هارد دیسک یکی از مقرون به صرفهترین روشها برای ذخیرهسازی اطلاعات، محتوای دیجیتال و دادهها است که این دادهها را به صورت Non-volatile ذخیره میکند. Non-volatile به دستگاههای ذخیره سازی اطلاق میشود که در صورت خاموش شدن سیستم، دادههای ذخیره شده را حفظ میکنند.
هر سیستمی یک هارد دیسک داخلی یا اینترنال دارد. اما با پیشرفت روز به روز دنیا و افزایش دیتاها و اطلاعات ممکن است با کمبود حافظه رو به رو بشید که در این صورت میتوانید با افزودن هاردهای اینترنال یا اکسترنال به عنوان یک درایو پشتیبانی، فضای ذخیره سازی سیستم خود را افزایش دهید.
دو نوع اصلی از هارد دیسک اینترنال وجود دارد: HDD (دیسک سخت) و SSD (درایو حالت جامد) که HDDها نوع سنتیتر با تکنولوژی قدیمیتر هستند. هارد دیسکهای سخت از دیسکهای چرخان برای بازیابی و ذخیره اطلاعات استفاده میکنند، بنابراین هر چه هارد دیسک سریعتر بچرخد، عملکرد سیستم شما سریعتر خواهد بود. در ادامه به نکات مهمی اشاره میکنیم که به شما در خرید هارد دیسک اینترنال کمک خواهد کرد.
HDD یا SSD، کدام مناسب است؟
اولین نکته در هنگام تصمیم گیری برای خرید یک درایو ذخیره اطلاعات این است که آیا به شما درایو حالت جامد (SSD) یا به هارد دیسک سخت (HDD) نیاز دارید. به طور کل عملکرد و نتیجه کار SSD و HDD مشابه است و هر دو برای ذخیره سازی استفاده میشوند، اما نحو انجام این فرآیند در هر کدام متفاوت است.
HDD چیست؟
درایو دیسک سخت یا HDD (کوتاه شده Hard Disk Drive)، که بیشتر به عنوان هارد درایو شناخته میشوند، دارای اجزای مکانیکی است که از الکترومغناطیس برای ذخیره دادهها استفاده میکند. اولین هارد دیسک مغناطیسی که برای اولین بار در دهه ۱۹۵۰ با کامپیوتر 305 RAMAC IBM معرفی شد، دنیا را تغییر داد و به کاربران این امکان را داد که در نهایت به اطلاعات ذخیره شده خود بلافاصله دسترسی پیدا کنند.
وقتی هارد دیسک را باز میکنید، تنظیماتی را مشاهده میکنید که بسیار شبیه به سوزن یک دستگاه پخش ضبط در یک رکورد است. تفاوت اساسی در قالب مغناطیس اعمال شده در هارد دیسک است. بدون لمس، سر مغناطیسی هارد دیسک (سوزن پخش کننده ضبط) روی بازوی محرک آن میتواند به هر قسمتی از صفحه چرخان که با مواد مغناطیسی نیز پوشیده شده است دسترسی پیدا کند.
با وجود فناوری نسبتا قدیمی، هارد دیسکها همچنان یک گزینه ذخیره سازی محبوب هستند. این به لطف سالها عملکرد خوب و افزایش فضای ذخیره سازی است. اما، هارد دیسکها ایرادات و محدودیتهای خود را دارند و به اندازهی جایگزینهای جدیدتر سریع و بادوام نیستند.
SSD چیست؟
درایو حالت جامد یا SSD (کوتاه شده Solid State Drive) از فناوری جدیدتری استفاده میکند تا دادهها را روی تراشههای حافظه ذخیره کنند. یعنی از طریق مدارهای الکترونیکی و بدون قطعات متحرک تغذیه میشوند و به طور موثر عمل میکنند. اگر شاسی یک SSD را بردارید، چیزی بسیار شبیه به یک برد مدار الکترونیکی خواهید دید. SSDها را میتوانید مانند یک درایو بزرگ USB یا کارت SD در نظر بگیرید.
