گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو-مهران شفاعتی؛ "فرخنده" نامی آشنا برای دوست داران بیسکویت در کشور است و ۶۰ سالی می‌شود که علاوه بر کام مردم ایران، حالا کام جهانیان را نیز شیرین می‌کند. برندی که ابتدا با نام آستارا در دهه ۴۰ آن هم در حد یک کارگاه کوچک شروع به کار کرد و حالا با وجود تحریم‌های سخت و نفسگیر غرب علیه کشورمان، مشتری‌های زیادی در سراسر خاورمیانه، اروپا، آفریقا و ... دارد و با صادرات محصولاتش به ۳۵ کشور در ۵ قاره توانسته عناوین «برترین صادرکننده» و «صادرکننده نمونه استانی» را برای ۱۳ سال متوالی کسب کند تا به عنوان یکی از بزگ‌ترین تولیدکنندگان بیسکویت در ایران شناخته شود.

کارگاه کوچک تولیدی بیسکویت دهه ۱۳۴۰ شهر آستارا، حالا در حال تبدیل شدن به غول بیسکویت سازی دنیا است و با شرکت‌های بزرگ جهان به رقابت می‌پردازد، هرچند که همه تولیدکنندگان کشورمان با چالش‌های عجیب و غریبی همچون تحریم و مدیرت ضعیف اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، اما صنایع غذایی فرخنده ثابت کرد که در محدودیت‌ها هم می‌توان به قله‌ها رسید!

یکی از مهم‌ترین عللی که محصولات فرخنده طرفداران بسیار زیادی دارد، توجه به سلامت مواد اولیه مورد استفاده در این برند با حفظ طعم دلنشین آن طی سال‌های اخیر است. به طوری که به گفته مدیران این مجموعه از سال ۱۳۹۰ به بعد، استفاده از روغن بدون ترانس در دستور کار قرار گرفت و مدتی بعد نیز مواد اولیه بیسکویت به ویژه آرد، به منظور سلامت مصرف کنندگان، غیرتراریخته شدند.

با توجه به مطالب گفته شده، مراسمی با عنوان ۶۰ سالگی برند بیسکویت فرخنده در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی تهران برگزار شد که مشروح این گزارش در ادامه تقدیم می‌شود.

حیات موفقیت آمیز فرخنده

در ابتدای این مراسم یوسف قاضی عسگر؛ مدیر عامل گروه صنایع غذایی فرخندهبا بیان اینکه گرد هم آمدیم و مراسمی را به مناسبت شصتمین سال فعالیت برند بیسکویت فرخنده، برگزار می‌کنیم، افزود: همزمان درباره محصولات جدید، تحولات تازه و چشم انداز آینده صحبت می‌کنیم، به معنای پذیرش حیات موفقیت آمیز این مجموعه و حضور بی وقفه اش در اکوسیستم پرالتهاب کسب و کار‌های ایرانی در دهه‌های اخیر است. احتمالا برخی از شما، با تاریخچه جذاب و پرفراز و نشیب برند فرخنده آشنا هستید. با این حال اجازه بدهید خیلی سریع و فهرست وار این تاریخ شصت ساله را یک بار دیگر مرور کنیم.

وقتی فرخنده بازار داخلی را تصاحب کرد!

وی ادامه داد: در سال ۱۳۴۰ برند فرخنده (آستارا) با استقرار یک دستگاه تولید بیسکویت در بازار سید اصفهان توسط عبدالله واعظ شوشتری (پدر فرخنده) آغاز به کار کرد و سال ۱۳۴۳ با افزایش محبوبیت و ازدیاد تقاضا برای بیسکویت‌های فرخنده، فر تونلی ۲۰ متری، جایگزین فر دیواری شد و همزمان دومین دستگاه قالب‌زن یا دستگاه چاپ بیسکویت هم خریداری و اضافه شد. در سال ۱۳۵۷ شعاع نفوذ بیسکوییت‌های فرخنده از مرز اصفهان فراتر رفت و استان‌های دیگری مانند فارس، کرمان، هرمزگان و خوزستان هم به خیل مشتریان بیسکویت‌های این برند که هنوز با نام «آستارا» شناخته می‌شد، پیوستند.

