به تازگی خبر رسیده که در اقدامی بی‌سابقه و منحصر به فرد، تلسکوپ فضایی هابل فرآیند رشد سیاره فراخورشیدی به نام PDS 70b را ثبت کرده است.

به تازگی، فرآیند رشد سیاره فراخورشیدی به اسم PDS 70b، به دقت توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا به ثبت رسیده است. به صورت کلی سیاره‌های این چنینی در طول میلیون‌ها سال گاز و گرد و غبار اطراف خود را جذب کرده و آن‌ها را به جرم تبدیل می‌کنند و آنچه هم‌اکنون توسط هابل رصد شده، به عنوان بخشی از این فرآیند شگفت‌انگیز در نظر گرفته می‌شود.

سیاره مورد نظر هم‌اکنون در منظومه ستاره‌ای دور خود قرار گرفته و به کندی در حال جمع‌آوری گاز و گرد و غبار اطراف است. ناسا اعلام کرده که در فرآیندی چند میلیون ساله، این پدیده به شکل‌گیری جرمی آسمانی با هسته و پوسته‌ای قابل توجه منجر می‌شود.

دانشمندان در کار پژوهشی اخیر، برای اولین بار از قابلیت‌های به کار گیری امواج فرابنفش تلسکوپ هابل استفاده کرده‌اند تا نرخ جرم این سیاره را اندازه‌گیری کنند. به بیان دقیق‌تر، در فرآیند رشد سیاره فراخورشیدی PDS 70b وقتی گازهای فوق‌العاده داغ به واسطه گرانش قوی این جرم آسمانی به داخل آن کشیده می‌شوند، تشعشعاتی قابل ردگیری توسط هابل در فضا ساطع خواهند شد.

ابعاد سیاره مدنظر دانشمندان ناسا تقریبا به اندازه سیاره مشتری بوده و فاصله آن از ستاره مرکز منظومه مورد نظر حدودا برابر فاصله بین سیاره اورانوس تا خورشید است.

رشد سیاره فراخورشیدی PDS 70b

مشاهدات انجام شده توسط تلسکوپ هابل نشان می‌دهد که سیاره PDS 70b به هنگام گردش به دور ستاره خود، از میان گاز و گرد و غبار زیادی عبور می‌کند. تحقیقات نشان داده که شکل‌گیری این سیاره ۵ میلیون سال پیش شروع شده و این احتمال وجود دارد که هم‌اکنون، آخرین مراحل این شکل‌گیری در حال سپری شدن هستند.

رصد فرآیند رشد سیاره فراخورشیدی PDS 70b به دانشمندان کمک می‌کند تا پدیده به وجود آمدن سیاره‌ها را از نگاهی دقیق‌تر بررسی کنند. دانشمندان معتقدند که زیر نظر گرفتن این جرم آسمانی اطلاعات مهمی در رابطه با شکل‌گیری غول‌های گازی در منظومه‌های دور از منظومه شمسی در اختیار ما قرار می‌دهد. در حال حاضر محققان علوم سیاره‌ای دقیقا نمی‌دانند که سیاره‌های عظیمی مانند مشتری که به نام غول‌های گازی هم شناخته می‌شوند، دقیقا در چه فرآیندی به وجود می‌آیند.

دانشمندان می‌گویند که مشاهده وارد شدن حجم عظیمی از گاز و گرد و غبار به داخل این سیاره فراخورشیدی تا حدودی به مراحل شکل‌گیری سیاره مشتری شباهت دارد و زیر نظر گرفتن جزئیات این فرآیند رشته جدیدی از تحقیقات در این رابطه را به وجود می‌آورد.

تکنیک جدید برای کاوش فضا

از طرف دیگر، PDS 70b یکی از معدود سیاره‌هایی بوده که مستقیما توسط تلسکوپ فضایی هابل تصویربرداری شده است. در واقع با وجود اینکه دانشمندان تاکنون بیش از ۴ هزار سیاره فراخورشیدی را در سر تا سر کهکشان ما کشف کرده‌اند، تنها ۱۵ مورد از این اجرام آسمانی مستقیما به وسیله تلسکوپ‌ها مشاهده شده‌اند. دانشمندان می‌گویند که به دلیل فاصله فوق‌العاده زیاد سیاره‌های فراخورشیدی نسبت به زمین و ابعاد نسبتا کوچک آن‌ها در مقایسه با ستاره‌های عظیمی که در اطراف منظومه ما قرار دارند، این اجرام آسمانی در بهترین تصاویر ثبت شده هم تنها به شکل نقاطی کوچک دیده می‌شوند.

برای ثبت فرآیند رشد سیاره فراخورشیدی PDS 70b تکنیک جدیدی به کار گرفته شد؛ تیم محققان این تکنیک را روی تلسکوپ هابل پیاده کرده‌اند و این‌طور که به نظر می‌رسد، چنین دستاوردی می‌تواند درِ جدیدی را به روی اکتشافات آینده سیاره‌های فراخورشیدی در آینده نزدیک باز کند.

بر اساس مشاهدات انجام شده، جرم آسمانی مورد نظر در منظومه‌ای به مرکزیت یک ستاره به نام “PDS 70” قرار گرفته است. این ستاره علاوه بر سیاره فراخورشیدی مدنظر ما، مشغول به وجود آوردن یک سیاره دیگر هم در اطراف خود بوده و دیسک فوق‌العاده بزرگی از گاز و گرد و غبار در اطراف آن وجود دارد. فاصله این منظومه از سیاره زمین حدودا ۳۷۰ سال نوری بوده و محل قرارگیری آن هم صورت فلکی قنطورس است.