«لِوان جاگاریان» سفیر روسیه در ایران نسبت به چشم‌انداز همکاری‌های نظامی -فنی با تهران ابراز خوش‌بینی کرد.

جاگاریان درباره پیشنهاد ایران برای مبادله گاز بین دو کشور گفت: «تهران پیشنهاداتی را برای گسترش همکاری‌ها در بخش انرژی ارائه کرده است و مسکو در حال کار روی آن است».

وی در مصاحبه با شبکه «ریانووستی»، توضیح داد که توافقنامه جدید روابط روسیه با ایران هیچ مشکلی ندارد.

بر این اساس، سفیر روسیه در ایران اظهار داشت: «هیچ مشکلی مانع انعقاد توافقنامه جدید در مورد روابط بین روسیه و ایران نیست، طرفین در حال کار روی آن هستند».

به گفته جاگاریان، روسیه در دسامبر ۲۰۲۱ متن پیش نویس توافقنامه جدیدی را در مورد مبانی روابط دو طرف دریافت کرد که می‌تواند جایگزین توافق قبلی شود و پس از آن هماهنگی در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های روسیه به منظور جمع‌آوری ارزیابی‌ها آغاز شد.

ریانووستی به نقل از وی نوشت: «پس از آن با در نظر گرفتن همه ملاحظات دریافتی، آماده خواهیم بود پیش‌نویس سند ویرایش‌شده را برای بررسی بیشتر به همکاران ایرانی تحویل دهیم و در این زمینه، من هیچ نکته‌ای را که مانع انعقاد توافق شود، نمی‌بینم».

این دیپلمات روس وی تاکید کرد که کارشناسان و متخصصان دو کشور باید با آرامش روی متن کار کنند.

به نوشته ریانووستی، در حال حاضر، توافقنامه‌ای بین ایران و روسیه درباره مبانی روابط و اصول همکاری‌های دوجانبه وجود دارد که در سال ۲۰۰۱ در مسکو امضا شد. قرارداد برای مدت ده سال منعقد شده است و هر پنج سال یکبار به طور خودکار تمدید می‌شود، مگر اینکه یکی از طرفین قرارداد حداقل یک سال قبل از انقضای مدت مربوطه قصد فسخ آن را کتباً به دیگری اطلاع دهد.

بر اساس این گزارش، ایران و روسیه در حال حاضر در حال کار بر روی یک توافقنامه جدید روابط هستند.

جاگاریان درباره سفر آیت‌الله دکتر «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور ایران به مسکو و دیدار با «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود گفت: «در واقع، در سفر آقای رئیسی به مسکو، طیف وسیعی از مسائل مورد بحث قرار گرفت. من کاملا با اظهارات مقامات ایرانی موافقم که این سفر را می‌توان نقطه عطفی در روابط دوجانبه دانست».

وی ادامه داد: «یادآور می‌شوم که دولت کنونی ایران از همان ابتدا چرخشی در سیاست خارجی به شرق را اعلام کرد و گفت که قصد دارد بر تقویت روابط با کشورهای منطقه و همسایه از جمله روسیه و چین تمرکز کند. این البته به هیچ‌وجه به معنای عدم همکاری ایران با کشورهای غربی نیست. با این حال به نظر من مدیریت فعلی آقای رئیسی بر خلاف تیم قبلی روی بردار شرق تمرکز خواهد کرد».

سفر پوتین به ایران هنوز مطرح نشده است

سفیر مسکو در پاسخ به سوالی درباره احتمال سفر پوتین به تهران و همچنین دور جدید مذاکرات روند آستانه بین روسیه، ایران و ترکیه درباره سوریه، توضیح داد: «به طور مشخص، سفر پوتین به ایران هنوز مورد بحث قرار نگرفته است. با این حال، برگزاری نشست بعدی سوریه در قالب سه‌جانبه روسیه، ایران و ترکیه که باید به میزبانی طرف ایرانی برگزار شود، همچنان در دستور کار ما است. با توجه به شرایط سخت همه‌گیری [کرونا]، تاریخ آن هنوز مشخص نشده است».

به نوشته ریانووستی، جاگاریان افزود: «همچنین اشاره ای به بیانیه مشترک نمایندگان روسیه، ایران و ترکیه درباره نتایج هفدهمین نشست بین‌المللی سوریه در قالب آستانه که در تاریخ ۲۱ تا ۲۲ دسامبر ۲۰۲۱ در نورسلطان برگزار شد، می کنم. پیش از نشست سران، طرفین در نظر دارند هجدهمین نشست بین‌المللی درباره سوریه را برگزار کنند و نشست بعدی وزیران را در قالب آستانه داشته باشند».

وی در واکنش به این سوال که آیا در سفر آقای رئیسی به مسکو، دو طرف درباره ارائه تجهیزات نظامی روسیه به ایران توافق کردند و اینکه آیا فروش جنگنده‌های «سوخو-۳۵» و سامانه‌های «اس-۴۰۰» به ایران را تأیید می‌کند یا خیر، اینگونه پاسخ داد: «همکاری نظامی-فنی با ایران تحت کنترل شدید دولتی، با رعایت کامل قوانین فدراسیون روسیه و در انطباق با تعهدات بین‌المللی روسیه تحت رژیم‌های منع اشاعه موجود انجام می‌شود».

بر این اساس، سفیر روسیه توضیح داد: «تاریخ معاصر همکاری‌های نظامی-فنی روسیه و ایران بیش از ۵۰ سال قدمت دارد. طی سال‌ها، تماس‌های پایداری بین کشورها در این حوزه حساس با هدف همکاری‌های سودمند متقابل با در نظر گرفتن الزامی منافع دو طرف برقرار شده است. تجربه مثبت اجرای پروژه های متعدد به ما این امکان را می‌دهد که با خوش‌بینی در مورد چشم‌انداز چنین همکاری‌هایی صحبت کنیم».

