عید نوروز یکی از اعیاد باستانی ماست و از قدیم هم آداب و رسوم ویژه عید مانند دید و بازدید، بین دوستان و آشنایان و افراد فامیل مرسوم بود. دکتر مریم عاقل مسجدی، روانشناس و مدرس دانشگاه معتقد است که همین مراودات و دید و بازدیدها، تأثیرات مثبتی روی روحیه افرادی داشته است.

وی در گفت‌وگو با ایرناپلاس با بیان اینکه انسان موجودی ذاتاً اجتماعی است و از بدو تولد هم در یک اجتماع کوچکی به نام خانواده متولد می‌شود می‌گوید: مسلماً این دید و بازدیدها و تعاملات اجتماعی، می‌تواند از بروز یکسری مشکلات و اختلالات روانشناختی مانند افسردگی، استرس و اضطراب که متأسفانه امروزه حتی در میان کودکان بسیار شایع شده است، جلوگیری کند.

عاقل مسجدی با بیان اینکه این تعاملات باعث می‌شود افراد احساس کنند از اینکه در جمع هستند، از امنیت سایرین برخوردارند افزود: این حمایت‌ها شامل حمایت عاطفی، ارزشی و... است. همین احساس تعلق و کسب احترام، بسیار برای افراد مهم است که در همین دید و بازدیدی که صورت می‌گیرد می‌تواند از سوی فرد دریافت شود.

به گفته وی، از سوی دیگر بسیاری از کینه‌تو‌زی‌ها و هیجانات منفی که به‌دنبال سوءتفاهمات و دوری‌ها ایجاد شده و دائماً در ذهن افراد نشخوار شده باشد و زمینه‌ای برای افسردگی افراد فراهم کند با این مراودات و دید و بازدیدهایی که صورت می‌گیرد حل و فصل می‌شود و با رفع کدورت‌ها، گلایه‌ها به دست فراموشی سپرده می‌شود.

وی با بیان اینکه با رفع گلایه‌ها، کدورت‌ها فراموش شده و حال خوب جایگزین حال بد می‌شود خاطرنشان کرد: این سبب می‌شود که فرد هیجان مثبتی را تجربه کند که همین به ارتقای سلامت روان فرد کمک می‌کند. بسیاری مواقع هم مشکلات افراد با حضور در میان جمع خانواده، هم‌فکری، چاره‌اندیشی و برطرف شود. این‌ها از جمله تأثیرات مثبتی است که یکسری از فشارهای روانی را از روی خانواده برمی‌دارد.

این روانشناس با بیان اینکه با یک تست کوچک از دانش‌آموزان در مدارس متوجه خواهید شد که بچه‌های ما با کمبود اعتماد به نفس نیز مواجه هستند تصریح کرد: می‌توان از همین حضور در میان جمع برای بیان ویژگی‌های مثبت و موفقیت‌های بچه‌ها استفاده کرد و اعتماد به نفس را در آن‌ها تقویت کرد، البته این تعریف و تمجید نباید به‌گونه‌ای باشد که نتیجه عکس بدهد.

حضور در اجتماع زمینه‌ساز حال خوب در افراد است

«سلامت روان یک تعریف ساده دارد و آن اینکه شخص بتواند کاری کند که حالش خوب باشد. با این کار افکار منفی از فرد دور می‌شود و کسی که افکار منفی نداشته باشد، عملکرد منفی نخواهد داشت، در راستای اهداف عالی جامعه گام برمی‌دارد و به دنبال آن، سطح سلامت روان جامعه را ارتقا خواهد داد.»

وی در مورد اینکه آنچه این روزها سبب شده که بچه‌ها از حضور در میان جمع‌های خانوادگی و دید و بازدیدها گریزان باشند فضای مجازی است متذکر شد: حضور در دید و بازدیدهای عید می‌تواند فرصتی باشد تا بچه‌ها برای مدتی از این فضا دور شوند و فرصت تعامل با افراد را داشته باشند.

عاقل مسجدی یکی از راهکارهای تشویق فرزندان در جمع‌های خانوادگی را مرور خاطرات شیرین گذشته از سوی والدین می‌داند که می‌تواند این حس خوب را در بچه‌ها برای حضور در جمع تقویت کند. نشان دادن آلبوم عکس‌های قدیمی و روایت خاطرات خوش از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در این زمینه راهگشاست.

به گفته این روانشناس، امروز دیدار افراد خانواده و اقوام به ارسال پیام تبریک محدود شده که خود به خود حال خوب و خوش را از افراد گرفته است.

«توصیه من به والدین این است که فرصت حضور بچه‌ها در میان جمع اقوام و دوستان را از سنین پایین فراهم کنند و آن را به مراسمی مانند عید نوروز محدود نکنند چون در غیر این صورت خانواده و بچه‌ها به سمت یک انزوا حرکت خواهند کرد که آسیب‌های فراوانی به دنبال خواهد داشت.»

این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند که حضور در اجتماع زمینه‌ساز حال خوب در افراد است و والدین باید این زمینه را از کودکی در بچه‌ها تقویت کنند نه اینکه ناگهانی و با بزرگ شدن بچه‌ها و در سنین نوجوانی از آن‌ها بخواهیم در اجتماعات خانوادگی حاضر شوند. چون در این سنین ایجاد تغییر در رفتار فرزندان سخت و دشوار است.

گفت و گو از حسین جمشیدیان

*اداره کل اخبار چندرسانه ای**ایرناپلاس**