سعید جعفری با بیان اینکه مسئولان هر روز از حمایت از بازار صحبت میکنند، اظهار کرد: با این حال هر روز با تصمیماتی که اخذ میکنند، با تبر به یک بخشی از بازار ضربه میزنند. درحال حاضر بازار سرمایه در وضعیتی قرار دارد که دولت و مجلس که ادعای حمایت از بازار را دارند تصمیماتی میگیرند که منجر به کاهش سودآوری شرکت ها می شود.

وی ادامه داد: دود این تصمیمات به چشم همه مردم میرود و فقط به چند سهامدار خلاصه نمی شود. چراکه سهامدار عمده اکثر شرکت های بزرگ بازار سرمایه، صندوق های بازنشستگی هستند و بخشی از عایدات صندوق ها هم از محل سودهای شرکت های بورسی است. زمانی که سود شرکت ها کاهش پیدا میکند، باعث افزایش کسری صندوق ها می شود و دولت مجبور میشود از جای دیگری اعتباری تخصیص دهد که بتواند به صندوق ها کمک کند. این فرایند عملا یک دور باطلی است که منجر به تورم بیشتر می شود و تورم عموم جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد.

این تحلیلگر بازار سرمایه با تاکید بر اینکه این بازار با مسائل و مشکلات دیگری هم دست و پنجه نرم میکند، گفت: یکی از این مسایل انتظارات برای توافق هسته ای بوده که چشم انداز آن نامشخص است. همچنین قطعی گاز و برق صنایع فولاد، سیمان و پتروشیمی اعمال و باعث شده است که بسیاری از شرکت ها از ۱۲ ماه سال ۹ ماه تولید داشته باشند.

جعفری ادامه داد: از طرف دیگر ظاهرا اعضای کمیسیون تلفیق تصمیم‌ گرفتند که موادی همچون قیر، متانول، اوره و پلی اتیلن را با ذکر نام در تبصره ۶ لایحه بودجه اضافه کنند تا این مواد نیز در کنار فهرست دولت، مشمول مالیات بر درآمد صادراتی شوند. همه این تصمیمات روی سرنوشت بازار تاثیر دارد.

بی‌تحرکی فعالان و تماشاگری پول‌های خارج در بازار سهام

مهدی مدنی، کارشناس بازار سرمایه نیز اظهار کرد: بخش زیادی از نقدینگی به سبب عدم اطمینان و بی‌اعتمادی به بازار و بخشی نیز به دلیل کاهش انتظارات تورمی (پول‌هایی که در انتظار رخداد یک اتفاق مثبت هستند.) از بازار سهام خارج شده‌اند.

وی با بیان اینکه هرگونه تقاضایی در سهم‌هایی با پتانسیل سودآوری به هر طریقی سرکوب می‌شود، ادامه داد: به همین دلایل مذکور بازار از کمبود نقدینگی رنج می‌برد.

به گفته مدنی، باتوجه‌به ارزندگی بیشتر سهام و محاسبه دلار ۲۳ هزارتومانی در بودجه سال ۱۴۰۱ و مشخص‌شدن نتایج مذاکرات در روزهای آینده، می‌توان گفت در انتهای روند ریزشی قرار گرفته‌ایم.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه این بازار محکوم به رشد است و دولت هم نمی‌تواند تا ابد بازار را کنترل و معاملات را دست‌کاری کند، افزود: هرچند اعتقادی هم به بورس نداشته باشد که در سال‌های اخیر از زبان این تیم اقتصادی و افراد وابسته به آنها شنیده‌ایم که بازار بورس را محل قماربازی می‌دانند.

مدنی بیان کرد: در مورد نتیجه مذاکرات هم می‌توان گفت چه با عدم توافق به شرطی که در صحنه سیاسی تنش جدی نداشته باشیم چه با توافق با مفروضات نرخ دلار و ارزندگی سهام و... این بازار روند صعودی آهسته خود را شروع خواهد کرد، به همین دلیل توصیه‌ام به سهام‌دارانی که از پارسال در ضررهای ۶۰ و ۷۰ درصدی و حتی ۸۰ درصدی هستند این است که با سهام خود بمانند زیرا بدترین استراتژی جابه‌جایی سهامی است که در زیان‌های سنگین هستند.

