شناسهٔ خبر: 50407972 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: راه دانا | لینک خبر

زنگ خطر! سن مصرف دخانیات به ۱۳ سال رسید؛

جنگ سلامت و تجارت بر سر سیگار/ هشدار جدی به مسئولان؛ استعمال دخانیات در کشور ۱۳ برابر متوسط جهان شد

طبق آمارها در ۶ماه امسال به ازای هر ایرانی ۳۸۲ نخ سیگار مصرف شده؛ یک مقام مسئول می‌گوید قوانین خوبی داریم اما اجرا نمی‌شود. پرسش مهم در اینجاست که آیا در دولت سیزدهم با موضوع اساسی "دخانیات" برخورد مناسب و امیدبخش صورت خواهد پذیرفت؟.

صاحب‌خبر -

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ؛ دخانیات بیش از حوادث رانندگی، مصرف مشروبات الکلی، آدم کشی، سواستفاده از داروها، خودکشی و آتش سوزی در جهان موجب مرگ و میر انسان‌ها می‌شود. یـک نـخ سـیگار حاوی 8 الی 20 میـلی گـرم نیکوتین است که تنها 1 میلی گـرم آن هنـگـام کـشــیدن سیـگــار جذب بدن می‌گردد. مصرف هر یک نخ سیگار، 5/5 دقیقه از عمر انسان می‌کاهد . پس از 12 ساعت از کشیدن آخرین سیگار سطح نیکوتین در بدن کاهش یافته و قلب و ریه شروع به ترمیم ضایعات ناشی از دود سیگار می‌کند . حس بویایی و چشایی بهتر، تنفس آسان‌تر و سرفه کاهش می‌یابد.

طبق تحقیقات سازمان جهانی بهداشت در هر 5 ثانیه یک نفر در دنیا به علت استعمال دخانیات جان خود را از دست می دهد.

نتایج تحقیقات حاکی از آن است چنانچه افراد در سنین نوجوانی شروع به کشیدن سیگار کنند (بیش از 70 درصد مـوارد سیگاری شدن در این مرحله اتفاق می افتد) و مدت 20 سال یا بیشتـر به این عمل ادامه بدهند بین 20 تا 25 سال زودتر از افـرادی که به هیچ وجه درزندگی سیگار نکشیده اند، خواهندمرد.
 
 مضرات سیگار کشیدن

از دست دادن موها با تضعیف سیستم ایمنی افراد سیگاری در اثر مصرف مواد دخانی، بدن این افراد مستعد ابتلا به انواع بیماریها از جمله «لوپوس اریتماتوز» می شود که این بیماری می تواند عامل از دست دادن موها، ایجاد زخم در دهان، جوش های پوست روی صورت، سر و دست ها شود. آب مروارید (کاتاراکت) افراد سیگاری 40 درصد بیش از افراد دیگر در معرض ابتلا به آب مروارید، کدر شدن عدسی چشم و ممانعت از عبور نور و در نهایت نابینایی هستند.

چین و چروک پوست استعمال دخانیات باعث از بین بردن پروتئین های انعطاف دهنده پوست می شود؛ همچنین باعث تحلیل بردن ویتامین آ و محدود کردن جریان خون در عروق پوست می گردد. پوست افراد سیگاری خشک و دارای خطوط و چین خوردگی های ریزی در اطراف لبها و چشمهاست. ضایعات شنوایی افراد سیگاری 3 برابر بیش از افراد غیر سیگاری به عفونت گوش میانی دچار می شوند. سرطان پوست افراد سیگاری 2 برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به نوعی سرطان پوست (پوسته پوسته شدن، برجستگی روی پوست) قرار دارند.

فساد دندانها افراد سیگاری 1/5 مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر از دست دادن زودرس دندانها هستند.پوکی استخوان منواکسید کربن یکی از اصلی ترین گازهای سمی در خروجی اگزوز اتومبیل و دود سیگار است، میل ترکیبی این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن است. این گاز باعث کاهش قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه ای تا 15 درصد می شود. استخوان های افراد سیگاری تراکم خود را از دست داده و به راحتی شکسته می شود همینطور زمان التیام یافتن و جوش خوردن آنها پس از شکستگی تا 80 درصد افزایش پیدا می کند.

بیماری های قلبی بیماریهای قلبی ـ عروقی ناشی از استعمال دخانیات بیش از 600 هزار نفر را در سال در کشورهای توسعه یافته از بین می رود استعمال دخانیات باعث افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشار خون، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و گرفتگی عروق و نهایتا ایجاد حمله قلبی و سکته می شود.

