معاون فناوریهای نوین بانکمرکزی اعلام کرد
تسهیل در موانع قانونی استخراج رمزارز برای صادرات و واردات
ارز دیجیتال ملی در راه است!
معاون فناوریهای نوین بانکمرکزی، گفت: با مصوبه جدید دولت استخراجکنندگان رمزارز میتوانند رمزارزهای تولید شده خود را به صرافیهای مجاز عرضه کنند. مهران محرمیان؛ در گفتوگو با فارس، با اشاره به نوسان زیاد قیمت رمزارزها، اظهارداشت: افرادی که قصد دارند، وارد این حوزه شوند باید این نکته را بدانند و هرگز نباید تمام پولی را که با زحمت و رنج و عرقجبین بهدست آمده است را در این بازار وارد کنند. به علاوه، غالب مبادلات رمزارزها قابلیت ردیابی کامل ندارند و نهادهای قضایی در بسیاری از موارد نمیتوانند تخلفات را بررسی و پیگیری کنند. وی در پاسخ به این سؤال که در حوزه رمزارزها، مرجع سیاستگذاری کیست؟ گفت: با توجه به اینکه قانون دست بالا را دارد و مجلس نیز به این حوزه ورود کرده است، بخشی از موارد برعهده مجلس است. بخشی از موضوعات نیز برعهده دولت است و مصوباتی نیز داشته است. بهطور خاص رمزارزها حوزههای مختلف دارند. مثلاً در زمینه استخراج رمزارز، دولت سیاستگذاری میکند. در زمینه خرید و فروش رمزارز، بانکمرکزی سیاستگذار کلیدی است، اما باید در چارچوب قوانین و مصوبات بالادستی دولت، شورایعالی مبارزه با پولشویی و مرکز ملی فضای مجازی اقدام کند.
* یارانه کلان انرژی در ایران دلیل اصلی جذابیت استخراج رمزارز
معاون فناوریهای نوین بانکمرکزی، در ادامه سخنان خود به یارانه فراوانی که برای انرژی در ایران داده میشود، اشاره کرد و افزود: این یارانه مورد توجه استخراجکنندگان رمزارز قرار گرفته است، اما مشکل اینجاست که در این زمینه راهبرد کشور به صورت شفاف تعریف نشده است. ثبتنام اولیه برای ایجاد مزارع استخراج رمزارز انجام گرفته، اما تعداد نهایی مجوزهای صادره در قالب پروانه بهرهبرداری به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد. با توجه به اقبالی که هماکنون به تسهیل این موضوع دیده میشود، امیدوار هستیم بهزودی در این زمینه شاهد پشتیبانی قانونی و مانعزدایی باشیم. وی تصریح کرد: با مصوبه جدید دولت و معرفی صرافیهای مجاز توسط بانکمرکزی، استخراجکنندگان رمزارز میتوانند رمزارزهای استخراج شده خود را به صرافیهای دارای مجوز عرضه کنند. این مقام مسؤول بانکمرکزی ادامه داد: همچنین براساس دستورالعملی که از مرکز ملی فضای مجازی تهیه و ابلاغ شده، بانکمرکزی موظف شده است، در یک کارگروه کارشناسی، حوزه مبادلات رمزارز را مورد رصد هوشمند قرار دهد که بانکمرکزی نیز در حال انجام آن است.