وی با بیان اینکه تقریباً از انتهای سال ۹۷ بورس تهران روندی صعودی متعارف و درخور فعالان بازار را شروع کرد، گفت: سال ۱۳۹۸ به همین روال ادامه داشت اما از ابتدای سال ۹۹ با ورود نقدینگی بیشتر و چشم‌انداز تورمی، رشد بورس خیره‌کننده و نامتعارف شد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: بورس تهران بعد از روند صعودی پرشتابی که در پیش گرفته بود از مردادماه سال ۹۹ وارد فاز نزولی و سقوط شدید شد و طبیعتاً هر رشد شارپی سقوط شارپی هم در پی خواهد داشت. به گفته مدنی، این روند نزولی در بازار طبیعی بود و بعد از رشد غافلگیرکننده‌ای که شاخص بورس از خود به یادگار گذاشت، درپیش‌گرفتن چنین روندی دور از ذهن نبود و باتوجه‌به همان سرعت رشدی که بورس از کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد به بالا داشت به همان میزان نیز به کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار سقوط کرد.

مدنی بیان کرد: معمولاً روند صعودی بورس با سهم‌های متوسط و کوچک شروع می‌شود و سهام بزرگ و شاخص ساز رشد شارپی و چندبرابری خود را در انتهای روند انجام می‌دهند که در تیرماه و اوایل مرداد تابلوی معاملات نشان از خروج پول‌های بزرگ هوشمند و خستگی این سهام از رشد بود. در ادامه نیز با انتشار اخباری از صندوق دارا دوم و انتشار اوراق نفتی و تأیید و تکذیب چندباره این اخبار باعث کاهش اعتماد به بازار و خروج نقدینگی از بورس شد. اما به‌مرور و با طولانی شدن روند نزولی شاخص بورس، پس از یک رشد کوچک در پاییز ۹۹ ،فاز دوم ریزش از زمستان پارسال در پی نگرانی سهام‌داران در این بازار و به دنبال تصمیم‌های هیجانی که در کنار آن، بسیاری قوانین جدید و نامناسب بر بازار وضع شد که در تشدید نزولی بی‌تأثیر نبود، شروع شد.

به گفته این فعال بازار سرمایه، انتظار بر این بود امسال بازار به دلیل کاهش هیجان، سمت‌وسوی اصلی خود را پیدا می‌کند و شاهد ایجاد تعادل در معاملات باشیم اما اخیراً فاز سوم ریزش را حتی با انتشار گزارش‌های مثبت برخی شرکت‌ها شاهد هستیم.  شاید بتوان گفت شروع مذاکرات در پاییز امسال، بورس را برای مدتی کوتاه تحت‌تأثیر قرار داد اما موضوعی که الان در تابلوی معاملات شاهد هستیم نوسان‌گیری توسط معاملات الگوریتمی و دست‌کاری معاملات توسط برخی حقوقی‌های وابسته به دولت و نهادهای خاص است که اجازه هیچ رشدی را به سهام نمی‌دهند و هر تقاضایی همان لحظه سرکوب می‌شود.

مدنی ادامه داد: در کنار این اتفاقات، خوش‌بینی به احیای برجام و احتمال تغییر ساختاری در نظام تحریم‌ها باعث کاهش انتظارات تورمی شده و جریان پول‌های بزرگ هوشمند را به حالت توقف موقت و انتظار برده است. واقعیت این است که نقدینگی محرک رشد بازار است و این نقدینگی منتظر نتایج مذاکرات مانده است و به دلیل بلاتکلیفی از سیاست‌های کلان دولت که با توافق و بی توافق یکسان نخواهد بود.  اعتقادم بر این است که به‌محض اعلام شدن قطعی نتیجه مذاکرات فارغ از توافق یا عدم توافق، شاخص در کوتاه‌مدت به محدوده مقاومت مهم خودش یعنی یک میلیون و ۶۰۰ هزار برمی‌گردد و چنان که شاهد هستیم بسیاری از سهام به قیمت سال‌های ۹۸ و حتی ۹۷ برگشته‌اند و اکثریت بازار هم در بلندمدت این پتانسیل را دارد که از همین قیمت‌ها ۱۰۰درصد رشد را داشته باشد.