زخم معده استعمال دخانیات مقاومت معده را در برابر باکتریها پایین می آورد؛ همچنین باعث تضعیف معده در خنثی سازی اسید معده و مقاومت در برابر آن بعد از غذا خوردن و بر جای ماندن باقیمانده اسید در معده و در نتیجه تخریب دیواره آن می شود. زخم معده افراد سیگاری به سختی درمان می شود و احتمالی بهبودی آن تا زمانی که فرد سیگاری اکثرا اندک است.

تغییر رنگ انگشتان قطران موجود در دود سیگار در اثر استعمال مستمر دخانیات روی انگشتان و ناخنها جمع شده و باعث تغییر رنگ آنها به قهوه ای مایل به زرد می شود. سرطان رحم و سقط جنین استعمال دخانیات در دوران بارداری می تواند باعث افزایش خطر زایمان نوزاد با وزن کم و بروز مسایل بهداشتی در آینده شود. سقط جنین در مادران سیگاری 2 تا 3 برابر بیشتر است. تغییر شکل دادن سلولهای جنسی در مردان ناباروری جنسی در مردان سیگاری نیز متداول تر از افراد غیر سیگاری است.

سرطان بیش از 40 عنصر سرطانزا در دود سیگار وجود دارد احتمال سرطان ریه 22 مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری است. طبق تحقیقات بی شماری که انجام شده است در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری ،احتمال مبتلا شدن آنها به انواع سرطان های دیگر از قبیل زبان ، دهان، غدد، بزاق و حلق (6 تا 27 برابر) ، سرطان بینی (2 مرتبه بیشتر)،گلو (12 مرتبه)،مری (8 تا 10 برابر)، حنجره (10 تا 18 برابر)،معده (2 تا 3 برابر) ،کلیه (5 برابر)،آلت تناسلی مرد (2 تا 3 مرتبه)، لوزالمعده (2تا 5 برابر)،مقعد(5 تا 6 مرتبه) وجود دارد.

مصرف قابل تأمل سیگار در کشور


در شش‌ماهه اول امسال 32 میلیارد و 500 میلیون نخ سیگار در کشور دود شده است؛ یعنی به ازای هرنفر 382 نخ سیگار، تقریبا دو نخ در یک روز برای هرنفر! این فقط یک قیاس آماری است که حساب کار دستمان بیاید اما وقتی جزئی‌تر بررسی و آمار مصرف روزانه سیگاری‌ها را تحلیل کنیم، باید بیشتر بترسیم. طبق اعلام دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت، در کشور ما حدود 8 تا 10 میلیون نفر مصرف‌کننده دخانیات هستند که 9.3 درصد آن‌ها به صورت روزانه سیگار می‌کشند. باشگاه خبرنگاران جوان هم دیروز در خبری نگران‌کننده این‏طور نوشت: «آمار میانگین مصرف دخانیات در کشورمان حدوداً ۱۳ برابر جهان است.»
 
آمار رسمی 6 ماه اول 1400


 البته با افتخار اعلام شده که در شش ماه اول امسال میزان تولید سیگار در کشور، 14 درصد افزایش یافته است؛ توجیه‌شان هم ایجاد اشتغال داخلی در صنعت دخانیات و جلوگیری از قاچاق است. این آمار را رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور، اعلام کرده و گفته است: "در شش ماهه اول امسال به میزان 28 میلیارد و 72 میلیون نخ سیگارت تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که 25 میلیارد و 12 میلیون نخ بوده است به میزان 14 درصد افزایش را نشان می‌دهد". البته این فقط آمار تولید داخلی است و با توجه به قاچاق سیگار به داخل کشور، آمار مصرف خیلی بیشتر از این‌هاست. "اکبر شهباززاده" دراین‌باره هم گفته: "برآورد مصرف سیگارت در نیمه اول امسال 32 میلیارد و 500 میلیون نخ بوده است".

