شناسهٔ خبر: 45872625 - سرویس سیاسی
منبع: روزنامه ستاره‌صبح | لینک خبر

تفسیر روز

مشکل کشور‌های منطقه‌ با برجام

صاحب‌خبر -

ستاره صبح-

جو بایدن ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده به دنبال بازگشت به توافق هسته‌ای ایران است اما عربستان سعودی و امارات متحده عربی تنها دو کشور از سه کشور مخالف با توافق هسته‌ای هستند که اصرار دارند باید در مذاکرات آینده درباره سرنوشت این توافق‌نامه شرکت کنند. نمایندگان این دو کشور معتقدند که حضور آن‌ها می‌تواند نقص احتمالی توافق‌نامه را اصلاح کند.اما در حقیقت ، علاقه ریاض و ابوظبی در تقویت توافق هسته‌ای کمتر از حفظ خصومت بین ایالات‌متحده و ایران نیست. هنگامی‌که توافق اصلی در سال 2015 مورد مذاکره قرار گرفت ، این کشورها به‌عنوان تخریب‌کننده عمل می‌کردند ، و تلاش می‌کردند نه‌تنها تنش‌ها را خنثی نکنند که آن‌ها را تداوم بخشند ، تا حدی که با انجام این کار حمایت ایالات‌متحده در حفاظت از منافع خود در منطقه تضمین کند. بایدن اگر می‌خواهد آن‌ها را در مذاکرات با ایران به‌عنوان شرکای مفید  قرار دهد،  باید ترجیحات این کشورها را تغییر دهد. امروز ، عربستان سعودی ، امارات و اسرائیل استدلال می‌کنند که توافق هسته‌ای 2015 ایران باید نگرانی‌های منطقه‌ای را در برگیرد. اما در زمان مذاکره، عربستان سعودی و امارات می‌گفتند که دولت باراک اوباما آن‌ها را در مذاکرات منطقه‌ای شرکت نمی‌دهد. اسرائیل نیز از ترس اینکه این حرکت، واشنگتن را به مصالحه در جبهه هسته‌ای در مقابل امتیازات منطقه‌ای سوق دهد ، با گسترش دستور کار مذاکرات فراتر از پرونده هسته‌ای مخالفت می‌کرد.  همچنین کشورهای حوزه خلیج‌فارس برای محدودیت‌های هسته‌ای سرمایه‌گذاری خاصی نکرده‌اند. ریاض و ابوظبی در رایزنی‌های خصوصی خود با دولت اوباما برای بازرسی دقیق‌تر یا محدودیت بیشتر در برنامه هسته‌ای ایران فشار نیاوردند. کالین کهال ، مشاور ارشد جو بایدن ، معاون وقت  رئیس‌جمهور ، در سال 2015 به من گفت: “ما هرگز حتی یک مکالمه با سعودی‌ها در مورد تعداد سانتریفیوژها نداشته‌ایم”.  عربستان سعودی هنگامی‌که ایالات‌متحده نقش ایران در سوریه را از طریق مذاکرات چندجانبه در وین مورد پرسش قرارداد، چندان علاقه‌ای به دیپلماسی منطقه‌ای نشان نداد. دولت سعودی در ابتدا از مشارکت امتناع ورزید ، تنها پس‌ازآنکه اوباما شخصاً به پادشاه سعودی تذکر داد و وقتی‌که در مصاحبه‌ای گفت که کشورهای حاشیه خلیج‌فارس برای “تقسیم همسایگی” با ایران توافق کرده‌اند، رضایت داد. اما برعکس، در زمان ترامپ، عربستان سعودی همراه با اسرائیل و امارات از تصمیمات وی برای نقض توافق هسته‌ای و “اعمال فشار حداکثری”  و برقراری مجدد تحریم‌ها حمایت کردند. ریاض به‌سختی به این موضوع رضایت داد  که این اقدامات برای جلوگیری از سیاست منطقه‌ای ایران و توسعه هسته‌ای نتیجه مثبتی ندارد. سیاست فشار حداکثری به اهداف عربستان سعودی خدمت می‌کرد، به این دلیل ساده که این کشور تحریم‌ها و درنتیجه دشمنی غیر بازگشتی رابین ایالات‌متحده و ایران ایجاد کرده بود.  تا زمانی که ایالات‌متحده و ایران یکدیگر را دشمن بدانند ، واشنگتن تعهد نظامی خود را در خاورمیانه حفظ خواهد کرد. این تعهد یک چتر امنیتی است که عربستان سعودی ، امارات و اسرائیل به آن وابسته‌اند.  با توجه به اینکه این سه شریک امنیتی آمریکا - عربستان سعودی ، امارات و اسرائیل - علاقه‌مند به حفظ خصومت بین ایالات‌متحده و ایران هستند ، و با توجه به سوابق آن‌ها ، شامل کردن آن‌ها در مذاکرات هسته‌ای یک اشتباه است. 

تارنمای فارین افیرز
برگردان و کوتاه کننده علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com