مانند دیگر مدارها این برد هم با برخی از اجزای اصلی همراه است، SSDها مجهز به تراشههای حافظه فلش (نسخه SSD از دیسک چرخان HDD) و یک کنترلر فلاش (برداشت SSD در بازوی محرک مغناطیسی HDD) هستند. با این فرمت، SSDها دیگر محدود به فیزیک چرخش و مغناطیس نیستید، بلکه به کیفیت و طراحی مهندسی شده در هر برد مدار محدود میشوند. به عبارت ساده، این امکان سرعت و قابلیت اطمینان بیشتری را فراهم میکند.
مقایسه HDD و SSD
SSDها انرژی کمتری مصرف میکنند که باعث صرفه جویی در انرژی و افزایش عمر باتری میشود. درایوهای SSD فاقد قطعات متحرک هستند، بنابراین صدایی ندارند و طول عمر بیشتری دارند. SSDها به ازای هر گیگابایت گرانتر هستند، به این معنی که ظرفیت داده کمتری نسبت به HDDها در هر قیمت معینی دارند.
- فرم فاکتور: SSDها معمولا کوچکتر HDDها هستند.
- قیمت: HDDها به دلیل فناوری قدیمیتر ارزانتر هستند.
- طول عمر: SSDها به دلیل قطعات متحرک کمتر مثل HDDها فرسوده یا شکسته نمیشود درنتیجه بادوامتر هستند.
- ظرفیت: هارد با ظرفیت بالاتر قیمت بیشتری هم دارد اما HDDها با قیمت کمتر ظرفیت بیشتری به شما میدهند.
- سرعت: SSDها دادهها را سریعتر میخوانند و مینویسند.
عوامل تاثیر گذار روی عملکرد هارد دیسک اینترنال
در درایوهای داده مانند دیگر قطعات سخت افزاری عوامل تاثیر گذاری بر عملکرد وجود دارند. عوامل تاثیر گذار بر هارد دیسکها شامل ظرفیت، سرعت انتقال، حافظه پنهان، زمان دسترسی، میزان شکست و رابط یا کانکتور است.
۱. ظرفیت (Capacity)
ظرفیت ذخیره سازی به میزان فضای هارد دیسک یا دستگاههای ذخیره سازی اشاره دارد. این اندازه گیری نشان میدهد که در یک سیستم کامپیوتری چه مقدار داده ممکن است ذخیره شود. به عنوان مثال، یک کامپیوتر با هارد دیسک ۵۰۰ گیگابایتی دارای ظرفیت ذخیره سازی ۵۰۰ گیگابایت است. یک سرور شبکه با چهار درایو ۱ ترابایتی، ظرفیت ذخیره سازی ۴ ترابایتی دارد.
البته HDDها در طیف وسیعی از ظرفیتها عرضه میشوند و به دلیل محدودیتهای فیزیکی، ظرفیت هر درایو ۱۸ ترابایت است. اما SSDها نمیتوانند فضای زیادی را در خود جای دهند و SSDهای درجه یک در حال حاضر حداکثر ۵ تا ۸ ترابایت را در هر درایو دارند.
۲. سرعت انتقال (RPM)
سرعت چرخش معمولاً به حداکثر دورهایی که پلاتر هارد دیسک میتواند در یک دقیقه انجام دهد، یعنی دور در دقیقه (RPM) اشاره دارد. که یک عامل بسیار مهم است که بر نرخ انتقال هارد داخلی نیز تأثیر میگذارد. هرچه RPM بیشتر باشد، میتوانید انتظار داشته باشید که هارد دیسک سریعتر کار کند.