رسیدن سن مصرف سیگار به 12 سال


حالا این اعداد و ارقام را بگذارید کنار آمارهای محمدرضا مسجدی دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران و خودتان ربط بین این‌ها را پیدا کنید:بر اساس برآوردها، این نگرانی وجود دارد که سن شروع استعمال دخانیات در کشور به ۱۲ سالگی رسیده است.به دلیل تحریم، بسیاری از صنایع تولیدی تعطیل یا ورشکسته شدند اما تعداد واحدهای تولیدی دخانیات از ۷ به ۲۱ واحد افزایش یافته و این موضوع تاسف‌بار است. تجربه مصرف قلیان در میان دختران دانش‌آموز و دانشجو تا ۳۵ برابر افزایش یافته و زنگ هشداری برای خانواده‌هاست. آن‌ها همسران و مادران آینده هستند و می‌توانند سلامت خود و اطرافیان را به خطر بیندازند. هم میزان واردات قانونی و هم قاچاق سیگار به کشور افزایش یافته است، البته برخی توجیه می‌کنند که به علت همه‌گیری کرونا عده زیادی بیکار شده‌اند و برای امرار معاش به فعالیت در بازار دخانیات رو آورده‌اند.

کدام استان‌ها بیشتر سیگار می‌کشند؟


این هم وضعیت کشور بر اساس سرشماری رسمی سال 1395: مصرف دخانیات در روستا۴۴/۱۵درصد و در شهر۶۲/۱۳ درصد بوده است. بالاترین شیوع مصرف سیگار در استان‌های مرکزی، آذربایجان غربی، قزوین و البرز و بالاترین میزان مصرف دخانیات (عمدتاً قلیان) در استان‌های جنوبی کشور شامل بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و فارس گزارش شده است.

هر سال حداقل 60 هزار قربانی


طبق گزارش جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، در ایران سالانه نزدیک به ۶۰ هزار نفر به علت عوارض سیگار فوت می‌کنند؛عددی که فقط سیگاری‌ها را دربرنمی‌گیرد بلکه اطرافیان آن‌ها را که در معرض دود قرار می‌گیرند هم شامل می‌شود. این همان چیزی است که سازمان بهداشت جهانی هم به آن اشاره کرده و گفته است: «از حدود 8 میلیون قربانی سالانه سیگار درجهان، 7 میلیون به‏دلیل مصرف و یک میلیون نفر به دلیل قرارگرفتن در معرض دود سیگار جان خود را از دست می دهند».البته ماجرا فقط به مرگ ختم نمی‌شود بلکه بسیاری را سال‌ها با عوارض و بیماری‌هایی درگیر می‌کند که شاید از مرگ هم تلخ‌تر باشد: بیماری‌های قلبی و تنفسی، انواع سرطان‌ها،  بروز عوارض در زنان باردار، ذات‌الریه، انسداد ریه، برونشیت مزمن و حتی مرگ ناگهانی نوزادان در خانواده.

راهکار WHO چیست؟


این‌که میانگین مصرف سیگار در کشور خیلی بالاتر از میانگین جهانی است، معنایش این نیست که دیگر کشورها وضعیت خوبی دارند بلکه چین، هند، اندونزی، آمریکا، روسیه، بنگلادش، ژاپن، ترکیه، ویتنام و فیلیپین از جمله کشورهای بامصرف بالای سیگار هستند و آن‌ها وضعیت‌شان بدتر از ماست و باید فکری به حال خود کنند. سازمان بهداشت جهانی هم راهکار این موضوع را به خوبی مشخص کرده است: افزایش مالیات بر سیگار، ممنوعیت تبلیغات، جلوگیری از قاچاق، افزایش هشدارهای بهداشتی و... . در کشور ما هم «آیین‌نامه ممنوعیت استعمال و عرضه سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی» وجود دارد و در بودجه امسال هم مالیات 10 تا 40 درصدی برای محصولات دخانی تعیین شده است اما به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از این‌ها هنوز نتوانسته شیب تند آمار سیگاری‌ها را کُند کند.
 
 جنگ سلامت و تجارت بر سر سیگار


 دکتر «غلامرضا حیدری»، رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه شهیدبهشتی، می‌گوید: خوشبختانه ما قوانین بسیار خوبی برای پیشگیری و کنترل مصرف دخانیات در کشور داریم؛ اما مشکل ما در اجرا و نظارت بر اجرای این قوانین است. حیدری می‏افزاید: علاوه بر آن به دلیل نبود اتفاق‌نظر بین مجموعه‌های مختلف تصمیم‌گیر، شاهد اختلاف‌نظرهایی بین وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با وزارتخانه‌های دیگری هستیم که بیشتر به جنبه تجاری و اقتصادی صنعت دخانیات فکر می‌کنند. وی تصریح می‌کند: در همه‌جای دنیا برای مقابله با استعمال دخانیات، سلامت بر اقتصاد اولویت دارد و ما هم باید همین رویکرد را داشته باشیم.

