توافق روسیه و ترکیه برای ممانعت از حمله گسترده ارتش دولت بشار اسد به استان ادلب به واکنش نیروهای جهادی و شورشیانی بستگی دارد که کنترل این مناطق شمال غربی سوریه را همچنان در دست دارند.
این توافق ممکن است با ناتوانی آنکارا و مسکو در تحمیل طرح خود بر گروه‌های اسلامگرای تندروی مستقر در این منطقه خیلی زود به شکست بیانجامد.
ترکیه که مایل به توقف درگیری‌های همه جانبه و بحران انسانی در مرزهای جنوبی خود با سوریه بود روز دوشنبه در توافقی ناگهانی و تعجب برانگیز با مسکو خواستار ایجاد منطقه حائل غیرنظامی در ادلب شد، توافقی که مانع حملات قریب‌الوقوع ارتش سوریه با حمایت روسیه به این منطقه شد.
آنکارا ماه‌ها از همه طرف‌های درگیر در سوریه خواسته بود تا بجای حمله گسترده به ادلب با بیش از ۳ میلیون غیرنظامی برای مبارزه با شورشیان کارزاری با اهداف مشخص تشکیل دهند. توافق سوچی که پس از مذاکرات میان ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان حاصل شد به ترکیه فرصت داد تا ایده خود را عملی کند. با اینحال زمان برای دو کشور روسیه و ترکیه بسیار کوتاه است.
بیشتر بخوانید:ایجاد منطقه غیرنظامی در ادلب؛ اردوغان و پوتین به توافق رسیدند
رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین در کنفرانس مطبوعاتی مذاکرات سوچیرویترز
آنها می خواهند تا پانزدهم اکتبر (ماه آینده میلادی) منطقه غیرنظامی و حائل در ادلب ایجاد کنند اما مشخص نیست که چه ابزار و روشی را برای عقب راندن و خلع سلاح نیروهای جهادی و شورشیان مستقر در این منطقه در دست دارند.
ولادیمیر پوتین گفته است که منطقه حائل غیرنظامی میان خط مقدم نیروهای دولتی سوریه و منطقه تحت تسلط شورشیان در ادلب ایجاد می‌شود به صورتی که «نیروهای افراطی» به عقب رانده شده و خلع سلاح شوند. با این حال رئیس جمهوری روسیه نگفته است که چگونه نیروهای شورشی و اسلامگرا را به عقب نشینی و خروج از منطقه متقاعد خواهد کرد.
ترکیه که دارای چند پایگاه نظامی در استان ادلب است در ماه اکتبر سال گذشته میلادی اعلام کرد که حساب «شورشیان معتدل» را از «تروریست ها» جدا خواهد کرد.
بسیار از تحلیلگران می‌گویند که چشم‌انداز این توافق مشخص نیست. متین گوران، تحلیلگر نظامی و امنیتی ترکیه نیز احتمال موفقیت این طرح را ناچیز دانسته و می‌گوید که نیروهای جهادی تنها با برخورد سرسختانه متقاعد می‌شوند و نه با گفتگو.
گروه شبه نظامی تحریرالشام، مرکب از جنگجویان سوری و خارجی و وابسته به جبهه فتح شام (جبهه النصره سابق) شاخه القاعده است. این گروه یکی از قدرتمندترین نیروهای حاضر در شمال غربی سوریه محسوب می‌شود.
پوتین از جبهه النصره بعنوان یکی از گروه‌های تروریستی نام برده است که همچنان مورد هدف قرار خواهند گرفت. اما نه رئیس جمهوری روسیه و نه رجب طیب اردوغان، هیچ یک مشخص نکردند که این موضوع شامل دیگر نیروهای اسلامگرای وابسته به این گروه نیز می‌شود یا خیر.
یکی از دیپلمات‌هایی که مذاکرات سوریه را دنبال می‌کند، معتقد است که توافق سوچی تنها برای چندین ماه می تواند وضعیت ادلب را تثبیت کند و «تنها به تعویق انداختن یک مشکل است و نه راه حل آن.»
نیروهای جهادی خارجی مستقر در ادلب جایی برای رفتن ندارند
پس از آنکه طی هفت سال جنگ داخلی، دولت بشار اسد با حمایت روسیه توانست شورشیان و مخالفان خود را از بخش های جنوبی و غربی کشور عقب براند، ادلب به آخرین پناهگاه نیروهای جهادی تبدیل شد که از کشورهای دیگر به سوریه رفته‌اند.
یک دیپلمات سابق ترکیه معتقد است که مهمترین مساله حال حاضر در جنگ سوریه این است که جنگجویان خارجی جایی برای رفتن ندارند. سینان اولگان می‌گوید که ترکیه به اختلاف افتادن میان نیروهای مختلف جهادی امید بسته زیرا شورشیان سوری تمایل بیشتری به عقب نشینی نشان داده‌اند.
مطالب یورونیوز را در واتس‌اپ دریافت کنید
نیورهای جبهه النصره در شهر الریحا در استان ادلب سوریهرویترز
از سوی دیگر یک منبع به نقل از شورشیان ادلب می گوید که دیدگاه‌های مختلفی در میان نیروهای پیوسته به تحریر الشام برای همکاری با این طرح روسیه و ترکیه وجود دارد.
بنابراین تصمیمی که شورای مرکزی هیات تحریر الشام می‌گیرد از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا تنها گروهی است که در صورت موافقت با طرح منطقه غیرنظامی، توانایی لازم برای فائق آمدن بر نیروهای جهادی دیگر در ادلب را دارد.
فرستاده ویژه سازمان ملل د امور سوریه می‌گوید که نزدیک به ۱۰ هزار جنگجوی جبهه النصره در ادلب حضور دارند.
بیشتر بخوانید: