به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از قزوین پس از فاجعه کشتار مردم بی‌دفاع توسط رژیم پهلوی در  17 شهریور 57 ، سیر تحولاتی که به سقوط رژیم انجامید شتابی صدچندان گرفت و در ماه‌های باقیمانده تا بهمن اختلافات درباریان اوج گرفت. اختلاف به امری عادی در بین ارتش تبدیل‌شده بود و شاه کم‌کم امید خود را ازدست‌رفته می‌دید. سفر امام به پاریس یک ماه پس از 17 شهریور تحقق یافت و برخلاف پیش‌بینی‌ها این سفر دست امام را برای هدایت انقلاب باز نمود. فضای پیش‌آمده در فرانسه باعث شد تا موانع از سر راه ارتباط ایشان با یارانشان برداشته شود .
با اوج‏گيري نهضت اسلامي در سال 1357، انديشه طرح تشكلي به نام شوراي انقلاب در ميان روحانيون معتمد حضرت امام (ره) پديد آمد كه در سفر شهيد مطهري به پاريس، اين طرح با امام در ميان گذارده شد، با موافقت معظمٌ له، اين شورا تشكيل گرديد و اعضاي آن انتخاب شدند.
در آن سال‌ها اکثریت مردم از حزب و جریان‌های مختلف به امام خمینی اعتماد کردند، امام در پیام تأسیس شورای انقلاب در کنار حق شرعی خود نیز به همین مطلب اشاره می‌کند: « به‌موجب حق شرعی و بر اساس رأی اعتماد اکثریت قاطع مردم ایران که نسبت به این‌جانب ابرازشده است، در جهت تحقق اهداف اسلامی ملت ، شورایی به نام "شورای انقلاب اسلامی" مرکب از افراد باصلاحیت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق موقتاً تعیین‌شده و شروع به کار خواهند کرد.»
صدور این پیام، 22دی‌ماه را به نقطه عطفی برای نهضت اسلامی تبدیل نمود. این نخستین بار بود که رسماً از سوی رهبر کبیر انقلاب، تشکیلات و برنامه‌های آینده حکومت اسلامی اعلام می‌شد. اعلام رسمی موجودیت شورای انقلاب از سوی امام خمینی (ره)، رژیم و رسانه‌های جمعی را به تکاپو انداخت تا از هویت اعضای آن اطلاع پیدا کنند .ولی پنهان‌کاری درست اعضای شورای انقلاب باعث شد تا نه عوامل رژیم موفق به شناسایی آنان شوند و نه رسانه‌های جمعی اطلاعی از آن به دست بیاورند.

اعضاي اين شورا عبارت بودند از: حضرات آيات سيد علي خامنه‏اي، سيد محمود طالقاني، سيد محمد بهشتي، مرتضي مطهري، اكبر هاشمي رفسنجاني، سيد عبدالكريم موسي اردبيلي، محمدرضا مهدوي كني و آقايان یدالله سحابي، مهدي بازرگان و عباس شيباني و... .
قبل از پیروزی انقلاب به خاطر مسائل امنیتی، شورای انقلاب کاملاً سری بود و رژیم تا پایان عمرش نتوانست چیزی از آن شناسایی کند، مخفی نگه‌داشتن اسامی اعضای شورای انقلاب نه‌تنها موجب مصون ماندن آنان از گزند عوامل رژیم پهلوی گشت ، بلکه باعث شد که سران رژیم در تحلیل اوضاع دچار اشتباهی فاحش گردند.
با توجه به حضور امام خمینی (ره) در فرانسه ، تصور همگان این بود که شورا در خارج تشکیل‌شده و به فعالیت خواهد پرداخت، این امر دست اعضای شورای انقلاب را در کشور برای تسریع و توسعه اقدامات خود بازتر گذاشت.
علیرغم مخفی بودن اسامی اعضای شورای انقلاب در بدو امر ، آنان با تکیه‌بر اعتبار خود مردم را با اندیشه‌ها و خواسته‌های امام خمینی (ره) آشنا می‌ساختند و همچنین به مردم بر اساس افکار و تصمیمات امام ،جهت می‌دادند و از سویی خواسته‌های مردم را به اطلاع امام خمینی (ره) می‌رساندند و در مواردی به دستور و یا اذن ایشان ،خود مسئول رسیدگی به این خواسته‌ها می‌شدند.
پس از پيروزي انقلاب، اين شورا با مشروعيت حاصله از حمايت‏هاي مردمي، زمام امور را به دست گرفت. ازجمله اقدامات شوراي انقلاب، مي‏توان به تصويب اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، ملي شدن بانك‏ها، سامان بخشيدن به دادگاه‏هاي انقلاب، برگزاري همه‏پرسي در رابطه با نظام جمهوري اسلامي، بررسي پيش‏نويس قانون اساسي، تصويب آیین‌نامه‌های مجلس خبرگان و برگزاري انتخابات رياست جمهوري و مجلس شوراي اسلامي اشاره كرد.
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا 7 خرداد 1359 که مجلس شورای اسلامی رسماً افتتاح گردید شورای انقلاب رکن قانون‌گذاری کشور بود . یکی از وظایف شورا در این مقطع انجام وظایف مجلس بود.امام خمینی در مرقومه ای خطاب به بازرگان و در زمان ریاست وی در دولت موقت به این وظیفه اشاره دارد؛ «من از شما می‌خواهم که تا انعقاد مجلس شورای اسلامی که شورای انقلاب به‌منزله آن است ، از شورای انقلاب اسلامی و از افراد آن شورا که خدمتگزار به اسلام و به ملت و مورد تائید این‌جانب هستند پشتیبانی نمایید»، شورای انقلاب در طی دو سال ، نزدیک به دو هزار لایحه را تصویب نمود.
آخرین اعضای شورای انقلاب عبارت بودند از: آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله موسوی اردبیلی، دکتر محمدجواد باهنر، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، دکتر حسن حبیبی، دکتر عباس شیبانی، مهندس مهدی بازرگان، مهندس عزت‌الله سحابی، صادق قطب‌زاده، مهندس علی‌اکبر معین‌فر و ابوالحسن بنی‌صدر.
مسؤوليت شوراي انقلاب تا زمان تشكيل مجلس شوراي اسلامي به طول انجاميد، با شروع کار مجلس و شورای نگهبان و دیگر نهاد‌ها، مسئولیت و ضرورت وجود شورای انقلاب به پایان رسید. لذا در ۱۲ تیر ۱۳۵۹ آیت‌الله بهشتی اعلام کرد: «مسئولیت شورای انقلاب دو هفته دیگر پایان می‌یابد.»
 آخرین جلسه شورای انقلاب در ۲۶ تیر ۱۳۵۹ برگزار شد و حسن ابراهیم حبیبی سخنگوی شورای انقلاب، در آخرین مصاحبه خود پس‌ازاین جلسه اعلام کرد: «امروز با رسمیت یافتن مجلس شورای اسلامی و کامل شدن اعضای شورای نگهبان قانون اساسی، کار شورای انقلاب که تاکنون وظیفه قانون‌گذاری را بر عهده داشت نیز به پایان رسید.»
یادداشت از آرزو یارکه سلخوری