نويسنده: مريم احمدي
از اوايل دهه نود و پس از تصويب عضويت ايران در آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر توسط مجلس و تاييد شوراي نگهبان و ابلاغ آن به سازمان ها از سوي دولت، استفاده سازمان ها و صنايع بسياري از استانها به بهره برداري از انرژي هاي پاک موظف شدند. از اين رو در برنامه پنجم توسعه نيز برنامه ريزي هايي صورت گرفت تا در استان هايي که ظرفيت استفاده از انرژي خورشيد و وزش باد را دارند جايگزيني انرژي پاک با سوخت هاي فسيلي اغاز شده و در افزایش درجه امنیت سیستم انرژی کشور پيشگام شوند .
در اين ميان بررسيهاي کارشناسان نشان داد به دليل وجود بيش از 300 روز آفتابی با حرارت متوسط در خراسان رضوي اين استان پايگاه خوبي براي توليدانرژي خورشيدي است . همچنين وجود دو حوزه بادخيز خواف و بينالود با وزش دائم و ظرفيت 52 درصد که دو برابر ميانگين ضريب اين ظرفيت ها در دنياست، مقررشد در حوزه انرژي باد نيز اين استان پيشتاز شود .
اين در حالي است که بنابه اعلام شرکت برق منطقهای خراسان در سال 92 بهمنظور حمایت از جلوگیری از سوختن گازهای همراه نفت و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و سایر مسائل مربوط به انرژیهای پاک و تجدیدپذیر اعتبار قابل توجهي به طرح گسترش و حمایت از مولدهای خانگی برق در کشور تخصيص يافته که حدود 10 درصد اين ميزان به استان خراسان رضوي اختصاص يافته بود. با اين وجود و به رغم تاکيدات فراوان تابه امروز اين استان نتوانسته انگونه که بايد از اين ظرفيت ها بهره برداري کند و حالا کارشناسان و مسئولان استان اذعان کرده اند خراسان رضوي از ظرفيت اني هاي تجديدپذير سهم ناچيزي دارد !
ظرفيت هاي بلااستفاده در استان !
در حالي که امروز در بسياري از کشورهاي دنيا مصرف سوخت هاي فسيلي به ويژه در حوزه صنعت به دليل شدت الايندگي زيست محيطي منسوخ شده و استفاده از انرژي هاي پاک مور توجه قرارگرفته است در برخي استانهاي ايران از جمله خراسان رضوي با پنج هزار و 616 واحد صنعتي فعال کوچک و متوسط و البته پتانسيل بالاي انرژيهاي تجديدپذير هنوز از سوخت هاي فسيلي استفاده مي شود! اين در حالي است که به رغم تاکيدات مکرردر حال حاضر تنها 2 واحد صنعتی در این استان اقدام به نصب نیروگاه 100 کیلوواتی خورشیدی کرده و از انرژی پاک بهره می برند .
معاون برنامه ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه ای خراسان در اين خصوص مي گويد:ایران از نظر ظرفیت در حوزه انرژیهای نو شامل انرژی خورشیدی، زمین گرمایی، باد و امواج در خور توجه است و منطقه خراسان رضوی نیز در این بخش از ظرفیتهای فوق العاده و کم نظیر به ویژه در حوزه آفتاب و باد برخوردار می باشد .
حسین محمودی مي افزايد: از سال 1392 تاکنون یک مگاوات نیروگاه خورشیدی در حوزه مشترکان خانگی و دستگاههای اجرایی نصب شده است. نیروگاههای کوچک خورشیدی با ظرفیتهای پنج، 10و20 کیلووات بر پشت بام سازمانهای دولتی، غیردولتی و خانه ها نصب شده اند. همچنين برای بهره برداری از انرژی باد در خواف سه توربین بادی و در بینالود 45 توربین بادی نصب شده که در مجموع 37.23 مگاوات نیروگاه بادی را شامل می شود .
اين مسئول عدم تناسب بهره گيري از انرژي هاي پاک و ظرفيت هاي بالقوه استان را در نبود مشوق هاي سرمايه گذاري، عدم ارائه تسهيلات ارزان و تعلل در تامين زيرساخت ها مي داند .
اين در حالي است که بنا به گزاراشات اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی ظرف در 6ماه نخست امسال از 420 واحد صنعتي و توليدي 200 واحد آلاينده شناخته شده اند! تاکنون استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در قالب ایجاد نیروگاه خورشیدی 100 کیلوواتی تنها در شهرک صنعتی کمال الملک شهرستان فیروزه و نیروگاه خورشیدی 100 کیلوواتی در شهرک صنعتی توس مشهد انجام شده و هنوز دیگر واحدهای صنعتی خراسان رضوی به استفاده ازاين نيروگاه ها روي نياورده اند!