قدرت سرایت در انسان است

این متخصص ویروس شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران با بیان این که کودکان به این ویروس حساس تر و عوارض بیماری در آن ها شدیدتر است، تصریح کرد :درباره دوره کمون (Incubation Period) این بیماری گزارش های متعددی ذکر شده است، اما بر اساس اعلام CDC آمریکا بین ۵ تا ۲۱ روز است؛ ولی بطور معمول و تیپیکال چیزی حدود ۶ تا ۱۳ روز است که فرد مبتلا به آبله میمونی برخلاف کرونا در این دوره شخصی را آلوده نمی کند.

عارفیان درباره علایم و نشانه های بیماری آبله میمونی (مانکی پاکس)، گفت: عفونتی که به واسطه آبله میمونی اتفاق می افتد دارای علایمی چون ایجاد راش ها و ناهنجاری های پوستی، تب، سردرد، دردعضلانی در پشت، احساس انرژی کم و از شاخص های مهم آن تورم غدد لنفاوی است، اصولاً بیماری خودمحدودشونده است و در معدود افراد فرآیند بیماری تشدید می شود و میزان مرگ ومیر در دنیا در بدترین شرایط ۱۱ درصد اعلام شده است که بیشتر در کودکان و جوان ترها گزارش شده است.

او با بیان اینکه تاول هایی که به واسطه خانواده آبله در بدن تظاهر می کند، در نواحی سر و گردن و انتهاها (دست و پا) است، ادامه داد :این عوارض دو تا چهار هفته ادامه دارد، ولی به تدریج وارد فاز درمان می شود و عوارض کمتر و بهبودی حاصل می شود.

۳ تا ۶ درصد میزان مرگ آبله میمونی اغلب در گروه‌های حساس

عضو هیئت علمی دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران میزان مرگ و میر آبله میمونی را ۳ تا ۶ درصد و بیشتر در کودکان، نوزادان و مبتلایان به نقص ایمنی برشمرد و افزود: البته از ۱۲۰۰ مبتلای جهانی تاکنون مرگی گزارش نشده است.

عارفیان با تأکید مجدد بر این که واکسن آبله انسانی ایمنی خوبی در برابر آبله میمونی ایجاد می کند، گفت:واکسن آبله از قدیمی ترین واکسن هاست که بشر به آن دسترسی پیدا کرده است، هم اکنون فرآیند شیوع (Out Break) ویروس به حدی نرسیده تا سازمان های متولی واکسیناسیون عمومی را توصیه کنند.

تلقی نزدیکی آبله مرغان با آبله میمونی باور اشتباه عموم

او با بیان اینکه تی کوریمات برای درمان دارویی مانکی پاکس در سال ۲۰۲۲ اپرو جهانی را گرفته است، افزود: همچنین ایمنوگلوبولین ها برای مقابله سریع با ویروس کارآیی دارند.

عارفیان نزدیکی آبله مرغان (Chicken Pox) با مانکی پاکس (آبله میمونی) را اشتباه رایج در میان مردم برشمرد و افزود: شاید اسامی بیماریها به هم نزدیک باشند، ولی این دو از خانواده های متفاوتی هستند؛ آبله مرغان از خانواده ویروس هرپس ویریده و مانکی پاکس از خانواده پاکس ویریده است.