کانال تلگرامی ترجمان یادداشتی از «سم واینبرگ» در وب‌سایت
«Conversation» را با ترجمه‌ای از «علی امیــری» به اشتراک گذاشت. بخش‌هایی از این مطلب در ادامه از نظر می‌گذرد: اینترنت دریای بی‌پایان اطلاعات است. راست و دروغ در این دریا چنان در هم آمیخته‌اند که گاهی همه امیدمان را برای رسیدن به حقیقت از دست می‌دهیم. نویسنده مطلبی در یک وب‌سایت ممکن است واقعاً نویسنده آن نباشد. ارجاعاتی که به آن مطلب مشروعیت می‌بخشد، ممکن است ارتباط ناچیزی با مدعیاتش داشته باشد. امکان دارد نشانه‌های اعتباربخشی مثل دامنه. org جعل استادانه‌ای باشد که یک نخبه روابط عمومی ساکن واشنگتن دی سی انجام داده است.
اگر چندین مدرک دکترا در ویروس‌شناسی، اقتصاد و پیچیدگی سیاست‌های مهاجرتی نداشته باشید، اغلب اوقات هنگامی‌که سر از سایتی ناآشنا در می‌آورید، عاقلانه‌ترین کار بی‌اعتنایی است. بی‌اعتنایی به اطلاعات چیزی نیست که در مدرسه به شما بیاموزند. مدرسه عکس آن را آموزش می‌دهد: خواندن کامل و دقیق یک متن پیش از قضاوت درباره آن. هر نظری پیش از خواندن کامل آن نسنجیده است. اما در اینترنت، جایی‌که معجونی از تبلیغات‌چی‌ها، لابی‌گرها، نظریه‌پردازان توطئه و دولت‌های خارجی نقشه کشیده‌اند تا توجه شما را بدزدند، این راهبرد نابودتان می‌کند. بی‌اعتنایی انتقادی آنلاین دقیقاً هم‌اندازه تفکر انتقادی اهمیت دارد.
علتش آن است که مثل بازی پین‌بال که در آن توپ از این اهرم به آن اهرم انداخته می‌شود، توجه ما نیز از یک نوتیفیکیشن به یک پیامک و از آن به لرزش بعدی تلفن همراهمان پرتاب می‌شود.
هربرت سایمن، برنده فقید جایزه نوبل، نوشته جامعه مدرن با چالشی روبه‌رو است؛ منابعی که ممکن است توجه را مصرف کنند بیش‌ازحد فراوانند. جامعه مدرن باید بیاموزد تا «توجه را به‌نحوی مؤثر، در میان این منابع توزیع کند.» ما داریم جنگ بین توجه و اطلاعات را می‌بازیم.
موضوع مطالعه من در مقام یک روانشناس کاربردی، این است که آدم‌ها چگونه می‌فهمند چه چیزی در فضای مجازی حقیقت دارد. تیم پژوهشی من، در دانشگاه استنفورد، اخیراً نمونه‌ای ملی متشکل از ۳۴۴۶ دانش‌آموز دبیرستانی را بر اساس توانایی‌شان در ارزیابی منابع دیجیتال سنجیده است. در این پژوهش، دانش‌آموزان وب‌سایتی را با استفاده از اینترنت بررسی کردند. این وب‌سایت مدعی است «گزارش‌هایی واقعی» را درباره اقلیم‌شناسی منتشر می‌کند.
از دانش‌آموزان خواسته شده بود تا درباره موثق‌بودن این سایت قضاوت کنند. پیامی روی نمایشگر به آن‌ها یادآوری می‌کرد که می‌توانند هرجایی در اینترنت را برای رسیدن به پاسخ جست‌وجو کنند.
اکثر آنها، به‌جای ترک‌کردن سایت، دقیقاً همان کاری را کردند که مدرسه آموزش می‌دهد، یعنی به همان سایت می‌چسبیدند و مطالبش را می‌خواندند. به صفحه «درباره ما» می‌رفتند؛ روی گزارش‌های فنی کلیک و نمودار‌ها و جداول را بررسی می‌کردند. این سایت پر از زرق‌وبرق پژوهش‌های دانشگاهی بود و خیلی خوب به نظر می‌رسید، مگر برای کسی که مدرک کارشناسی ارشد اقلیم‌شناسی داشته باشد.
دانش‌آموزان معدودی، یعنی کمتر از ۲درصد آنها، فهمیدند صنعت سوخت فسیلی حامی این سایت است، اما به کاربستن تفکر انتقادی درباره محتوای سایت آن‌ها را به این نتیجه نرساند. آن‌ها با بیرون‌رفتن از سایت و مراجعه به دیگر جا‌های وب آزاد موفق شدند به این موضوع پی ببرند، یعنی برای شناختن اینترنت از اینترنت استفاده کردند.
یکی از دانش‌آموزانی که نام آن گروه را در اینترنت جست‌وجو کرد، نوشت: «این سایت پیوند‌هایی با شرکت‌های بزرگی دارد که عامدانه می‌خواهند مردم را در رابطه با تغییرات اقلیمی گمراه کنند... و اطلاعاتی گمراه‌کننده درباره تغییرات اقلیمی پخش کند.» این دانش‌آموز به‌جای آنکه خودش را با گزارش‌ها درگیر کند و فریب زبان خنثی‌نمای این سایت را بخورد، کاری را کرد که صحت‌سنج‌های حرفه‌ای انجام می‌دهند: صحت‌سنج‌ها به کاری می‌پردازند که ما به آن «خوانش جنبی» می‌گوییم. آنها، پیش از اینکه بخواهند درگیر محتوای سایت شوند، تب‌های جدیدی بالای نمایشگرشان باز می‌کنند و به جست‌وجوی اطلاعات درباره یک سازمان یا فرد می‌پردازند.
می‌توان به دانش‌آموزان این‌گونه خواندن اینترنت را آموخت. ما در یک دوره آنلاین، در دانشگاه نورث تگزاس، ویدئو‌های آموزشی کوتاهی قرار دادیم که خطرات درگیرشدن با سایتی ناشناخته را نشان داده و به دانشجویان طریقه ارزیابی آن را آموزش می‌داد.
دانشجویان در آغاز دوره، فریب ویژگی‌هایی را می‌خوردند که دستکاری‌شان به‌نحو مضحکی آسان است، مواردی مثل «ظاهر» یک سایت، وجود لینک‌هایی به منابع رسمی، مجموعه‌ای از ارجاعات علمی یا صرف مقدار اطلاعاتی که سایت فراهم می‌کند.
مقاومت‌کردن دربرابر جذبه اطلاعات مشکوک آموختنی است و آموختن آن به چیزی بیش از راهبردی جدید در جعبه ابزار دیجیتال دانشجویان نیاز دارد. تنها در شرایطی می‌توان به این مقاومت دست یافت که فروتنانه آسیب‌پذیری‌مان را بپذیریم، اینکه به‌رغم قدرت‌های فکری قابل‌توجه و مهارت‌های تفکر انتقادی، هیچ‌کس مصون نیست از ترفند‌های خطیری که شارلاتان‌های دیجیتال امروزی به کار می‌برند. وقتی در سایتی ناآشنا می‌مانیم و تصور می‌کنیم آنقدر باهوشیم که رکب نمی‌خوریم، توجهمان را هدر می‌دهیم و کنترلمان را به دست طراحان سایت می‌سپاریم.