شناسهٔ خبر: 46569351 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه هفت‌صبح | لینک خبر

شش سناریو برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰

صاحب‌خبر -

ایسنا می‌نویسد: انتخابات ۱۴۰۰ نزدیک به دو ماه دیگر برگزار خواهد شد؛ تجربه نشان داده که بسیاری از مردم تا یک هفته مانده به انتخابات ممکن است تصمیم خود را برای رای دادن به کاندیدایی خاص و حتی شرکت کردن یا نکردن در انتخابات نگرفته باشند اما چند روز منتهی به انتخابات می‌تواند روزهای سرنوشت‌سازی در انتخابات باشد و مانند انتخابات ۷۶، ۸۴ و ۹۲ برخلاف تمام پیش‌بینی‌ها کاندیدایی را راهی ساختمان انتهای خیابان پاستور کند که تا یک ماه قبل از انتخابات حتی بسیاری از کارشناسان و نظرسنجی‌ها برایش شانس بالایی قائل نبودند. موضوع احیای برجام و برداشته شدن تحریم‌های آمریکا شاید یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در انتخابات ۱۴۰۰ باشد. این خبرگزاری شش سناریوی احتمالی برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ در نظر گرفته است:

********سناریوی اول********

در سناریوی اول فرض بر این است که دور جدید مذاکرات ایران و طرف‌های برجام به نتایج مثبتی برسد و هر دو طرف ایران و آمریکا به تعهدات برجامی خود بازگردند. البته این اتفاقات و بازگشت کامل به برجام شاید تا پیش از انتخابات به صورت کامل به نتیجه نرسد و ماه‌ها طول بکشد اما باز شدن فضای تنفسی برای ایران، کم شدن فشار حداکثری آمریکا، آزاد شدن بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران و فروش بیشتر نفت و ورود ارز به کشور می‌تواند شوک مثبتی را به اقتصاد ایران وارد کند.

همین موضوع می‌تواند به نزدیکان اعتدالگرایان فرصتی بدهد تا در انتخابات با مطرح کردن موضوع ادامه مذاکرات و تلاش برای رفع کامل تحریم‌ها و محدودیت‌های ایران، برگ برنده‌ای را در دست داشته باشند. برگی که مخالفان برجام اکنون در دست دارند و با بی‌نتیجه خواندن آن تلاش می‌کنند نیروهای اعتدالی و حامیان مذاکرات را با این توجیه که ادامه رویکرد دولت اعتدال به ادامه وضع اقتصادی موجود منجر می‌شود، از صحنه انتخابات خارج کنند.

******** سناریوی دوم********

اگر مذاکرات برجامی به نتیجه مناسبی نرسد و وضعیت معیشتی مردم و فشار اقتصادی بیشتر شود، وابستگان به دولت روحانی و حامیان او عملا شانس چندانی برای پیروزی در انتخابات نخواهند داشت و منتقدان دولت و مذاکره، می‌توانند شانس بیشتری برای پیروزی خود در نظر بگیرند. در این میان اصولگرایانی که از ابتدا با برجام مخالف بودند و حتی آن را خیانت و خسارت محض می‌دانستند می‌توانند با مطرح کردن درست بودن ادعایشان، دست بالا را در انتخابات داشته باشند. با این فرض، حتی شانس پیروزی برخی نیروهای تندرو بالا خواهد رفت.

ناامید شدن مردم ازصندوق‌های رای که ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود می‌تواند مولفه تاثیرگذار دیگری در نتیجه انتخابات باشد. نبود کاندیداهایی از سلایق مختلف و شرایط اقتصادی سخت کنونی می‌تواند دو دلیل قهر مردم از صندوق رای برای نشان دادن اعتراضشان به وضع موجود باشد.

******** سناریوی سوم ********

در صورت چنین اتفاقی گفته می‌شود که اصولگرایان می‌توانند شانس بسیار بالایی در انتخابات داشته باشند. اگر بر فرض کاندیداهای حداکثری اصلاح‌طلبان در انتخابات تایید صلاحیت نشوند بخشی از بدنه اجتماعی آنان با سرخوردگی، امیدی به انتخابات نخواهند داشت و یک رقابت درون‌گروهی میان اصولگرایان برگزار خواهد شد. مدلی تقریبا شبیه انتخابات مجلس یازدهم.

