صاحب‌خبر - نیلوفر زارع: حجم برق مصرفی 15 درصد مشترکان بخش خانگی، معادل نیمی از کل مصرف برق در این بخش است. با اصلاح الگوی مصرف این قشر، تابستان پیش‌رو بدون خاموشی سپری خواهد شد. به گزارش «وطن‌امروز»، با نزدیک شدن به فصل گرما و افزایش میزان مصرف برق، یکی از دغدغه‌های مسؤولان حوزه انرژی، تامین پایدار برق برای مصرف‌کنندگان است. مصرف برق را می‌توان بر اساس نوع مصرف، به 6 دسته مصرف خانگی، عمومی، کشاورزی، صنعتی، روشنایی معابر و سایر مصارف تقسیم‌بندی کرد. برق مصرفی این بخش‌ها در فصول مختلف سال یکسان نیست. به عنوان مثال مشترکان بخش خانگی بیشترین مصرف را در فصل گرما دارند و در زمان پیک مصرف مشکلاتی را برای سایر بخش‌ها به وجود می‌آورند. آمارهای جهانی نشان می‌دهد سرانه مصرف برق خانگی در ایران بسیار بیشتر از متوسط جهانی و مقدار آن 1058 کیلووات ساعت برای هر نفر محاسبه می‌شود، در حالی که متوسط جهانی آن 182 کیلووات ساعت برآورد شده است. * ضرر و زیان تولیدی‌ها از قطعی مکرر برق در تابستان گذشته سال گذشته به دلیل مصرف بیش از اندازه بخش خانگی و صدالبته آماده نشدن افزایش ظرفیت تولید نیروگاهی برق، کشور دچار خاموشی‌های متعددی شد. یکی از اصنافی که در پی قطعی برق تابستان گذشته دچار ضرر و زیان زیادی شد، مرغداری‌ها بودند. در همان زمان گزارش‌های مختلف از سراسر کشور نشان می‌داد با هر بار قطعی برق تعدادی از مرغداری‌ها دچار تلفات می‌شدند، چنانکه تنها در یک فقره 35 هزار قطعه مرغ تخم‌گذار در یکی از واحدهای تولیدی کشور از بین رفت. رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی نیز اعلام کرد قطعی برق بین 10 تا 60 درصد به مرغداری‌ها خسارت ‌زده است. علاوه بر این تولیدکنندگان شیر، نانوایی‌ها، پرورش ماهی‌ها و سایر صنوف نیز از قطعی‌های مکرر و طولانی برق در سال گذشته دچار ضرر و زیان شدند. * 15 درصدی‌های مصرف برق با نگاهی به آمار و گفته‌های مسؤولان حوزه برق مشخص می‌شود دلیل اصلی این خاموشی‌ها و زیان‌های آن، بخشی از مصرف‌کنندگان بخش خانگی هستند. این گروه از قضا که تعداد زیادی هم نیست اما با مصرف بی‌رویه و چند برابر الگوی مصرف، کشور را متحمل خسارات می‌کند. به گفته مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق، از بین 30 میلیون مشترک برق خانگی، 85 درصد یعنی حدود 25 میلیون نفر در رده کم‌مصرف و خوش‌مصرف قرار می‌گیرند. 5 میلیون مشترک نیز پرمصرف هستند که از این تعداد 850 هزار مشترک مصرف بسیار زیادی دارند. این افراد بیش از ۲برابر الگوی ایده‌آل مصرف داشته و گاهی اوقات بین 15 تا 20 برابر یک مشترک کم‌مصرف از برق استفاده می‌کنند. به علاوه مشترکان پرمصرف که 15 درصد مشترکان برق خانگی را شامل می‌شوند، همان میزان برقی را استفاده کرده‌اند که 85 درصد مشترکان دیگر مصرف می‌کنند. طبق آماری که مدیر عامل شرکت توانیر سال گذشته اعلام کرد، کل مصرف 85 درصد مشترکانی که در حد الگوی تعیین شده برق مصرف کرده‌اند، 40 میلیارد کیلووات ساعت بوده است. این در حالی است که 15 درصد پرمصرف باقیمانده نیز همان 40 میلیارد