آخرین باری که اپل با شرایط تورم روبرو شد بر می‌گردد به زمانی که یک شرکت عمومی معمولی بود و کامپیوتر خانگی اپل II، پرفروش‌ترین محصول آن به حساب می‌آمد.
در ماه مه، میزان تورم سالانه در آمریکا به ۸٫۶٪ رسید که از سال ۱۹۸۱ تاکنون بی‌سابقه بوده است. اپل به دلایل مختلف با مشکلات زیادی مواجه شد؛ از طرفی لجستیک جهانی و افزایش حقوق کارمندان، از طرفی هم این احتمال که کاربران به خاطر عدم نیاز به سخت‌افزاری قدرتمند، گوشی جدیدی را خریداری نکنند تا بدین ترتیب میزان فروش آیفون‌ها کاهش پیدا کند. اپل حتی در کشور چین به خاطر شرایط قرنطینه با مشکل مواجه شده بود و طی یک دوره‌ی دو هفته‌ای که نتوانست به اندازه‌ی کافی گوشی تولید کند، ۸ میلیارد دلار ضرر کرد. البته ضرر که نمی‌شود گفت، در واقع سود کمتری بدست آورد.
بسیاری از شرکت‌ها هستند که اگر با چنین شرایطی مواجه شوند، قیمت محصولات خود را افزایش می‌دهند تا کاربران کسانی باشند که ضررها را جبران می‌کنند. اپل در کشور آمریکا تصمیم گرفت این کار را انجام ندهد اما در سایر کشورهای جهان به خاطر نوسانات ارزی اندکی قیمت آیفون‌ها تغییر کرد. اما با این حال شرکت آمریکایی از یک جایی به بعد مجبور است ضررها را به جان بخرد تا مبادا از میزان تقاضا کم شود.
خود تیم کوک هم به سرمایه‌گذاران شرکت اعلام کرد که آن‌ها به نوعی با تورم روبرو شده‌اند اما گفت که تمام شرکت‌ها با همین میزان تورم مواجه شده‌اند.
افزایش هزینه‌ها؛ از دلایل اصلی تورم اپل
تیم کوک اعلام کرد در دو بخش آن‌ها با تورم مواجه شده‌اند؛ یکی در حاشیه سود ناخالص و دیگری در خرج‌های عملیاتی. حاشیه سود شرکت در سه ماه جاری، ۴۳٫۷٪ بود که اگرچه از میزان انتظارات تحلیل‌گران فراتر رفت اما اندکی از سال گذشته کمتر بود (سه ماه آخر سال ۲۰۲۱). در سه ماه آخر سال گذشته حاشیه سود اپل بنا بر اعلام FactSet، به بالاترین میزان خود از سال ۲۰۱۲ رسید.
اینطور که به نظر می‌رسد، در سه ماه بعدی حاشیه سود اپل همچنان کمتر خواهد شد و به چیزی بین ۴۲-۴۳٪ خواهد رسید. اما با این حال شرکت آمریکایی به خاطر کرونا توانست حاشیه سود خود را افزایش داده و همچنان در مقایسه با قبل، عملکرد خوبی داشته باشد.
هزینه‌های عملیاتی سه ماه گذشته‌ی اپل هم ۱۲٫۵۸ میلیارد دلار بود که در مقایسه با سال گذشته، رشدی ۱۹ درصدی را نشان می‌دهد. در سه ماه بعدی، انتظار می‌رود شرکت ۱۲٫۸ میلیارد دلار افزایش هزینه داشته باشد که هزینه‌های باربری را هم باید به این میزان اضافه کنیم. این قطعا خبر خوبی نیست.
یک دلیل دیگر افزایش هزینه‌ها به کمبود تراشه بر می‌گردد که دلیل اصلی آن، قرنطینه شدن چین در نیمه‌ی نخست سال جاری بود. همین موضوع هم سبب می‌شد قیمت این قطعات افزایش پیدا کند اما به گفته‌ی تیم کوک، برخی از این قطعات خیلی با افزایش قیمت چشمگیری مواجه نشدند.
هزینه‌ی دیگری هم که می‌تواند اپل را آزار دهد، افزایش حقوق کارگران است. اپل دارد میزان حقوق کارمندان خود را در پاسخ به شرایط موجود، افزایش می‌دهد. منظورمان از شرایط موجود، شرکت‌هایی نظیر گوگل، آمازون و مایکروسافت هستند که این روزها با افزایش حقوق کارمندان می‌خواهند استعدادهای خوب سایر شرکت‌ها را به خدمت بگیرند.
کاهش تقاضا و فروش
اما افزایش هزینه‌ها اصلا چیزی نیست که اپل را بترساند؛ آنچه که شرکت آمریکایی را نگران کرده این است که اگر تقاضا کاهش پیدا کند باید چه کاری انجام دهد؟ معمولا به خاطر بحران اقتصادی و همچنین کاهش قدرت خرید، مردم تلاش می‌کنند خرید گوشی جدید را به تعویق بیندازند چرا که همان گوشی قدیمی هم می‌تواند کارشان را راه بیندازد. اپل هم دقیقا از همین می‌ترسد. البته فقط گوشی نیست، بلکه در تمام زمینه‌ها که لوازم الکترونیکی بادوام به فروش می‌رسد، خرید مدل جدید به تعویق می‌افتد.
در رابطه با اپل این یعنی کاربران شاید یک آیفون را سه یا حتی چهار سال هم نگه دارند و بعد تصمیم بگیرند مدل جدید را خریداری کنند. برخی‌ها هم تا زمانی که شرایط اقتصادی بهتر نشده تصمیم به تعویض نمی‌گیرند یا به سراغ مدل‌های ارزان‌قیمت‌تر از شرکت رقیب می‌روند.