بهترین هارد دیسکهای داخلی دارای سرعت حداقل ۷۲۰۰ RPM هستند، در حالی که میتوانید انتظار داشته باشید که گزینههای ارزان قیمت آن سرعت ۵۴۰۰ RPM و گزینههای برتر سرعت ۱۰۰۰۰ RPM یا بالاتر را داشته باشند. سرعت بر حسب مگابایت در ثانیه از دادههای نوشته شده یا خوانده شده از هارد دیسک اندازه گیری میشود. یک هارد دیسک با ۷۲۰۰ RPM معمولاً سرعت خواندن/نوشتن آن در حدود ۱۵۰ مگابایت بر ثانیه دارد.
۳. حافظه پنهان (Cache)
هنگامی که یک هارد دیسک دادهها را از یک بخش درایو به بخش دیگر آن انتقال میدهد، از ناحیه خاصی از حافظه جاسازی شده به نام کش (یا بافر) استفاده میکند. حافظه پنهان بزرگتر باعث میشود که دادهها سریعتر منتقل شوند زیرا اطلاعات بیشتری را میتوان در یک زمان ذخیره کرد. اکثر هارد دیسکها دارای حافظه کش ۶۴ مگابایتی هستند اما به طور کل هارد دیسکها میتوانند دارای اندازههای کش از ۸ تا ۲۵۶ مگابایت باشند.
۴. میزان شکست (Failure rate)
از آنجایی که هارد دیسکها دارای قطعات متحرک هستند، در طول زمان برای آنها ساییدگی و شکستگی انتظار میرود. اما همه HDDها با سرعت یکسان مستهلک نمیشوند. برخی از مدلها در عرض ۱۲ ماه مستعد شکستن هستند، در حالی که طول عمر متوسط برخی از آنها بیش از شش سال است. شما قبل از خرید برای اطمینان از این مبحث باید در مورد مدل انتخابی خود تحقیق کنید.
به طور کلی، SSDهای مدرن (با متوسط نرخ خرابی ۲.۰ میلیون ساعت) بیشتر از HDDهای مدرن (با متوسط نرخ خرابی ۱.۵ میلیون ساعت) دوام بیشتری دارند. با این حال، برای ذخیره سازی طولانی مدت دادههایی که برای ماهها یا سالها میماند، HDDها دوام بیشتری نسبت به SSDها دارند.
۵. رابط یا کانکتور
انواع مختلفی از رابطها و کانکتورها وجود دارند که برای اتصال هارد دیسکها به مادربرد سیستم شما استفاده میشوند. رابطهای موجود برای اتصال هارد دیسکها شامل SATA ،PATA (IDE) ،SCSI و CF Compatible هستند که نوع رابط روی عملکرد سیستم بسیار تاثیر گذار است.
درایوهای قدیمی از پورتهای IDE استفاده میکردند، در حالی که اکثر درایوهای مدرن (HDD و هم SSD) از رابط SATA III استفاده میکنند. رابط SATA III برای استفاده شخصی مناسب است و اگر درایو جدیدی برای رایانه خود میخرید، توصیه میکنیم یک درایو با این نوع رابط را پیدا کنید. همچنین ممکن است انواع رابط مانند SCSI یا SAS را مشاهده کنید که برای گزینههای ذخیره سازی سازمانی بهتر هستند.
انواع فرم فاکتورهای هارد دیسک اینترنال
ماژولهای حافظه و قطعات سخت افزاری، با توجه به کاربرد و عملکرد خود در ابعاد و فرمهای متفاوتی عرضه میشوند. HDDها به صورت درایو ۳.۵ اینچی، ۲.۵ اینچی و درایو ۱.۰ اینچی در دسترس هستند. SSDها در فرمهای ۲.۵ اینچی (رایجترین اندازه)، mSATA و M.2 عرضه میشوند.