* تناقض مصوبه مرداد ۹۸ هیأت دولت
محرمیان؛ با بیان اینکه در مصوبه مردادماه ۱۳۹۸ هیأت دولت، دو حوزه مجزای استخراج و مبادله برای رمزارزها در نظر گرفته شده است، افزود: مبادله رمزارزها نیز دو نوع است؛ مبادله ریال و ارز با رمزارز و مبادله کالا با رمزارز. مبادله کالا با رمزارز در اکثر کشورها مجاز نیست و کمتر جایی هست که استفاده از رمزارز در شبکه پرداخت را ممنوع نکرده باشد. استفاده از رمزارز در شبکه پرداخت به مثابه استفاده از ارز یک کشور بیگانه در مبادلات داخلی کشور است و تبعات زیادی خواهد داشت. وی ادامه داد: در مصوبه مرداد۱۳۹۸ هیأت دولت، اگرچه استخراج رمزارز آزاد شده است، اما مبادله رمزارز با پول رسمیکشور به شکلی که در صرافیهای رمزارز اتفاق میافتد، ممنوع اعلام شده است و همچنین تأکید شده است ریسک مبادله رمزارز نیز با معاملهگران آن است و در صورت متضرر شدن، مسؤولیت با افراد ذینفع است. معاون فناوریهای نوین بانکمرکزی، با اشاره به تناقض این مصوبه مبنی بر اینکه استخراج رمزارز آزاد است، ولی مبادله آن ممنوع اعلام شده است، گفت: برای رفع این تناقض، هیأت دولت در تاریخ ۳۰ مهرماه ۱۳۹۹، مصوبه جدید داشت. در مصوبه سال ۹۹ گفته شده است رمزارزهای استخراج شده را میتوان در صرافیهای معرفی شده توسط بانکمرکزی عرضه کرده تا برای امور واردات استفاده شود. در این مصوبه، بر این نکته نیز تأکید شده است که فقط رمزارزهای دست اولی که در مزرعه مجاز داخلی استخراج شده است قابلیت عرضه در صرافیهای رسمیبانکمرکزی را خواهند داشت و افراد نمیتوانند رمزارزها را پس از خرید و فروش و مبادله به این صرافیها عرضه کنند. وی افزود: بانکمرکزی نیز دستورالعمل مربوطه را تهیه کرده و پس از اعمال نظرات مرکز اطلاعات مالی در جلسه هیأت عامل اول اردیبهشت۱۴۰۰ آن را نهایی کرد که به زودی ابلاغ و اجرایی خواهد شد.
* استخراج رمزارز یعنی صادرات انرژی بهصورت غیرمستقیم
به گفته محرمیان؛ بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقد هستند که استخراج رمزارز و استفاده از آن برای واردات، میتواند به مثابه صادرات غیرمستقیم انرژی بهشمار آید. وی در این زمینه گفت: از آنجا که در حالحاضر کشور ایران در حال صادرات برق است ولی با دشواری میتواند درآمد خود را از صادرات برق به کشور وارد کند، به اعتقاد بسیاری کارشناسان، استخراج رمزارز به این معناست که میتواند به مثابه صادرات غیرمستقیم انرژی بهشمار آید. هدف اصلی این مصوبه دولت نیز قانونی شدن استخراج رمزارز است؛ اگرچه تا پیش از این نیز به صورت غیرقانونی انجام میگرفت. وی تأکید کرد: ذکر این نکته در اینجا ضروری است که تنها میتوان برای ارقام کوچک (چندین میلیوندلار) از رمزارزها برای صادرات و واردات استفاده کرد و جابهجا کردن رقمهای بزرگ رمزارز بدون متوجه شدن نهادهای ناظر بر تحریمها ممکن نیست.
* مراقب سرمایههای خود باشید
این مقام مسؤول بانکمرکزی، پشتوانه اصلی رمزارزها را، اقبال مردم به آن دانست و گفت: هیچ چیز دیگری به اندازه اقبال عمومی، به رمزارزها اعتبار نمیدهد. رمزارزها به صورتی مردم-نهاد، اعتبار پیدا کردهاند و هیچ سازمان و نهادی نیز بر آنها نظارت نمیکند. اگر فردی مثل ایلان ماسک بهعنوان یک سلبریتی حوزه فناوری، با صحبت خود باعث زیاد شدن اقبال مردم به رمزارزها میشود، به همان شکل نیز با اقدام یک دولت در محدود کردن این حوزه اقبال به رمزارز کاسته میشود. وی افزود: نوسانات قیمت رمزارزها بسیار زیاد است و افرادی که قصد دارند وارد این حوزه شوند، باید این نکته را بدانند و هرگز نباید پولی را که با زحمت و رنج و عرق جبین به دست آمده است را در این بازار وارد کنند. اگرچه من پیشبینی نمیکنم که کل فضای رمزارزها فروپاشی کند، اما احتمال اینکه ناگهان سرمایه در گردش یک رمزارز به باد رود و رمزارز دیگری جای آن را بگیرد، بسیار محتمل است. محرمیان؛ با اشاره به عدم قابلیت ردیابی مبادلات رمزارز، گفت: از آنجا که مبادلات رمزارزها قابلیت شناسایی و ردیابی کامل ندارند، نهادهای قانونی نمیتوانند تخلفات را ردیابی و بررسی کنند. البته این بدان معنا نیست که در ایران تخلفات حوزه رمزارز پیگیری نمیشود. اتفاقاً قوهقضاییه و پلیس فتا تا حد ممکن همکاری میکند، اما به دلیل محدودیت در پیگیری مبادلات و نقلوانتقالات رمزارزها، امکان پیگیری قضایی آن بسیار محدود است.
