به گزارش ایمنا، شیره انگور معمولاً از انگوری تهیه می‌شود که شیرین باشدT این نوع انگورها موقع کشت کمتر آبیاری می‌شوند. انگور عسگری در اردبیل و خراسان، انگور گزنه در همدان، انگور گاش در گیلان و انگور دیوانگور در مازندران انواع مناسبی برای تهیه شیره انگور هستند.
نحوه درست کردن شیره انگور به روش سنتی
تهیه شیره انگور کمی پرزحمت است و زمان زیادی برای این کار باید صرف شود. برای تهیه شیره از انگور یا کشمش استفاده می‌شود و هرچه این انگور مرغوب‌تر باشد، شیره آن باکیفیت‌تر و خوش‌طعم‌تر می‌شود. شیره انگور در شهرهای مختلف با روش‌های متفاوت و از انواع انگور مختلف تهیه می‌شود به همین دلیل طعم، رنگ و قوام شیره‌ها باهم فرق دارد. دوشاب خراسان غلیظ است و رنگ تیره دارد. شیره انگور ملایر نیز سفت است ولی رنگ آن قهوه‌ای روشن است درحالی‌که شهرهای همدان و اردبیل دارای شیره‌های رقیق‌تر بارنگ قهوه‌ای تیره هستند.
- بیشتر بخوانید: خواص شیره انگور در طب سنتی + فواید و مضرات دوشاب
مواد لازم برای تهیه شیره انگور
- انگور: به میزان دلخواه (معمولاً از هر پنج کیلو انگور حدود یک کیلو شیره به دست می‌آید.)
- خاک سفید یا خاک مخصوص دوشاب: ۸/۱ (یک‌هشتم) از میزان انگور تهیه‌شده
روش تهیه شیره انگور
۱. در تهیه شیره انگور به روش سنتی ابتدا باید انگورها را به‌خوبی شسته و آن‌ها را دانه کنید. سپس باید انگورها را له کرد تا آب آن‌ها گرفته شود. برای این کار می‌توانید از گوشت‌کوب یا آب‌میوه‌گیری استفاده کنید یا به روش سنتی انگورها را در کیسه‌ای تمییز ریخته و با چکمه‌ای تمیز آن‌ها را لگد کنید.
۲. در مرحله دوم آب انگور را از صافی رد کنید تا تفاله و اضافه‌های آن گرفته شود و آب انگور خالص به دست آید. این کار را با یکپارچه نخی تمییز نیز می‌توانید انجام دهید.
۳. آب انگور خالص را در قابلمه ریخته و روی حرارت قرار دهید. وقتی کناره‌های ظرف حباب ایجاد شد و قبل از اینکه آب انگور به جوش آید باید کم‌کم خاک سفید را به آن اضافه کنید و هم بزنید. با کفگیر کف‌هایی که روی آب انگور ایجاد می‌شود را مرتب بردارید.
۴. بعد از جمع‌کردن کامل کف‌های روی آب انگور، حرارت را خاموش‌کنید و ظرف را حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت کنار بگذارید تا خاک سفید ته‌نشین و آب انگور صاف و زلال شود.
۵. اگر بعد از گذشت این مدت‌زمان روی آب انگور کف ایجادشده بود دوباره آن را بگیرید. سپس با یک ملاقه به‌آرامی روی آب انگور را برداشته و داخل ظرف دیگر بریزید تا وقتی‌که به خاک ته‌نشین شده ته ظرف برسید. در اینجا ته آب انگور را در یک کیسه نخی بریزید، آن را در ظرف دیگری گذاشته و روی کیسه ظرف سنگین بگذارید تا آب آن کاملاً گرفته شود سپس این آب خالص را هم به ظرف قبلی اضافه کنید.
۶. ظرف آب انگور خالص را روی حرارت متوسط بگذارید تا شیره پخته و غلیظ شود. در مدت پخت ممکن است دوباره آب انگور کف کند، آن را بازهم با کفگیر بگیرید.
۷. اجازه دهید آب انگور همچنان با شعله ملایم بجوشد تا به غلظت مناسب برسد. در این مرحله چون شیره غلیظ می‌شود ممکن است سر برود پس به‌آرامی آن را هم بزنید و مراقب باشید که حرارت کم باشد.