جاگاریان همچنین اضافه کرد: «به علاوه، بی‌شک سفر آقای رئیسی به مسکو و مذاکرات انجام شده، انگیزه جدیدی به تمامی طیف روابط دوجانبه از جمله در زمینه همکاری های نظامی-فنی خواهد داد. پس از پایان محدودیت‌های شناخته شده ایران در زمینه همکاری‌های نظامی-فنی در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰، طرفین می‌توانند گفتگوی سازنده‌ای در مورد کل طیف محصولات نظامی ساخت روسیه داشته باشند».

خبرنگار ریانووستی در ادامه این سوال را پرسید که آیا در سفیر آقای رئیسی به مسکو بحث همکاری‌ها بین دو کشور در حوزه فضائی و احتمال کمک به ایران برای اعزام فضانورد به ایستگاه فضایی بین‌المللی مطرح شده، که این جواب را دریافت کرد: «در زمینه همکاری در زمینه اکتشافات فضایی، ایران با حساب روی پتانسیل روسیه به عنوان یک قدرت فضایی پیشرو، علاقه خود را به اجرای پروژه‌های مشترک نشان می‌دهد. البته تکرار می‌کنم که چنین تعاملی با رعایت دقیق تعهدات بین‌المللی روسیه تحت رژیم‌های منع اشاعه موجود امکان‌پذیر است».

پتانسیل‌های عظیم توسعه‌نیافته در همکاری‌های اقتصادی

این دیپلمات روس درباره امکان افزایش همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین تهران و مسکو نیز تاکید کرد: «در واقع، در پس زمینه سطح بالایی از تعامل سیاسی بین کشورهای ما، پتانسیل عظیمی برای توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی تحقق نیافته است. در عین حال، در سال‌های اخیر با وجود فشارهای تحریمی آمریکا و تاثیر شیوع ویروس کرونا، شاهد افزایش مداوم گردش مالی بوده‌ایم. در عین حال، پویایی افزایش حجم تجارت دوجانبه در سال ۲۰۲۱، خوش‌بینی خاصی را در این زمینه القا می‌کند».

جاگاریان در ادامه گفت: «بر اساس گزارش سرویس گمرک فدرال روسیه، گردش مالی تجاری در سال جاری بیش از ۸۰ درصد افزایش یافته و به حدود چهار میلیارد دلار رسیده است که حداکثر تاریخی در تاریخ روابط روسیه و ایران است. هر دو طرف تلاش زیادی برای رفع موانع موجود بر سر توسعه روابط تجاری و اقتصادی بین کشورهایمان انجام می‌دهند».

وی در پاسخ به این سوال که مسکو به پیشنهاد «جواد اوجی» وزیر نفت ایران در مورد مبادله گاز از فدراسیون روسیه به جنوب ایران برای صادرات بیشتر آن به هر نقطه از جهان چگونه پاسخ می‌دهد، توضیح داد: «همانطور که می‌دانید در سفر رئیس جمهور رئیسی به مسکو، نشست جداگانه‌ای بین رؤسای مشترک کمیسیون بین دولتی - نیکلای شولگینوف وزیر انرژی روسیه و جواد اوجی وزیر نفت ایران برگزار شد. در این دیدار طرف ایرانی پیشنهادهایی برای گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی از جمله در بخش انرژی ارائه کرد. این پیشنهادات توسط دپارتمان‌های تخصصی روسیه مورد توجه قرار گرفته است».

ریانووستی از سفیر روسیه پرسید که آیا اطلاعات توافقات ایران با شرکت‌های روسی در زمینه مشارکت در توسعه میادین گازی و نفتی، ساخت پالایشگاه‌های نفت را تایید می‌کنید و او نیز پاسخ داد: «در این سفر تعدادی اسناد اقتصادی امضا شد. اما قبل از صحبت در مورد آنها، پیشنهاد می‌کنم منتظر شروع اجرای آنها باشیم، سپس با چشمان خود شاهد تاثیر عملی توافقات در اجلاس خواهیم بود».

جاگاریان در پایان درباره اینکه ایران خواستار تسریع در ساخت نیروگاه اتمی در بوشهر شده و اینکه ساخت سومین واحد برق چه زمانی به طور رسمی راه اندازی می شود نیز خاطر نشان کرد: «با وجود شیوع همه‌گیری کرونا، کار ساخت مرحله دوم نیروگاه بوشهر متشکل از واحدهای ۲ و ۳ نیروگاه حتی یک روز هم متوقف نشد. اظهار نظر در مورد مسائل مالی یا سازمانی مربوط به اجرای این پروژه را نامناسب می دانم».

روز ۲۹ دی ماه «سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران در پاسخ به دعوت «ولادیمیر پوتین» همتای روس  به منظور انجام سفری دو روزه، راهی مسکو شد. وی در این سفر ضمن دیدار با پوتین که بیش از سه ساعت به طول انجامید، در نشستی با فعالان اقتصادی روسیه شرکت و در دومای روسیه نیز حضور یافت و سخنرانی کرد.

رئیسی در دیدار با پوتین گفت که ایران هیچ محدودیتی برای گسترش روابط با روسیه ندارد و پوتین هم از آیت‌الله رئیسی خواست که سلام و آرزوی سلامتی برای رهبر معظم انقلاب را از طرف وی به ایشان منتقل کند و افزود که دستورکار وسیعی پیش روی دو کشور قرار دارد.