زیانهای قلیان


 برخلاف بسیاری از عقاید و باورهـای سـنتی دود منتشـره از قلیـان حـاوی مقادیر بی شماری مواد سمی است که به عنوان عوامل اصلی بروز سـرطان ریه ، بیماریهای قلبی عروقی و سایر بیماریها شناخته شده اند.
نیکوتین موجود در دود حاصله از مصرف قلیان همانند سـایر مـواد دخـانی اعتیاد آور است ، مصرف متناوب آن ایجاد وابستگی می نماید.

مصرف کنندگان قلیان در هر بار مصرف ، دود بسیار زیادتری را در مقایسه با کشیدن یک نخ سیگار دریافت می کنند.افراد سیگاری که بطور متداول 8 تا 12 نخ سیگار در روز مصرف می کننـد بطور متوسط با 40 تا 75 پک که به مدت 5 تا 7 دقیقـه طـول مـی کشـد حدود 5/0 تا 6/ 0لیتر دود استنشاق می کنند.

مصرف کنندگان قلیان در هر وعده مصرف کـه بطـور متـداول 20 تـا 80 دقیقه طول می کشد حدود 50 تا 200 پک می زنند کـه هـر پـک بطـور متوسط حاوی 15تا یک لیتر دود می باشد.

به عبارت دیگر از نظر مواجهه و استنشاق دود ، هـر فـرد مصـرف کننـده قلیان در هر وعده معادل 100 نخ یک بیشـتر سـیگار ، دود دریافـت مـی کند. با وجود اینکه بخشی از نیکوتین موجود در دود قلیان در اثـر عبـور از آب جدا می شود، میزان نیکوتین دریافتی در افراد مصرف کننده قلیـان ، بـه اندازه ای است که ایجاد وابستگی کند.نیکوتین نقش بسیار مهمی را درمیزان و نحـوه مصـرف مـواد دخـانی بـه عهده دارد.

تحقیقات ثابت نموده است که افراد سیگاری تا زمانی که میزان نیکـوتین دریافتی به آستانه مورد نیاز برای رفع حالت وابستگی، قبل از رسیدن به حالت تهوع ، برسد به کشیدن سیگار ادامه می دهند.

بنابراین بافرض جذب بخشی ازنیکوتین موجود دردود قلیـان دراثـر عبـور آن از آب، مصرف کنندگان قلیان با استنشاق مقـادیر بسـیار زیـادتر دود جهت رسیدن به آستانه ارضاء وابستگی ، درمواجهه با مقادیر زیادتر مـواد شیمیایی سرطان زا و گازهای خطرناک همچون منواکسـید کـــربن مـی باشند.

مصرف کنندگان قلیان و اطرافیان آنها که در مواجهه بـا دود تحمیلـی آن قرار دارند مثل مصرف کنندگان سیگار به انواع سرطانها ، بیماریهای قلبی و عروقی ، تنفسی و اثرات سوء در هنگام بارداری مبتلا می شوند.
میزان گاز منواکسید کربن، فلزات سنگین و ترکیبات شـیمیایی سـرطان زا منتشره از احتراق زغـال یـا مـواد ایجـاد کننـده حـرارت در قلیـان در مقایسه با سیگار به مراتب بیشتر و اثرات سوء آن نیـز چـه بـرای مصـرف کنندگان و چه افراد در معرض دود تحمیلی بیشتر است. • خطر انتقال بیماریهای منتقله از راه دهان و دستان آلوده در اثـر اسـتفاده مشترک از قلیان همچون سل ، هپاتیت هم قابل بررسی است. • توتـون و تنبـاکوی اسـتفاده شـده در قلیـان از نـازلترین انـواع توتـون و تنباکوهای موجود است و این هم ایجاد خطر استفاده را افزون می کند. • چاقی شکمی یکی از عوارض شایع مصرف قلیان است که عامل و تشـدید کننده بسیاری از بیماری‌ها همچون دیابت ، فشار خون بالا و ..... می‌باشد.

راه حل نهایی چیست؟


به گزارش بلاغ؛ آنچه که فراتر و بموازات قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات – مصوب 1385– عمل می‌کند، ممنوعیت های جامع تبلیغ، ارتقاء آگاهی عمومی در خصوص مضرات دخانیات، الصاق هشدارهای بهداشتی مصور برروی مواد دخانی و پرهزینه‌سازی مصرف مواد دخانی و اعمال مدیریت هوشمند در مقابله و مبارزه با مصرف مواد دخانی در کشور، آنهم زیر نظر عالی‌ترین مقامات کشور است.

انتهای پیام/

نظر شما