فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

توافق اسد و عرفات
بیکر در کار فریب ما نبود، اطلاعات تأیید شده‌ای داشت که چندین کشور عربی قطعاً در این گفت‌و‌گوهای منطقه‌ای شرکت خواهند کرد. ما نیز از سوی خود آهنگ آن کردیم که با این کشورها تماس گرفته و از آنها بخواهیم از شرکت در گفت‌و‌گوهای چندجانبه پرهیز کنند. تماس‌هایی که به شکل نسبی در آن موفق بودیم و اسرائیل با‌ وجود نشست و برخاستی که با شمار نه چندان کمی از کشورهای عربی داشت، در سیاست خود برای عادی‌سازی روابط با عرب‌ها شکست خورد.
جیمز بیکر و بوریس پانکین وزرای خارجه امریکا و شوروی در ۱۸ اکتبر ۱۹۹۱ دعوتنامه‌های رسمی کنفرانس مادرید را که در ۳۰ اکتبر برگزار می‌شد، ارسال کردند. بیکر با توجه به پافشاری ما بر نیامدن موضوع مذاکرات چندجانبه در متن دعوتنامه‌ها، از سفارتخانه‌های ذیربط امریکا خواسته بود این موضوع در دعوتنامه‌ها نیاید. از همین رو اسرائیل واپسین طرف دعوت شده به کنفرانس مادرید بود که موافقت خود را با شرکت در آن، اعلام کرد. اسرائیل با تأخیر در اعلام موافقت خود نشان داد شرکت در روند صلحی را به ناچار پذیرفته است که نشست‌های آن در مادرید برگزار می‌شود و الزاماً با برگزاری گفت‌و‌گوهای چندجانبه بویژه همکاری اقتصادی، همراه نیست.
رئیس‌جمهوری اسد در ۱۹ اکتبر با یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین در دمشق به‌مدت بیش از سه ساعت ملاقات کرد. در این ملاقات توافق شد هماهنگی‌های لازم برای فعالیت هیأت‌های عربی در همه حلقه‌های مذاکراتی دوجانبه به‌عنوان یک هیأت یکپارچه عربی انجام و با کشورهای دیگر عربی دعوت شده به افتتاحیه کنفرانس نیز تماس گرفته شود تا از مشارکت در گفت‌و‌گو‌های چندجانبه، پرهیز کنند. این توافق سلاح مهمی در اختیار فلسطینی‌ها بود، اگر از آن بخوبی در تعامل خود با کشورهای عربی استفاده می‌کردند.

نشست با رهبری حزب بعث: مفهوم «بازی بزرگ»
رئیس‌جمهوری از من خواست با اعضای رهبری کشوری حزب بعث نشستی داشته باشم و دلایل توجیهی شرکت سوریه در کنفرانس مادرید را برای آنها تشریح کنم. بحث‌ها در این نشست دربرگیرنده بازخواست و پرسش‌هایی بود که هیچ یک تحریک کننده یا تنش آلود نبود. یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها که در پایان نشست مطرح شد این بود که میزان بسندگی من نسبت به سودمند بودن شرکت ما در این کنفرانس و بازگشت جولان و همچنین ارزیابی من درباره نتایج کنفرانس چیست؟ آشکارا پاسخ دادم ممکن است بتوانیم جولان را در جریان این مذاکرات بازگردانیم و شاید هم نتوانیم چیزی را بازپس گیریم. این یک بازی بزرگ است که گریزی از شرکت در آن با استواری شدید، نیست. هنگامی که پس از این نشست با رئیس‌جمهوری اسد ملاقات کردم، او را خشنود از مجموعه صحبت‌هایم در این جلسه یافتم، اما بکارگیری تعبیر «بازی بزرگ» از سوی مرا نپسندیده و بر این باور بود که ممکن است از آن برای آشفته نمایی موضع ما و اینکه ضد صلح هستیم، سوء‌استفاده شود.