هارد دیسک ۳.۵ اینچی اصلیترین شکل برای کامپیوترهای رومیزی، هارد دیسکهای ورک استیشن و سرور است. اگر چه این هارد دیسکها نسبتاً بزرگ هستند، اما بالاترین ظرفیت به جهت ذخیره سازی اطلاعات را ارائه میدهند. علاوه بر این، رایانههای شخصی رومیزی، شاسی ورک استیشنها و سرورها فضای کافی برای نصب این هارد دیسکها را فراهم میکنند.
۳.۵ اینچی ۲.۵ اینچی ۱.۰ اینچیکاربران نوت بوکها بیشتر با هارد ۲.۵ اینچی آشنا هستند. در حال حاضر، درایو ۲.۵ اینچی به عنوان فضای ذخیره سازی سازمانی نیز استفاده میشود، زیرا باعث صرفه جویی در فضای قابل استفاده، کاهش مصرف انرژی و گرما و همچنین افزایش قابلیت اطمینان میشود.
هارد دیسکهای ۱.۰ اینچی برای وسایل الکترونیکی مصرفی کوچک مانند پخش کنندههای MP3، دوربینهای دیجیتال و PDA طراحی شدهاند. با توجه به اندازه کوچک آن، ظرفیت فعلی تنها در گیگابایت تک رقمی است، اما این مقدار، ذخیره سازی قابل توجهی را برای محصولات الکترونیکی مصرفی کوچک نشان میدهد.
فرم فاکتور استاندارد برای SSDها ۲.۵ اینچ است که در داخل درایو اکثر لپ تاپها یا رایانههای رومیزی قرار میگیرند. از آنجایی که بسیاری از کاربران هارد دیسکهای خود را با درایوهای حالت جامد جایگزین میکنند، درایو ۲.۵ اینچی به استانداردی برای همه HDDها و SSDها تبدیل شده است و به گونهای طراحی شده است که امکان سازگاری را برای کسانی که در حال ارتقا هستند را فراهم کند. آنها به گونه ای طراحی شدهاند که نیاز به جایگزینی کابلهای رابط اتصال را به حداقل برسانند و انتقال به یک درایو با عملکرد بالاتر را تا حد امکان آسان کنند.
mSATA فرم کوچکتر SSDها هستند. حافظههای mSATA یک هشتم اندازه یک درایو ۲.۵ اینچی هستند و برای اتصال به سوکت mSATA روی مادربرد سیستم طراحی شدهاند. درایوهای mSATA در دستگاههای بسیار کوچک یا به عنوان درایو ثانویه در دسکتاپ استفاده میشود. کوچکترین SSD فرم M.2 نام دارد. SSDهای M.2 از طریق سوکت M.2 به مادربرد متصل میشوند و برای تبلتها و اولترابوکهای دارای فضای محدود طراحی شدهاند.
هارد دیسک اینترنال مناسب گیمینگ کدام است؟
انتخاب هارد دیسک شما میتواند به طور قابل توجهی بر عملکرد بازیها نیز تأثیر بگذارد، به همین دلیل است که ما همیشه SSD را برای بازی توصیه میکنیم. از آنجایی که سرعت SSD بسیار بیشتر از سرعت HDD است، بازیها بسیار سریعتر راه اندازی میشوند و سطوح، مراحل و نقشهها بسیار سریعتر بارگذاری میشوند.
پلی استیشن ۳ و۴ و ۵: تمامی مدلهای پلی استیشن ۳ و تمامی مدلهای پلی استیشن ۴ از جمله Slim و Pro دارای درایوهای ۲.۵ اینچی SATA هستند که میتوانند بدون دردسر توسط کاربران تعویض و ارتقاء یابند. همچنین پلی استیشن ۴ از هارد دیسکهای خارجی از طریق USB 3.0 پشتیبانی میکند. در زمان نگارش این مقاله، کاربران پلی استیشن ۵ میتوانند از درایوهای USB 3.0 خارجی استفاده کنند.