اپل باید خدا را شکر کند که چنین کاربران وفاداری دارد. در غیر این صورت با سیاست‌هایی که شرکت دارد، باید چند سال قبل با این شرایط مواجه می‌شود اما وجود کاربرانی که تحت هر شرایطی و با هر قیمتی گوشی‌های این شرکت را می‌خرند باعث شده اپل وضعیت خوب خود را حفظ کند و با دردسر بزرگ‌تری مواجه نشود. هرچند اگر تورم بیشتر شود و قیمت‌ها افزایش پیدا کند کاربران وفادار اپل تا کجا می‌خواهند به وفاداری ادامه دهند؟
اپل تا به این لحظه هیچ ضعفی از خود نشان نداده است. در ماه آوریل، مدعی شد تقاضا همچنان بالاست و در نتیجه هیچ علائمی در کاهش تقاضا دیده نمی‌شود. اپل آن زمان گفت که بزرگ‌ترین مشکلش تولید گوشی به اندازه‌ی کافی است تا بتواند به نیازها پاسخ دهد.
اما بازار چیز دیگری می‌گوید. تقاضا به شکل چشمگیری کاهش پیدا کرده است. هرچند در این شرایط، وضعیت بازار گوشی‌های بالارده اندکی از میان‌رده‌ها بهتر است (در مقایسه با نوع خودشان) اما با این حال به صورت کلی فروش کاهش داشته است. مایکرون تکنولوژی، تأمین‌کننده‌ی حافظه‌ی رم اپل در سه‌شنبه‌ی گذشته هشدار داد که انتظار می‌رود بازار گوشی و کامپیوترهای شخصی افت شدیدتری در مقایسه با آنچه که پیش‌تر تخمین زده می‌شد داشته باشد چرا که میزان تقاضا کاهش داشته و در عین حال میزان تورم هم در سراسر جهان افزایش پیدا کرده است.
کاربران ثروتمند، تنها امید اپل برای غلبه به تورم
به خاطر دارید زمانی را که می‌گفتند هرکه ثروتمند است، اپل دست می‌گیرد؟ اما اکنون شرایط به گونه‌ای شده که از هر نوع طبقه‌ای اپل خریداری می‌کنند. حالا به نظر می‌رسد بار دیگر باید حرف گذشته را تکرار کنیم با این تفاوت که هرکه ثروتمندتر است، گوشی جدید اپل را می‌خرد.
اینکه اپل توانسته تا حدودی با تورم دست و پنجه نرم کند به خاطر کاربران نه وفادار بلکه ثروتمندی است که آیفون‌ها را نماد ثروتمندی می‌دانند. همین موضوع هم حسادت سایر شرکت‌ها را برانگیخته اما چه می‌شود کرد؟ از طرفی ارزش آیفون‌ها بعد از سال‌ها بسیار کمتر کاهش پیدا می‌کند اما گوشی‌های اندرویدی تا قبل از یک سال کاهش شدیدی در قیمت خواهند داشت.
اپل در بازار گوشی‌های اولترا پریمیوم که به گوشی‌های بیش از ۱۰۰۰ دلار گفته می‌شود، ۶۶٪ از سهم بازار را در سه ماه نخست امسال در اختیار داشت و این اصلا آمار کم و وضعیت بدی نیست. چون طبق پیش‌بینی مؤسسه‌ی تحقیقاتی Counterpoint Research، با افزایش تورم، بازار گوشی‌های میان‌رده و اقتصادی با شرایط بدتری مواجه خواهد شد.
یک نظرسنجی که اخیرا در آمریکا صورت گرفت نشان داد ۷۰٪ از کاربران این کشور نمی‌خواهند تا پایان امسال برای خرید گوشی هزینه کنند چون میزان تورم بالاست. اما در این بین کاربران ثروتمند امیدوار بودند بتوانند گوشی‌های جدید اپل را خریداری کنند. کاربرانی که بیش از ۱۵۰ هزار دلار درآمد دارند، غالبا به خرید گوشی‌های جدید اپل رغبت نشان می‌دهند آن دسته از کاربرانی هم که تمایلی به خرید ندارند بیشتر در دسته‌ی افراد کم‌درآمد یا با درآمد متوسط هستند.
طی پنج سال اخیر، اپل قیمت محصولات خود را بارها افزایش داد. در سال ۲۰۱۷ گران‌ترین آیفون تاریخ تا به آن زمان با قیمت ۱۰۰۰ دلار راهی بازار شد. اپل در سال ۲۰۲۰ و بعد از مشاهده‌ی فروش بالای آیفون XR و ۱۱ تصمیم گرفت قیمت جانشین آن‌ها یعنی آیفون ۱۲ را از ۷۰۰ به ۸۰۰ دلار افزایش دهد تا سود بیشتری به جیب بزند.
اپل حتی در سال ۲۰۲۰ تصمیم گرفت هندزفری و شارژر را از جعبه برداشته و آن را کوچک‌تر طراحی کند تا بدین ترتیب هنگام باربری بتواند با پرداخت هزینه‌ی مشابه، گوشی‌های بیشتری را ارسال کند و این سود کلانی را برای شرکت در پی داشت. چون کاربران به صورت جداگانه برای خرید شارژر و هندزفری هم هزینه می‌کردند. اکنون هم گفته می‌شود در کشور ژاپن قیمت پرچم‌داران اپل اندکی افزایش پیدا کرده؛ ظاهرا قیمت آیفون ۱۳ به ۸۷۰ دلار رسیده است اما نمی‌دانیم سایر محصولات چه وضعیتی دارند.
حال باید دید اپل با افزایش قیمت محصولاتش تا چه اندازه می‌تواند با تورم دست و پنجه نرم کند و در نهایت سرنوشتش چه خواهد شد.
∎
نظر شما