کیلووات ساعت را مصرف کرده‌اند. * مصرف برق بخش خانگی در ۶ ماه ابتدای سال طبق گزارش دفتر فناوری اطلاعات و آمار وزارت نیرو، سال گذشته مشترکان خانگی تا پایان شهریور 55690 میلیون کیلووات ساعت برق مصرف کرده‌اند. این رقم 34.7 درصد کل مصرف برق کشور را به خود اختصاص داده است. با توجه به اینکه 50 درصد برق مصرفی بخش خانگی را پرمصرف‌ها استفاده کرده‌اند، بنابراین تا پایان شهریور سال گذشته چیزی حدود 27845 میلیون کیلووات ساعت برق توسط آنها مصرف شده که مقدار آن بیش از مصرف کل بخش کشاورزی است. اگر مشترکان پرمصرف نیز طبق الگوی تعریف‌شده توسط وزارت نیرو برق مصرف می‌کردند کل مصرف بخش خانگی حدود 32758 میلیون کیلووات ساعت می‌‌شد و 22932 میلیون کیلووات ساعت برق اضافی باقی می‌ماند. در این شرایط نه‌‌تنها خاموشی و خسارت‌های ناشی از آن اتفاق نمی‌افتاد، بلکه این امکان وجود داشت آن حجم از انرژی را صرف تولید کرد و عواید آن را به کل کشور رساند. مقایسه مصرف برق بخش خانگی در ۲ سال اخیر نشان می‌دهد مصرف این بخش در پایان شهریور سال 1400 در مقایسه با شهریور سال 1399، 7.1 درصد رشد داشته است. همچنین این مقدار در شهریور سال 1399 در مقایسه با شهریور سال 1398، 6.4 درصد افزایش یافت که نشان می‌دهد پرمصرف‌ها نه‌تنها مصرف خود را ثابت نگه نداشته‌اند، بلکه مقدار آن را بیشتر کرده‌اند. * اقدام دولت در عادلانه کردن مصرف برق مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال 1400، دولت را مکلف کرد تا نظام تعرفه‌گذاری برق را اصلاح کند اما اصلاح آن و افزایش پلکانی تعرفه‌ها در دولت دوازدهم مسکوت گذاشته شد. در نهایت دولت سیزدهم آیین‌نامه جدید تعرفه‌گذاری برق را در بهمن سال گذشته اجرا کرد. طبق این آیین‌نامه، مشترکان برای مصرف برق فراتر از الگو باید هزینه واقعی تامین برق را بپردازند. پیش از اجرای آیین‌نامه جدید، با توجه به یارانه‌ای بودن برق و تفاوت بسیار زیاد قیمت تمام شده برق با قیمت فروش آن، مشترکان پرمصرف نه‌تنها برای مصرف بیشتر مبلغ بیشتری پرداخت نمی‌کردند، بلکه از یارانه بیشتری نیز برخوردار بودند. در واقع پرمصرف‌ها علاوه بر اینکه با مصرف بیش از اندازه باعث خاموشی‌های مکرر و وارد کردن ضرر به تولیدکنندگان و سایر افراد می‌شدند، بلکه سهم بیشتری از یارانه عمومی را نیز دریافت می‌کردند. علاوه بر این، با وجود این میزان از مصرف، کشور نیز از درآمد صادرات برق محروم شد. * اجرای نظام تعرفه‌گذاری جدید و تغییر رفتار مشترکان پرمصرف اقدام دولت در اجرای نظام تعرفه‌گذاری جدید باعث شد عبدل امیر یاقوتی، مدیرکل امور انرژی و مشتریان صنعت برق فروردین امسال اعلام کند بخشی از مشترکان پرمصرف و فوق پرمصرف نسبت به تغییر الگوی مصرف خود اقدام کرده‌اند؛ به همین دلیل انتظار این است که در تابستان امسال با مدیریت مصرف توسط مشترکان پرمصرف، خاموشی برق در راه نباشد. در صورت کمبود برق، اولویت وزارت نیرو باید قطع برق آن دسته از مشترکانی باشد که با هیچ روشی حاضر به کم کردن مصرف خود نشده‌اند و با رفتار غلط، به کل مشترکان آسیب می‌رسانند.∎​