آسیبشناسی یکی از ضعیفترین اختتامیههای تاریخ جشنواره فیلم فجر
خوب، بد چرک
صاحبخبر - محمدرضا کردلو: با اختلاف یکی از بدترین جشنوارههای چند سال اخیر و یکی از کموزنترین اختتامیههای ادوار فجر را ابراهیم داروغهزاده برگزار کرد. به گزارش «وطن امروز»، سیوهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر در حالی سهشنبه شب به نقطه پایان رسید که مدیران و برگزارکنندگان این رویداد سینمایی مهم و ملی، از عهده برگزاری یک جشن خوب اختتامیه در شأن نام فیلم فجر برنیامدند؛ اختتامیهای با صندلیهای خالی. تقریبا همه صندلی نامزدهای بخشهای مختلف خالی بود، جز کسانی که با آنها تماس گرفته شده بود و گفته بودند جایزهتان قطعی است؛ بیایید و بگیرید. در میان نامزدهای بخشهای اصلی سیمرغ، جواد عزتی که برای نقش مکمل مرد کاندیدا شده بود، در سالن حضور نداشت. طناز طباطبایی، برنده سیمرغ بلورین نقش مکمل زن، هنگام دریافت جایزهاش به عدم حضور او و دل بزرگی که دارد، اشاره کرد. در فضای بیرون از سالن اختتامیه فجر، در شبکههای اجتماعی واکنشهای متعددی به نادیده گرفتن بازی جواد عزتی در سالهای اخیر (و نهتنها جشنواره اخیر) شکل گرفت. تحسین بازی جواد عزتی در «شنای پروانه» توسط مخاطبان در طول برگزاری جشنواره اما باعث نشد هیأت داوران او را حتی برای این بخش کاندیدا کند. ندیدن فرامرز قریبیان در آخرین فعالیت سینماییاش هم سوالبرانگیز بود. در بخش نامزدهای نقش اول زن و مرد، الناز شاکردوست، پریناز ایزدیار، فرامرز قریبیان و امیر جدیدی به مراسم اختتامیه نیامده بودند. اگرچه برنده سیمرغ این بخش یعنی خود پیمان معادی نیز در سالن حضور نداشت و فیلم برای جشنواره فرستاده بود. در بخش کارگردانی نیز نیکی کریمی و سعید ملکان در این مراسم حضور پیدا نکرده بودند و همه اینها در حالی اتفاق میافتاد که همه اسامی که نامشان برده شد، در نشستهای خبری فیلم که به جهت اهمیت، حتما در سطح پایینتری از اختتامیه قرار میگیرد، شرکت کرده بودند. به عبارت دیگر از عدم حضورشان در مراسم اختتامیه هیچ نتیجهای جز ناتوانی و ضعف برگزارکنندگان نمیشود گرفت. اما چرا جشنواره سیوهشتم فیلم فجر به این نقطه رسید؟ پیش از برگزاری جشنواره، نام و نشان سینماگران حاضر و سوژههایی که به آنها پرداخته شده بود، آنقدر ذوقبرانگیز بود که فکر میکردیم یک جشنواره مهم را پیش رو خواهیم داشت. با گذشت هر روز از جشنواره، از انتخابهای هیأت انتخاب متعجبتر میشدیم؛ آنچنان به تعداد انگشتان یک دست فیلم بودند که کیفیتشان محل اتفاق نظر مخاطبان و منتقدان سینمایی بود. جلوتر که رفتیم در شب اعلام نامزدهای فیلم فجر تعجبمان بیشتر شد. نادیده گرفتن جواد عزتی که با بازیهای متفاوتش در سالهای اخیر به یکی از ستارههای بفروش سینمای بدنه و جریان اصلی تبدیل شده و همزمان تخصص بازی در کاری خاص مانند آتابای و دیگر آثار اجتماعی را دارد، از شاهکارهای هیأت داوران بود. قربانی شدن کارگردانی شنای پروانه و روز صفر به پای خورشید (که از نیمه دوم جشنواره به چند اکران محدود رسید و در آخرین روز در پردیس رسانهها به نمایش درآمد) و تحقیر سیمرغ با اهدای