******** سناریوی چهارم ********

با وجود اینکه رهبر انقلاب همواره در سخنان خود بر لزوم مشارکت حداکثری مردم در انتخابات تاکید داشته‌اند اما برخی جریانات تندرو با این توجیه که مشارکت بالای مردم منجر به شکست کاندیدای مورد نظر آنان خواهد شد تلاش می‌کنند با دلایل مختلف، مردم را از صندوق رای ناامید کنند و جالب اینجاست با وجود اینکه به ظاهر خود را حامی رهبری نشان می‌دهند اما از تبلیغ این موضوع یعنی تلاش برای کم کردن مشارکت مردم به هر روشی، ابایی هم ندارند. نظر این تندروها این است که مردم صلاح خود را نمی‌دانند و درست انتخاب نمی‌کنند پس مهم نیست مشارکت مردم در انتخابات بالا نباشد بلکه مهم این است که کاندیدای مورد نظر آنان در یک انتخابات با مشارکت پایین به پیروزی برسد. به همین دلیل با کارشکنی در حل مشکلات و گروگان گرفتن معیشت مردم و یا تلاش برای حذف رقیب، سعی می‌کنند در مسابقه‌ای تک نفره پیروز انتخاباتی ولو حداقلی باشند.

حضور سلایق مختلف سیاسی و ایجاد فضای رقابتی پرشور مولفه مهم دیگری است که می‌تواند بر نتیجه انتخابات تاثیر بگذارد. اگر بر فرض کاندیداهای حداکثری اصلاح‌طلبان در انتخابات تایید صلاحیت شوند و کاندیداهای اعتدالگرای نزدیک به دولت، مستقل‌ها و کاندیداهای اصولگرایان در انتخابات حاضر باشند شاید بتوان روی حضور حداکثری مردم پای صندوق‌های رای حساب ویژه باز کرد.

******** سناریوی پنجم ********

با این فرض اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان مانند انتخابات ۹۲ و ۹۶ احتمالا مجبور به ائتلاف با یکدیگر خواهند شد و از طرفی اصولگرایان هم که از هم اکنون با تعدد کاندیداهای احتمالی مواجهند برای شکسته نشدن آرایشان مجبور خواهند بود مانند انتخابات ۹۶ روی یک کاندیدای واحد به توافق برسند. در این صورت انتخاباتی رقابتی ایجاد خواهد شد و جناحی که بتواند برنامه بهتری برای اداره کشور و رفع مشکلات ارائه دهد می‌تواند امیدوار به پیروزی باشد. شاید همان موضوع اول یعنی احیای برجام و برداشته شدن برخی از تحریم‌ها که بهبود نسبی شرایط اقتصادی را به دنبال خواهد داشت به اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان روحیه و دلایل بیشتری برای پیروزی بدهد اما از طرفی اصولگرایان هم تلاش خواهند کرد با یادآوری مشکلات سه سال اخیر، دولت اصلاح‌طلب-اعتدالی را ادامه‌دهنده وضع موجود معرفی کنند و ناراضیان از وضع کنونی اقتصادی را به سمت خود بکشانند. در این میان برخی کاندیداها که به وجود گرایشات جناحی گذشته خود، در حال حاضر خود را مستقل معرفی می‌کنند هم ممکن است بتوانند بخشی از مردم را که از دو جناح اصلی اصلاح‌طلب و اصولگرا ناامید شده‌اند به سمت خود بکشانند.

احمدی‌نژاد برخلاف سال‌های ۹۲ و ۹۶، این بار می‌تواند به مولفه تاثیرگذاری در انتخابات بدل شود. او در سال ۹۲ از اسفندیار رحیم‌مشایی حمایت کرد اما احراز نشدن صلاحیت مشایی، عملا احمدی‌نژاد را از بازی انتخابات ۹۲ خارج کرد. در سال ۹۶ هم احمدی‌نژاد به همراه حمید بقایی برای کاندیداتوری ثبت‌نام کرد اما صلاحیت هیچ کدامشان احراز نشد تا باز هم از بازی انتخابات ۹۶ جا بماند.

******** سناریوی ششم ********

از تحرکات اخیر احمدی‌نژاد این طور برداشت می‌شود که با توجه به نتایج برخی نظرسنجی‌ها خود را ناجی انتخابات ۱۴۰۰ می‌داند. موضوعی که چندان هم پنهان نیست و بررسی نظر خیلی از مردمی که از وضعیت موجود رضایت ندارند نشان می‌دهد که بخشی از آنان دوباره به سمت احمدی‌نژاد گرایش پیدا کرده‌اند و حتی بر اساس برخی نظرسنجی‌ها، خیلی‌ها عنوان می‌کنند که اگر احمدی‌نژاد در بین کاندیداها نباشد در انتخابات شرکت نخواهند کرد. این اتفاقات باعث شده تا احمدی‌نژاد خود را وزنه تاثیرگذاری در انتخابات اخیر بداند. با این وجود و با توجه به احراز نشدن صلاحیت او در انتخابات ۹۶ و همچنین تندتر شدن مواضع وی نسبت به سیاست‌های جمهوری اسلامی به نظر می‌رسد باز هم شانسی برای تایید صلاحیت نداشته باشد. در این صورت کاندیدایی که احمدی‌نژاد از او حمایت کند شاید بتواند به پدیده انتخابات بدل و شگفتی‌ساز انتخابات ۱۴۰۰ شود.

نظر شما