اشکان صفایی برادر یکی از قربانیان حادثه واژگونی اتوبوس دانشگاه علوم و تحقیقات، نیکوکاری است که پس از این حادثه به نیت شادی و آرامش روح برادرش یک زندانی جرائم غیرعمد را از زندان آزاد کرد.
این جوان 30ساله در مورد جزئیات این تصمیم خیرخواهانه خود به «فرهیختگان» می‌گوید: «بعد از فوت احسان دیگر زندگی برای ما تمام شده و هیچ کار و اتفاقی نمی‌تواند به ما حال خوبی بدهد حتی بهترین اتفاقات زندگی هم در هاله‌ای از غم است. تنها کاری که می‌توانستم برای شادی روح برادرم و آرامش خودم انجام بدهم این است و از آن روز دیگر هد‌ف‌های زندگی من روی این پایه‌ها نهاده شد. به لطف خدا درآمد خوبی دارم و می‌توانم این کار را ادامه بدهم. مطمئنم اگر احسان هم زنده بود حتما چنین کارهای خیری انجام می‌داد، بنابراین حالا که او نیست من وظیفه دارم کارهای خیری را که او دوست داشت انجام بدهم.
آزادی یک زندانی کار پیچیده‌ای نبود، بعد از فوت برادرم یک روز در مغازه نشسته بودم که خیلی ناگهانی و ناخودآگاه به ذهنم رسید، انگار به من الهام شد که سایت ستاد دیه کشور را باز کردم و دیگر خیلی سریع همه کارها انجام شد. خواستم با این کار برای شادی و خوشحالی احسان و هموارشدن مسیر پیش‌روی او قدمی بردارم.
فعلا یک زندانی آزاد کردم ولی تصمیم گرفتم به این مسیر ادامه بدهم اما بعد از اهدای کمک، دوست داشتم بدانم چه کسی آزاد شده؟ چه شکلی دارد؟ چه کار می‌کند؟ چرا این مشکل برای او پیش آمد؟ لحظه آزادی چه حس و حالی دارد؟
اما این مسائل از سوی ستاد دیه به فرد اهداکننده کمک مالی اعلام نمی‌شود، درحالی که شاید با توجه به وضعیت اقتصادی فعلی کشور آن زندانی پس از آزادی هم نیاز به کمک و حمایت مستمر داشته باشد. دوست داشتم جواب این سوالات را بدانم تا اگر آن فرد هنوز هم به کمک نیاز دارد، تنهایش نگذارم اما ستاد دیه چنین اطلاعاتی را به ما نمی‌دهد و بعد از اینکه شما پول را به ستاد اهدا می‌کنید دیگر حتی خبر آزادی زندانی را هم به شما نمی‌دهند.
از ستاد دیه انتظار می‌رود سازوکار بهتری برای این موضوع در نظر بگیرد، زیرا ما برای ادامه حمایت و کمک به افراد این اطلاعات را می‌خواهیم نه برای پیگیری و منت‌گذاشتن بر سر آن زندانی. دوست داشتم حداقل زمان و روز آزادی زندانی را به من اعلام می‌کردند، چون طبیعتا در آن لحظه احساس خوبی به انسان دست می‌دهد.
باید یک زندانی را آزاد کنید تا طعم و لذت آن لحظه را بچشید، می‌خواهم همیشه این کار را ادامه بدهم چون فکر می‌کنم تنها کاری است که می‌تواند کمی از سنگینی بار روی دوش ما کم کند و احساس خوشایندی به ما ببخشد.»
این روزها بسیاری از زندانیان جرائم غیرعمد و بدهکاران مالی به دلیل ناآگاهی، تورم، ضمانت و تصادف، بی‌عذر و گناه در زندان‌های سراسر کشور دربند هستند و چشم‌انتظارند تا به واسطه نیت خیر یک نیکوکار از زندان رها شوند. مگر نه این است که در آموزه‌های دینی و احادیث ائمه‌اطهار به برکات و ثواب آزادی زندانی و اسیر تاکید شده است.
امسال هم طبق سنت حسنه هر سال جشن گلریزانی از سوی ستاد دیه کشور با حضور مسئولان سیاسی و قضائی، فعالان فرهنگی، چهره‌های ورزشی و خیرین و نیکوکاران گمنام در هفتمین روز ماه مبارک رمضان برگزار شد.
