ملیکا انصاری: بنا بر آمار ارائهشده ازسوی نهادهای دولتی، حدود یکچهارم مصرف کل انرژی کشور، متعلق به بخشهای صنعت، معدن و پتروشیمی است.
فعالان معادن و صنایع معدنی بنابر ماهیت و ذات فعالیت خود، از متقاضیان مهم حاملهای انرژی بهویژه برق و گاز محسوب میشوند و همواره در جهت رفع نیازهایشان در تلاشند. یکی از اعتراضات امروزه فعالان حوزه معدن، تامین نشدن مناسب و افزایش قیمت حاملهای انرژی، قطعی مکرر برق و در نهایت نبود حمایتهای دولتی است. درباره پیامدهای استمرار وضع کنونی برای معادن و صنایع معدنی، صمت با فعالان و کارشناسان این حوزه گفتوگو کرد که در ادامه میخوانید:
افزایش هزینههای تولید
هزینه تولید به تمامی هزینههای روند تولید محصول اعم از تامین مواد اولیه، نیروی کار و حاملهای انرژی گفته میشود؛ از این رو میتوان گفت هزینه حاملهای انرژی مثل برق، گاز و آب در چرخه فعالیت صنعتی و معدنی بسیار موثر و از اینرو دارای اهمیت بررسی است. حسن حسینقلی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای صنایع و معادن سرب و روی ایران در گفتوگو با صمت افزایش نرخ تمامشده تولید در معادن و صنایع را یکی از مشکلات اصلی معدنکاران معرفی کرد. او همچنین قطعی متداول حاملهای انرژی را عامل اصلی خوابیدن چرخه تولید صنعتی و معدنی عنوان کرد و گفت: در کشور ما متاسفانه بهدلیل وجود نوسانات شدید به فعالان صنعتی، معدنی و اقتصادی ضربههای متعددی وارد میشود.
صنعتگران و معدنکاران کشور در شرایط تورم و بیثباتی اقتصاد داخلی و همچنین نبود حمایتهای دولتی، به تولید میپردازند اما در بحث صادرات باید وارد بازارهای خارجی بدون تورم و پایدار شوند؛ بهعبارتی با افزایش هزینههای تولید، فعال اقتصادی نمیتواند محصول خود را با نرخ بالاتری به بازار بینالمللی صادر و ضررهای خود را جبران کند، چراکه قیمتهای جهانی، طبق اصول و قوانین تعیین میشوند و مشخصشده هستند. براساس آنچه گفته شد در برخی مواقع نرخ تمامشده محصولات صنعتی و معدنی، به زیان فعالان است. نوسانات شدید نرخ دلار، افزایش ۲۶ درصدی حقوق پایه کارکنان در سال جاری، تورم موجود در تمامی ابعاد جامعه و در نهایت افزایش نرخ حاملهای انرژی از جمله معضلات موجود و عوامل نابسامانیهای اقتصادی است.
جای خالی یارانه انرژی
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای صنایع و معادن سرب و روی ایران از تخصیص نیافتن یارانه انرژی به فعالیتهای معدنی گلایه کرد و گفت: تامین هزینه حاملهای انرژی، یکی از مهمترین موضوعات امروزه فعالیتهای صنعتی و معدنی است، چراکه با افزایش چشمگیر نرخ این منابع، هزینه تولید بهشدت افزایش یافته است. دولت اعلام کرده بود با افزایش نرخ حاملهای انرژی، ۳۰ درصد هزینه این بخش بهعنوان یارانه انرژی در جهت حمایت از معدنکار به معادن اختصاص مییابد که این طرح متاسفانه تا الان اجرایی نشده است. در مدت اخیر هم دوباره شاهد افزایش نرخ حاملهای انرژی از جمله برق و گاز بودهایم که این شرایط، فعالیت را برای صاحبان معادن بیش از پیش دشوار کرده است. این فعال معدنی همچنین به کمتوجهی نهادهای دولتی به اعتراض صاحبان معادن اشاره و اظهار کرد: بارها فعالان معدنی به روشهای مختلف اعتراض خود را نسبت به شرایط موجود اعلام کردهاند اما این اعتراضها متاسفانه تا امروز ثمرهای نداشته و به سرانجامی نرسیده است؛ امروزه نهتنها در بحث تخصیص یارانهها بلکه در مسائل گوناگون مشکلات متعددی در بخش معدن وجود دارد که اعتراض به آنها تاکنون نتیجه نداشته است.