صادرات محصولات فرخنده به ۲۵ کشور جهان

مدیرعامل صنایع غذایی فرخنده افزود: در سال ۱۳۵۸ حاج عبدالله شوشتری، در اولین سانحه هوایی بعد از انقلاب، دار فانی را وداع گفت، اما فرزندانش، تولید بیسکویت و توسعه بازار را با قدرت ادامه دادند. در سال ۱۳۶۶ با تغییر نام برند، محصولات این شرکت که قبلا با نام «آستارا» تولید می‌شد، با نام فرخنده روانه بازار شد و مرحله تجدید قوا و پوست اندازی برند شروع شد و کانتینر‌های بیسکویت تازه وانیلی به کشور‌های ارمنستان و تاجیکستان روانه شدند. در سال ۱۳۶۹ با انتقال کارخانه این شرکت به شهرک صنعتی جی، پروسه صنعتی شدن خطوط تولید فرخنده تکمیل و در سال‌های بعد چندین خط تولید هم به مجموعه اضافه شد. در سال ۱۳۷۳ با صادر کردن اولین کانتینر بیسکویت فرخنده به کشور‌های آسیای میانه، روند جهانی شدن فرخنده آغاز شد. دستاورد این عرصه، اینک، صادرات محصولات به ۲۵ کشور در ۵ قاره و کسب عناوین «برترین صادر کننده» و «صادر کننده نمونه استانی» برای ۱۳ سال متوالی است و محصولات خود را به پنج قاره جهان عرضه می‌کند.

تولید بیسکویت با فناوری‌های روز آلمان

قاضی عسگر با تبیین سیاست‌های جدید فرخنده گفت: در سال ۱۳۸۴ سیاست جدید «فرخنده» در زمینه ایجاد تنوع در سبد محصولات با تولید محصول جدید با قالب پذیرایی برای نخستین بار، آغاز شد. راه اندازی خطوط تولید سوم و چهارم با فناوری آلمانی و ایرانی و تولید محصولات پتی بور و پتی مانژ وانیلی و کاپوچینو و سپس محصولات بیسکویت ها‌ی آرد جو، کنجدی، کاکائویی و زعفرانی، تحولات بعدی بود که سال مهمی را برای «فرخنده» رقم زد تا جایی که هم اکنون فرخنده با نزدیک به ۶۰ محصول و در ۱۸ گروه (در وزن‌ها و طرح‌ها و طعم ها‌ی مختلف) در فروشگاه‌های سراسر جهان عرضه می‌شود. در سال ۱۳۶۹ نیز با خرید مواد اولیه غیر تراریخته از جمله آرد، روغن و لسیتین گام مهمی‌در کاهش دغدغه مصرف کنندگان بیسکویت ها‌ی فرخنده برداشته شد.

مقصد صادراتی استرالیا

او ادامه داد: در سال ۱۳۵۷ آوازه کیفیت و طعم بیسکویت‌های فرخنده از مرز‌های اصفهان فراتر رفت و استان‌های فارس، کرمان، هرمزگان و خوزستان هم مشتری فرخنده شدند و از سال ۱۳۸۰ نیز کشور‌هایی مانند استرالیا به بازار فرخنده اضافه شدند. حالا در این زمان بود که روند اعطای گواهی نامه‌های مختلف بین‌المللی مدیریت کیفیت، مدیریت ساختار و سازمان و حوزه‌های حساس به برند «جهانی شده» فرخنده آغاز شد. در دهه ۱۳۹۰ طیفی از کشور‌های حوزه عربی و آفریقایی به مصرف کنندگان محصولات فرخنده پیوستند. در سال ۱۴۰۰ ریبرندینگ فرخنده، و بهینه سازی هویت بصری برند در گستره وسیعی آغاز شد و شهروندان در مکان‌های عمومی شهرها، چهره تازه‌ای از فرخنده را ملاحظه کردند و طیف تازه‌ای محصولات کاملا متفاوت از جمله گروه «چهار شهد و سه غله» به بازار معرفی شدند.

