گروه جهان|
 باراك اوباما رييس‌جمهوري امريكا با لغو تحريم فروش تسليحات به ويتنام فصل تازه‌يي در روابط دو كشور كه دشمني ديرين با يكديگر داشتند، باز كرد. اين گام تازه مديون فعاليت‌هاي نظامي چين در درياي جنوبي اين كشور است كه باعث شده برخي كشورهاي آسياي جنوب شرقي باوجود اختلافات در برخي موارد با يكديگر
متحد شوند.
به گزارش رويترز، اوباما سومين رييس‌جمهور امريكاست كه پس از سرگيري روابط از سال1995 به ويتنام سفر كرده است. ميزبان رييس‌جمهور امريكا بااشاره به فصل بهار اين سفر را آغاز «روابطي گرم» ميان دو كشور خواند. فراتر از روابط سازنده در حوزه سياست خارجي اين سفر براي امريكا جهت ايجاد يك توازن در محور آسيا براي مقابله با چين است. از زمان عادي‌سازي روابط ويتنام و امريكا در سال1995 تجارت بين اين دو دشمن سابق دوران جنگ رونق گرفته و سال گذشته به 45ميليارد دلار رسيد.
همزمان با اين توافق «ويت جت» ويتنام قراردادي به ارزش 3ميليارد و 40ميليون دلار با شركت امريكايي «پرت و ويتني» توليد‌كننده موتورهاي جت امضا كرد. اين شركت امريكايي موتور هواپيماهاي «اف-14 تامكت»، «اف-15 ايگل»، جنگنده «اف-16 فايتينگ فالكن»،
اف-22 رپتور» و «اف-35 لايتنينگ 2» را توليد كرده ‌است. گفته مي‌شود اين موتورها 17درصد كارآمدتر از رقباي خود هستند.
ويتنام يكي از همسايگان كليدي چين است كه در نگراني‌هاي مربوط به قدرت‌گيري نظامي چين مي‌تواند نقش موثري بازي كند. برداشتن ممنوعيت تجارت سلاح در ويتنام ازسوي امريكا با اما و اگرهاي فراواني انجام شد. بسياري در دولت اوباما معتقد بودند كه پس از جنگ ويتنام وي قدم‌هاي مهم و بزرگي براي ارتقاي شرايط حقوق بشر در كشورش انجام نداده است از اين رو برداشتن اين ممنوعيت، تنها سلاح واشنگتن خواهد بود.
امريكا اواخر سال2014 ميلادي ميزاني از تحريم‌هاي تسليحاني ويتنام را كاهش داد و اكنون اين تحريم‌ها با سفر اوباما به‌طور كامل لغو مي‌شود. تحريم تسليحاتي امريكا عليه ويتنام از سال1984 به اجرا درآمد و واشنگتن و هانوي روابط ديپلماتيك خود را تقريبا دو دهه قبل از سر گرفتند.
رهبران دو دشمن ديرين اذعان كردند براي همكاري در سازمان‌هاي منطقه‌يي و بين‌المللي باتوجه به مسائل و بحران‌هايي كه به‌نظر مي‌رسد درمورد اختلافات هانوي و پكن بر سر مالكيت بخش‌هايي از درياي جنوبي چين باشد به توافق رسيدند.
مسير آينده روابط دوجانبه از محورهاي مذاكرات دوطرف بود و اين دو رهبر بر اهميت ايجاد اعتماد، افزايش همكاري در حوزه‌هايي مانند تجارت، علم و فناوري، تغيير آب و هوايي و تلاش‌هاي اوليه براي توافق پيمان تجارت آزاد بين دو سوي اقيانوس آرام تاكيد كردند.
اوباما در كنفرانسي مطبوعاتي با همتاي ويتنامي خود «ترن داي كوانگ» گفت: «مشكلات در درياي جنوبي چين بايد در صلح‌آميز‌ترين شكل ممكن آن حل شود و نبايد برخي به‌دنبال آن باشند تا وزن خود را در تمام مناطق تحميل كنند.» باوجود چنين اظهارنظري اوباما در اين كنفرانس تاكيد داشت كه برداشتن تحريم‌هاي ويتنام ربطي به تحركات چين در درياي جنوبي ندارد.
اوباما گفت: «تصميم برداشتن تحريم‌ها در اساس ارتباطي با كشور چين ندارد يا ديگر نگراني ندارد. اين تصميم درراستاي جريان عادي‌سازي روابط با كشور ويتنام گرفته شده است.» او در ادامه بااشاره به پيشينه روابط نه چندان درخشان دو كشور گفت: «همين موضوع ثابت مي‌كند كه قلب‌ها مي‌توانند تغيير كنند و صلح مي‌تواند امكان‌پذير شود.»
با اين حال اين عادي‌سازي روابط نيز شروط خاص خودش را دارد. فروش سلاح به اين كشور منوط به تغيير در شرايط حقوق بشر اين كشور شده‌ بود.
 
 اهرم فشاري بنام تحريم تسليحات
باوجود آنكه روابطي بردارگونه ميان حزب كمونيست چين و ويتنام وجود دارد اما يكه‌تازي نظامي چين در درياي جنوبي حزب كمونيست ويتنام را وادار كرده تا در برنامه‌هايش در زمينه‌هاي دفاعي تجديدنظر كند. كشور چين از سال2014 به‌دنبال ساخت جزاير مصنوعي و ساخت فرودگاه و بنادر در درياي پرمناقشه جنوبي چين افتاده است كه با مخالفت كشورهاي زيادي همراه شده است. برخي كشورهاي جنوب شرق آسيا همچون ژاپن و كره‌جنوبي معتقدند كه اين ساخت‌وسازها موجب مي‌شود تا علاوه بر به‌خطر افتادن امنيت منطقه كشور چين كنترل اين شاهراه دريايي بين‌المللي را در دست بگيرد. در مقابل دولتمردان چين همواره در مقابل اين ادعا گفته‌اند كه كشور چين اين كارها را براي تقويت امنيت نظامي انجام داده است. كارل تاير، استراتژيست مسائل نظامي ويتنام در دانشگاه نيروي دفاعي استراليا در اين باره گفت: «قيمت بالاي سلاح‌هاي امريكايي در حال حاضر مهم‌ترين دغدغه دولتمرداني ‌است كه تا مدت‌ها سلاح‌هاي خود را از روسيه تهيه مي‌كردند. از سوي ديگر اين لغو تحريم‌ها همچون برگ برنده‌يي در دست ويتنامي‌ها موجب خواهد شد تا آنها ميان فروشندگان سلاح دست به انتخاب بزنند و وارد بازار غيرانحصاري شوند.»
از نگاه چين حمايت امريكا از فيليپين و ويتنام كمك نيست بلكه مداخله‌يي است كه مي‌توان توازن در منطقه را برهم بزند و هژموني منطقه را به نفع امريكا تغيير دهد. در مقابل واشنگتن نيز همواره بر اولويت‌هايش در منطقه و تضمين آزادي پرواز و كشتيراني تاكيد كرده است. با اين حال آغاز روابط تازه ميان دو دشمن قديمي ازسوي كشور چين تاكنون با سكوت همراه بوده است. وزير امور خارجه چين تاكنون تنها با گفتن اينكه «اميدواريم رابطه ميان ويتنام و امريكا به صلح و ثبات منطقه كمك كند» واكنش نشان داده است.