۸. وقتی شیره به غلظت دلخواه رسید آن را از روی حرارت بردارید و بگذارید کاملاً سرد شود. شیره انگور آماده است.
نکات تهیه شیره انگور
- اضافه کردن خاک به آب انگور باعث زلالی شیره و جلوگیری از ترش شدن یا به‌اصطلاح نجس شدن آن می‌شود.
- برای زلال شدن شیره باید خاک سفید را قبل از مصرف به‌اندازه کافی در معرض آفتاب یا حرارت قرار دهید تا باعث گل‌آلود شدن آب انگور نشود. معمولاً خاک سفیدی که از عطاری تهیه می‌شود آماده است.
- برای تهیه شیره از هر نوع انگوری می‌توان استفاده کرد و بهترین نوع آن برای شیره انگور کشمش است.
- گفته می‌شود که جوشاندن آب انگور در ظرف‌های رویی نسبت به ظرف‌های مسی باعث زودتر به قوام آمدن آن می‌شود.
- کف شیره، طعم لذیذ و خواص فراوانی دارد. آن را موقع پخت جدا کنید تا شیره انگور کدر نشود ولی آن را می‌توانید جداگانه مصرف کنید.
- یک شیره انگور مناسب دارای غلظت زیاد، با شفافیت و زلالی بالا و بدون بوی سوختگی است.
- شیره را باید در جای خنک نگهداری کنید.
خاک سفید برای شیره انگور
خاک سفید که در تهیه شیره انگور استفاده می‌شود دارای ترکیب آهکی و سرشار از املاح معدنی است. در فرایند تولید شیره انگور از این خاک برای جلوگیری از ترش شدن (نجس شدن) آب انگور استفاده می‌شود. این خاک را می‌توان از عطاری‌ها تهیه کرد. در دامنه برخی کوه‌ها نیز خاک سفید یافت می‌شود.
تهیه شیره انگور به روش صنعتی
در تهیه شیره انگور به روش صنعتی برای له کردن، آبگیری و… انگورها از ماشین‌آلات مخصوص استفاده می‌شود. در این روش معمولاً انگورها را خوشه‌ای استفاده می‌کنند و آن‌ها را دانه‌دانه نمی‌کنند ولی بااین‌حال طعم و خواص شیره انگور خانگی و صنعتی تفاوتی باهم ندارد ولی ماندگاری شیره انگور صنعتی معمولاً بیشتر است.
علت شکرک زدن شیره انگور
شیره انگور خالص و طبیعی پس از اینکه مدتی در یک ظرف بدون استفاده باقی بماند، شکرک میزند یا اصطلاحاً رس می‌بندد. علت شکرک زدن شیره انگور، نحوه تولید و استفاده از خاک مخصوصی است که در فرایند تولید به آن اضافه می‌شود البته شیره انگور تازه شکرک ندارد. سرعت شکرک زدن شیره با توجه به دمای هوا و میزان غلظت شیره ممکن است متفاوت باشد و هرچقدر شیره غلیظ‌تر و هوا سردتر باشد سریع‌تر شکرک میزند. شکرک زدن نشانه خالص و طبیعی بودن شیره انگور است و خواص آن پس از شکرک زدن از بین نمی‌رود. ممکن است رنگ شیره انگور در اثر شکرک زدن (کریستالیزاسیون)، از سیاه به قهوه‌ای و سپس به زرد تغییر کند. برای از بین بردن شکرک شیره انگور باید چند دقیقه آن را هم بزنید تا به حالت اولیه بازگردد و اگر شیره را در جای خنک نگهداری می‌کنید کافی است آن را در مقابل حرارت غیرمستقیم آفتاب بگذارید تا شکرک آن برطرف شود. اگر شیره انگور طعم ترشیدگی پیدا کرد یا کپک زد به این معناست که شیره به‌اندازه کافی غلیظ نبوده است.
