به گزارش ایرنا، ولع سیری ناپذیردر بخش کشاورزی در سالیان گذشته باعث شده که شیره جان زمین منابع کشیده شده و دشت اردبیل با کاهش شدید منابع آب زیرزمینی از دهه‌های گذشته به عنوان دشت ممنوعه اعلام شده است. بر اساس اظهار نظر کارشناسان شیوه کشت در بخش کشاورزی استان اردبیل و محصولاتی که در این استان به صورت انبوه تولید می‌شود اغلب محصولاتی آب بر بوده و این امر با توجه به نبود سامانه نوین آبیاری در منطقه همچنان منابع آبی استان را روز به روز تهدید می‌کند. تغییر الگوی کشت یکی از سیاست‌های راهبردی دولت تدبیر وامید در استان اردبیل است که در سال‌های اخیر با هدف بهره وری بیشتر و جلوگیری از بحران آب و خشکسالی مورد توجه قرار گرفته است.
اصلاح الگوی کشت استان با تاکید بر مدیریت بهره وری آب، تولید محصولات با نیاز آبی پایین و دارای ارزش افزوده بالا، جلوگیری از توسعه بی رویه کشت و افزایش عملکرد در واحد سطح محصولات کشاورزی از چندی پیش در استان مورد تاکید بوده و اجرایی شده است . به گفته کارشناسان در آینده نه چندان دور استان اردبیل با بحران کم آبی مواجه خواهد شد و راه نجات از این وضعیت ارایه راهکارهای عملی در تغییر الگوی کشت ، جلوگیری از مصرف بی رویه آب ، جلوگیری از برداشت غیر مجاز از چاهها ،استفاده بهینه شهروندان از آب ، جلوگیری از هدررفت آب و مهار آبهای مرزی با احداث سدهای خاکی است . تغییر شیوه کشت و کاهش تدریجی کشت محصولات آب بری همچون سیب زمینی و حتی گندم در اردبیل و جایگزینی محصولات با آب بری کم و ارزش افزوده بیشتر هم اکنون مورد توجه جدی مسئولان استان می‌باشد. از چند سال پیش الگوی کشت در استان از تولید این محصولات آب بر به سمت تولید محصولاتی چون زعفران، پسته و بادام زمینی تغییر یافته است تا هم از مصرف بی رویه آب در استان کاسته شود و هم کشاورزان درامد بیشتری نیز از فعالیت اقتصادی خود کسب کنند.
رضا کریمی نائب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس و نماینده مردم شهرستان‌های اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی معتقد است که تغییر الگوی کشت محصولات کشاورزی راهکاری اساسی برای مقابله با بحران آب است.
وی به ایرنا گفت: کمبود شدید منابع آبی در حال حاضر مهم‌ترین دغدغه در دشت اردبیل است که این موضوع بیشتر به بخش کشاورزی مربوط می‌شود و نیاز است در این زمینه با استفاده از روش‌های جایگزین آبیاری نوین و روش‌های جدید، مشکلات موجود در این زمینه را برطرف کنیم. نماینده مردم شهرستان‌های اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی گفت: مصرف بی‌رویه آب در بخش کشاورزی سبب افت آبهای زیرزمینی شده و به همین دلیل نیاز است تمام دستگاه‌ها و مسئولان اجرایی با تعامل و همکاری‌های همه‌جانبه در راستای حل این مشکلات گام بردارند. کریمی بیان کرد: ارائه تسهیلات و حمایت‌های لازم برای توسعه آبیاری نوین کشاورزی باید مورد توجه واقع شود، این موضوع برای ما حائز اهمیت بسیار بوده و تلاش بر این است که با الگوسازی و فرهنگ صحیح مصرف آب در راستای برطرف کردن مشکلات موجود گام برداریم.
وی اضافه کرد: انتظار می‌رود تمامی نهادها در تحقق برنامه‌های مدیریت منابع آبی همکاری کنند تا بتوانیم از این طریق کمبود منابع آبی را برطرف کرده و با بحران کم‌آبی مقابله کنیم چرا که این موضوع برای ما از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و اگر مورد بی‌توجهی قرار گیرد عواقب جبران‌ناپذیری به بار می‌آورد.
راهکارهای تغییر الگوی کشت در اردبیل
بر اساس اعلام مسئولان کاهش 10 تا 12 درصدی سطح زیر کشت گندم و افزایش 3.5 برابری میزان تولید ، کاهش سطح زیر کشت محصولات با نیاز آبی بالا و جایگزینی محصولات با ارزش افزوده بالا و نیاز آبی پایین ، تدوین سند الگوی کشت در10 شهرستان و توسعه محصولات با ارزش اقتصادی بالا ، توزیع 477 تن پیازچه زعفران، کشت 1100 هکتار بادام زمینی، توزیع 68 هزار اصله نهال پسته و تولید 60 هزار اصله برای توزیع در امسال، افزایش 2.2 برابری میزان تولیدات دانه‌های روغنی از 28 هزار تن در سال 92 به 57 هزار تن در سال 95، توسعه کشت متراکم گلخانه ای از 15.1 هکتار در سال 92 به 62.1 هکتار در سال 95 و در دست احداث بودن 38 هکتار در سال 96 از جمله طرح‌های تغییبر الگوی کشت است که در این استان دولت تدبیر و امید به اجرا درآمده است .