ایران از جمله کشورهایی است که باوجود داشتن ظرفیت بالا به منظور توسعه انرژی های تجدیدپذیر برق، در این رابطه در سال و دهه های گذشته توسعه چندانی را تجربه نکرده است و همین مسئله به تشدید مشکلات صنعت برق دامن زده است؛ ظرفیت و توانمندی های بالقوه ای که در صورت بهره برداری می تواند چشم انداز روشنی را پیش روی کشور در حوزه انرژی قرار دهد.

به گزارش «تابناک»، رضا رحیمی- بر اساس آنچه که کارشناسان صنعت برق بیان می کنند در ایران میزان تابش خورشید بیش از 40 برابر کشورهای اروپایی است و نیز نسبت به کشورهای همجوار به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس به دلیل دمای خنک تر و وزش باد مطلوب، شرایط مناسب تری برای توسعه نیروگاه های خورشیدی و بادی وجود دارد؛ واقعیتی که برخی کارشناسان عقیده دارند ظرفیتی تا 100 هزار مگاوات برق را به صورت بالقوه برای کشور فراهم کرده است.

با این وجود بررسی ها گویای آن است که در سال های گذشته آنچنان که باید و شاید در زمینه توسعه انرژی های تجدیدپذیر اقدام جدی صورت نگرفته است و به همین دلیل در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید نیروگاه های تجدیدپذیر کشور کمتر از  هزار مگاوات ارزیابی می شود. 

همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت نیرو از برنامه جدیدی برای ارتقای ظرفیت تولید نیروگاه های تجدیدپذیر کشور به ویژه نیروگاه های خورشیدی تا 10 هزار مگاوات خبر داد؛ برنامه و تصمیمی که برخی منتقدان اجرایی شدن آن را به چالش می کشند، اما شخص وزیر نیرو و مدیران زیر مجموعه بر عملیاتی بودن آن تأکید دارند.  

به تازگی علی اکبر محرابیان- وزیر نیرو در گفت و گو با رسانه ملی ضمن تشریح جزئیان این طرح همچنین در رابطه با اینکه آیا دست یابی به ظرفیت تولید 10 هزار مگاوات برق از محل انرژی های تجدیدپذیر امکان پذیر هست یا خیر توضیحاتی ارائه کرد که قابل تأمل است.

وزیر نیرو در این رابطه گفت: در حوزه تجدیدپذیرها برنامه ما توسعه 10 هزار مگاواتی بود که از شهریورماه سال گذشته تا شهریورماه سال جاری 600 مگاوات به بهره‌برداری خواهد رسید، البته این یک اقدام کوتاه مدت است و ما با استفاده از ظرفیت قانون رفع موانع تولید از شورای اقتصاد مجوز گرفتیم تا برای 4 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی فراخوان برگزار کنیم. از سوی دیگر طی سه ماه آتی ساخت این 4 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی آغاز خواهد شد.

محرابیان ادامه داد: در شورای اقتصاد طرح 3هزار مگاوات نیروی بادی برای اخذ مجوز مطرح شده که در برخی از نقاط کشور از جمله منطقه شرق توسعه پیدا خواهد کرد. 
وزیر نیرو با اشاره به 3 ویژگی مثبت نیروگاه‌های تجدیدپذیر گفت: عدم نیاز به سوخت، دوستدار محیط زیست و عدم نیاز به آب از جمله ویژگی مثبت نیروگاه تجدیدپذیر است.
وی ادامه داد: 10 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر عدد بسیاری بالایی است و برخی متخصصان در اوایل کار نسبت به تحقق آن ابراز نگرانی داشتند، اگر خاطرتان باشد ما این وضعیت را در توسعه صنایع سیمان و فولاد هم داشتیم اما  اگر یک فعالیت اقتصادی باشد، طبیعتاً جهشی در توسعه آن اتفاق خواهد افتاد و ما به تحقق برنامه بسیار خوش‌بین هستیم.

محرابیان گفت: در بخش خانگی طرحی جلو می‌رود که با استفاده از نیروگاه‌های کوچک مقیاس خورشیدی با عنوان ابزار کمک معیشتی خانوارهای کم درآمد زمینه ایجاد درآمد برای آنها را مهیا کند که از محل ردیف بودجه تسهیلاتی به این خانواده‌ها داده خواهد شد و با خرید برق مازاد درآمد ثابتی ایجاد می‌شود، بر این اساس در سال 1401 در این حوزه جهشی در پیش داریم. 

همانطور که در گفته های وزیر نیرو نیز دیده می شود، دولت سیزدهم برای توسعه انرژی های تجدیدپذیر برنامه و طرح های منطقی و عملیاتی را در نظر گرفته است که شاید مهم ترین رکن آن ایجاد جذابیت برای سرمایه گذاران به منظور ورود به این حوزه است.

نکته ای کلیدی که شاید در همه سال های گذشته اصلی ترین چالش در مسیر توسعه این انرژی پاک بوده و حالا برای برون رفت از آن چاره اندیشی شده است.

بر این اساس باید منتظر ماند و دید در آینده در این حوزه چه تحولات عملیاتی رخ خواهد داد و در مقام عمل وزارت نیرو در مسیر دست یابی به اهداف خود و توسعه انرژی های تجدیدپذیر تا چه میزان موفق خواهد بود.