چراغی که رهبری روشن کردند
در این مراسم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی با پرداخت چهارمیلیارد ریال چراغ اول مراسم گلریزان را روشن کردند و پس از آن سایر مسئولان کشور نیز به ترتیب مبالغی را در راستای این امر خداپسندانه و خیرخواهانه پرداخت کردند.
در مراسم آزادی محکومان جرائم غیرعمد امسال حسن روحانی، رئیس‌جمهور نیز با اهدای مبلغی معادل ۲۷۰ میلیون تومان، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی ریاست قوه قضائیه با بذل کمکی بالغ بر ۵۰ میلیون تومان و همین‌طور علی لاریجانی رئیس محترم مجلس شورای اسلامی با تخصیص مبلغی معادل ۳۰ میلیون تومان در این آیین معنوی مشارکت کردند.
همچنین چهره‌هایی همچون علاءالدین میرمحمدصادقی پیشکسوت عرصه اقتصاد و کارآفرینی، اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندان‌ها، علی‌اکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، شهباز حسن‌پوربیگلری نماینده مردم سیرجان در مجلس شورای اسلامی، محمدرضا امیرحسنخانی نایب‌رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و حمیدرضا فولادگر نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی نیز با پرداخت مبالغی در مراسم گلریزان مشارکت کردند.
در پایان سی‌و‌دومین جشن گلریزان ستاد دیه کشور رقمی معادل ۲۰ میلیارد و ۱۰۰ میلیون ریال از سوی خیرین و نیکوکاران حاضر در مراسم جمع‌آوری شد که برای آزادی 118 زندانی بدهکار مالی پرداخت می‌شود. تعدادی از زندانیانی که از طریق مبالغ جمع‌آوری شده در این آیین معنوی آزاد می‌شوند جزء سرپرستان خانوار هستند که به دلیل عدم‌پرداخت خسارت و جریمه نقدی محکوم به حضور در زندان هستند. کمک‌های اهدایی خیرین در جشن گلریزان برای پرداخت بدهی این محکومان صرف می‌شود.
براساس برنامه‌ریزی مسئولان ستاد دیه کشور قرار است تا پایان امسال 300 جشن گلریزان در سراسر کشور برگزار شود و البته در این زمینه با صدا و سیما مذاکراتی صورت گرفته تا در شبکه‌های استانی به صورت روزانه برنامه‌ای به موضوع زندانیان جرائم غیرعمد بپردازد و خیرین و نیکوکاران استانی را جذب کنند.
با اجرای چنین برنامه‌هایی میزان مشارکت مردمی و جذب کمک‌های مالی قطعا دو برابر خواهد شد و برای آزادی زندانیان بیشتری می‌توان برنامه‌ریزی کرد.
آزادی بیش از 7 هزار زندانی با کمک خیرین
به گفته مهربان، قائم‌مقام معاون مالی و اداری ستاد دیه کشور در سال گذشته به همت خیرین هفت‌هزار و 932 نفر از زندانیان جرائم غیرعمد آزاد شدند و مبلغی معادل 15 هزار و ۹۷۷ میلیارد ریال میزان بدهی این افراد توسط خیرین پرداخت شد.
هم‌اکنون هشت‌هزار و 409 زندانی در کشور داریم که مشمول قوانین و مقررات ستاد دیه کشور قرار می‌گیرند که از این تعداد ۱۳۱ نفر زندانی جرائم حوادث رانندگی، ۵۶ نفر حوادث کارگاهی، ۵۶ نفر محکومیت‌های شبه‌عمد، ۶۲۶۹ نفر بدهکار مالی، ۲۰۰۰ نفر مهریه و ۱۳۱ نفر بدهکاران نفقه هستند.امیدواریم با برگزاری جشن گلریزان امسال بسیاری از این زندانیان را آزاد کنیم، البته امسال در چهار استان کشور به دلیل سیل و آسیب‌دیدگی مناطق امکان برگزاری چنین مراسمی وجود ندارد که از خیرین می‌خواهیم به زندانیان این استان‌ها نیز توجه بیشتری داشته باشند.
* نویسنده : مهرو ماهر روزنامه‌نگار