قطعیهای مکرر برق و گاز
حسینقلی در ادامه ضمن گلایه از تامین نشدن مناسب حاملهای انرژی برای معدنکاران و صنعتگران گفت: غیر از بحث هزینه حاملهای انرژی، قطعیهای مکرر برق و گاز نیز از دیگر موارد ایجادکننده اخلال در روند فعالیت معادن و صنایع بهشمار میرود. متاسفانه در تامین حاملهای انرژی موردنیاز فعالیت معادن و صنایع معدنی ایرادات و نقایص بسیار زیادی وجود دارد. در زمستان بهدلیل کمبود گاز در کشور، گاز صنایع و معادن قطع میشود و در تابستان با کمبود برق مواجهیم. برخی مسئولان در جواب گلایه معدنکاران و صنعتگران اظهار کردهاند که کورهها و دستگاهها را به نوبت هر چند ساعت یک بار روشن کنیم؛ غافل از آنکه راهاندازی برخی تجهیزات و دستگاههای معدن و صنایع معدنی، ساعتها طول میکشد. وی در ادامه افزود: بیان این دست اظهارات و سخنان غیرکارشناسی و غیرتخصصی ازسوی مدیران و مسئولان نهادهای دولتی نشانگر آن است که تولید و صنعت برای آنان ارزش و جایگاه مناسبی ندارد، چراکه اگر غیر از این بود، ضمن انجام بررسیهای بیشتر در زمینه چرخه فعالیتهای معدنی و صنعتی، مسئولان دولتی در جهت تامین حاملهای انرژی موردنیاز معادن و صنایع از جمله برق و گاز تمهیدات مناسبتری اتخاذ میکردند و امروزه شاهد این حجم از مشکلات و سنگاندازی بر سر راه فعالان نبودیم.
پیامدهای بحران خاموشی
توجه به صدماتی که پیرو قطعیهای مکرر برق در معادن بهوجود خواهد آمد، از خواستههای فعالان این حوزه است. قدیر قیافه، عضو هیات مدیره انجمن سنگ آهن و نایبرئیس کنفدراسیون صادرات ایران در گفتوگو با صمت به تشریح پیامدهای خاموشیهای مکرر برای معادن و صنایع معدنی پرداخت و گفت: بهیقین تا امروز قطعی برق به روند فعالیت تمامی صنایع و واحدهای تولیدی کشور از جمله معدن و صنایع معدنی، آسیب رسانده و در صورت استمرار وضع موجود، این زیان گستردهتر خواهد شد. طبق صحبتهایی که با برخی از فعالان معدنی داشتهام، آنها اظهار کردهاند خاموشیهای برق گاه بالغبر ۱۵ ساعت طول میکشد و این یک بحران برای چرخه معادن و صنایع ما محسوب میشود.
باید در نظر گرفت که این اتفاق چه ضربات مهلکی بر بدنه صنایع و معادن کشور وارد خواهد کرد. وی همچنین به آسیبهای ناشی از خاموشیهای مکرر برق در واحدهای تولیدی و صنایع اشاره و تصریح کرد: نهتنها در بخش معدن، بلکه در سایر قسمتهای تولیدی، قطعی برق بر روند فعالیت تاثیر مستقیم و مخربی خواهد گذاشت. کارخانهای که بهطور مداوم در حال انجام فعالیت تولیدی است، با قطعی مکرر برق از میزان تولیداتش کاسته میشود و در نتیجه و بهناچار نرخ تمامشده محصول افزایش مییابد. قیافه ضمن بیان این موارد یادآور شد: کاهش تولیدات، تامین نیاز بازار داخلی را با مشکل مواجه خواهد کرد و در بحث صادرات نیز گرههای اساسی و مهمی بهوجود خواهد آورد، چراکه صنعتگر در اجرای تعهدات بینالمللی خود ناتوان و مجبور به پرداخت غرامتهای سنگین خواهد شد.
معادن کوچک آسیب میبینند
عضو هیات مدیره انجمن سنگ آهن ایران در ادامه معادن را از نظر تامین برق موردنیاز فعالیتهای خود به دو دسته تقسیم کرد. او در این باره گفت: معادن و صنایع بزرگ اغلب برای تامین برق موردنیاز خود بنا به دلایل مختلفی از جمله دور بودن از محدودههای شهری و مراکز توزیع برق، از راههای جایگزین تولید و تامین انرژی از جمله ژنراتور استفاده میکنند. معادنی که برای تامین برق موردنیاز خود راهکارهای جایگزین دارند، در صورت قطعی برق سراسری با مشکلات چندانی مواجه نخواهند شد. اما در سویی دیگر معادن کوچک و متوسط که اغلب از برق سراسری برای فعالیتهای خود استفاده میکنند، بهنسبت سایر معادن که از ژنراتور بهرهمند هستند، فشار و لطمات بیشتری را از قطعی برق متحمل خواهند شد. این اتفاق گاه منجر به تعطیلی معادن و صنایعی که توان مقابله با این خاموشیها و نبود حاملهای انرژی موردنیاز برای فعالیتهای خود را ندارند، خواهد شد.
سخن پایانی...
در جهان امروز قطعی مکرر حاملهای انرژی که ضامن تداوم چرخههای اقتصادی هستند، در عمل کشور را از توسعه و دستیابی به توانایی در جهت عبور از بحرانهای متعدد بازمیدارد؛ از همین رو تامین انرژی و پایداری آن از جمله موارد مهم در دستیابی به اهداف مد نظر است.
نظر شما