تولید اولین بیسکویت بدون قند کشور

مدیرعامل صنایع غذایی فرخنده در پایان سخنان خود اظهار کرد: امسال اولین بیسکویت بدون قند واقعی در صنعت غذایی کشور توسط فرخنده تولید و به بازار ارائه شد. این تحولات در جنبه‌های توسعه منابع انسانی، آموزش نیروی انسانی و تخصص گرایی محض به وقوع پیوسته و منجر به شکل گیری سازوکار‌های جدیدی شده است. همچنین فرخنده موفقیت‌های بین المللی بسیاری در صادرات و اخذ تاییدیه‌های جهانی در زمینه کیفیت و مدیریت به دست آورده است که در اندازه خود، به عنوان الگویی در جهت بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی کشور و محافظت از برند‌های ملی، می‌تواند قابل طرح باشد.
در ادامه این مراسم محمد علوی؛ مدیر بازاریابی گروه صنایع غذایی فرخنده با اشاره به اینکه مجموعه فرخنده پتانسیل‌های تغییر، دگردیسی، همسویی و همجوشی با الزامات ادوار مختلف، همیشه وجود داشته است، افزود: بصیرت سازمانی مدیران مجموعه نیز بر این ایده استوار بوده است. مهم‌ترین بخش از تغییراتی که من تمایل دارم درباره آن به اختصار مطالبی بگویم مربوط به ریبرندینگ اخیر فرخنده است که در آستانه ۶۰ سالگی و همزمان با ورود به سال و دهه و سده جدید صورت گرفت، در واقع چالشی بود که برند فرخنده با میراث شش دهه‌ای خود داشت. برند فرخنده در این چالش باید بین ارثیه سنتی خود که باقی مانده از شش دهه گذشته بوده و هویت جدیدی که قرار است خلق کند، تعاملی انتقادی برقرار می‌کرد.

برندی مناسب برای همه سنین!

وی ادامه داد: به این معنی که در یک دگردیسی کاملا آگاهانه در قالب ریبرندینگ عمیق و ماهوی، برخی از نشانگان سنتی را نگه می‌داشت و در عین حال نماد‌ها و عناصر بصری تازه و متفاوتی به مجموعه نشانگان بصری، سمبلیک و زیبایی شناسانه خود اضافه می‌کرد. این پوست اندازی کار ساده‌ای نبود. به این خاطر باید اذعان کنم که برای ایجاد آشتی بین یک فرد مسن ۶۰ ساله و جوان پویا و ماجراجوی امروزی، تقریبا یک کار مطالعاتی دو ساله انجام شد. نتیجه این فعالیت گسترده، یک دگرسانی ظریف و آگاهانه بود که نتیجه آن را در بیلبورد‌هایی که به صورت گسترده در خیابان‌های شهر‌ها و معابر عمومی نصب شدند، مشاهده کردید که مصادف با سال جدید و نو شدن طبیعت هم بود.

علوی در پایان سخنان خود اظهار داشت: تازه‌ترین و شاید مهم‌ترین تغییر در هویت بصری فرخنده که با مطالعات صورت گرفته در زمینه نیاز به تجدید روابط با نسل جدید و الگو‌ها و الزامات دنیای مدرن آغاز شد، بخشی از یک استراتژی بزرگتر و طولانی‌تر است که فرخنده در این نقطه عطف زمانی در پیش گرفته و قرار است ادامه یابد. این کمپین ریبرندینگ یکی از بزرگترین نمونه‌هایی بود که در سال‌های اخیر شاهدش بودیم و به صورت موفقیت آمیزی به مرحله عمل در آمد.