آن به پیمان معادی که پیشتر به صراحت جشنواره را تحریم کرده بود، از دیگر عجایب جشنواره بود که شاید دلیل این اتفاقات بیش از ارتباط به هیأت داوران، به بخش سیاستگذاری و مدیریت جشنواره بازمیگردد. در این بین عدم حضور سعید ملکان و تیم «روز صفر» که برای دریافت هیچکدام از سیمرغهایشان روی سن جشنواره نرفتند، از اتفاقات کمنظیر در تاریخ ادوار جشنواره بود که برخی آن را به تحریم تعبیر کردند؛ تعبیری که در واقع درست نیست و نمیتوان رفتار ملکان را در قالب «تحریم» تعبیر کرد اما میتوان گفت عدم حضور او قابل قبول نیست. اما بیانیه تیم ملکان قابل تامل است. عوامل «روز صفر» در بیانیهای پیرامون اتفاقات اختتامیه و عدم حضورشان در این مراسم اعلام کردند: «خواستیم در کنار مدیران فرهنگی قرار نگیریم که اصرار بر جا انداختن مسیری دارند که شایسته سینمای ایران نیست؛ مسیری که پر از باجدهی و تکریم کسانی است که با پنجه کشیدن به صورت سینما، باعث منفور شدن همکاران سینمایی، نزد مردم میشوند. با سپاس از داوران و احترام به انتخابهایشان و با آگاهی از برنده شدن در ۵ رشته ترجیح دادیم در مراسم اختتامیه شرکت نکنیم تا برای آیندگان جوابی داشته باشیم که ما شریک این بیفرهنگیها و ترویج رویههای غلط نیستیم. سینما و مردم، تحریم شدنی نیستند». از این بیانیه نهتنها سخنی از تحریم به میان نیامده، بلکه مذموم دانسته شده و اتفاقا از رفتار جشنواره در مقابل تحریمکنندگان انتقاد شده است. پاسخ ابراهیم داروغهزاده به یکی از خبرنگاران در صفحه شخصیاش در توئیتر نیز تایید مضمون انتقاد سعید ملکان است. اگرچه داروغهزاده اقدام ملکان را تاسفبار و بیسابقه عنوان کرده است اما درباره دلایل عدم حضور تیم «روز صفر» نوشته است: آقای ملکان به 2 موضوع انتقاد داشتند و اختتامیه فیلم فجر را تحریم کردند: ١- معتقد بودند نباید افرادی که صحبت از تحریم کردهاند یا افرادی که در نشست رسانهای اعتراض کردهاند، داوری و کاندیدا میشدند. ٢- پذیرش فیلم «خورشید» بهرغم دیر رسیدن به جشنواره. با همه اینها و مخالفت منطقی ما با هر نوع تحریمی، میتوان اقدام ملکان در عدم حضور در مراسم اختتامیه را درک کرد اما این نگرانی وجود دارد که این اتفاق به رویه تبدیل شود. با تبدیل شدن این اتفاق غلط به «رویه» که اساسا ناشی از عملکردهای سوالبرانگیز مسؤولان جشنواره در تحویل گرفتن تحریمیها و نادیده گرفتن کسانی است که به قانون جشنواره احترام گذاشتهاند، اعتبار جشنواره با مشکل مواجه خواهد شد؛ مسألهای که برای هیچ سینماگر و سینمادوستی پسندیده نیست. با همه اینها، آنچنان که در ابتدا گفته شد، حتما اختتامیه فیلم فجر به شکل بسیار بدی برگزار شد. فارغ از همه آنچه در بالا گفته شد، صحبتهای متناقض برخی داوران و برگزیدگان، زشت و تاسفبار بود. کنایه زننده محمدحسین مهدویان به تندیس ایرانی با واکنشهای منفی در شبکههای اجتماعی مواجه شده است. همچنین اظهارات متناقض سعید راد که در عین انتقاد از تحریمکنندگان جشنواره، نام پیمان معادی را به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد خواند، دستمایه یک طنز تلخ برای آینده است.∎
نظر شما