ایکس باکس ۳۶۰: برای ایکس باکس ۳۶۰ اصلی از هارد دیسکهای ۲.۵ اینچی استفاده میکنند که در کیسهای سفارشی تنظیم شدهاند. برای ارتقا یا جایگزینی، باید یکی از جایگزینهای مایکروسافت را خریداری کنید.
ایکس باکس ۳۶۰ S و E: هارد دیسکهای استفاده شده در کنسولهای ایکس باکس ۳۶۰ S و E با Xbox 360 اصلی ناسازگار هستند. مدلهای ۴ گیگابایتی دارای حافظه فلش داخلی هستند که نمیتوان آن را جدا یا جایگزین کرد. مدلهای ۲۵۰ گیگابایتی را میتوان با خرید یکی از جایگزینهای مایکروسافت به ۵۰۰ گیگابایت ارتقا داد.
ایکس باکس وان و وان ایکس: Xbox One و Xbox One X از درایوهای خارجی و از طریق USB 3.0 پشتیبانی میکنند، به این معنی که تقریباً میتوانید از هر SSD استفاده کنید فقط برای Xbox One X با حداقل حجم ۲۵۶ گیگابایت میتوان این کار را کرد.
ایکس باکس سری X و S: برای Xbox Series سری X و S جای توسعه وجود دارد که برای کارت توسعه ۱ ترابایتی Seagate مناسب است. کارت توسعه Seagate برای استفاده با Xbox Series X/S بهینه است. اما میتوانید از درایوهای خارجی USB 3.0 یا 3.1 با کنسولها نیز استفاده کنید.
رایانهی شخصی یا PC: از فرم فاکتور ۳.۵ اینچی برای رایانههای رومیزی و ۲.۵ اینچی برای لپ تاپها استفاده میشود و به بهتر است که از رابط SATA استفاده کنید.
هارد دیسک اینترنال مناسب مک کدام است؟
اگر از مک بوک ایر، مک بوک پرو، مک مینی یا آی مک استفاده میکنید، نکاتی وجود دارد که باید هنگام خرید یک هارد دیسک در نظر داشته باشید. در مکها فقط برای رسیدن به درایو داخلی باید دستگاه خود را از هم جدا کنید، آن را با دقت تعویض کنید و سپس همه چیز را کنار هم قرار بگذارید. حتی ساده ترین تعویض می تواند حداقل یک ساعت طول بکشد.
این عمل همچنین ضمانت شما و هرگونه بیمه AppleCare را که ممکن است داشته باشید باطل میکند. همه مدلهای مک بوک ایر، مک بوک پرو، مک مینی و آیمک از ۲۰۱۲ به بعد از فرم فاکتور داخلی ۲.۵ اینچی استفاده میکنند به جز iMacهای ۲۷ اینچی که از فرم فاکتور داخلی ۳.۵ اینچی استفاده میکنند. خوشبختانه، آداپتورهای تبدیل ۳.۵ به ۲.۵ اینچی وجود دارند.
چگونه هارد دیسک اینترنال مناسب را انتخاب کنم؟
اول از همه شما میتوانید بر اساس کاربرد و استفادهای که از هارد دیسک دارید و هزینهای که میخواهید پرداخت کنید انتخاب کنید. اگر در حال اسمبل یک سیستم کاملاً جدید هستید، توصیه میشود از رابط SAS برای ذخیره سازی سازمانی و SATA برای ذخیره سازی شخصی انتخاب کنید.
سرعت و RPM که عامل بسیار مهم و اثر گذار بر عملکرد هارد دیسکها هستند باید شاخص بعدی شما باشد و برای داشتن عملکرد بهتر شما نیاز به RPM بالاتر دارید که در اینجا اهمیت رابط مشخص میشود. RPM با رابطهای مختلف تعداد دور در دقیقه متفاوتی دارد. در جدول رابطه بین رابط و RPM را متوجه میشوید.