حفظ کیفیت؛ حاصل عمر ۶۰ ساله فرخنده

در پایان مراسم نیزمسیح قاضی عسگر؛ مدیر تحقیق و توسعه (R&D) گروه صنایع غذایی فرخنده با بیان اینکه تولید محصول مرغوب و با کیفیت که ضمن داشتن تفاوت معنی دار با نمونه‌های مشابه، امضا و هویت برند را نیز معرفی کند کار ساده‌ای نیست، ادامه داد: یادآوری این نکته که تحقیق و توسعه در حین حفظ کیفیت و توجه به نیاز و نقطه نشر مصرف‌کنندگان حاصل عمر ۶۰ ساله برند فرخنده است. آغاز ایده یک محصول جدید تا طی مراحل مطالعاتی و رسیدن به کانسپت محصول و وارد کردن آن به چرخه تولید، پروسه بغرنج و پیچیده‌ای دارد که واحد R&D عهده دار آن است.

صادرات ۴۰ درصد محصولات تولیدی

او افزود: در صنایع غذایی فرخنده وقتی صحبت از تحقیق و توسعه میگردد تفاوت‌هایی با سایر شرکت‌های ایرانی وجود دارد و علت این تمایز این است که در حالی که این شرکت یکی از بزرگترین تولیدکنندگان بیسکویت در کشور است ۴۰% محصولات آن به ۳۵ کشور جهان صادرات میگردد و رویکرد تحقیق توسعه همواره بایستی به گونه‌ای باشد که ادعا‌های مطرح شده در سطح بین المللی قابل دفاع و عرضه باشند. در میان پنج محصول جدیدی که در این رویداد و همزمان با بیستمین نمایشگاه بین المللی شیرینی و شکلات، رونمایی می‌شود، «بیسکویت بدون قند فرخنده» با بسته بندی جعبه‌ای نه تنها در تاریخ فرخنده، بلکه در تاریخ صنایع غذایی ایران، نقطه عطف مهمی است.

محصولی متفاوت و بدون قند برای اولین بار در ایران!

مسیح قاضی عسگر ادامه داد: این نخستین بار است که یک بیسکویت بدون قند (کمتر از نیم درصد) در کشور مطابق با استاندارد‌های روز جهانی تولید و عرضه می‌شود. طبق جدول ارزش غذایی سازمان غذا و دارو که بر روی بسته‌بندی این محصول درج شده، مقدار قند در هر ۵۵ گرم فقط ۰٫۱۹ درصد است که برای اولین بار در کشور یک بیسکویت با این مقدار قند عرضه می‌شود. براساس معتبرترین استاندارد‌های بین المللی در کشور‌های آمریکا و کانادا و اتحادیه اروپا، این میزان قند در محصول بیسکویت، تعریف صحیحی از محصول بدون قند محسوب می‌شود. در گذشته برخی از شرکت‌های داخلی عمدا یا سهوا ادعای تولید بیسکویت بدون قند داشتند، که عاری از حقیقت بوده است.

مدیر تحقیق و توسعه (R&D) گروه صنایع غذایی فرخنده در پایان سخنان خود گفت: در این محصول ترکیبی از شیرین‌کننده‌های مورد تایید اداره کل استاندارد ایران و سازمان غذا و دارو و همچنین استاندارد‌های بین المللی در کشور‌های آمریکا و کانادا و اتحادیه اروپا استفاده شده است که این شیرین‌کننده‌ها بدون ضرر هستند و جذب بدن نمی‌شوند و حتی شیرین‌کننده مناسبی برای دیابتی‌هاست و این دستاورد، حاصل تلاش‌های تیم تحقیق و توسعه (R&D) فرخنده و تفکر مدیریتی این مجموعه درخصوص گرایش به محصولات «سلامت محور» است که قرار است با جدیت ادامه پیدا کند. این در حالی است که از سال ۱۳۶۹ با خرید مواد اولیه غیر تراریخته از جمله آرد، روغن و لسیتین گام مهمی در کاهش دغدغه مصرف کنندگان برداشته شد.