* رمزپول ملی و تفاوت آن با پول و رمزارز
معاون فناوریهای نوین بانکمرکزی، در ادامه سخنان خود به موضوع رمزپول ملی پرداخت و گفت: رمزپولها راهحل میانی رمزارزها و اسکناس و مسکوک رایج کشورها هستند. از طرفی پولهای سنتی را داریم که با پشتوانه در بانکهای مرکزی منتشر میشوند و در طرف دیگر این طیف، رمزارزها را داریم که با پشتوانه اقبال مردمیاعتبار یافتهاند. بنابراین رمزپولها در واقع همان پولهای رسمیبا پشتوانه داراییهای تحت نظارت بانکهای مرکزی جهان هستند که در بستر فناورانه رمزارزها منتشر میشوند. وی ادامه داد: کشورهای زیادی در حال بررسی انتشار رمزپول ملی هستند و چین طرح رمزپول ملی را به صورت آزمایشی اجراء کرده است. کشور ایران نیز بهعنوان یکی از کشورهای فعال در این زمینه، به دنبال انتشار رمزپول بانکمرکزی با پشتوانه ریال است. ارزش رمزپول ریالی هیچ تفاوتی با ریال اسکناس و مسکوک نخواهد داشت و تنها تفاوت آن، محیط استفاده و به کارگیری آن خواهد بود. محرمیان؛ افزود: همان روال و فعالیتهایی که برای انتشار پول ملی به صورت اسکناس و مسکوک انجام میگیرد، برای رمزپول نیز انجام خواهد گرفت و مشابه همان پول نیز، آثاری بر نقدینگی کشور خواهد گذاشت. اگر برای انتشار اسکناس و مسکوک هزینههایی برای چاپ و ارتقای ویژگیهای امنیتی انجام میگرفت، برای رمز پول نیز باید سرمایهگذاری در ایجاد زیرساخت و ارتقا امنیت در برابر هک و تخلفات مشابه انجام گیرد. این مقام مسؤول بانکی، با بیان اینکه تفاوت اصلی پول ریال و رمزپول ریال، محیط دیجیتالی انتشار و استفاده آن خواهد بود، گفت: به عبارت دیگر، کارکرد آن همچون اسکناس و مسکوک معمول خواهد بود، اما به صورت غیرحضوری و دیجیتال. رمزپول ذات مجازی و دیجیتال دارد و رمزپولی که در کیف پول مجازی افراد نگهداری میشود، با پولی که افراد در حسابهای بانکی خود نگهداری میکنند متفاوت است. زیرا رمزپول در واقع در اختیار خود افراد است و بانکها در نگهداری آن دخالت نخواهند داشت. وی در انتهای سخنان خود، به تهیه نسخه اولیه سند ویژه رمزپول بانکمرکزی در ماههای انتهایی سال گذشته اشاره کرد و گفت: با توجه به پیچیدگیهای موضوع، مفاد این سند در کارگروه ویژهای که در بانکمرکزی تشکیل شده است، در حال بررسی است. باید توجه کنیم که این مسأله باید از جنبههای گوناگون مثل فناوری، حقوقی، اقتصادی، ارزی، اعتباری و نظارتی مورد مداقه و موشکافی قرار گیرد تا تبعات اقتصادی غیرمنتظره برای کشور نداشته باشد. پس از تکمیل و تصویب سند، به مرور شاهد اجرای طرح پایلوت و مراحل بعدی آن خواهیم بود.
∎
نظر شما