RPM | رابط |
۱۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ | SCSI |
۱۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ | SAS |
۷۲۰۰ تا ۱۰۰۰۰ | PATA |
۷۲۰۰ تا ۱۰۰۰۰ | SATA |
۳۶۰۰ | CF Type II |
RPMهای بالاتر زمان دسترسی و نوشتن هارد دیسک را کاهش میدهد و یکی از زمینههایی است که هارد دیسکهای داخلی به سرعت در آن در حال بهبود هستند. هارد دیسکهای ۱۰۰۰۰ RPM با استفاده از رابط SATA در حال حاضر در بازار برای برنامههای ذخیرهسازی شخصی ظاهر شدهاند، اما قیمت بیشتری نسبت به همتایان ۷۲۰۰ RPM خود دارند.
در نهایت شما میتوانید از طریق حافظه نهان هارد دیسک مناسبتان را انتخاب کنید. حافظه نهان هم مانند RPM روی عملکرد تاثیر گذار است و هر چه بیشتر باشد عملکرد بهتر خواهد بود. در حال حاضر، حافظه نهان ۸ و ۱۶ مگابایتی پیکربندی اصلی برای هارد دیسکهای داخلی ۳.۵ و ۲.۵ اینچی هستند و برای هارد دیسکهای داخلی 1.0 اینچی حافظه 128 کیلوبایتی رایجتر است. با این حال، هر چه حافظه نهان بیشتر باشد هزینهی بیشتری هم دارد.
به چه میزان حافظه هارد دیسک اینترنال نیاز دارم؟
توصیه میکنیم هنگام اضافه کردن هارد دیسکهای داخلی SSD و HDD را ترکیب کنید. HDD ظرفیت ذخیره سازی بالایی را با قیمت پایین ارائه میدهد، در حالی که SSD سرعت دسترسی فوق العاده سریع را با هزینه بالاتر ارائه میدهد. در کنار هم، کاربران رایانه شخصی میتوانند بهسرعت به مهمترین فایلهای خود از طریق SSD دسترسی داشته باشند، در حالی که رسانهها و سایر فایلهای بزرگ را روی HDD خود ذخیره میکنند.
از چه برندی هارد دیسک اینترنال تهیه کنیم؟
برندهای گوناگونی وجود دارند که هاردهایی با کاربرد و ظرفیتهای متنوعی در بازار عرضه میکنند. توصیه میشود هارد مورد نظرتان را از برندهای شناخته شدهو پشتیبانی مناسب خرید کنید. برندهایی شامل وسترن دیجیتال (Western Digital)، هیتاچی (Hitachi)، سامسونگ (Samsung)، سیگیت (Seagate)، توشیبا (Toshiba) و … هستند که بهترین درایوهای موجود در بازار را دارند.
نتیجه گیری
اگر از هارد دیسکهای خود و سایر دستگاههای ذخیرهسازی مراقبت کنید، آنها هم مدت طولانیتری از اطلاعات شما محافظت کنند. واضح است که SSDها سریعتر از HDDها هستند. هر چند با وجود تفاوت در عملکرد، هر یک در سناریوهای مختلف یک هدف اساسی را دنبال می کند.
هارد دیسک اینترنال ماژولهای حافظه و ذخیره سازی اطلاعات هستند و در داخل سیستم کامپیوتری قرار دارد. معمولاً هم شامل برنامههای نرم افزاری از پیش نصب شده، سیستم عامل و فایلهای دیگر است.
هارد دیسکهای اینترنال ماژولهای حافظه و ذخیره سازی اطلاعات هستند. در نتیجه محل ذخیره سازی سیستم عامل، فیلمها، عکسها، اسناد و دادههای دیگر شما هستند.
SSDها سریعتر، بادوامتر، جمع و جورتر، کم صداتر و مصرف انرژی کمتری دارند. HDDها مقرون به صرفهتر هستند و ممکن است در صورت آسیب دیدگی دادهها را راحتتر بازیابی کنند.
نظر شما