روش‌های استفاده از شیره انگور
شیره انگور را بهتر است در وعده صبحانه مصرف کنید. این شهد شیرین در تهیه کیک، انواع دسر، شربت، معجون، باسلوق، حلوا و … نیز استفاده می‌شود. دوشاب همچنین می‌تواند در وعده عصرانه در کنار پنکیک، وافل و تست به‌عنوان شیرین‌کننده نیز مصرف شود. برخی افراد شیره‌ی انگور را جایگزین قند و شکر می‌کنند تا علاوه بر دوری از مضرات قند، کلسیم و کربوهیدرات موردنیاز بدنشان را نیز تأمین کنند.
شربت شیره انگور
به‌طورکلی می‌توان نوشیدنی‌هایی را که در آن‌ها از شیره انگور استفاده می‌شود، شربت شیره انگور نامید. این شربت را می‌توان با روش‌های مختلف و انواع متنوع افزودنی‌ها آماده کرد که به دلیل خواص و کالری بالای شیره انگور، شربت آن‌یکی از نوشیدنی‌های سالم به شمار می‌رود. شیرینی شیره انگور باعث می‌شود که برخی برای درست کردن شربت آن، از یک مزه‌ی ترش مثل سرکه، آب‌غوره، لیمو یا آب‌لیمو استفاده کنند.
طرز تهیه شربت شیره انگور
برای تهیه شربت شیره انگور کافی است شیره انگور را به میزان دلخواه (به‌طور متوسط حدود سه قاشق شیره برای هر لیوان آب) در ظرف موردنظر ریخته، به مقدار لازم به آن آب ولرم اضافه کنید و مواد را هم بزنید تا شیره به‌خوبی در آب حل شود. مقداری آب‌لیمو یا هر طعم ترشی که تمایل دارید به شربت اضافه کرده و به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه آن را در یخچال قرار دهید یا چند قالب یخ داخل شربت بریزید تا خنک و آماده استفاده شود. مقدار شیره و آب‌لیمو کاملاً سلیقه‌ای و متناسب با ذائقه‌ی افراد و میزان شیرینی شیره انگور است و به هر میزان که تمایل دارید می‌توانید شربت را شیرین‌تر یا ترش‌مزه‌تر کنید. این شربت بهترین نوشیدنی برای فصل‌های گرم است.
طرز تهیه شیره انگور با شیر
شیره انگور علاوه بر استفاده در درست کردن شربت، در تهیه انواع دسر و نوشیدنی نیز می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد. معجون شیره انگور و شیر یکی از این دسرهاست که برای فصل پاییز بسیار مناسب است. این دسر انرژی‌زاست و برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است.
مواد لازم برای تهیه شیره انگور با شیر
- شیر: ۱ پیمانه
- شیره انگور: ۲ قاشق غذاخوری
- چوب دارچین: ۲ عدد
- دانه هل یا میخک: ۱ عدد
روش تهیه شیره انگور با شیر
شیر را به همراه هل و دارچین داخل شیرجوش بریزید. اجازه دهید شیر به مدت ۵ دقیقه بجوشد. در پایان شیره انگور را به آن اضافه کنید و در فنجان موردنظر سرو کنید. در صورت تمایل می‌توانید کمی پودر دارچین نیز بر روی آن بپاشید.
خواص شیره انگور و ارده
رایج‌ترین و محبوب‌ترین روش استفاده از شیره‌ی انگور، مخلوط کردن آن با ارده است. معجون شیره انگور وارده یک ماده مغذی با خواص بسیار زیاد برای بدن است. ارده که از کنجد نرم پوست‌کنده و کوبیده شده تهیه می‌شود، فاقد هرگونه افزودنی شیمیایی یا غیر شیمیایی و به‌تنهایی یک ماده غذایی کامل به‌خصوص برای وعده صبحانه است و ترکیب آن با شیره انگور نیز خاصیت‌های زیادی دارد. ترکیب ارده و شیره انگور بسیار مقوی و چاق‌کننده عالی است همچنین برای تقویت نیروی جنسی نیز مفید است. در فصل پاییز و زمستان که بدن به انرژی بیش‌تری برای گرم کردن خود احتیاج دارد، این ترکیب به دلیل انرژی‌زا بودن بسیار مناسب است.
نظر شما